WorldWideScience

Sample records for zawodowe spowodowane dzialaniem

  1. Holistyczne kompetencje zawodowe studentów pielęgniarskich studiów magisterskich = The holistic nursing professional competence of students graduate

    OpenAIRE

    Brodowicz-Król, Magdalena; Zarzycka, Danuta; Stadnicka, Sabina; Bartoń, Elżbieta

    2016-01-01

    Brodowicz-Król Magdalena, Zarzycka Danuta, Stadnicka Sabina, Bartoń Elżbieta. Holistyczne kompetencje zawodowe studentów pielęgniarskich studiów magisterskich = The holistic nursing professional competence of students graduate. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(8):113-127. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.59880 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3736 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Educat...

  2. Osobowość nauczyciela a wypalenie zawodowe

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Aleksandra Jędryszek-Geisler

    2018-03-01

    Full Text Available Wypalenie zawodowe jest jednym z problemów współczesnego świata, a występowanie zjawiska nasila się w wielu krajach. Wypalenie niesie ze sobą wiele indywidualnych i społecznych konsekwencji. Celem przeprowadzonych badań była odpowiedź na pytanie, czy istnieje związek cech osobowości z wypaleniem zawodowym oraz które z cech osobowości są predyktorami wypalenia zawodowego. Próbę badawczą stanowiło 90 nauczycieli szkół podstawowych i gimnazjalnych z województwa warmińsko-mazurskiego, kujawsko-pomorskiego i pomorskiego. W badaniu zastosowano następujące narzędzia badawcze: Maslach burnout inventory MBI-ES i Inwentarz osobowości NEO-FFI. Analiza danych wykazała, że otwartość na doświadczenie ujemnie koreluje z wyczerpaniem; ekstrawersja i ugodowość pozostaje w ujemnej zależności z depersonalizacją, a ekstrawersja i sumienność jest w dodatniej relacji z poczuciem osiągnięć osobistych. Wykazano ponadto, że ekstrawersja i otwartość na doświadczenie są predyktorami dwóch składowych wypalenia (ekstrawersja – depersonalizacji i poczucia osiągnięć osobistych; otwartość na doświadczenie – wyczerpania i poczucia osiągnięć osobistych. Neurotyzm wchodzi do modelu z otwartością na doświadczenie i wyjaśnia wyczerpanie. Sumienność jest predyktorem poczucia osiągnięć osobistych. Ugodowość nie weszła do żadnego modelu regresji. Na podstawie cech osobowości można przewidzieć od 15 do 32% wariancji poszczególnych składowych wypalenia zawodowego.

  3. Kompetencje zawodowe a system praktyk w kształceniu studentów informacji naukowej i bibliotekoznawstwa

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Gruchała Irena

    2013-01-01

    Full Text Available Praktyki zawodowe są ważnym elementem kształcenia na kierunku informacja naukowa i bibliotekoznawstwo. Istotnie wpływają na poszerzenie kompetencji zawodowych studentów, co w przyszłości decyduje o możliwości ich zatrudnienia. W niniejszym artykule podjęto analizę realizacji praktyk na przestrzeni ostatnich ośmiu lat (2004/2005–2011/2012 w Instytucie Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego, na podstawie dokumentacji zgromadzonej w instytucie. W analizie brano pod uwagę miejsca praktyk, rodzaje instytucji, w których one przebiegały, oraz opinie opiekunów praktyk i studentów. Przedstawiono także zmiany w programach praktyk, wynikające z wdrażania nowego programu kształcenia w instytucie, opracowanego zgodnie z Krajowymi Ramami Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego, oraz ich wpływ na szanse absolwentów na rynku pracy.

  4. Stres i wypalenie zawodowe w pracy ratowników medycznych = Stress and a burn-out syndrome at work among paramedics

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Żurowska-Wolak

    2015-06-01

    (64% confirmed using constructive methods of stress reduction, however potentially dangerous use of alcohol, cigarettes was also observed especially in difficult situations. The results showed that in the research group the occurrence of alarming symptoms of the burnout syndrome was numerous. Therefore there is a need to define and implement appropriate activities aiming at stress reduction training – like debriefing, training on resilience or support of physical activity.  It is highly important since the outcomes of burnout will affect not only paramedics themselves, but also their employers and patients.   Słowa kluczowe: ratownik medyczny, stres, wypalenie zawodowe. Key words: paramedic, stress, burnout syndrome.

  5. Przyczyny oraz czynniki sprzyjające występowaniu zespołu wypalenia zawodowego wśród lekarzy zatrudnionych w publicznych sektorach opieki zdrowotnej

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Leszek Solecki

    2017-03-01

    Full Text Available Wstęp. Wypalenie zawodowe jest zjawiskiem wystę- pującym coraz częściej wśród pracowników różnych grup zawodowych. Lekarze stanowią grupę bardzo mocno narażoną na ryzyko wystąpienia zespołu wypalenia zawodowego ze względu na charakter wykonywanej pracy. Opis stanu wiedzy. Praca lekarzy i całego personelu nasycona jest czynnikami stresogennymi, które zlokalizowane są w różnych płaszczyznach. Są to cechy osobowościowe, stosunek do pracy oraz struktura i organizacja pracy zawodowej. Wypalenie zawodowe jest procesem długofalowym, w którym kolejne fazy pojawiają się narastająco. Najczęściej wyróżnia się 12 faz. Warunkiem koniecznym dla rozwoju wypalenia zawodowego jest występowanie przewlekłego stresu. Typowymi źródłami stresu występującymi w zawodzie lekarza mogą być: ponoszenie odpowiedzialności za własne działanie, codzienny kontakt z chorobą, wymóg stałej czujności, konieczność kontaktu zarówno z samym chorym jak i jego rodziną, świadomość braku wpływu na losy pacjentów oddziałów opieki paliatywnej, roszczeniowość i niezadowolenie pacjentów, zmianowość, praca w nocy, brak warunków do leczenia (np. złe warunki lokalowe, brak odpowiedniego sprzętu, niedogodności związane z relacjami z personelem szpitala. Podsumowanie. Wypalenie zawodowe można określić jako stan fizycznego, umysłowego i emocjonalnego wyczerpania, który ujawnia się pod postacią chronicznego zmęczenia. Jednocześnie towarzyszy mu negatywna postawa wobec pracy, ludzi i życia, poczucie bezradności oraz beznadziejności położenia. Na wypalenie zawodowe szczególnie narażeni są lekarze, którzy stawiają sobie wysokie cele, są ambitni, dobrze wykonują swoją pracę, pracują pod presją czasu, często na dyżurach trwających wiele godzin.

  6. Holistyczne kompetencje zawodowe studentów pielęgniarskich studiów magisterskich = The holistic nursing professional competence of students graduate

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Brodowicz-Król

    2016-08-01

    łcenia praktycznego na studiach zawodowych niż kompetencji osobistych, które student sam nabywa w wyniku osobistego rozwoju. W analizie wykazano związek na poziomie istotnym statystycznie pomiędzy pielęgniarskimi kompetencjami holistycznymi  a kompetencjami zawodowymi. Zmienne społeczno-demograficzne (wiek, praca, nauka nie korelują z pielęgniarskimi kompetencjami holistycznymi ani z  rozwojem kompetencji zawodowych.   Słowa kluczowe: student, pielęgniarstwo, kompetencje zawodowe, holistyczne kompetencje zawodowe.       The holistic competences of the graduate students, faculty of nursing Abstract Background: In modern nursing ability to exercise professional patient care by students in particular Master is the essence of the educational process. In contrast, the perception of the patient care system in a holistic way and, therefore, as an individual entity functioning at least in the dimension of biological, social, mental, spiritual and cultural, in accordance with the principles of ethics is one of the dimensions of professionalism. The academic education of nurses attaches great importance to the development of nursing skills creating the possibility of a holistic treatment of a human patient. Aim: Determine the professional competence of a holistic perception of the patient through the first year students of the nursing graduate. Material and Methods: The study was conducted among students of nursing at the Medical University of Lublin. Age of respondents was in the intervals 21-22 (32.6% i23-38 (67.4% years. Women accounted for the majority of respondents (97.1%, a much smaller group were men (2.9%. Research method, which was used in the study was a diagnostic survey. Deployed as a research tool was a holistic scale of Competence Nursing (The Holistic Nursing Competence Scale -HNCS. This scale assesses the competence of nursing consists of two subscales and contains a total of 36 claims. HNCS A subscale includes 7 items, evaluates nursing treatment in everyday

  7. Narażenie zawodowe i środowiskowe na azbest w świetle obowiązujących aktów prawnych = Environmental and occupational exposure to asbestos in the light of applicable legislation

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Anna Kowalczyk

    2015-09-01

    Anna Kowalczyk1, Ewelina Kozłowska2, Jolanta Pacian3   1. Studenckie Koło Naukowe Zdrowia Publicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie 2. Samodzielna Pracownia Epidemiologii, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie 3. Katedra Zdrowia Publicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie   Autor do korespondencji / Author for correspondence lic. Anna Kowalczyk e-mail: annakowalczyklublin@gmail.com   STRESZCZENIE Azbest stwarza ogromne zagrożenie zdrowotne. Jest szczególnie niebezpieczny w procesie wydobywania i produkcji, podczas obróbki, eksploatacji, usuwania,  w wyniku uszkodzeń lub korozji wyrobów zawierających azbest. Celem pracy jest przedstawienie regulacji prawnych dotyczących środowiskowego i zawodowego narażenia na azbest. Przedmiotem analizy są akty prawne dotyczące: zakazu stosowania azbestu, bezpieczeństwa i higieny pracy w narażeniu na azbest, gospodarki i transportu odpadów azbestowych, budownictwa oraz szeroko pojętej ochrony środowiska przed szkodliwym działaniem azbestu. W pracy szczegółowo omówiono zasady ochrony zdrowia pracowników i byłych pracowników narażonych na azbest. Przybliżono podstawowe założenia programu wieloletniego pt. „Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032”. Zastosowaną metodą była metoda dogmatyczna oraz prawno-porównawcza polegająca na analizie aktów prawnych oraz dostępnej literatury.   Słowa kluczowe: azbest, narażenie zawodowe, narażenie środowiskowe, akty prawne.       ABSTRACT Asbestos creates a huge threat. It is particularly dangerous in the process of extraction and production, while processing, use, disposal or as a result of damage or corrosion of products containing asbestos. An aim of the work is to present regulations concerning environmental and occupational exposure to asbestos. The subject of analysis are legislative acts relating: prohibition of asbestos use, health and safety at work in

  8. Labour Market Developments in the Maritime Industry of the South Baltic Region

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Bernacki Dariusz

    2014-03-01

    Full Text Available Dwa główne cele badań, to analiza stanu gospodarki morskiej i zatrudnienia w Rejonie Południowego Bałtyku oraz zidentyfikowanie sektorów gospodarki morskiej wykazujących potencjał dla rozwoju i określenie wpływu, jaki będzie to miało na zatrudnienie i wymagane kwalifikacje zawodowe, a także na możliwości wymiany międzyregionalnej pracowników. Badania porównawcze przeprowadzono dla czterech nadmorskich regionów UE, a mianowicie Meklemburgii-Przedpomorza Przedniego(D, województw: Zachodniopomorskiego i Pomorskiego (PL oraz Regionu Kłajpedy (LT. Wskazano na perspektywy rozwoju gospodarczego poszczególnych segmentów gospodarki morskiej i ustalono związany z tym wpływ na rynki pracy w poszczególnych regionach. Analiza porównawcza poszczególnych segmentów gospodarki morskiej Rejonu Południowego Bałtyku umożliwiła zidentyfikowanie różnic w możliwościach ich rozwoju i w efektach popytu na pracę i na kwalifikacje zawodowe dla każdego z regionów. Zjawisko zróżnicowanego potencjału rozwoju rynków pracy w wyróżnionych segmentach gospodarki morskiej w ujęciu międzyregionalnym przedstawiono w formie wielokryterialnych macierzy prognoz popytu na pracę.

  9. Wykształcenie zawodowe, elastyczne zatrudnienie a podnoszenie swoich kwalifikacji

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Iga Magda

    2016-03-01

    Full Text Available W artykule przeanalizowano sytuację związaną z podnoszeniem kwalifikacji wśród osób z wykształceniem zawodowym. Nacisk położono na zbadanie relacji między poziomem elastyczności danej formy zatrudnienia a intensywnością uczestnictwa w pozaformalnej edukacji ustawicznej. Korzystając z danych z badania Uwarunkowania decyzji edukacyjnych (z lat 2013 i 2014 skoncentrowano się na różnych typach zatrudnienia najemnego, takich jak: umowy o pracę na czas określony, nieokreślony, niestandardowe zatrudnienie w ramach kodeksu cywilnego, a także umowy na część etatu. Pokazano, że wśród osób z wykształceniem zawodowym związek między poziomem elastyczności i bezpieczeństwa danego miejsca pracy a prawdopodobieństwem uczestnictwa w edukacji jest złożony, a różnicuje go nie tylko typ umowy o pracę, lecz także wiek i płeć pracowników. Zidentyfikowano grupy pracowników, dla których elastyczne zatrudnienie wiąże się z wyższymi lub niższymi szansami na podnoszenie kwalifikacji zawodowych.

  10. Conditions necessary to maintain work-life balance of employees - in the light of the research results

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Stankiewicz Janina

    2014-05-01

    Full Text Available W artykule zaprezentowano wyniki badań dotyczących równowagi między pracą zawodową a życiem prywatnym pracowników lubuskich przedsiębiorstw. Szczegółowej analizie poddano warunki pracy zapewnione przez pracodawców. Sprawdzono, czy sprzyjają one, w ocenie respondentów, zachowaniu homeostazy między pracą a życiem pozazawodowym. Uzyskane rezultaty badań ujawniły pewne deficyty w tym zakresie. Skłoniło to do refleksji nad potencjalnymi środkami zaradczymi, np. wprowadzeniem w organizacji polityki „zatrudniania przyjaznego rodzinie”.

  11. Czynniki ryzyka przewlekłej obturacyjnej choroby płuc u pacjentów leczonych szpitalnie

    OpenAIRE

    Małgorzata Iwanicka-Michałowicz; Iwona Grzelewska-Rzymowska

    2009-01-01

    POChP należy obecnie do najpoważniejszych problemów zdrowotnych na świecie. Najczęstszym czynnikiem, który odpowiada za rozwój POChP, jest palenie tytoniu, zarówno czynne, jak i bierne. Kolejnymi przyczynami warunkującymi rozwój POChP są narażenie zawodowe na pyły, substancje chemiczne, gazy drażniące. Czynnikiem ryzyka jest także wrodzony niedobór α1-antytrypsyny (czynnik genetyczny). Celem pracy była analiza czynników ryzyka warunkujących rozwój POChP. W badaniu wzięło udział 20...

  12. Kapitał ludzki w bibliotekach – zarys problematyki badawczej

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Błach Marzena

    2015-12-01

    Full Text Available Artykuł prezentuje stan badań na temat jednego ze składników zasobów niematerialnych bibliotek – kapitału ludzkiego. Zgodnie ze współczesnymi teoriami kapitał ludzki postrzegany jest jako źródło korzyści dla biblioteki. W artykule zwrócono uwagę na różne formy rozwijania i doskonalenia umiejętności osobistych i zawodowych, scharakteryzowano przykładowe ścieżki zawodowe bibliotekarzy i zaproponowano zagadnienia powiązane z pojęciem kapitału ludzkiego w bibliotekach warte uwagi polskich bibliotekoznawców, praktyków i teoretyków.

  13. Wykluczenie zawodowe osób starszych w Polsce – próba oceny

    OpenAIRE

    Niewiadomska, Anna

    2018-01-01

    The position of the elderly in the labor market has changed in the last decade, which resulted not only from the cyclical changes in employment, but also from the solutions in the system of social benefits. The analysis of the indicators describing the level of economic activity of the elderly who are still of working age, undercovers an incomplete use of their professional potential. What is more, the elderly experience professional exclusion as expressed in the inability or impossibility of...

  14. Pracoholizm w kategoriach deprecjacji pracy pielęgniarki. Wybrane aspekty = Workaholism in categories of nurses’ work depreciation. Chosen aspects

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Ewa Stychno

    2016-10-01

    Stychno Ewa, Kulczycka Kinga   Katedra i Zakład Zarządzania w Pielęgniarstwie, Wydział Nauk o Zdrowiu UM w Lublinie Chair and Department of Management in Nursing Faculty Health Sciences Medical University of Lublin       Słowa kluczowe: pielęgniarki, pracoholizm, stres, wypalenie zawodowe Keys words: nurses, workaholism, stress, occupational burnout syndrome       Streszczenie Pracoholizm jest zjawiskiem badanym przede wszystkim przez psychologów, którzy koncentrują się na relacjach pracoholika z bliskimi mu osobami. Ale skutki tego uzależnienia ujawniają się także w funkcjonowaniu pielęgniarki w środowisku pracy. Pielęgniarstwo należy do zawodów, w których ciągły stres jest nieodłącznym aspektem, wynikającym z natury pracy. Niewłaściwe radzenie sobie ze stresem w sytuacjach trudnych prowadzi do powstania zespołu wypalenia zawodowego. Dlatego zagadnienie to powinno stanowić obszar poszukiwań badawczych także dla kadry zarządzającej kapitałem ludzkim. Cel pracy Celem niniejszego opracowania jest omówienie pracoholizmu i jego negatywnych skutków (stres i wypalenie zawodowe w kategoriach deprecjacji pracy pielęgniarki. Pracoholizm zaburza równowagę pomiędzy pracą zawodową a życiem prywatnym. Ograniczeniu ulega zaangażowanie pracownika w życie rodzinne, brakuje czasu na realizację własnych zainteresowań. Sytuacja taka powoduje stres i zjawisko wypalenia zawodowego, a w także negatywne konsekwencje dla jednostki, jak i jej najbliższego otoczenia. Narastające trudności związane z wykonywaną pracą, stała rywalizacja, niepewność zatrudnienia będą potęgowały negatywny aspekt pracoholizmu i osłabiały mechanizmy przystosowawcze.  Wnioski Konieczne jest uświadomienie sobie przez kadrę zarządzającą faktu, iż pracownicy - pracoholicy nie przynoszą organizacji tylu korzyści, co pracownicy posiadający umiejętność panowania nad własnym życiem, pracą i rodziną.   Summary Workaholism is a

  15. Odpowiedzialność za szkodę spowodowaną ruchem pojazdu autonomicznego
 w systemie amerykańskiego prawa cywilnego

    OpenAIRE

    Czenko, Magdalena

    2017-01-01

    Celem artykułu jest przedstawienie zagadnienia odpowiedzialności cywilnej za ruch pojazdów autonomicznych w systemie prawnym USA. Praca rozpoczyna się od zdefiniowania pojazdu autonomicznego jako pojazdu, który dzięki technologii zdolny jest do poruszania się bez kontroli lub nadzoru człowieka. Następnie przedstawione zostają poziomy automatyzacji (od 0 do 4). W dalszej części opisane są aktualne podstawy odpowiedzialności cywilnej za ruch pojazdu mechanicznego ze strony dwóch potencjalnie od...

  16. Współczesne relacje między pracą zawodową a rodziną

    OpenAIRE

    Zarychta, Henryk

    2006-01-01

    The article discusses the question of harmonising work life and personal life in the context of modern determinants. It presents selected issues connected with the work-personal life balance and directions of action in that area. In particular, the range of issues includes: - feminization of employment versus family duties, - reconciling family duties with work life, - economic activity of men and women and the family life, - directions in the harmonization of the dyad...

  17. Reliability Assessment of a Turbogenerator Coil Retaining Ring Based on Low Cycle Fatigue Data

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Olmi Giorgio

    2014-03-01

    Full Text Available Pierscienie ustalajace cewek turbogeneratora sa pasowane skurczowo na wirniku wokół cerek by zabezpieczyc je przed działaniem sił odsrodkowych. W typowych warunkach, sa one poddane narazeniom zmeczeniowym o malej liczbie cykli, przy czym kazdy cykl rozpoczyna sie od startu maszyny, a konczy przy jej zatrzymaniu. Przedmiotem artykułu jest wyznaczenie prawdopodobienstwa awarii pierscienia ustalajacego cewki. Rozwazanym uszkodzeniem jest pekniecie pierscienia spowodowane puchnieciem materiału pod wpływem naprezen wywołanych sila odsrodkowa. Ocena niezawodnosci przeprowadzona w tej pracy wykorzystuje dane wejsciowe wpływajace na obciazenie zmeczeniowe przy małej liczbie cykli i ich rozkłady stochastyczne. Dla rozwiazania problemu wyznaczono eksperymentalnie charakterystyki statyczne i krzywe cykli zmeczeniowych stosowanego materiału i zastosowano model statystyczny dla wyliczenia odpowiednich parametrów i ich odchylen standardowych. Na podstawie wyznaczonych rozkładów zmiennych estymuje sie prawdopodobienstwo uszkodzenia w formie dystrybuanty rozkładu. Wykorzystanyalgorytm obliczeniowy o duzej skutecznosci wykorzystuje metode ”zaawansowanej sredniej” (Advanced Mean Value. Uzyskane wyniki daja informacje o odpowiedzi materiału i stanie lokalnych naprezen i odkształcen w najbardziej obciazonych obszarach pierscienia ustalajacego cewki. Prawdopodobienstwo uszkodzenia, wyznaczone na koniec okresu eksploatacji maszyny, wynosi 10-12 i jest porównywalne z wartosciami referencyjnymi dla innych konstrukcji mechanicznych i lotniczych narazonych na zmeczenie.

  18. Udział stresu w etiopatogenezie i przebiegu schizofrenii

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Adam Wysokiński

    2016-09-01

    Full Text Available Psychozy typu schizofrenii stanowią jeden z głównych problemów współczesnej psychiatrii. Wynika to z ich znacznego rozpowszechnienia w populacji ogólnej, ale również ze złożoności problemów psychiatryczno-psychologicznych, które składają się na obraz kliniczny schorzeń z tej grupy. Stan psychiczny osób chorych na schizofrenię jest wypadkową doświadczanych omamów, urojeń, objawów negatywnych, zaburzeń nastroju i zaburzeń funkcji poznawczych oraz działania rozmaitych stresorów. Wymienione objawy i zaburzenia wywierają przewlekły niekorzystny wpływ na funkcjonowanie zawodowe i rodzinne pacjentów, co nie tylko przekłada się na istotne pogorszenie jakości ich życia, lecz także eksponuje ich na rozmaite stresory psychospołeczne. Przewlekły nadmierny stres to zjawisko o potwierdzonej roli w wyzwalaniu pierwszego epizodu schizofrenii. Ponadto stres rzutuje na przebieg choroby –zwiększa ryzyko jej nawrotowości. Istotnym zadaniem lekarza psychiatry i psychologa jest zwrócenie uwagi na mechanizmy radzenia sobie ze stresem, jakimi dysponuje pacjent, gdyż dzięki nim będzie on w stanie skuteczniej radzić sobie w sytuacjach trudnych.

  19. Rola systemu edukacji w dostarczaniu kwalifikacji poszukiwanych przez pracodawców: analiza przypadku województwa pomorskiego

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Tomasz Gajderowicz

    2013-06-01

    Full Text Available Kwalifikacyjną strukturę popytu na pracę najczęściej opisuje się poprzez kategorie z klasyfikacji zawodów – powszechnie stosowane w publicznym pośrednictwie pracy. Nie mają one jednak bezpośredniego przełożenia na system edukacji, a jednocześnie są mało intuicyjne dla pracodawców. Celem artykułu jest opisanie popytu na pracę poprzez identyfikację profili kompetencyjnych pożądanych przez pracodawców. Ich analiza pozwala ustalić, które kompetencje stanowią ogólny, a które specyficzny kapitał ludzki, a także sformułować wnioski dla systemu kształcenia. W badaniu wykorzystano dane dotyczące pomorskiego rynku pracy i posłużono się analizą skupień oraz analizą współczynnika zmienności częstości zgłoszeń zapotrzebowania na zdefiniowane cechy osobowe, kompetencje kluczowe i kwalifikacje zawodowe. Wyniki wskazują m.in. na konieczność zwiększenia nacisku na kształtowanie cech osobowych we wczesnych latach edukacji szkolnej oraz w kształceniu zawodowym, a także na konieczność większego udziału kształcenia kompetencji kluczowych w szkolnictwie wyższym.

  20. Niezamknięte księgi – o księgach cechowych na Pomorzu Zachodnim

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Agnieszka Pawłowska

    2010-01-01

    Full Text Available Niniejsze badanie koncentruje się na księgach powstałych w wyniku działalności organizacji cechowych na Pomorzu Zachodnim. Jest to specyficzny rodzaj zabytków, w których odzwierciedla się życie zarówno zawodowe, jak i społeczne oraz towarzyskie korporacji. Pisane były niejednokrotnie przez kolejne pokolenia, obejmują nawet kilka stuleci, przez co stanowią cenne źródło historyczne. Księgi dzieliły się na urzędowe, obejmujące całokształt działalności (Amtsbuch, oraz wyspecjalizowane – księgi protokołów (Protokollbuch, księgi mistrzów, czeladników i uczniów (Meister-, Gesellen- i Lehrjungenbuch, księgi rachunkowe (Rechnungsbuch i księgi normatywne. Tekst ukazuje znaczną różnorodność kwestii poruszanych w poszczególnych rodzajach ksiąg, a także ich formę zewnętrzną. Podstawę do badań stanowią obiekty przechowywane w Archiwum Państwowym w Szczecinie. Daleko posunięte podobieństwo w funkcjonowaniu cechów poza granicami Pomorza pozwala na przeniesienie wniosków również na inne organizacje cechowe.

  1. Studia i praca – jakie są skutki dla poziomu aktywności fizycznej studentów? = How College and employment affects the level of physical activity of students?

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Aleksandra Dudło

    2016-07-01

    2Wydział Nauk o Zdrowiu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach   Streszczenie Celem badania było określenie związków między podejmowaniem pracy zawodowej a  poziomem aktywności fizycznej wśród studentów uczelni wyższych. Zbadano 245 osób za  pomocą autorskiej ankiety oraz kwestionariusza aktywności fizycznej SEWL. Analiza statystyczna polegała na wykonaniu statystyk opisowych. Porównań dokonano za pomocą analizy wariancji ANOVA. Kobiety częściej podejmują pracę zawodową podczas studiów. Przeważająca część studentów deklaruje podejmowanie aktywności fizycznej, jednakże mężczyźni częściej zajmowali się sportem na profesjonalnym poziomie. Słowa kluczowe: aktywność fizyczna, praca, studia. Abstract The aim of the study was to determine the relationship between the taking of work and the level of physical activity among college students. 245 students were tested using an original questionnaire and SEWL questionnaire. The analysis consisted of descriptive statistics and performed  analysis ANOVA.  Women  are more likely to work during study. The majority of students  declare physical activity, but men often participate in  the sport at a professional level. Keywords: physical activity, work, study.

  2. Ból gardła – kiedy leczenie objawowe jest wystarczające?

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Bolesław Kalicki

    2012-07-01

    Full Text Available Ból gardła należy do najczęstszych przyczyn porad lekarskich. Przyczyną bólu gardła jest zazwyczaj stan zapalny rozwijający się na podłożu infekcyjnym. Zapalenia gardła i migdałków w 70‑85% u dzieci i w 90‑95% u dorosłych spowodowane są zakażeniami wirusowymi. Najczęściej są to rinowirusy, koronawirusy, adenowirusy, wirusy Epsteina‑Barr, Coxsackie, herpes simplex oraz wirusy grypy i paragrypy. Bakteryjne zapa‑ lenia gardła zwykle wywoływane są przez paciorkowce beta‑hemolizujące grupy A, głównie Streptococcus pyogenes. Niezależnie od etiologii do zakażenia dochodzi drogą kropelkową oraz przez kontakt z wydzieliną nosogardła osoby chorej. Diagnostyka bólu gardła opiera się na danych z dokładnie zebranego wywiadu oraz badania przedmiotowego. Czasami niezbędne jest wykonanie szybkiego testu w kierunku streptokoków lub badań laboratoryjnych. Odróżnienie zakażeń bakteryjnych od wirusowych ma istotne znaczenie ze względu na narastającą antybiotykooporność i ogólnoświatową tendencję do nadużywania antybiotyków. W pierwszej kolejności należy zastosować leczenie objawowe, wskazane jest stosowanie leków przeciwzapalnych, przeciw‑ bólowych oraz leczenie miejscowe z zastosowaniem substancji przeciwbólowych i zmniejszających stan zapal‑ ny (chlorowodorek benzydaminy, flurbiprofen, salicylan choliny, chlorchinaldol. W przypadku etiologii bak‑ teryjnej antybiotykiem pierwszego rzutu jest fenoksymetylopenicylina, alternatywnie cefalosporyna I generacji lub amoksycylina, zaś w przypadku reakcji uczuleniowych na powyższe antybiotyki – makrolidy.

  3. Zmiany sprawności funkcji poznawczych w trakcie suplementacji wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi omega-3 w grupie chorych na schizofrenię – przegląd systematyczny

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Marta Grancow-Grabka

    2016-09-01

    Full Text Available Deficyt w obszarze funkcjonowania poznawczego jest stałym fenomenem opisywanym w populacji osób z rozpoznaniem schizofrenii – w okresie przedchorobowym, w trakcie pogorszeń, jak również między kolejnymi epizodami. Zaburzenie funkcjonowania poznawczego stanowi niezależny czynnik rokowniczy w schizofrenii. Badania wskazują, że właśnie od tego wymiaru patologii zależą takie wykładniki funkcjonowania pacjentów, jak: wyniki leczenia i rehabilitacji, współpraca w leczeniu, funkcjonowanie zawodowe, rodzinne i społeczne, zdolność do samodzielnej egzystencji oraz jakość życia. Dotychczasowe metody leczenia schizofrenii nie zapewniają wystarczającej poprawy w zakresie tego wymiaru choroby. W okresie ostatnich 25 lat testowano użyteczność wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 jako monoterapii oraz jako augmentacji leczenia przeciwpsychotycznego w schizofrenii. Uzyskane wyniki są niejednoznaczne, choć podkreśla się tzw. pozytywny trend uzyskiwanych wyników w zakresie poprawy objawowej. Stosunkowo rzadko oceniano wpływ suplementacji preparatami wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 na funkcjonowanie poznawcze osób z rozpoznaniem schizofrenii. Korzystny wpływ suplementacji wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi na funkcjonowanie poznawcze ma uzasadnienie teoretyczne. Wśród znanych działań tych substancji mogących wpływać na usprawnienie funkcji poznawczych należy wymienić: działanie immunomodulacyjne w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, poprawę parametrów stresu oksydacyjnego, zmiany w zakresie neurotransmisji oraz wpływ na procesy plastyczności neuronalnej. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie systematycznego przeglądu wyników badań dotyczących zmian sprawności funkcjonowania poznawczego u osób z rozpoznaniem schizofrenii będących w trakcie suplementacji wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi omega-3.

  4. Aktualne poglądy na temat roli witaminy D w patogenezie stwardnienia rozsianego

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Antczak

    2013-04-01

    Full Text Available Witamina D jest powszechnie znana ze swojej roli w gospodarce wapniowo-fosforanowej, ale wzrastająca ilość danych wskazuje na jej działania plejotropowe. Zaobserwowano pozytywną korelację między niedoborem witaminy D a występowaniem chorób autoimmunologicznych, w tym stwardnienia rozsianego, reumatoidalnego zapalenia stawów, tocznia rumieniowatego układowego itp. Receptory witaminy D są obecne w szeregu tkanek i narządów, w tym w kościach, mięśniach, narządach rozrodczych, sercu, mózgu oraz w obrębie układu odporno- ściowego. Coraz lepiej poznawane działanie immunomodulujące witaminy D obejmuje wpływ zarówno na mechanizmy odporności wrodzonej, jak i adaptacyjnej, poprzez hamowanie proliferacji i cytotoksyczności limfocytów T, promowanie różnicowania limfocytów T regulatorowych oraz modulowanie działania makrofagów i komórek dendrytycznych. Stwardnienie rozsiane (łac. sclerosis multiplex, SM jest chorobą autoimmunologiczną ośrodkowego układu nerwowego spowodowaną przez skomplikowane i w dużej mierze nieznane interakcje między predyspozycjami genetycznymi i czynnikami środowiskowymi. Badania epidemiologiczne wskazują, że ekspozycja na promieniowanie słoneczne i związany z nią poziom witaminy D są ważnymi czynnikami mogącymi wyjaśniać zróżnicowanie geograficzne częstości zachorowań na SM. Wyniki niektórych wstępnych obserwacji sugerują, że suplementacja witaminy D może zmniejszać ryzyko zachorowania na SM oraz modulować przebieg choroby i zmniejszać częstość jej nawrotów u pacjentów z rzutowo-remisyjną postacią SM. Wyniki te skłoniły do podjęcia prób włączenia witaminy D jako składnika wspomagającego terapię SM. Obserwacje te wymagają dalszego potwierdzenia i badań klinicznych.

  5. Etiologia, objawy i leczenie infekcyjnego zapalenia wsierdzia według aktualnych wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Anna Adamska-Wełnicka

    2013-04-01

    Full Text Available Infekcyjne zapalenie wsierdzia (IZW cechuje niejednorodny obraz kliniczny, z pogranicza przewlekłych, nie‑ sprecyzowanych chorób infekcyjnych, autoimmunologicznych, reumatologicznych oraz nowotworowych. Szybka diagnostyka i włączenie leczenia celowanego IZW są konieczne z uwagi na poważne rokowanie i bez‑ pośrednie zagrożenie życia pacjenta. W procesie IZW w obrębie zastawek serca tworzą się konglomeraty bak‑ terii, komórek zapalnych, płytek krwi i włóknika, zwane wegetacjami. Dotyczą najczęściej zastawek lewej strony serca. Wegetacje doprowadzają do miejscowej destrukcji wsierdzia oraz stanowią źródło zatorowości obwo‑ dowej. Najczęstszym objawem IZW jest gorączka, natomiast w badaniu przedmiotowym zwraca uwagę nowy szmer wysłuchiwany nad sercem, świadczący o uszkodzeniu zastawek lub nici ścięgnistych. Zdarza się, że pierwszym symptomem choroby są zaburzenia neurologiczne spowodowane udarem mózgu powstałym w mechanizmie zatorowym. W ostatnim czasie wzrasta liczba zachorowań na IZW związanych ze stosowa‑ nymi procedurami inwazyjnymi wewnątrzsercowymi z implantacją sztucznych zastawek oraz elektrod. Szczególną grupę chorych stanowią również narkomani, u których najczęściej dochodzi do zajęcia zastawek prawej strony serca. Głównym czynnikiem etiologicznym zapalenia wsierdzia są bakterie, wśród nich obecnie dominują zakażenia gronkowcowe. Rozpoznanie choroby opiera się na danych klinicznych, obrazie echokar‑ diograficznym oraz badaniach bakteriologicznych krwi. Leczeniem przyczynowym IZW jest antybiotykotera‑ pia wielolekowa prowadzona w warunkach szpitalnych. Konieczne jest ścisłe monitorowanie choroby i roz‑ ważenie wskazań do leczenia kardiochirurgicznego. Istotnym zagadnieniem są również metody zapobiegania zakażeniom wsierdzia. Zasady profilaktyki IZW na przestrzeni ostatnich lat uległy znacznym modyfikacjom. Infekcyjne zapalenie wsierdzia wciąż pozostaje

  6. Neuroprotekcyjne właściwości związków pochodzenia roślinnego: triterpeny pentacykliczne

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Monika Orłowska-Majdak

    2014-12-01

    Full Text Available Ludzki mózg to struktura wykazująca ogromną zmienność w ciągu życia osobniczego. W pierwszym okresie zmiany budowy i czynności spowodowane są procesami rozwoju i dojrzewania. Następnie, dzięki niezwykłej plastyczności synaptycznej, poszczególne ośrodki mózgu przystosowują się do wymagań środowiska, w jakim człowiek funkcjonuje, i do stylu jego życia. Po 40. roku życia włącza się proces zaprogramowanej śmierci neuronów, czyli apoptozy, a w stanie choroby neurony mogą ginąć w procesie nekrozy lub aponekrozy. Neurogeneza na bazie miejscowych albo transplantowanych komórek macierzystych mózgu pełni funkcję naprawczą w powstałych uszkodzeniach, ale może także mieć związek z chorobami psychicznymi i neurologicznymi. U podstaw neuroprotekcji leżą procesy antyoksydacyjne, przeciwzapalne, antyapoptotyczne i przeciwdziałające destrukcyjnemu działaniu jonów wapnia. Wspierającą funkcję w działaniu neuroprotekcyjnym mogą mieć związki pochodzenia roślinnego, podawane w ramach fitoterapii. W ostatnich latach zwrócono uwagę na neuroprotekcyjne właściwości pentacyklicznych triterpenów i ich pochodnych. W pracy omówiono właściwości neuroprotekcyjne kwasu ursolowego, oleanolowego, maslinowego, asjatowego, betulinowego, bosweliowego oraz saponin triterpenowych pozyskiwanych z roślin Bupleurum i Panax ginseng. Saponiny ginseng dodatkowo nasilają neurogenezę w mózgu. Sugeruje się potencjał stosowania wymienionych związków w terapii wielu chorób neurologicznych i psychicznych – z kilkoma zastrzeżeniami: 1 kierunek działania może zależeć od dawki; 2 związki te mogą różnie działać na neurony różnych rodzajów; 3 mogą istnieć niekorzystne interakcje z innymi lekami stosowanymi równocześnie. Większość doświadczeń z użyciem triterpenów wykonano na zwierzętach bądź w hodowlach komórkowych, zagadnienie wymaga więc dalszych badań na ludziach.

  7. Powikłania neurologiczne współistniejące z niewydolnością nerek

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Maria Łukasik

    2010-03-01

    Full Text Available Powikłania neurologiczne w przebiegu niewydolności nerek, zarówno te spowodowane mocznicą, jak i wynikające z jej leczenia, dotyczą ośrodkowego oraz obwodowego układu nerwowego, jak również tkanki mięśniowej i stanowią przyczynę zwiększonej śmiertelności u chorych z niewydolnością nerek. Pacjenci z niewydolnością nerek są szczególnie narażeni na rozwój encefalopatii mocznicowej, encefalopatii nadciśnieniowej, chorób naczyniowych ośrodkowego układu nerwowego bądź zespołów otępiennych. W tej grupie chorych częściej niż w populacji ogólnej rozwijają się mono- i polineuropatie, a choroby nerek należą do częstszych przyczyn zespołu niespokojnych nóg. Pomimo ciągłego postępu terapeutycznego wciąż nie ma skutecznego leczenia wielu tych powikłań, m.in. encefalopatii mocznicowej, miażdżycy, neuropatii czy miopatii. Co więcej, wprowadzenie dializoterapii rozszerzyło spektrum komplikacji o otępienie dializacyjne, krwawienia śródczaszkowe, zespół nierównowagi dializacyjnej, encefalopatię Wernickego i osmotyczną mielinolizę. Leczenie immunosupresyjne stosowane zarówno w chorobach nerek, jak i u chorych po przeszczepie nerki przyczyniło się do rozwoju oportunistycznych infekcji i nowotworzenia w ośrodkowym układzie nerwowym, ponadto niekiedy powikłane jest rozwojem odwracalnej tylnej leukoencefalopatii. Znajomość tych powikłań oraz ścisła współpraca między nefrologami i neurologami mogą przyczynić się do zmniejszenia śmiertelności i poprawy jakości życia chorych z niewydolnością nerek. Należy przy tym pamiętać, że także patologie, które prowadzą do niewydolności nerek (szczególnie choroby układowe tkanki łącznej czy cukrzyca, powodują uszkodzenia ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego, a określenie rzeczywistej przyczyny bywa niemożliwe.

  8. Leczenie otępienia przy współistniejących schorzeniach internistycznych – wybrane zagadnienia

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Alicja Klich-Rączka

    2012-12-01

    Full Text Available Celem poniższej pracy było przedstawienie dylematów związanych ze stosowaniem leków poprawiających funkcje poznawcze przy obecności innych schorzeń u ludzi starszych. Ze względu na powszechną w starości polipatologię otępienie, będące jednym z najistotniejszych problemów medycznych w tym okresie życia, rzadko występuje jako pojedyncze schorzenie – zwykle współistnieje z innymi chorobami. Leczenie otępienia jest zwykle połączone z terapią innych jednostek chorobowych, co wiąże się ze zwiększonym ryzykiem interakcji lekowych oraz działań niepożądanych. Dodatkowo ryzyko tych działań wzrasta z powodu zmian w farmakokinetyce wynikających z gorszej dystrybucji leków w organizmie oraz pogarszającej się z wiekiem wydolności wielonarządowej, czego konsekwencją może być upośledzony metabolizm i wydalanie leków. Spośród stosowanych w leczeniu otępienia inhibitorów acetylocholinesterazy interakcje najczęściej dotyczą donepezilu, co spowodowane jest jego metabolizmem w wątrobie przy udziale cytochromu P450, który równocześnie uczestniczy w metabolizmie wielu innych leków wykorzystywanych w terapii różnych schorzeń wieku starczego. Przeciwwskazaniami do stosowania inhibitorów acetylocholinesterazy są przede wszystkim: ciężka niewydolność wątroby, zespół chorego węzła zatokowego, zaburzenia rytmu i przewodnictwa, czynna choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy, choroby powodujące utrudnienie odpływu moczu, napady drgawkowe, astma oskrzelowa/przewlekła obturacyjna choroba płuc. Działania niepożądane leków występują u kilku do kilkudziesięciu procent pacjentów, a u części z nich stanowią przeciwwskazania do kontynuowania terapii. Problem interakcji lekowych i działań niepożądanych jest często marginalizowany w leczeniu starszych pacjentów z otępieniem.

  9. Czynniki ryzyka przewlekłej obturacyjnej choroby płuc u pacjentów leczonych szpitalnie

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Małgorzata Iwanicka-Michałowicz

    2009-06-01

    Full Text Available POChP należy obecnie do najpoważniejszych problemów zdrowotnych na świecie. Najczęstszym czynnikiem, który odpowiada za rozwój POChP, jest palenie tytoniu, zarówno czynne, jak i bierne. Kolejnymi przyczynami warunkującymi rozwój POChP są narażenie zawodowe na pyły, substancje chemiczne, gazy drażniące. Czynnikiem ryzyka jest także wrodzony niedobór α1-antytrypsyny (czynnik genetyczny. Celem pracy była analiza czynników ryzyka warunkujących rozwój POChP. W badaniu wzięło udział 200 osób z rozpoznaniem POChP leczonych szpitalnie w latach 2005-2007. U wszystkich chorych przeprowadzono wywiad według kwestionariusza przygotowanego na potrzeby badania. Wyniki badania poddano analizie statystycznej. W badanej grupie było 76 kobiet (38% i 124 mężczyzn (62%. Średnia wieku mężczyzn wynosiła 66,1 roku, kobiet – 66,4 roku. Głównym czynnikiem ryzyka rozwoju choroby w badanej grupie było palenie tytoniu – stwierdzono je u 170 badanych (85%, przy czym 37,5% chorych było aktualnymi palaczami, a 47,5% byłymi palaczami. Średni czas trwania nałogu w grupie obecnych i byłych palaczy wyniósł 42 paczkolata (rozpiętość 1-160. POChP rozpoznano również u 30 osób nigdy niepalących papierosów (15%. Narażenie na bierne palenie wpracy i/lub wdomu podawało 175 chorych (87,5%. Narażenie na wdychanie szkodliwych substancji w środowisku pracy zgłaszało 150 badanych (75%. W związku z faktem, że nałóg palenia tytoniu jest zjawiskiem bardzo częstym wśród chorych na POChP, konieczne wydaje się zintensyfikowanie działań mających na celu upowszechnianie wiedzy na temat przyczyn i skutków POChP, realizację edukacji antytytoniowej oraz wdrożenie taniej i skutecznej metody badań przesiewowych.

  10. Rozpoznanie i leczenie alergicznego nieżytu nosa

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Anna Grad

    2009-09-01

    Full Text Available Alergiczny nieżyt nosa (ANN jest najczęstszą chorobą alergiczną na świecie. Często współistnieje z innymi chorobami alergicznymi, np. astmą, alergicznym zapaleniem spojówek lub atopowym zapaleniem skóry. Jest chorobą zapalną o podłożu immunologicznym, wywołaną IgE-zależną reakcją błony śluzowej nosa na alergen. Biorąc pod uwagę czas utrzymywania się objawów, ANN można podzielić na okresowy i przewlekły – ich przebieg może być łagodny oraz umiarkowany lub ciężki. Alergiczny nieżyt nosa jest chorobą zależną od wielu czynników. Za jego rozwój odpowiadają interakcje czynników środowiskowych i genetycznych. Do czynników środowiskowych zalicza się alergeny powietrznopochodne zewnętrzne i domowe (pyłki roślin, zarodniki grzybów pleśniowych, roztocze kurzu domowego, naskórki i sierści zwierząt, owady, alergeny zawodowe i zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego. Czynniki genetyczne to atopia i współistnienie określonych polimorfizmów genów. Objawami ANN są świąd, kichanie, surowicza wydzielina nosowa, niedrożność nosa, utrata powonienia. Rozpoznanie ANN opiera się na wykazaniu zgodności pomiędzy objawami i wynikami punktowych testów skórnych lub obecnością we krwi swoistych IgE. Pomiar całkowitego IgE nie jest przydatny w rozpoznaniu ANN, a donosowe próby prowokacyjne są wykorzystywane głównie w badaniach naukowych, rzadziej w praktyce klinicznej. Postępowanie terapeutyczne obejmuje edukację pacjenta, zmniejszenie narażenia na alergeny, leczenie farmakologiczne oraz immunoterapię swoistą. W leczeniu farmakologicznym stosujemy leki przeciwhistaminowe doustne i donosowe, glikokortykosteroidy donosowe i systemowe, leki obkurczające naczynia błony śluzowej nosa, montelukast, bromek ipratropium i kromony. Immunoterapia swoista jest stosowana w leczeniu wybranych grup chorych i wpływa na naturalny przebieg chorób alergicznych.

  11. Wiele zawodów – jedna waga? O zróżnicowaniu kosztów kształcenia zawodowego

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Jędrzej Stasiowski

    2016-03-01

    Full Text Available W artykule podjęto problematykę publicznego finansowania edukacji zawodowej w Polsce. Na podstawie danych pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej z 2012 r. przeanalizowano wydatki bieżące na ucznia w zasadniczych szkołach zawodowych i technikach. Wyniki analiz stawiają pod znakiem zapytania efektywność algorytmu finansowania szkół kształcących zawodowo w Polsce, który nie różnicuje wysokości subwencji w zależności od oferty nauczanych zawodów oraz sposobu organizacji praktycznej nauki zawodu. Może to mieć niebagatelne znaczenie w przypadku mniej zamożnych organów prowadzących szkoły. Jak wynika z analiz, wydatki bieżące na ucznia są zróżnicowane w zależności od obszaru kształcenia zawodowego. Istnieją istotne różnice w poziomie wydatków szkół kształcących w obszarze rolniczo-leśnym z ochroną środowiska w stosunku do szkół kształcących w mniej kosztownych zawodach z obszaru ekonomiczno-administracyjnego. Ponadto szkoły, które kształcą młodych pracowników oraz organizują praktyczną naukę zawodu poza placówką, np. w centrach kształcenia praktycznego, ponoszą istotnie niższe wydatki na ucznia niż pozostałe. Analizy ukazały również odmienne realia finansowania kształcenia zawodowego przez miasta na prawach powiatu i uboższe powiaty ziemskie. Zróżnicowanie wydatków jest wyraźniejsze w przypadku miast, które posiadają zasoby finansowe pozwalające na swobodniejsze kształtowanie wydatków w zależności od specyficznych potrzeb szkół kształcących w różnych zawodach. Oznacza to, że wydatki na kształcenie zawodowe bogatszych samorządów mogą stanowić lepsze przybliżenie realnych kosztów kształcenia w zależności od zawodu.

  12. Giant Young’S Modulus Variations in Ultrafine-Grained Copper Caused by Texture Changes at Post-Spd Heat Treatment / Gigantyczne Zmiany Modułu Younga W Ultra Drobnoziarnistej Miedzi Spowodowane Przez Zmiany Tekstury W Trakcie Obróbki Cieplnej Po SPD

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Pal-Val P.

    2015-12-01

    Full Text Available The effect of annealing on dynamic Young’s modulus, E, of ultrafine-grained (UFG copper obtained by combined severe plastic deformation (SPD is investigated. It is established that Young’s modulus in the SPD-prepared samples exceeds that in the coarse-grained fully annealed (CGFA samples by 10 to 20 %. Isothermal annealing at elevated temperatures between 90 and 630°С leads to a sharp decrease of Young’s modulus for annealing temperatures above 210°С. After annealing at 410°С, the value of E reaches its minimal value that is 35 % lower than E in CGFA samples (total change in E is about 47 % of the initial value. Further annealing at higher temperatures leads to an increase in Young’s modulus. It is shown, that the unusual behavior of Young’s modulus is caused by formation of the axial texture in the SPD-treated samples which then is replaced by the texture during the post-SPD heat treatment.

  13. Phase transitions in complex oxide systems based on Al{sub 2}O{sub 3} and ZrO{sub 2}; Przemiany fazowe w zlozonych ukladach tlenkowych na bazie Al{sub 2}O{sub 3} i ZrO{sub 2} zachodzace w procesach z szybkozmiennym dzialaniem temperatury

    Energy Technology Data Exchange (ETDEWEB)

    Gorski, L [Institute of Atomic Energy, Otwock-Swierk (Poland)

    1999-07-01

    Different compositions of materials based on Al{sub 2}O{sub 3} and ZrO{sub 2} and protective coatings sprayed from them working in the high temperature region are studied. There are especially thermal barrier coatings of increasing resistance to thermal shocks and conditions of corrosion and erosion caused by the hot gases and liquids. Such conditions are encountered in many technical branches among others in jet and Diesel engines. These coatings are deposited by the plasma spraying process and their resistance to thermal shocks is studied on special experimental arrangement in the conditions near to coatings applications. Both above processes are characterized by a short time temperature action with subsequent high cooling rate, which may cause phase transitions other than in the conditions of thermodynamical equilibrium. These transitions are studied by X-ray diffraction analysis methods. The microstructure changes accompanied to phase transitions are determined by light microscopy and scanning electron microscopy methods. The cases of coating degradation caused by thermal shocks have been observed. The highest resistance to thermal fatigue conditions (up to thermal shocks) show coatings based on Al{sub 2}O{sub 3} containing aluminium titanate and coatings based on ZrO{sub 2} stabilised by 7-8% of Y{sub 2}O{sub 3}. (author)

  14. Ocena przejścia fali powodziowej w maju 2010 roku we wrocławskim węźle wodnym

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Włodzimierz Parzonka

    2014-12-01

    ściom maksymalnym z 1997 r., mimo znacznie niższego przepływu maksymalnego. Zjawisko to spowodowane zostało przez zmniejszenie przepustowości koryta rzeki, głównie przez zarośnięcie i zamulenie międzywala.

  15. Analiza przyczyn stresu zawodowego w opinii pielęgniarek = An analysis of the causes of occupational stress in the opinions of nurses

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Agata Pietraszek

    2016-09-01

    • Zakład Etyki i Filozofii Człowieka, Katedra Nauk Humanistycznych, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie Adres korespondencyjny: Agata Pietraszek, Katedra Onkologii i Środowiskowej Opieki Zdrowotnej, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, ul. S. Staszica 4/6, 20-059 Lublin, e mail: agata.pietraszek.umlub@gmail.com   Streszczenie Wstęp. Stres zawodowy występuje wtedy, kiedy pracownicy doświadczają dyskomfortu psychicznego związanego z warunkami bądź wymaganiami pracy, w sytuacji, gdy przekraczają one ich możliwości. Cel badań. Celem badani było poznanie opinii pielęgniarek na temat czynników stresogennych występujących w miejscu pracy. Materiał i metody. Badaniami objęto grupę 278 osób wykonujących zawód pielęgniarki. W badaniach zastosowano metodę sondażu diagnostycznego z techniką ankiety, z zastosowaniem autorskiego kwestionariusza ankiety. Otrzymane dane poddano analizie statystycznej w oparciu o oprogramowanie komputerowe Statistica 10.0. Wyniki i wnioski. Większość badanych pielęgniarek była usatysfakcjonowana z pracy zawodowej (85%. Nawet 95,6% badanych twierdziło, że zawód pielęgniarki jest stresujący. Dodatkowo 56,1% badanych twierdziło, że jest codziennie narażona na stres zawodowy. Znaczny odsetek respondentów deklarowało radzenie sobie ze stresem w pracy. Czynniki, które wywołują znaczący poziom stresu wśród większości pielęgniarek to niska pensja (43,53%, a także nagłe pogorszenie stanu zdrowia pacjenta i konieczność reanimacji (39,93%. Zmienne, które istotnie różnicują opinie badanego personelu pielęgniarskiego to: wiek, stan cywilny, miejsce zamieszkania, liczba potomstwa, pełnione stanowisko oraz kontakt ze śmiercią i umieraniem pacjentów w codziennej praktyce zawodowej. Słowa kluczowe: stres psychologiczny; pielęgniarki; narażenie zawodowe Abstract Introduction. Occupational stress occurs when workers experience mental discomfort due to

  16. Geotechnical Risk Classification for Underground Mines / Klasyfikacja Poziomu Zagrożenia Geotechnicznego W Kopalniach Podziemnych

    Science.gov (United States)

    Mishra, Ritesh Kumar; Rinne, Mikael

    2015-03-01

    Underground mining activities are prone to major hazards largely owing to geotechnical reasons. Mining combined with the confined working space and uncertain geotechnical data leads to hazards having the potential of catastrophic consequences. These incidents have the potential of causing multiple fatalities and large financial damages. Use of formal risk assessment in the past has demonstrated an important role in the prediction and prevention of accidents in risk prone industries such as petroleum, nuclear and aviation. This paper proposes a classification system for underground mining operations based on their geotechnical risk levels. The classification is done based on the type of mining method employed and the rock mass in which it is carried out. Mining methods have been classified in groups which offer similar geotechnical risk. The rock mass classification has been proposed based on bulk rock mass properties which are collected as part of the routine mine planning. This classification has been subdivided for various stages of mine planning to suit the extent of available data. Alpha-numeric coding has been proposed to identify a mining operation based on the competency of rock and risk of geotechnical failures. This alpha numeric coding has been further extended to identify mining activity under `Geotechnical Hazard Potential (GHP)'. GHP has been proposed to be used as a preliminary tool of risk assessment and risk ranking for a mining activity. The aim of such classification is to be used as a guideline for the justification of a formal geotechnical risk assessment. Górnictwo podziemne pociąga za sobą różnorakie zagrożenia spowodowane przez uwarunkowania geotechniczne. Urabianie złoża w połączeniu z pracą w zamkniętej przestrzeni oraz z niepewnymi danymi geotechnicznymi powodować może zagrożenia, które w konsekwencji prowadzić mogą do wypadków, a te potencjalnie powodować mogą skutki śmiertelne dla osób oraz poważne straty

  17. Ocena rozpowszechnienia dolegliwości reumatycznych wśród osób w przedziale wiekowym 18-25 lat = Assessment of the prevalence of rheumatic ailments among people aged 18-25 years

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Wioleta Kitowska

    2016-01-01

      Streszczenie Wprowadzenie Choroby reumatyczne, wraz z innymi chorobami układu kostno-mięśniowego są jednymi z najpowszechniejszych schorzeń chronicznych na świecie. Czynniki usposabiające do chorób reumatycznych to czynniki genetyczne, zewnętrzne czynniki fizyczne oraz tzw. czynnik cywilizacyjny – efekt współczesnego „cywilizowanego” życia. Podejrzewa się, że choroby reumatyczne są odpowiedzialne za pochłanianie największego odsetka PKB ze wszystkich chorób. Materiał i metoda Badanie zostało przeprowadzone metodą sondażu diagnostycznego. Populację badaną stanowili studenci uczelni wyższych w przedziale wiekowym 18-25 lat.. Narzędziem zastosowanym do przeprowadzenia badania był autorski kwestionariusz, który był rozprowadzony techniką typu CAWI. Ilość respondentów łącznie wynosiła 308 osób. Wyniki Aż 38% osób deklarowało obecność na wizycie lekarskiej z powodu dolegliwości ze strony układu kostno-stawowego, które nie były wynikiem kontuzji. Większy odsetek kobiet (40% niż mężczyzn (30% bywało u lekarza. U większości osób nie występują zniekształcenia kości lub stawów, które nie są spowodowane urazem (59%. Więcej kobiet (31% niż mężczyzn (29% deklarowało istniejące zniekształcenia. Ponad połowa zarówno kobiet (50% jak i mężczyzn (52% doświadczyła w przeszłości poczucia sztywności stawu lub trudności w jego poruszaniu. Wnioski       U tzw. młodych dorosłych  (ang. young adults często występują objawy, które mogą być powiązane z chorobą reumatyczną. Mały odsetek osób jednak idzie z tego powodu do lekarza, a jeszcze mniejszy bada się w kierunku rozpoznania choroby reumatycznej. Niska frekwencja może wynikać z braku wiedzy na temat chorób reumatycznych. Możliwe jest to, że więcej osób dożywa, żeby zachorować w młodszym wieku.   Abstract Introduction Rheumatic diseases, along with other diseases of the musculoskeletal system are among the most common

  18. Stosowanie zabiegów fizjoterapeutycznych u osób uprawiających balet po urazie sportowym oraz przeciążeniach narządu ruchu = The use of physical therapy in people practicing ballet trauma and sports overload the musculoskeletal system

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Michalczak

    2016-07-01

          Słowa kluczowe: przeciążenie tkanek, balet, urazy sportowe. Keywords: overload tissue, ballet, sports injuries.     Streszczenie   Wprowadzenie: Każdy sportowiec poddawany jest obciążeniom. Są to obciążenia psychiczne i fizyczne i wzajemnie ze sobą powiązane. Zmiany stanu wytrenowania i poziomu formy sportowej, a także rozwój sportowy zawodnika to efekt długotrwałych zmian adaptacyjnych w organizmie człowieka pod wpływem treningu. Cel pracy: Ocena jakie zabiegi fizjoterapeutyczne najczęściej stosowane były u pacjentów po przebytym urazie sportowym Materiał i metody: Analizę przeprowadzono na losowo wybranych respondentach z grupy wiekowej od 12 do 38 roku życia, zamieszkałych na terenie województwa lubelskiego. Łącznie badaniem objęto grupę 20 osób. Wyniki: Proces patologii tkanek i urazów sportowych dotyczy 90% ankietowanych. 90% ankietowanych trening zawsze rozpoczyna od rozgrzewki, natomiast 10% badanych odpowiedziało, że czasami nie rozpoczynają treningu od rozgrzewki. Rehabilitacji po przeciążeniu tkanek objętych było 75%, przy czym w przychodni ambulatoryjnej rehabilitowanych jest 60% ankietowanych. W mniejszym stopniu pacjenci korzystają z usprawniania w domu - 10%  badanych. Najczęściej stosowanym zabiegiem była kinezyterapia - 75%. Masaż leczniczy również został uznany za często stosowany zabieg w patofizjologii tkanek - 15%. Rzadziej stosowanymi zabiegami okazały się prądy galwaniczne - 5% oraz ultradźwięki - 5%. U znacznej większości osób ankietowanych – 75% nie występowały choroby współistniejące. Wnioski: W badaniach stwierdzono wysoki odsetek osób, u których występują przeciążenia tkanek oraz urazy stawów, które spowodowane są zbyt częstym i długotrwałym treningom - 90% badanych. U znacznej większości osób badanych nie występowały choroby współistniejące, które mogłyby dodatkowo wpływać na powstawanie urazów tak jak np. osteoporoza - 75% os

  19. Analytical Design of Water-Free Production in Horizontal Wells Using Hodograph Method / Zastosowanie metody hodografu do określenia krytycznego wydatku poziomych otworów produkcyjnych

    Science.gov (United States)

    Qin, Wenting; Wojtanowicz, Andrew K.; White, Christopher D.

    2013-06-01

    żków wodnych prowadzących do zawodnienia otworu. Jednakże duża powierzchnia kontaktu ze złożem staje się wadą otworów poziomych gdy stożek wodny dostanie się do otworu. Następuje wtedy gwałtowne zawodnienie otworu i szybka utrata produktywności. Z tego powodu wydatek otworu musi być utrzymany poniżej wartości wydatku krytycznego, tzn. maksymalnego wydatku bez udziału stożka wodnego. Istniejące modele analityczne wydatku krytycznego są albo zbyt uproszczone lub też niedokładne w opisie lokalnej powierzchni kontaktu między ropą naftową i wodą podścielającą co prowadzi do błędnej oceny wydatku krytycznego. W tym artykule prezentujemy nowy model matematyczny wydatku krytycznego który jest bardziej dokładny przez co lepiej nadaje się do obliczeń projektowych. W przeciwieństwie do istniejących modeli, nasz model uwzględnia ograniczenie dopływu ropy do otworu spowodowane wzrostem stożka wodnego ponad statyczną powierzchnię kontaktu ropy z wodą podścielającą oraz pozwala dokładnie obliczyć wydatek krytyczny oraz opisać kształt powierzchni stożka i zmianę ciśnienia w złożu z odległością od otworu poziomego. Równania modelu zostały wyprowadzone z teorii hodografu połączonej z metodą odwzorowań konforemnych. Wyniki obliczeń przy użyciu równań modelu wykazują zgodność z wynikami symulatora złoża. Stwierdzono również, że typowe dla innych modeli założenie płaskiej powierzchni kontaktu ropa/woda i zaniedbanie efektu kształtu stożka wodnego może prowdzić do 50-procentowej przeceny wartości wydatku krytycznego

  20. Strategie radzenia sobie z bólem pacjentów z przewlekłą chorobą internistyczną = Strategies of coping with pain in patients with chronic internal disease

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Bożena Baczewska

    2017-02-01

    łceniem, aktywnością zawodową badanych a wyborem prezentowanej strategii. Wnioski. U osób nieaktywnych zawodowo, jak również z niższym wykształceniem istotnie częściej występowały strategie radzenia sobie z bólem uznawane za przejaw nieefektywnego radzenie sobie z bólem niż u pozostałej grupy badanej.   Słowa kluczowe: strategie radzenia sobie w chorobie, ból, choroby internistyczne   Abstract Backgroud. Pain is a valuable diagnostic symptom, however long lasting pain has negative impact on an individual’s  life, affecting biological, psychic and social functioning. In case of internal diseases pain of ten indicates exacerbation of illness, which additionally negatively affects the patient. Moreover, pain makes the patient under take activities to reduce its severity, which is referred to as coping strategies. The purpose of study was to examine strategies of coping with pain in the group of patients with chronic internal diseases. Material and methods. The study was conducted in the group of 200 patients suffering from chronic internal is eases treated in the Clinic of Gastroenterology with Endoscopy Unit and the patients treated in the Out-patient Clinics of Gastroenterology and Rheumatology, Hospital Out-patient Specialist Clinic , PSK-4, Lublin. The patients were surveyed by standardized questionnaires: Coping Strategies Questionnaire (QSC, Visual Anolog Scale VAS and a question naire developed by the author for the purpose of research. Results. The results revealed all strategies of coping with pain, the most frequent among them were prayers, increased behavioral activity, and self- declaration of coping. In addition, they found significant correlation between increased pains, education, professional activity and choice of coping strategy. Conclusions. Patients who were not active professionally, and the persons with lower level of education used coping strategies considered as ineffective statistically significantly more often compared to other

  1. Wstępna ocena ryzyka zawodowego fizjoterapeuty za pomocą metody SWP = Preliminary evaluation of occupational risk for physiotherapists using the SWP method

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Kinga Dorota Kulczycka

    2016-09-01

      Wstępna ocena ryzyka zawodowego fizjoterapeuty za pomocą metody SWP Preliminary evaluation of occupational risk for physiotherapists using the SWP method   Kinga Kulczycka, Marcin Domagała, Ewa Stychno   Katedra i Zakład Zarządzania w  Pielęgniarstwie Wydział Nauk o  Zdrowiu Uniwersytet Medyczny w Lublinie Chair and Department of Management in Nursing Faculty Health Sciences Medical University of Lublin   Słowa kluczowe: Narażenie zawodowe, Fizjoterapeuci, Obciążenie pracą Key words: Occupational exposure, Physical therapists, Workload       Dr n. med. Kinga Kulczycka, mgr. Marcin Domagała, dr n.med. Ewa Stychno   Doctor of Medical Sciences Kinga Kulczycka, Holder of University Degree Marcin Domagała, Doctor of Medical Sciences Ewa Stychno     Streszczenie  Sposób wykonywania pracy, w warunkach znacznego obciążenia  ma wielkie znaczenie w profilaktyce zaburzeń układu mięśniowo-szkieletowego. Praca fizjoterapeutów często wiąże się z koniecznością przyjmowania niefizjologicznych  pozycji ciała, w trakcie których może dojść do urazów. Celem badania jest rozpoznanie pozycji ciała przyjmowanych przez fizjoterapeutów podczas pracy, które mogą stanowić  czynniki ryzyka związane ze  sposobem wykonywania pracy fizjoterapeuty. Materiał i metody  Badania przeprowadzono w 2014 r. z udziałem 100 fizjoterapeutów pracujących na oddziałach rehabilitacji, na terenie województwa Świętokrzyskiego. Wyniki Respondenci oceniali jako niewłaściwe przyjmowane  pozycje ciała, które zaobserwowali podczas wykonywania czynności zawodowych związane są z  pochylaniem podczas wykonywania czynności,  zgięcie odcinka lędźwiowego kręgosłupa i częste rotacje. Jako dodatkowe obciążenia w pracy uważali zginanie głowy do przodu lub skręcenie karku. Ruchy ramion stanowią znaczną uciążliwość dla fizjoterapeutów i występują podczas podnoszenia rąk do przodu i przesuwaniu ich w kierunku klatki piersiowej

  2. Trudności w wykonywaniu pracy na stanowisku pielęgniarki pediatrycznej = Difficulties in performing work at the workplace of a paediatric nurse

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Kinga Dorota Kulczycka

    2016-10-01

      Katedra i Zakład Zarządzania w Pielęgniarstwie Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytet Medyczny w Lublinie Katedra Pielęgniarstwa Collegium Mazovia Innowacyjna Szkoła Wyższa Siedlce   Chair and Department of Management in Nursing Faculty Health Sciences Medical University of Lublin Department of Nursing Collegium Mazovia Innovative School Siedlce     dr n.med. Kinga Kulczycka, mgr Monika Grenda, dr n.med. Ewa Stychno     Słowa kluczowe: obciążenie pracą, narażenie zawodowe, pielęgniarki Key words: work load, occupational exposure, nurses Streszczenie Badaniem relacji zachodzących między pracownikiem, stanowiskiem i środowiskiem pracy zajmuje się ergonomia. Nauka ta zainteresowana jest głównie poszukiwaniem jak najlepszych rozwiązań pozwalających na optymalizację procesu pracy oraz dostosowanie ich do właściwości biologicznych człowieka. Zagrożenia zdrowia w pracy pielęgniarki pediatrycznej stanowią poważny problem, zarówno medyczny jak i społeczny. Czynniki stanowiące trudności w wykonywaniu pracy zawodowej prowadzą często do nadmiernego obciążenia. Celem pracy jest wskazanie czynników wywołujących obciążenie fizyczne u pielęgniarek pracujących na oddziałach pediatrycznych. Materiał i metody : Badania przeprowadzono w grupie 110 pielęgniarek zatrudnionych na trzech oddziałach pediatrycznych od lutego do kwietnia 2015 roku. Narzędziem badawczym był  zmodyfikowany kwestionariusz do badania obciążenia  IMDS oraz ilościowy pomiar obciążenia QWI. Opracowanie STATISTICA PL 10, i EXCELL. P<=0,05. Część badawcza. Przyjmowane niefizjologiczne pozycje oraz czynności wykonywane w skręcie, pozycji kucznej i z obciążeniem kończyn górnych stanowią podstawowe trudności. Pielęgniarki postrzegają zbyt małą przestrzeń pracy, oraz skrępowanie ciała podczas realizacji zadań nad pacjentami. Wnioski:  Planowanie zadań ich przydzielanie powinno uwzględniać odpowiednie tempo i obciążenie pracą oraz

  3. Porównanie oceny obciążenia statycznego przedstawicieli handlowych różnych firm = Comparison evaluation of static load of sales representatives from different companies

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Justyna Gierczak

    2016-06-01

    rozpowszechniający się czynnik zagrożenia powinno być częściej brane pod uwagę i badane przez specjalistów związanych z dziedziną BHP.   Słowa kluczowe: obciążenie  w pracy, ryzyko zawodowe, zdrowie, bezpieczeństwo.   Abstract   Introduction and aim. One of the factors falling to the risks in the work environment is a load of musculoskeletal. The position of sales representative is relatively new, so it is worth a closer look at his characteristics. The aim of the study was to investigate the static load environments sales representatives of two different companies and compare them. Material and method. Rating load concerned two sales representatives in a variety of different companies of sector. The survey was conducted in May 2016. And was to him the method used OWAS (Ovako Working Posture Analysis System. Result. This assessment representative 1. confirms that in case of an investigational job medium, there is a risk of overloading the musculoskeletal system. This shows that the body positions taken by the employee may have a negative impact because it is worth considering a proposal to amend the conditions of work, but it is not necessary for immediate execution. This assessment Employee No. 2 showed that in the case of an investigational workplace there is a small risk of overloading the musculoskeletal system. This shows that the body positions taken by an employee in the present-time should not have any negative effects, so you do not need to change the working conditions. It is advisable to periodically carry out an assessment of the two positions. Conclusions. It should be approached individually for each position in the risk assessment static load. When there is a medium risk of overloading the musculoskeletal system is not mandatory immediately change the working conditions of this position, however, it is indicated for the regular evaluation and consider the possibility of positive changes. Static load as spreading risk factor should be taken more

  4. Następstwa zdrowotne pracy w narażeniu na leki cytostatyczne w grupie zawodowej pielęgniarek i pielęgniarzy = The health consequences of occupational exposure to cytostatics among nurses

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Agnieszka Cieślicka

    2016-09-01

    żnienie skóry (44%, podrażnienie błon śluzowych (39%, nasilone wypadanie brwi, rzęs (30% czy odczuwanie zaburzeń rytmu serca (16% oraz nudności/wymioty (8%. Nie wszyscy pracownicy stosowali podczas podawania leków środki ochrony osobistej, fartuch flizelinowy- stosowało 64% badanych, maskę na twarz 61% a okulary ochronne 36% badanych. Wnioski. Najwięcej objawów spowodowanych pracą w środowisku chemioterapeutyków występuje u osób z najdłuższym stażem pracy w narażeniu na leki cytostatyczne. liczba podawanych cytostatyków pacjentom tygodniowo istotnie wiąże się ze znacznie  częstszym występowaniem niepokojących zmian w organizmie, wywołanych najprawdopodobniej kontaktem z tymi lekami.Personel pielęgniarski stosuje środki ochrony indywidualnej w sposób niewystarczający. Słowa kluczowe. personel pielęgniarski, cytostatyki, powikłania, narażenie zawodowe   Summary Introduction. Cytostatics used in cancer treatment are toxic not only for cancerous lesions but also for normal cells. Chemotherapy causes a number of strong adverse reactions experienced by patients. The personnel is also exposed to these drugs. The toxic cytostatics are absorbed by the personnel by inhaling and through contact with the skin, which takes place not only during preparing and administering the medications by nurses, but also through contact with patients' secretions. They have a noticeable impact on nurses' health. Aim. The aim of the survey was to assess the health consequences of occupational exposure to cytostatics among nurses. Material and method. The survey included 97 nurses working in Lublin's hospitals on the preparation and/or administration of cytostatics. A self-designed questionnaire consisting of 14 questions served as the research tool. Results. The nurses exposed to cytostatics demonstrated the following symptoms: excessive lacrimation, dry conjunctivas, eye redness and itching (47%, skin irritation (44%, irritated mucous membranes (39%, increased