WorldWideScience

Sample records for ocena ryzyka zaostrzenia

  1.  Ocena ryzyka na potrzeby audytu wewnętrznegojednostek sektora polskich finansów publicznych

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Marcin Tatoj

    2009-12-01

    ryzyka stanowi podstawę hierarchizacji obszarów podlegających audytowi wewnętrznemu w danym okresie, czyli wskazania najpilniejszych zadań audytowych, narażonych w jednostce na największe ryzyko. Ocena ryzyka jest procesem ciągłym. Ujawnione ryzyka wymagają stałego monitorowania, aby pojawiające się nowe ryzyka zostały w porę dostrzeżone, monitorowane i zaplanowane do audytowania.

  2. Stan wiedzy na temat czynników ryzyka i profilaktyki chorób cywilizacyjnych a zachowania zdrowotne pracowników medycznych i niemedycznych

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Grzegorz Józef Nowicki

    2017-03-01

    Full Text Available Cel pracy. Określenie stanu wiedzy na temat czynników ryzyka i profilaktyki wybranych chorób cywilizacyjnych i określenie związku z poziomem deklarowanych zachowań zdrowotnych wśród pracowników medycznych i niemedycznych. Materiał i metody. Badania przeprowadzono wśród 598 dorosłych osób pracujących, wykonujących zawody medyczne (grupa M i pozamedyczne (grupa P. Metodą badawczą był sondaż diagnostyczny przy użyciu Testu wiedzy na temat czynników ryzyka i profilaktyki chorób cywilizacyjnych (własnego autorstwa oraz Inwentarza Zachowań Zdrowotnych (IZZ. Wyniki. Analizując materiał badawczy na temat stanu wiedzy o czynnikach ryzyka i profilaktyce chorób cywilizacyjnych uzyskany od osób z grupy M, stwierdzono że: niski poziom wiedzy charakteryzował 1,97% (n=6 badanych, przeciętny 29,18% (n=89 a wysoki aż 68,85% (n=210. Natomiast w grupa P niski poziomem wiedzy charakteryzował 16,04% (n=47 respondentów, 55,29% (n=162 przeciętny, a 28,67% (n=84 – wysoki. Stwierdzono, że wśród badanych z grupy P wraz ze wzrostem poziomu wiedzy na temat czynników ryzyka i profilaktyki chorób cywilizacyjnych rośnie ocena ogólnego wskaźnika zachowań zdrowotnych oraz jego czterech kategorii (p<0,05. Wnioski. Stan wiedzy na temat czynników ryzyka i profilaktyki chorób cywilizacyjnych stanowi ważny czynnik determinujący poziom zachowań zdrowotnych głównie wśród osób wykonujących zawody pozamedyczne.

  3. Wstępna ocena ryzyka zawodowego fizjoterapeuty za pomocą metody SWP = Preliminary evaluation of occupational risk for physiotherapists using the SWP method

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Kinga Dorota Kulczycka

    2016-09-01

      Wstępna ocena ryzyka zawodowego fizjoterapeuty za pomocą metody SWP Preliminary evaluation of occupational risk for physiotherapists using the SWP method   Kinga Kulczycka, Marcin Domagała, Ewa Stychno   Katedra i Zakład Zarządzania w  Pielęgniarstwie Wydział Nauk o  Zdrowiu Uniwersytet Medyczny w Lublinie Chair and Department of Management in Nursing Faculty Health Sciences Medical University of Lublin   Słowa kluczowe: Narażenie zawodowe, Fizjoterapeuci, Obciążenie pracą Key words: Occupational exposure, Physical therapists, Workload       Dr n. med. Kinga Kulczycka, mgr. Marcin Domagała, dr n.med. Ewa Stychno   Doctor of Medical Sciences Kinga Kulczycka, Holder of University Degree Marcin Domagała, Doctor of Medical Sciences Ewa Stychno     Streszczenie  Sposób wykonywania pracy, w warunkach znacznego obciążenia  ma wielkie znaczenie w profilaktyce zaburzeń układu mięśniowo-szkieletowego. Praca fizjoterapeutów często wiąże się z koniecznością przyjmowania niefizjologicznych  pozycji ciała, w trakcie których może dojść do urazów. Celem badania jest rozpoznanie pozycji ciała przyjmowanych przez fizjoterapeutów podczas pracy, które mogą stanowić  czynniki ryzyka związane ze  sposobem wykonywania pracy fizjoterapeuty. Materiał i metody  Badania przeprowadzono w 2014 r. z udziałem 100 fizjoterapeutów pracujących na oddziałach rehabilitacji, na terenie województwa Świętokrzyskiego. Wyniki Respondenci oceniali jako niewłaściwe przyjmowane  pozycje ciała, które zaobserwowali podczas wykonywania czynności zawodowych związane są z  pochylaniem podczas wykonywania czynności,  zgięcie odcinka lędźwiowego kręgosłupa i częste rotacje. Jako dodatkowe obciążenia w pracy uważali zginanie głowy do przodu lub skręcenie karku. Ruchy ramion stanowią znaczną uciążliwość dla fizjoterapeutów i występują podczas podnoszenia rąk do przodu i przesuwaniu ich w kierunku klatki piersiowej

  4. Ocena lokalnego i systemowego stanu zapalnego u chorych na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc w okresie stabilnym i w zaostrzeniu

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Sylwia Kwiatkowska

    2008-10-01

    Full Text Available Wstęp: Przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP charakteryzuje ograniczenie przepływu powietrza przez drogi oddechowe będące wynikiem nadmiernej reakcji zapalnej na wdychane pyły i gazy, głównie dym tytoniowy. W patogenezie tej choroby odgrywają rolę trzy czynniki: proces zapalny, stres oksydacyjny oraz zaburzenia równowagi pomiędzy proteinazami i antyproteinazami. W ostatnich latach coraz więcej danych wskazuje na obecność u chorych na POChP zmian pozapłucnych, takich jak wyniszczenie, osteoporoza czy depresja. Celem pracy była ocena stanu zapalnego lokalnego oraz systemowego u chorych na POChP. Ma te riał i me to dy: Badania przeprowadzono u 23 chorych na POChP dwukrotnie – w stabilnym okresie choroby oraz w zaostrzeniu. Grupę kontrolną stanowiło 16 asymptomatycznych palaczy papierosów. Analizie poddano: 1 w kondensacie powietrza wydechowego (kpw stężenie nadtlenku wodoru (H2O2 oraz prozapalnych cytokin TNF-a i IL-6; 2 w surowicy poziom TNF-a i IL-6. Wy ni ki: Stwierdzono, że u chorych na POChP w okresie stabilnym w kpw poziom H2O2 był znamiennie wyższy niż w grupie kontrolnej osób zdrowych. W trakcie zaostrzenia choroby ulegał on dalszemu wzrostowi (p0,05. Mierzalny poziom TNF-a zanotowano jedynie u chorych z zaostrzeniem POChP. Zarówno w okresie stabilnym, jak i w zaostrzeniu choroby poziom H2O2 w kpw korelował z FEV1% wartości należnej. Chorych na stabilną POChP charakteryzowało podwyższone w surowicy zarówno stężenie TNF-a, jak i IL-6 w porównaniu z grupą asymptomatycznych palaczy. W okresie zaostrzenia badane cytokiny nie ulegały istotnym zmianom (p>0,05. Wnio ski: U chorych na POChP wykazano obecność lokalnego stresu oksydacyjnego, który w trakcie zaostrzenia choroby ulegał dalszemu znamiennemu nasileniu. Obok reakcji w kompartmencie oddechowym chorzy ze stabilną postacią POChP charakteryzowali się obecnością systemowej reakcji zapalnej mierzonej poziomem TNF-a i IL-6 w surowicy

  5. Nietrzymanie moczu a czynniki ryzyka i jakość życia kobiet w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym w Kielcach

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Sławomir Dutkiewicz

    2011-12-01

    Full Text Available Wstęp: Jednym z najpoważniejszych problemów zdrowotnych jest nietrzymanie moczu (NTM. Częściej dotyczyon kobiet i dotyka ok. 3 mln kobiet rocznie. Cel pracy: Celem pracy była ocena czynników ryzyka NTM i wpływu tej dolegliwości na jakość życia kobietw Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym w Kielcach. Materiał i metody: Badano 60 kobiet po 50. r.ż. z NTM [w większości (76,7% badanych 71.–90. r.ż.]. Wyniki: U badanych 60 (100% kobiet z NTM współwystępowały nadciśnienie tętnicze ze względną niewydolnościąukładu krążenia, oddechowego, również ruchowego, a u 46 (77% kobiet także choroby przewlekłe,jak: cukrzyca, stwardnienie rozsiane, choroba Alzheimera, udar mózgu, depresja. Stwierdzono, iż na NTM u tychkobiet nie wpłynęły czynniki: wykształcenie i rodzaj pracy. Występowanie NTM korelowało u badanych kobietz powtarzającymi się zakażeniami moczu, które istotnie zależały od wieku badanych (p = 0,05 oraz od przyjmowanychleków moczopędnych, antydepresyjnych, przeciw nadciśnieniu tętniczemu. Wykazano także zależnośćod miejsca zamieszkania. Stwierdzono też występowanie NTM u badanych kobiet, które w przeszłości miałyzabiegi operacyjne na narządach okolicy miednicy mniejszej, a także rodziły więcej niż cztery razy. Wnioski: 1. U badanych kobiet po 70. r.ż. stwierdzono częstsze w porównaniu z młodszymi występowaniedysurii, naglących parć na mocz i nawrotów zakażeń moczu. 2. Nietrzymanie moczu u badanych wiązało sięz wieloma czynnikami ryzyka predysponującymi, promującymi oraz urazowymi. 3. Nietrzymanie moczu znaczniepogorszyło jakość życia u wszystkich badanych kobiet.

  6. Całościowa ocena przewlekłej obturacyjnej choroby płuc według raportu GOLD 2011

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Iwona Grzelewska-Rzymowska

    2013-06-01

    Full Text Available Autorzy omawiają nowe podejście do przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, przedstawione w raporcie GOLD 2011. Przewlekła obturacyjna choroba płuc jest ogólnoświatowym problemem zdrowotnym. Badanie BOLD ujawniło, że rozpowszechnienie choroby jest różne w poszczególnych krajach i będzie czwartą przy‑ czyną zgonów w 2030 roku. Główną przyczyną przewlekłej obturacyjnej choroby płuc jest nałóg palenia tytoniu. Raport GOLD 2011 zaleca, aby postawienie diagnozy rozważyć, jeśli pacjent prezentuje takie obja‑ wy, jak: duszność, kaszel i odkrztuszanie wydzieliny z ekspozycją na czynniki ryzyka oraz z obecnością obtu‑ racji potwierdzonej wartością FEV1/ FVC < 0,70. Wskaźnik FEV1 okazał się niedostatecznym deskryptorem wpływu przewlekłej obturacyjnej choroby płuc na pacjenta. Jest to choroba złożona i różnorodna, zbadanie jej wpływu na zdrowie pacjenta wymaga walidowanych testów, takich jak BODE, ADO, DOSE. Raport GOLD 2011 zaleca stosowanie dwóch walidowanych testów: mMRC i CAT. Wskaźniki wentylacyjne są skla‑ syfikowane jako GOLD 1 i 2 (zaburzenia łagodne i umiarkowane oraz GOLD 3 i 4 (zaburzenia ciężkie i bar‑ dzo ciężkie. Zaostrzenia przewlekłej obturacyjnej choroby płuc są ustalane na podstawie wywiadu lub war‑ tości FEV1. Ostatecznie pacjentów można zakwalifikować do kategorii A, B, C lub D. Leczenie farmakologiczne powinno być ustalane po dokonaniu zindywidualizowanej oceny.

  7. Dynamic risk assessment method – a proposal for assessing risk in water supply system / Metoda dynamicznego szacowania ryzyka – propozycja oceny ryzyka w systemie zaopatrzenia wody

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Fortmann-Roe Scott

    2015-06-01

    Full Text Available Dynamika Systemów jest metodologią modelowania i analizy złożonych systemów. Taki złożony system może być charakteryzowany przez wzajemne proste połączenia elementów oraz istniejące sprzężenia zwrotne. Przeprowadzenie oceny ryzyka przy modelowaniu Systemów Dynamicznych jest trudnym wyzwaniem. Chociaż w niektórych przypadkach, uzyskane za pomocą symulacji serie wyników mogą się wydawać przypadkowe, to jednak często istnieje wysoki stopień autokorelacji między tymi seriami wynikający z istnienia powiązań zwrotnych w systemie. Artykuł przedstawia propozycje Metody Dynamicznego Szacowania Ryzyka (MDSR, która pozwala oceniać ryzyko związane z hipotetycznymi kosztami zachorowań wywołanymi skażeniem systemu zaopatrzenia w wodę przez Cryptosporidium.

  8. Czynniki ryzyka przewlekłej obturacyjnej choroby płuc u pacjentów leczonych szpitalnie

    OpenAIRE

    Małgorzata Iwanicka-Michałowicz; Iwona Grzelewska-Rzymowska

    2009-01-01

    POChP należy obecnie do najpoważniejszych problemów zdrowotnych na świecie. Najczęstszym czynnikiem, który odpowiada za rozwój POChP, jest palenie tytoniu, zarówno czynne, jak i bierne. Kolejnymi przyczynami warunkującymi rozwój POChP są narażenie zawodowe na pyły, substancje chemiczne, gazy drażniące. Czynnikiem ryzyka jest także wrodzony niedobór α1-antytrypsyny (czynnik genetyczny). Celem pracy była analiza czynników ryzyka warunkujących rozwój POChP. W badaniu wzięło udział 20...

  9. Czynniki ryzyka upadków i złamań kości u pacjentów chorych na reumatoidalne zapalenie stawów

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Krzysztof Tomaszewski

    2010-04-01

    Full Text Available Cel pracy: Ocena czynników ryzyka i częstości występowaniaupadków i złamań kości u chorych na reumatoidalne zapaleniestawów (RZS. Materiał i metody: Do badania kwalifikowano pacjentów chorychna RZS (spełniających kryteria ACR z 1984 r.. Dane na temat stanuzdrowia zebrano na podstawie ankiety zawierającej Kwestio -nariusz Oceny Stanu Zdrowia (HAQ, pytań dotyczących chorób,przyjmowanych leków, upadków i złamań kości w okresie ostatnich12 miesięcy. Wyniki: Przebadano 167 kobiet (89,8% i 19 mężczyzn (średni wiek± SD 58,5 ±13,8 roku. Średni czas trwania choroby wynosił14,4 ±10,7 roku. Średnia wartość HAQ 1,36 ±0,76. Z grupy 186 osóbupadek przydarzył się 80 badanym (43%. U 28 chorych (35%upadek zakończył się złamaniem bądź złamaniami obwodowymi.Liczba upadków dodatnio korelowała z wynikiem HAQ (r = 0,32;p < 0,05 oraz czasem trwania choroby (r = 0,31; p < 0,05.Głównymi czynnikami ryzyka upadków w badanej grupie byłyzawroty głowy [iloraz szans (OR = 2,68], stosowanie lekówhipotensyjnych (OR = 2,27 i przeciwdepresyjnych (OR = 2,56,deformacje stóp (OR = 3,14 oraz wysoki wskaźnik HAQ(OR = 2,08. Czas trwania RZS (OR = 1,05 i wiek (OR = 1,04 praktycznienie wpływały na ryzyko upadków. Głównymi czynnikamiryzyka złamań kości w badanej grupie były osteoporoza (t-score< –2,5 (OR = 4,70, stosowanie leków hipotensyjnych (OR = 4,98,deformacje stóp (OR = 4,82, zawroty głowy (OR = 3,30 orazwysoki wskaźnik HAQ (OR = 3,12. Wnioski: Upadki są poważnym problemem w przebiegu RZS.Głównymi czynnikami sprzyjającymi upadkom i złamaniomu chorych na RZS są deformacje stóp, zawroty głowy, zażywanieleków obniżających ciśnienie tętnicze oraz wysoka wartość HAQ.

  10. Ocena ryzyka, okoliczności i następstwa upadków oraz ich uwarunkowania wśród mieszkańców domu pomocy społecznej = Risk assessment, circumstances and consequences of falls and their conditioning among social welfare home inhabitants

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Adrian Bartoszek

    2016-08-01

    • Wysokie ryzyko upadków mieszkańców DPS związane jest istotnie z terapią wielolekową, występowaniem wad  wzroku i słuchu, jednego i więcej  upadków w ciągu ostatniego roku oraz z obawą przed kolejnym upadkiem.   Słowa kluczowe: upadki, czynniki ryzyka, osoby starsze, dom pomocy społecznej.

  11. Dynamic risk assessment method – a proposal for assessing risk in water supply system / Metoda dynamicznego szacowania ryzyka – propozycja oceny ryzyka w systemie zaopatrzenia wody

    OpenAIRE

    Fortmann-Roe Scott; Iwanejko Ryszarda; Wójcik Włodzimierz

    2015-01-01

    Dynamika Systemów jest metodologią modelowania i analizy złożonych systemów. Taki złożony system może być charakteryzowany przez wzajemne proste połączenia elementów oraz istniejące sprzężenia zwrotne. Przeprowadzenie oceny ryzyka przy modelowaniu Systemów Dynamicznych jest trudnym wyzwaniem. Chociaż w niektórych przypadkach, uzyskane za pomocą symulacji serie wyników mogą się wydawać przypadkowe, to jednak często istnieje wysoki stopień autokorelacji między tymi seriami wynikający z istnieni...

  12. Dylematy standaryzacjisprawozdawczości finansowej,wyceny i pomiaru ryzyka

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Dorota Dobija

    2010-09-01

    Full Text Available W artykule zostały poruszone zagadnienia związane z istotą przejrzystości fi-nansowej organizacji. Przejrzystość ta jest jednym z elementów efektywnego systemu ładu korporacyjnego, dlatego tempo zmian w tym obszarze jest narzucone przez refor-my w systemach ładu korporacyjnego. W pierwszej części opracowania jest dyskuto-wana rola menedżerów w zapewnieniu przejrzystości finansowej organizacji. Kolejna część opracowania obejmuje krytyczną dyskusję trzech istotnych wątków teore-tycznych wpływających na jakość sprawozdawczości: postępującej standaryzacji w rachunkowości, problemów wyceny w rachunkowości oraz zagadnień pomiaru i sprawozdawczości ryzyka w organizacji.

  13. Ciało obce drzewa oskrzelowego jako przyczyna zaostrzenia astmy

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Ludmiła Bartoszewicz

    2009-09-01

    Full Text Available Astma jest najczęstszą przewlekłą chorobą układu oddechowego u dzieci. Częstość jej występowania w Polsce wśród populacji dziecięcej wynosi 8,6%. To choroba o podłożu zapalnym i każdy, nawet niespecyficzny bodziec prowokujący zmiany zapalne w układzie oddechowym, może przyczyniać się do jej zaostrzeń. Dzieci, zarówno z podejrzeniem astmy, jak i z już ustalonym rozpoznaniem, są częstymi pacjentami pediatry i lekarza rodzinnego. Postawiona diagnoza astmy nie zwalnia lekarza z czujności i indywidualnego rozważenia każdego przypadku. W artykule przedstawiono przypadek pacjenta z zaostrzeniem astmy, które wywołane było aspiracją ciała obcego do drzewa oskrzelowego. Początkowo wywiad w kierunku ciała obcego był negatywny. Pomimo intensywnego leczenia nie uzyskiwano zadowalającej odpowiedzi. Asymetria objawów osłuchowych nad płucami oraz obraz radiologiczny klatki piersiowej skłoniły do pogłębienia wywiadu oraz diagnostyki. Wykrycie ciała obcego i jego usunięcie pozwoliło na uzyskanie kontroli astmy i zapobiegło powikłaniom wynikającym z intensywnego leczenia dziecka. Nawrotowość przebiegu astmy i jej przewlekły charakter sprawiają, że lekarz kolejne zaostrzenia traktuje rutynowo, zwłaszcza jeśli mamy do czynienia z dobrą reakcją na leczenie. Z drugiej strony często negatywny wywiad oraz różnorodność i niespecyficzność objawów związanych z aspiracją ciała obcego prowadzą do błędnej diagnozy. Dodatkowo leczenie przeciwastmatyczne może powodować czasowe złagodzenie objawów związanych z aspiracją ciała obcego i sugerować astmę jako pierwotną przyczynę choroby. Nierozpoznanie ciała obcego prowadzi do poważnych i nieodwracalnych następstw, które są konsekwencją zarówno pozostawania ciała obcego w drogach oddechowych, jak i konieczności stosowania intensywnego leczenia, np. glikokortykosteroidów systemowych czy wielokrotnej antybiotykoterapii.

  14. Ciało obce drzewa oskrzelowego jako przyczyna zaostrzenia astmy

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Ludmiła Bartoszewicz

    2009-03-01

    Full Text Available Astma jest najczęstszą przewlekłą chorobą układu oddechowego u dzieci. Częstość jej występowania w Polsce wśród populacji dziecięcej wynosi 8,6%. To choroba o podłożu zapalnym i każdy, nawet niespecyficzny bodziec prowokujący zmiany zapalne w układzie oddechowym, może przyczyniać się do jej zaostrzeń. Dzieci, zarówno z podejrzeniem astmy, jak i z już ustalonym rozpoznaniem, są częstymi pacjentami pediatry i lekarza rodzinnego. Postawiona diagnoza astmy nie zwalnia lekarza z czujności i indywidualnego rozważenia każdego przypadku. W artykule przedstawiono przypadek pacjenta z zaostrzeniem astmy, które wywołane było aspiracją ciała obcego do drzewa oskrzelowego. Początkowo wywiad w kierunku ciała obcego był negatywny. Pomimo intensywnego leczenia nie uzyskiwano zadowalającej odpowiedzi. Asymetria objawów osłuchowych nad płucami oraz obraz radiologiczny klatki piersiowej skłoniły do pogłębienia wywiadu oraz diagnostyki. Wykrycie ciała obcego i jego usunięcie pozwoliło na uzyskanie kontroli astmy i zapobiegło powikłaniom wynikającym z intensywnego leczenia dziecka. Nawrotowość przebiegu astmy i jej przewlekły charakter sprawiają, że lekarz kolejne zaostrzenia traktuje rutynowo, zwłaszcza jeśli mamy do czynienia z dobrą reakcją na leczenie. Z drugiej strony często negatywny wywiad oraz różnorodność i niespecyficzność objawów związanych z aspiracją ciała obcego prowadzą do błędnej diagnozy. Dodatkowo leczenie przeciwastmatyczne może powodować czasowe złagodzenie objawów związanych z aspiracją ciała obcego i sugerować astmę jako pierwotną przyczynę choroby. Nierozpoznanie ciała obcego prowadzi do poważnych i nieodwracalnych następstw, które są konsekwencją zarówno pozostawania ciała obcego w drogach oddechowych, jak i konieczności stosowania intensywnego leczenia, np. glikokortykosteroidów systemowych czy wielokrotnej antybiotykoterapii.

  15. Czynniki ryzyka przewlekłej obturacyjnej choroby płuc u pacjentów leczonych szpitalnie

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Małgorzata Iwanicka-Michałowicz

    2009-06-01

    Full Text Available POChP należy obecnie do najpoważniejszych problemów zdrowotnych na świecie. Najczęstszym czynnikiem, który odpowiada za rozwój POChP, jest palenie tytoniu, zarówno czynne, jak i bierne. Kolejnymi przyczynami warunkującymi rozwój POChP są narażenie zawodowe na pyły, substancje chemiczne, gazy drażniące. Czynnikiem ryzyka jest także wrodzony niedobór α1-antytrypsyny (czynnik genetyczny. Celem pracy była analiza czynników ryzyka warunkujących rozwój POChP. W badaniu wzięło udział 200 osób z rozpoznaniem POChP leczonych szpitalnie w latach 2005-2007. U wszystkich chorych przeprowadzono wywiad według kwestionariusza przygotowanego na potrzeby badania. Wyniki badania poddano analizie statystycznej. W badanej grupie było 76 kobiet (38% i 124 mężczyzn (62%. Średnia wieku mężczyzn wynosiła 66,1 roku, kobiet – 66,4 roku. Głównym czynnikiem ryzyka rozwoju choroby w badanej grupie było palenie tytoniu – stwierdzono je u 170 badanych (85%, przy czym 37,5% chorych było aktualnymi palaczami, a 47,5% byłymi palaczami. Średni czas trwania nałogu w grupie obecnych i byłych palaczy wyniósł 42 paczkolata (rozpiętość 1-160. POChP rozpoznano również u 30 osób nigdy niepalących papierosów (15%. Narażenie na bierne palenie wpracy i/lub wdomu podawało 175 chorych (87,5%. Narażenie na wdychanie szkodliwych substancji w środowisku pracy zgłaszało 150 badanych (75%. W związku z faktem, że nałóg palenia tytoniu jest zjawiskiem bardzo częstym wśród chorych na POChP, konieczne wydaje się zintensyfikowanie działań mających na celu upowszechnianie wiedzy na temat przyczyn i skutków POChP, realizację edukacji antytytoniowej oraz wdrożenie taniej i skutecznej metody badań przesiewowych.

  16. Charakterystyka etiologiczna udarów mózgu leczonych w Klinice Neurologii UM w Białymstoku z analizą czynników ryzyka

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Anna Syta-Krzyżanowska

    2010-03-01

    Full Text Available Wstęp: W przeprowadzonych w Polsce badaniach epidemiologicznych stwierdzono utrzymujący się od kilkunastu lat wysoki współczynnik zapadalności na pierwszy w życiu udar mózgu, wzrastający wykładniczo z wiekiem oraz połączony z wciąż dużą śmiertelnością. Poznanie czynników ryzyka oraz wprowadzenie profilaktyki może istotnie zmniejszyć powyższe wskaźniki. Celem pracy było przeprowadzenie analizy epidemiologicznej pacjentów z udarem mózgu hospitalizowanych na Pododdziale Udarowym Kliniki Neurologii USK w Białymstoku. Uwzględniono w szczególności etiologię z czynnikami ryzyka oraz śmiertelnością w zależności od wieku i płci chorych. Materiał i metody: Rozpatrzono wszystkie przypadki pacjentów hospitalizowanych w Klinice Neurologii USK w Białymstoku z powodu udaru mózgu w ciągu pełnego roku kalendarzowego. Posłużono się ankietami prowadzonymi w ramach Narodowego Programu Profilaktyki i Leczenia Chorób Sercowo-Naczyniowych (POLKARD. Obliczenia statystyczne wykonywano przy użyciu programu Statistica w wersji 8.0. Wyniki: Przeanalizowano wyniki 408 pacjentów, w tym 185 (45,3% kobiet oraz 223 (54,7% mężczyzn z rozpoznanym: krwotokiem podpajęczynówkowym – 6,9%, krwotokiem śródmózgowym – 12,5% oraz udarem niedokrwiennym – 80,6%. Etiologię zatorową pochodzenia sercowego zdiagnozowano u 39,4%, zakrzep dużych naczyń u 35%, natomiast udar zatokowy u 11,6% pacjentów. Najczęstszym czynnikiem ryzyka udaru niedokrwiennego mózgu było nadciśnienie tętnicze (81,2%, następnie migotanie przedsionków i choroba niedokrwienna serca (38%. Zmarło 11,6% chorych z udarem niedokrwiennym mózgu oraz 21,5% z udarem krwotocznym. Średnia śmiertelność wyniosła 13,5%. Wnioski: Najczęstszym czynnikiem ryzyka udaru mózgu było nadciśnienie tętnicze, które szczególnie często współwystępowało z dodatkowym czynnikiem ryzyka udaru niedokrwiennego mózgu. Prowadzenie leczenia udaru mózgu w pododdzia

  17. Ocena potresne odpornosti družinske hiše v Grosuplju

    OpenAIRE

    Žitnik, Luka

    2017-01-01

    V diplomski nalogi je predstavljena ocena potresne odpornosti zidane hiše v Grosuplju. Potresno analizo smo izvedli z metodo horizontalnih sil na podlagi zahtev, ki jih podajata standarda Evrokod 6 in Evrokod 8. Diploma je razdeljena na teoretični in praktični del. V teoretičnem delu so predstavljeni postopki za določitev potresne obtežbe, račun nosilnosti posameznih zidov ter oceno odpornosti celotne konstrukcije. Povečanje obremenitve zaradi vpliva slučajne ekscentričnosti smo upoštevali na...

  18. Wybrane zachowania zdrowotne oraz czynniki ryzyka raka piersi w grupie pielęgniarek województwa lubelskiego i podkarpackiego = Selected health behaviours and risk factors of breast cancer in nurses group from Lublin and Subcarpathian provinces

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Ewa Smoleń

    2016-07-01

    Department of Development in Nursing, Faculty of Health Sciences, Medical University, Lublin   Słowa kluczowe: rak piersi, zapobieganie, ryzyko zachorowania, pielęgniarki. Key words: breast cancer, prevention, risk, nurses.   Streszczenie Wstęp. Do najważniejszych czynników ryzyka zachorowania na raka piersi zalicza się: płeć żeńską, wiek powyżej 64 r.ż., mutacje genowe, rozpoznanie nowotworu piersi u dwóch lub więcej krewnych I stopnia, przebyty rak piersi oraz zmiany w piersi. W profilaktyce raka piersi ważne znaczenie obok badań przesiewowych ma podejmowanie prozdrowotnych zachowań zdrowotnych, zmniejszających ryzyko zachorowania. Cel pracy. Ocena zachowań zdrowotnych pielęgniarek w zakresie profilaktyki raka piersi oraz ryzyka rozwoju chorób nowotworowych w badanej grupie kobiet. Materiał i metody. Badania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego w grupie 184 pielęgniarek województwa lubelskiego i podkarpackiego. Zastosowano kwestionariusz ankiety własnej konstrukcji. W analizie statystycznej posłużono się testem χ2 Pearsona. Wyniki. U ponad połowy respondentek w rodzinie notowano wystąpienie nowotworu, a u co dziesiątej był to nowotwór piersi. Jedna dziesiąta pielęgniarek deklarowała rozpoczęcie miesiączkowania w 12 r.ż. Większość pielęgniarek deklarowała karmienie naturalne w okresie macierzyństwa. Średnia wieku pierwszej wizyty u ginekologa to 20 lat. Ponad połowa badanych pielęgniarek deklarowała prawidłową masę ciała oraz podejmowanie aktywności fizycznej. Wykazano niewielkie różnice istotne statystycznie w poszczególnych zachowaniach w obu badanych grupach pielęgniarek. Wnioski. Zagrożenie wystąpieniem nowotworów piersi u badanych pielęgniarek związane było w głównej mierze z rodzinnym obciążeniem nowotworowym oraz wczesnym rozpoczęciem menstruacji, co zalicza się do czynników niepodlegających modyfikacji. Brak aktywności fizycznej oraz występowanie otyłości to czynniki

  19. Ocena tačnosti sistema samovođenja rakete zemlja-vazduh / Evaluation accuracy for homing system of ground-air missile

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Stevan Boarov

    2006-04-01

    Full Text Available U ovom članku razmatra se ocena tačnosti sistema samovođenja raketa zemlja-vazduh računarskim simulacijama OFF-LINE. Izvršena je ocena zakona raspodele verovatnoće promašaja, za dva režima gađanja pod različitim početnim uglovima preticanja, kada na sistem deluju poremećaji izazvani slučajnim šumom u glavi za samovođenje. Simulacija je izvedena primenom metode Monte Carlo. Model koji je korišćen za simulacije uključuje linearizovani model kretanja rakete i glavne nelinearnosti sistema vođenja i upravljanja. / In this paper approach of evaluation accuracy for homing system of ground - air missile is showed by OFF-LINE computer simulations. Two ranges of action under different angles of approach are appraised in the case of the presence of the seeker noise. The probability density function and the root-mean-square estimation of the miss distance are realised by Monte - Carlo methods, using linearized model only of the missiles flight and main nonlinearity of guidance and control systems.

  20. Wybrane czynniki ryzyka upadków wśród osób starszych mieszkających w środowisku wiejskim = Selected risk factors of fall among elderly people living in rural environment

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Adrian Bartoszek

    2016-08-01

    • Wysokie ryzyko upadku częściej występuje u osób starszych  po 75r.ż. , osób z wykształceniem podstawowym i mieszkających samotnie.   Słowa kluczowe: osoby starsze, upadki, czynniki ryzyka, środowisko domowe.

  1. Human health risk assessment of uranium in drinking water sampled from drilled wells located in rural areas of the Lower Silesian region (Poland / Ocena ryzyka zdrowotnego związanego z obecnością uranu w wodzie przeznaczonej do spożycia pobieranej z wierconych studni zlokalizowanych na obszarach wiejskich Dolnego Śląska (Polska

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Garboś Sławomir

    2015-06-01

    Full Text Available Stężenia uranu w wodach gruntowych pobieranych z prywatnych studni wierconych nie były dotąd badane w Polsce. W związku z tym, brak jest jakichkolwiek danych pozwalających na określenie narażenia ludzi na uran, związanego z konsumpcją wody przeznaczonej do spożycia, w szczególności na obszarach wiejskich, na terenach których prowadzono działalność górniczą. Głównym celem niniejszej pracy była ocena ryzyka zdrowotnego związanego z konsumpcją wód studziennych zawierających uran, pobieranych z wytypowanych obszarów wiejskich Dolnego Śląska (Polska. Do pobierania próbek wód studziennych z trzech obszarów badań kontrolnych (CSA: Mniszków (CSA-A, Stara Kamienica/M. Kamienica/Kopaniec (CSA-B i Kletno (CSA-C, została zastosowana metoda RDT (ang.: Random DayTime. Analizy próbek RDT przeprowadzono za pomocą zwalidowanej metody opartej na spektrometrii mas z jonizacją w plazmie indukcyjnie sprzężonej (ICP-MS. Zakresy stężeń uranu w wodach studziennych i wyznaczone średnie geometryczne stężenia U w przypadkach poszczególnych obszarów wynosiły: 0,005-1,03 μg/L i 0,052 μg/L (CSA-A, 0,027-10,6 μg/L i 0,40 μg/L (CSA-B oraz 0,006-27,1 μg/L i 0,38 μg/L (CSA-C. Średnie i indywidualne chroniczne dzienne pobrania (CDI, ang. Chronic Daily Intake uranu związane z konsumpcją wody przeznaczonej do spożycia (dorośli/dzieci zawarte były odpowiednio w zakresach: 0,0017-0,013/0,0052-0,040 μg · kg-1 · dzień-1 i 0,0002-0,90/0,0005-2,71 μg · kg-1 · dzień-1. Wyznaczone średnie i zakresy indywidualnych procentowych udziałów wartości CDI w tolerowanym dziennym pobraniu (TDI=1 μg · kg-1 · dzień-1, ang. Tolerable Daily Intake (dorośli/dzieci wynosiły: 0,17%/0,52% i 0,02-3,4%/0,05-10,3% (CSA-A, 1,3%/4,0% i 0,09-35%/0,27-106% (CSA-B oraz 1,3%/3,8% i 0,02-90%/0,06-271% (CSA-C. Wyznaczone średnie wartości CDI uranu są znacząco niższe od ustalonej wartości TDI, podczas gdy w przypadkach indywidualnych

  2. Ocena urodynamiczna nietrzymania moczu po radykalnej prostatektomii - studium przypadku

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Rafał Święcicki

    2010-06-01

    Full Text Available Nietrzymanie moczu po radykalnej prostatektomii we wczesnym okresie po zabiegu występuje u około 30% operowanych, natomiast w okresie późnym, ponad rok po zabiegu, objawy wysiłkowego nietrzymania moczu utrzymują się u około 5% badanych chorych. Obiektywnych danych na temat przyczyn i nasilenia nietrzymania moczu może dostarczyć kompleksowe badanie urodynamiczne. Zasadnicze znaczenie dla rokowania zależne jest od stopnia dysfunkcji aparatu zwieraczowego. Cel pracy: Celem pracy była ocena możliwości diagnostycznych pooperacyjnego nietrzymania moczu u chorego po prostatektomii radykalnej, na podstawie diagnostyki urodynamicznej. Materia! i metody: W pracowni urodynamicznej 10. Wojskowego Szpitala Klinicznego z Polikliniką (WSKzP wykonano kompleksowe badanie urodynamiczne u chorego skarżącego się na nietrzymanie moczu 12 miesięcy po radykalnej prostatektomii. W ramach badania wykonano przepływ cewkowy, cystometrię, badanie ciśnieniowo-przepływowe oraz profiłometrię spoczynkową. Wyniki: Maksymalne ciśnienie zamknięcia cewki moczowej było wyraźnie obniżone, do wartości 8 cm H20, c o sugerowało obecność wysiłkowego nietrzymania moczu. Stwierdzono również objawy niestabilności wypieracza oraz cechy uszkodzenia mechanizmu zwieraczowego. Wynik ten miał duże znaczenie dla dalszych możliwości leczenia chorego. Wnioski: Kompleksowe badanie urodynamiczne ma istotne znaczenie w diagnozowaniu chorych z pooperacyjnym nietrzymaniu moczu.

  3. Ocena wpływu relaksacji poizometrycznej na napięcia mięśniowe u chorych z zawrotami głowy typu szyjnego

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Hanna Zielińska-Bliźniewska

    2012-11-01

    Full Text Available Wprowadzenie: Celem pracy była ocena wpływu relaksacji poizometrycznej na napięcia mięśniowe u chorych z zawrotami głowy typu szyjnego. Materiał i metody: Badania przeprowadzono na grupie losowo wybranych 100 chorych, w tym 65 kobiet w wieku 20–76 lat i 35 mężczyzn w wieku 20–73 lat, leczonych w Klinice Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. WAM w Łodzi. Pacjentów podzielono na 2 grupy: I – badaną, liczącą 50 chorych z zawrotami głowy pochodzenia szyjnego, II – porównawczą, składającą się z 50 zdrowych osób, bez zawrotów głowy. U wszystkich chorych przeprowadzono szczegółowy wywiad, badanie przedmiotowe otolaryngologiczne, otoneurologiczne, fizykalne oraz rutynowe badania laboratoryjne. Każdy chory był konsultowany neurologicznie, okulistycznie i internistycznie oraz miał wykonywane USG naczyń doczaszkowych, tomografię komputerową odcinka szyjnego kręgosłupa i głowy. U wszystkich pacjentów zastosowano indywidualnie dobrany cykl ćwiczeń, uwzględniający dotychczasowy przebieg choroby oraz ewentualne przeciwwskazania, obejmujący relaksację poizometryczną mięśni okołokręgosłupowych w odcinku szyjnym przez okres 2 miesięcy. Obiektywna ocena skuteczności zastosowanej terapii odbywa- ła się (przed rozpoczęciem terapii oraz po 2 tygodniach, po miesiącu i po 2 miesiącach za pomocą liniowych pomiarów czynnego zakresu ruchomości szyjnego odcinka kręgosłupa oraz siły mięśniowej według testu Lovetta w skali punktowej i oceny zawrotów głowy według kryteriów Silvoniemiego. Wyniki: Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że pod wpływem kompleksowych ćwiczeń w grupie badanej nastąpiła znaczna poprawa ruchomości odcinka szyjnego kręgosłupa oraz siły mięśniowej. Wnioski: Zarówno w badaniach obiektywnych (pomiar ruchomości czynnej szyjnego odcinka kręgosłupa oraz siły mięśniowej, jak i subiektywnych (ocena wg

  4. Ocena funkcjonalna zawodników uprawiających futbol amerykański z wykorzystaniem testu Functional Movement Screen = Functional evaluation of competitors practicing American football with using Functional Movement Screen test

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Bartosz Kochański

    2015-10-01

    5Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy   Streszczenie   Wstęp. Functional Movement Screen (FMS jest narzędziem służącym do kompleksowej oceny funkcjonalnej. FMS pozwala na ocenę ryzyka wystąpienia kontuzji, ocenę jakości wykonywanych wzorców ruchowych oraz określenie występowania ograniczeń i asymetrii w obrębie narządu ruchu. Cel pracy. Celem pracy jest ocena funkcjonalna zawodników futbolu amerykańskiego z wykorzystaniem testu Functional Movement Screen (FMS oraz określenie korelacji pomiędzy wynikiem testu FMS, a przebytymi urazami i kontuzjami u zawodników futbolu amerykańskiego. Materiał i metody. Badania przeprowadzono na grupie 30 profesjonalnych zawodników futbolu amerykańskiego reprezentujących klub „KS Bydgoszcz Archers”. Ocenę funkcjonalną wykonano z wykorzystaniem testu Functional Movement Screen. Badania zostały przeprowadzone w trakcie trwania sezonu z wykorzystaniem urządzenia oraz protokołu do testu FMS. Wyniki. Średni wynik w teście FMS uzyskany przez osoby uprawiające futbol amerykański wynosi 14,5/21 punktów. Średnia ocen z większości prób oscyluje koło 2 punktów, co oznacza, że wzorce ruchowe wykonywane są  z kompensacją. U zawodników futbolu amerykańskiego zaobserwowano istotną statystycznie korelację pomiędzy przebytymi urazami i kontuzjami, a wynikami osiąganymi w próbie 2, 4 i 6 w teście FMS. Wnioski. 1. U zawodników futbolu amerykańskiego obserwuje się nieprawidłowości we wzorcach mobilności, stabilności oraz koordynacji nerwowo-mięśniowej w teście FMS. 2. Ryzyko wystąpienia kontuzji i urazów u zawodników futbolu amerykańskiego według testu FMS jest relatywnie duże. 3. Wynik testu FMS koreluje z przebytymi urazami i kontuzjami u zawodników futbolu amerykańskiego.   Abstract   Introduction. Functional Movement Screen (FMS is a tool for comprehensive functional assessment. FMS allows the assessment of risk

  5. Ocena jakości życia przed i po protezowaniu narządu słuchu = The impact of hearing aids on the quality of life

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Patrycja Witczak

    2016-09-01

      Ocena jakości życia przed i po protezowaniu narządu słuchu The impact of hearing aids on the quality of life     Patrycja Witczak1, Dominik Olejniczak2, Joanna Skonieczna2     1 Absolwentka kierunku Zdrowie Publiczne Wydział Nauki o Zdrowiu Warszawski Uniwersytet Medyczny   2 Warszawski Uniwersytet Medyczny Zakład Zdrowia Publicznego ul. Banacha 1a, 02-097 Warszawa     Słowa kluczowe: aparaty słuchowe, jakoś życia, niedosłuch Key words: Hearing aids, Quality of life, Hearing impairment     Streszczenie   Wprowadzenie i cel pracy: Problem niedosłuchu dotyczy ok. 12% populacji. Liczba osób dotkniętych wadą słuchu systematycznie wzrasta. Jest to ważny aspekt medyczny i społeczny. U osób u których stwierdzono niedosłuch jedną z metod rehabilitacji narządu słuchu jest użytkowanie aparatu słuchowego. Podstawowym celem protezowania narządu słuchu jest poprawa komunikowania się osoby niedosłyszącej z otoczeniem oraz zwiększenie komfortu jej życia. Głównym celem badania była ocena jakości życia i korzyści z użytkowania aparatów słuchowych u osób po 60 roku życia. Materiał i metoda: Zastosowaną metodą badawczą był sondaż diagnostyczny, techniką ankieta, a narzędziem kwestionariusz standaryzowany oceny jakości życia przed i po protezowaniu narządu słuchu. Grupą badaną jest populacja osób w wieku powyżej 60 lat. Łączna ilość osób przebadanych stanowiła grupę 60 pacjentów z wadami słuchu stosujących aparaty słuchowe. Wyniki: Narażenie środowiska pracy na hałas zadeklarowało blisko 61% badanych. Jedynie 30,5% zna podstawowe uwarunkowania zdrowia mające znaczenie w przypadku niedosłuchu. Około 75% badanych uznało, że aparat słuchowy pomógł im w życiu codziennym przynajmniej w stopniu dobrym. Wnioski: Z uwagi na dużą poprawę jakości życia po protezowaniu narządu słuchu, konieczne jest edukowanie i informowanie pacjentów w zakresie tej metody leczenia i podnoszenia jakości

  6. Ocena efektywności podziału subwencji oświatowej dla gmin

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Jan Herczyński

    2016-06-01

    Full Text Available Celem przedstawionych analiz jest ocena dopasowania podziału pomiędzy gminy części oświatowej subwencji ogólnej do kosztów dostarczania usług edukacyjnych. W artykule zarysowano problematykę związaną z podziałem subwencji oświatowej pomiędzy gminy, opisano wagi stosowane w algorytmie podziału subwencji oświatowej, skoncentrowano się na zmianach wprowadzonych do algorytmu w 2015 r. i omówiono konsekwencje wynikające ze stosowania wag wiejskich, które mają stosunkowo duży wpływ na podział środków. W ostatniej części wprowadzono miarę nieefektywności algorytmu podziału części oświatowej subwencji ogólnej i zastosowano ją do oceny podziału środków subwencyjnych pomiędzy gminy. Miara ta pozwala m.in. ilościowo ocenić efekt zmian wprowadzonych do algorytmu w 2015 r. Zaproponowano możliwe korekty wag algorytmu pozwalające na redukcję nieefektywności i zjawiska tzw. przewrotnej motywacji organów prowadzących szkoły. W podsumowaniu przedstawiono główne wnioski wynikające z analiz.

  7. Ocena ryzyka uzależnienia od opalania w wybranej populacji kobiet w wieku 15–30 lat

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Aneta Szczerkowska-Dobosz

    2011-08-01

    Full Text Available Introduction. Excessive exposure to natural and artificial sources ofultraviolet radiation may lead to skin cancer, skin photoaging, as wellas tanning addiction.Objective. To evaluate sunbathing habits and risk of tanning addictionin a selected population of women.Material and methods. 496 women aged 15 to 30 years, studying atschools and universities with medical faculties and similar. On-line ordirect anonymous answers to questionnaire, which included questionsabout tanning preferences, knowledge about the danger of ultravioletradiation exposure, use of sunscreens, familial incidence of skin cancerand mCAGE questionnaire evaluating risk of tanning addiction.Results. 83.9% of respondents declared that they regularly tan. Amongthis group 18% had a positive result in the mCAGE questionnaire. Themost popular way of getting a tan was sunbathing (70.4%, but 62.7%of women had used a sunbed at least once in a lifetime and 26.6% didso regularly. The respondents using sunbeds were most often (20.2%cosmetology students. A statistically significant correlation betweenduration of sunbed session and a positive result in the mCAGE questionnairewas observed. The biggest group of women (38% thatdeclared they had never used a sunbed consisted of secondary schoolstudents.Conclusions. According to the results of our study, using natural andartificial sources of ultraviolet radiation is still popular among youngwomen. This population is also at risk of tanning addiction. Thereforewidespread educational programmes concerning health consequencesof excessive exposure to ultraviolet radiation are essential.

  8. Ciąża ektopowa – czynniki ryzyka, diagnostyka i leczenie = Ectopic pregnancy – risk factors, diagnostics and treatment

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Sowa

    2015-11-01

    4Katedra i Klinika Rehabilitacji, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum im. L. Rydygiera w Bydgoszczy     Adres do korespondencji/ Address for correspondence: Magdalena Sowa Katedra i Zakład Laseroterapii i Fizjoterapii Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy ul. Techników 3 85 – 801 Bydgoszcz           Streszczenie   Wprowadzenie: Ciąża ektopowa stanowi poważny problem kliniczny, w którym dochodzi do zagnieżdżenia komórki jajowej poza jamą macicy. Częstość jej występowania w ostatnich latach wykazuje tendencję wzrostową. Każde ektopowe zagnieżdżenie jaja płodowego stanowi stan zagrożenia życia dla kobiety ciężarnej. Mimo, iż znane są czynniki ryzyka nieprawidłowej implantacji blastocysty, nie ma skutecznych sposobów zapobiegania ciążom pozamacicznym. Cel pracy: Celem pracy była analiza czynników ryzyka, diagnostyki oraz współczesnych metod leczenia ciąży ekotopowej. Metodyka: W celu przedstawienia problemu posłużono się metodą analizy piśmiennictwa dostępnego w internetowych, medycznych bazach danych. Podsumowanie: Na przełomie ostatnich lat nastąpił rozwój zaawansowanych metod diagnostycznych, co przyczyniło się do wcześniejszego wykrywania patologii oraz umożliwiło wdrożenie odpowiedniego leczenia, dostosowanego do możliwości terapeutycznych zakładu opieki zdrowotnej oraz dalszych planów rozrodczych pacjentki. Obecnie trwają prace nad poznaniem czynników genetycznych, sprzyjających ektopii jaja płodowego.   Słowa kluczowe: ciąża ektopowa, diagnostyka, leczenie.         Summary   Ectopic pregnancy – risk factors, diagnostics and treatment Introduction: Ectopic pregnancy is a serious clinical problem, in which the egg cell is implanted outside the uterine cavity. Its incidence has been increasing in the last years. Each ectopic implantation of the ovum constitutes life-threatening condition for a pregnant

  9. Występowanie dyskinez w przebiegu choroby Parkinsona leczonej preparatami lewodopy

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Marzena Zaborowska

    2012-04-01

    Full Text Available Wstęp: Celem pracy była ocena występowania dyskinez podczas wieloletniego leczenia preparatami lewodopy u pacjentów z chorobą Parkinsona. Materiał i metody: Materiał kliniczny stanowiło 103 chorych z chorobą Parkinsona (54 z dyskinezami, 49 bez dyskinez, w podobnej grupie wiekowej (64,37±6,94 vs 64,94±6,81 roku. Stan kliniczny oceniano wg skali Hoehn-Yahra, Unified Parkinson’s Disease Rating Scale (UPDRS, Mini-Mental State Examination (MMSE. W każdym przypadku wykonywano badanie tomografii komputerowej głowy w celu oceny zaników mózgu lub obecności zmian naczyniopochodnych. Dodatkowo wzięto pod uwagę obecność czynników ryzyka, takich jak: nadciśnienie tętnicze, hipercholesterolemia, choroba niedokrwienna serca, cukrzyca. Wyniki: Chorzy z dyskinezami charakteryzowali się częstszym występowaniem nadciśnienia tętniczego, choroby niedokrwiennej serca, hipercholesterolemii i cukrzycy. W tej samej populacji stwierdzono częstszą obecność zaników korowych w tomografii komputerowej mózgu w porównaniu z grupą odniesienia (25 vs 8. Wśród chorych z dyskinezami dawki lewodopy były wyższe (1013,43±260,61 vs 877,55±216,46 mg, a czas leczenia dłuższy o średnio 2 lata. Wartości oceny w skali Hoehn-Yahra i UPDRS były zbliżone. Wnioski: W badaniach własnych u pacjentów z chorobą Parkinsona dyskinezy występowały częściej w przypadkach bardziej zaawansowanego procesu neurozwyrodnieniowego, co wiązało się z dłuższym czasem trwania objawów oraz stosowaniem wyższych dawek lewodopy. Korelowało to z częstszym w tej grupie występowaniem dodatkowych czynników ryzyka.

  10. Ocena rozpowszechnienia dolegliwości reumatycznych wśród osób w przedziale wiekowym 18-25 lat = Assessment of the prevalence of rheumatic ailments among people aged 18-25 years

    OpenAIRE

    Kitowska, Wioleta

    2016-01-01

    Kitowska Wioleta. Ocena rozpowszechnienia dolegliwości reumatycznych wśród osób w przedziale wiekowym 18-25 lat = Assessment of the prevalence of rheumatic ailments among people aged 18-25 years. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(1):17-26. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.44536 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/44536 http://pbn.nauka.gov.pl/works/689921 Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011–...

  11. Rola wybranych czynników ryzyka w etiopatogenezie i przebiegu choroby Alzheimera

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Robert Dudkowiak

    2013-06-01

    Full Text Available Choroba Alzheimera (Alzheimer’s disease, AD stanowi jedną z najczęstszych przyczyn otępienia w wieku starszym. Ma charakter postępujący i prowadzi do stopniowej degeneracji mózgu. Zapadalność na AD wzrasta wraz z wiekiem. Etiologia choroby jest wieloczynnikowa. Składają się na nią interakcje pomiędzy czynnikami genetycznymi a środowiskowymi, w tym m.in. stylem życia, dietą, aktywnością fizyczną i nałogami. Uważa się, że sposób odżywiania zbliżony w składzie do diety śródziemnomorskiej ma ochronne działanie i sprzyja długotrwałemu życiu w zdrowiu. Podwyższone stężenie homocysteiny oraz obniżone stężenie witaminy B12 może pośrednio wpływać na rozwój AD. Natomiast zwiększone spożycie kwasu foliowego, witaminy C i E może działać ochronnie. Niekorzystny wpływ na rozwój AD odnotowano zarówno w przypadku zbyt dużej masy ciała, jak i w przebiegu niedożywienia. Podkreśla się również związek pomiędzy naczyniopochodnym uszkodzeniem mózgu a rozwojem otępienia. Przemawia za tym fakt, że odpowiednia dieta, prawidłowy stan odżywienia, brak cukrzycy, unikanie palenia papierosów oraz zwrócenie uwagi na aktywność fizyczną odgrywają istotną rolę w zapobieganiu nie tylko chorobom układu sercowo-naczyniowego, ale także AD. Dane epidemiologiczne dowodzą, iż wraz ze starzeniem się społeczeństwa częstość występowania AD będzie wzrastać, tym samym zwiększy się liczba osób niezdolnych do samodzielnego funkcjonowania. Następstwem tego będzie wzrost obciążeń medycznych, kulturowych i ekonomicznych całego społeczeństwa. Dlatego znaczenie poszczególnych czynników ryzyka AD powinno być nadal zgłębiane, a skuteczna profilaktyka wprowadzana już we wczesnym okresie życia.

  12. Obiektywna ocena skuteczności leczenia etanerceptem pacjentów z młodzieńczym idiopatycznym zapaleniem stawów

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Urszula Bauerfeind

    2010-06-01

    Full Text Available Cel pracy: Celem pracy była obiektywna ocena skutecznościleczenia etanerceptem u pacjentów z młodzieńczym idiopatycz -nym zapaleniem stawów (MIZS. Materiał i metody: Badanie przeprowadzono w grupie 33 dzieciprzed i po zastosowaniu leczenia etanerceptem: po 6 mies.(33 dzieci, po roku (24 dzieci, po 1,5 roku (18 dzieci i po 2 latach(13 dzieci. Do badania wykorzystano Index Disease Activity ScoreDAS28, metodę sondażu diagnostycznego i systematyczną analizędokumentacji medycznej pacjentów zakwalifikowanych do programuleczenia biologicznego. Wyniki: Z analizy wynika, że przed rozpoczęciem terapii dziecichore na MIZS wykazywały znamiennie statystycznie wyższy średnipoziom aktywności choroby (X = 5,82 ±0,77 niż w 6. mies. trwanialeczenia (X = 2,65 ±1,03 (t = 2,48, p 0,05. Wnioski: Leczenie biologiczne u dzieci z MIZS powoduje znacznązmianę aktywności choroby w ocenie obiektywnej, przynosząckorzystne efekty terapeutyczne.

  13. Peginterferon beta-1a – nowa postać interferonu beta-1a

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Zdzisław Maciejek

    2015-11-01

    Full Text Available W 2014 roku, po zakończeniu próby klinicznej III fazy ADVANCE, do leczenia postaci rzutowo-remisyjnej stwardnienia rozsianego wprowadzono nową pegylowaną postać interferonu beta-1a o wydłużonym czasie działania. Do badania zakwalifikowano 1512 chorych ze 183 ośrodków z 26 krajów (500 uczestników przyjmowało placebo, 512 – peginterferon beta-1a w dawce 125 µg podawany podskórnie co 2 tygodnie, 500 – peginterferon beta-1a w dawce 125 µg podawany podskórnie co 4 tygodnie. Grupy były zbliżone pod względem wieku, płci, czasu trwania choroby i niepełnosprawności ocenianej w Expanded Disability Status Scale. Cel badania stanowiła ocena skuteczności i bezpieczeństwa pegylowanego interferonu beta-1a po 2 latach terapii w porównaniu z grupą placebo, która w drugim roku również otrzymywała ten lek. Skuteczność peginterferonu beta-1a podawanego co 2 tygodnie w porównaniu z placebo przejawiała się redukcją rocznego wskaźnika rzutów (o 37%, liczby nowych lub powiększonych ognisk T2-zależnych (o 67%, ryzyka wystąpienia rzutu (o 39% i ryzyka utrwalonej 12-tygodniowej progresji niepełnosprawności (o 33%. Najczęstsze działania niepożądane towarzyszące kuracji (94% chorych to odczyn w miejscu wkłucia, objawy grypopodobne, gorączka i bóle głowy. U 16% osób przyjmujących lek co 2 tygodnie i 22% otrzymujących go co 4 tygodnie odnotowano poważne objawy niepożądane (rzuty, zapalenie płuc, infekcje dróg moczowych. Reasumując: leczenie peginterferonem beta-1a cechowały skuteczność, dobra tolerancja i bezpieczeństwo.

  14. Uzależnienie od Internetu (siecioholizm wśród młodzieży licealnej – konsekwencje zdrowotne i psychospołeczne

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Irena Białokoz-Kalinowska

    2011-12-01

    Full Text Available Wstęp: Dynamika rozwoju sfery informatycznej i medialnej we współczesnym świecie zmienia dotychczasowe formy funkcjonowania w życiu codziennym. Przykładem tego zjawiska jest Internet, który – powszechnie dostępny szerokiemu gronu odbiorców od zaledwie 20 lat – wyraźnie już wpłynął na styl życia całego społeczeństwa. Dzieci i młodzież stanowią szczególnie podatną grupę na oddziaływanie Internetu, a nieracjonalne korzystanie z niego może powodować niekorzystne skutki zdrowotne, z uzależnieniem włącznie. Cel pracy: Ocena ryzyka uzależnienia od Internetu wśród młodzieży licealnej. Materiał i metody: Badanie objęło 102 uczniów (43% badanej grupy stanowiły dziewczęta, 57% – chłopcy w wieku 17-19 lat (średnia wieku 18,3. W badaniu wykorzystano test Kimberly Young oraz kwestionariusz w opracowaniu własnym. Wyniki: Do grupy ryzyka uzależnienia od Internetu zakwalifikowano 20% badanych. Ponad 20 godzin tygodniowej aktywności w sieci deklarowało 22% respondentów, przy czym w grupie tej przeważali chłopcy – 78% vs 22% w grupie dziewcząt. Stwierdzono tendencję do zbyt długiego przebywania w sieci kosztem aktywnych form spędzania wolnego czasu i relacji bezpośrednich z rówieśnikami. Analiza form aktywności w Internecie wykazała preferencje zależne od płci. Chłopcy wybierali gry komputerowe 59% i strony o tematyce erotycznej 10%, zaś dziewczęta strony z muzyką 70%, wyszukiwarki internetowe 55%, portale aukcyjne 50% i społecznościowe 50%. U ponad 30% badanych występowały dolegliwości somatyczne związane z pracą przy komputerze. Wnioski: Nieracjonalne korzystanie z Internetu powoduje negatywne skutki w zakresie zdrowia somatycznego i psychospołecznego. Niezbędna jest zatem powszechna edukacja medialna zapobiegająca negatywnym zjawiskom związanym z korzystaniem z Internetu.

  15. Porównanie stężeń tlenku azotu w powietrzu wydychanym i pH kondensatu powietrza wydychanego u dzieci chorych na astmę i zdrowych

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Bolesław Kalicki

    2009-12-01

    Full Text Available Istotą astmy jest proces zapalny toczący się w śluzówce drzewa oskrzelowego. Parametry oceniające nasilenie tego procesu stosowane do tej pory są mało obiektywne i trudne do uzyskania, zwłaszcza u dzieci. Możliwość rzetelnej oceny intensywności tego procesu wpłynęłaby na dokładniejszą diagnozę pacjenta i zobiektywizowałaby postępowanie lecznicze. W ostatnim okresie ukazało się wiele prac poświęconych poszukiwaniu takich narzędzi, które w łatwy, nieinwazyjny i tani sposób odzwierciedlą stan zapalny w układzie oddechowym. Za jeden z takich wykładników uznawany jest pomiar stężenia tlenku azotu (NO w wydychanym powietrzu. Jego stężenie zależy od aktywności iNOS – enzymu aktywowanego między innymi przez czynniki zapalne. Oznacza się go metodami chemiluminescencyjnymi. Wzrost stężenia sugeruje nasilenie zapalenia oskrzeli. Innym markerem stanu zapalnego branym pod uwagę w wielu badaniach jest pH kondensatu powietrza wydychanego (KPW, który jest pochodną płynu pokrywającego powierzchnię pęcherzyków płucnych. Spośród wielu substancji w nim rozpuszczonych oznaczanie jego pH jest najłatwiejszą metodą analizy KPW. Zauważono, że pH tego płynu spada w chorobach przebiegających z nasileniem stanu zapalnego w płucach. Obie wymienione metody są stosunkowo tanie i proste do zastosowania (również w populacji dziecięcej. Celem niniejszego badania była ocena stężeń NO w powietrzu wydychanym i pH KPW u dzieci z rozpoznaną astmą w okresie zaostrzenia choroby i porównanie tych wyników z wartościami uzyskanymi w grupie dzieci zdrowych. Do badań włączono 26 dzieci w wieku od 8 do 17 lat. Pomiędzy obiema grupami dzieci – zdrowych i chorych, uzyskano statystycznie znamienną różnicę wyników zarówno stężenia NO w powietrzu wydychanym, jak i pH KPW. W przypadku zaostrzenia astmy stężenie NO rosło, a pH KPW malało, oba parametry korelowały ze sobą. Wyniki te pozostają w zgodzie

  16. Międzynarodowy konsensus dotyczący astmy u dzieci opracowany na podstawie International consensus on (ICON pediatric asthma

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Anna Mierzejewska

    2012-11-01

    Full Text Available Astma jest najczęstszą przewlekłą chorobą dolnych dróg oddechowych u dzieci na całym świecie. Dostępne wytyczne ułatwiają podejmowanie decyzji leczniczych w populacji dziecięcej dotkniętej astmą. Postępowanie według ujednoliconych schematów niewątpliwie poprawia efekty, ale ich rozpowszechnianie i wdrażanie nadal stanowi duże wyzwanie. Międzynarodowa współpraca towarzystw medycznych (EAACI, AAAAI, ACAAI, WAO zaowocowała wydaniem konsensusu ICON dotyczącego astmy u dzieci. Autorzy dokumentu podkreślili kluczo‑ we informacje wspólne dla istniejących wytycznych, a także dokonali przeglądu oraz skomentowali różnice, dostarczając zwięzłych rekomendacji. Niniejsza praca systematyzuje informacje zawarte w tym dokumencie. Zasady leczenia astmy u dzieci są powszechnie akceptowane. Celem terapii jest kontrola choroby. W celu opty‑ malnego leczenia pacjenci oraz ich rodzice powinni być odpowiednio edukowani przez pracowników służby zdrowia. Istotne są również identyfikacja i unikanie czynników wyzwalających, a także regularna ocena i moni‑ torowanie choroby. Podstawę leczenia stanowi farmakoterapia. Optymalna farmakoterapia w większości przy‑ padków pomaga pacjentom kontrolować objawy i zmniejszyć ryzyko zachorowania w przyszłości. Leczenie zaostrzenia jest głównym punktem rozważań terapeutycznych zależnym od stosowanego leczenia przewlekłego. Dąży się do leczenia uzależnionego od fenotypu astmy, jednak ten cel nie został jeszcze osiągnięty.

  17. Wiedza kobiet leczących się z powodu osteoporozy na temat ogólnej wiedzy o chorobie i czynników jej ryzyka = Knowledge of women treated for osteoporosis on the general knowledge about the disease and its risk factors

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Katarzyna Pawlikowska-Łagód

    2016-05-01

    3Department of Pathology and Speech Rehabilitation, Medical University of Lublin           mgr Pawlikowska-Łagód Katarzyna1, dr n. o zdr. Janiszewska Mariola2, mgr Firlej Ewelina2, Dąbska Olga3, dr hab. n med. Sak Jarosław1 1Zakład Etyki i Filozofii Człowieka, Uniwersytet Medyczny w Lublinie 2Katedra Zdrowia Publicznego, Uniwersytet Medyczny w Lublinie 3Zakład Patologii i Rehabilitacji Mowy, Uniwersytet Medyczny w Lublinie   mgr Pawlikowska-Łagód Katarzyna1, dr n. o zdr. Janiszewska Mariola2, mgr Firlej Ewelina2, Dąbska Olga3, dr hab. n med. Sak Jarosław1 1Department of Ethics and Human Philosophy, Medical University of Lublin, Poland 2Faculty of Health Science, Medical University of Lublin, Poland 3Department of Pathology and Speech Rehabilitation, Medical University of Lublin           Słowa kluczowe: wiedza, osteoporoza, kobiety, czynniki ryzyka Keywords: knowledge, osteoporosis, women, risk factors   Streszczenie Osteoporoza stanowi jeden z istotnych problemów zdrowotnych, społecznych i ekonomicznych współczesnego świata. Jest chorobą obarczoną ryzykiem trwałego kalectwa i z powodu powikłań wcześniejszej śmiertelności.  Ryzyko zachorowania, dotyczące kobiet wzrasta głównie po 65 roku życia. Szacuje się, że na całym świecie osteoporoza dotyka 200 mln kobiet, z których około 20 – 25% dozna urazu w postaci złamania kości. Biorąc pod uwagę fakt wydłużenia życia statystycznej Polki, należy zauważyć, że spowoduje to wzrost liczby kobiet chorujących na osteoporozę oraz złamań będących jej następstwem. Zwiększą się koszta medyczne i  społeczne związane z leczeniem choroby i jej następstw. Bezsprzecznie możemy stwierdzić, że wiedza na temat osteoporozy a zwłaszcza czynników jej ryzyka i profilaktyki powinien być dobrze znany środowiskom związanym z opieką zdrowotną, a przede wszystkim osobom narażonym na jej rozwój i konsekwencje. W związku z powyższym zajmowanie się tematyk

  18. Functional Movement Screen (FMS - kompleksowy system oceny funkcjonalnej pacjenta = Functional Movement Screen (FMS - a comprehensive system for the functional evaluation of the patient

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Bartosz Kochański

    2015-04-01

    4 Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Polska   Streszczenie   System oceny funkcjonalnej - Functional Movement Screen (FMS został stworzony przez Graya Cooka oraz Lee Burtona w 1995 roku. FMS jest koncepcją, która umożliwia kompleksową analizę jakości podstawowych wzorców ruchowych, ocenę ryzyka kontuzji oraz stwierdzenie istnienia ograniczeń i asymetrii. Test FMS złożony jest z 7 prób (głęboki przysiad, przeniesienie kończyny dolnej nad płotkiem, przysiad w wykroku, ruchomość obręczy barkowej, aktywne uniesienie wyprostowanej kończyny dolnej, ugięcie ramion w podporze, stabilność rotacyjna tułowia. W pracy zaprezentowano test Functional Movement Screen, jako kompleksowy system oceny funkcjonalnej pacjenta.   Słowa kluczowe: Functional Movement Screen, FMS, ocena funkcjonalna, rehabilitacja.   Abstract   Functional Movement Screen (FMS was created by Gray Cook and Lee Burton in 1995. FMS is a concept that allows comprehensive analysis of the quality of basic movement patterns, risk assessment and finding of injury to the limitations and asymmetries. FMS test consists of 7 samples (deep squat, hurdle step, in-line lunge, shoulder mobility, active straight leg raise, trunk stability push up, rotational stability. The paper presents the Functional Movement Screen test, as a comprehensive system of functional assessment of the patient.   Key words: Functional Movement Screen, FMS, functional assessment, rehabilitation.

  19. Podejście oparte na ryzyku w świetle wymagań normy PN-EN ISO 9001:2015-10.

    OpenAIRE

    Romana Zając

    2017-01-01

    W artykule poruszono zagadnienie zarządzania ryzykiem w odniesieniu do organizacji wdrażających system zarządzania jakością zgodny ISO 9001:2015. Opisano proces analizy ryzyka oraz przedstawiono przykładowy opis metodyki oceny ryzyka.

  20. Podejście oparte na ryzyku w świetle wymagań normy PN-EN ISO 9001:2015-10.

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Romana Zając

    2017-09-01

    Full Text Available W artykule poruszono zagadnienie zarządzania ryzykiem w odniesieniu do organizacji wdrażających system zarządzania jakością zgodny ISO 9001:2015. Opisano proces analizy ryzyka oraz przedstawiono przykładowy opis metodyki oceny ryzyka.

  1. Ocena ryzyka związanego z nowymi substancjami psychoaktywnymi w świetle procedur unijnych oraz ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Krzysztof Krajewski

    2016-06-01

    Full Text Available Standard approach to defining notions of narcotic drugs and psychotropic substances is scheduling them in appendices to drug laws. This method is precise, although not very flexible. It also raises questions regarding scientific evidence used to put substances on such schedules. In case of new psychoactive substances, this problem is aggravated by a lack of sufficient scientific knowledge, which leads to the decision-making process being strongly influenced by the precautionary principle. Nevertheless, there are several attempts in the current legislation to rationalise this process. Under EU regulations, the procedure follows three separate steps: collection of scientific data by EMCDDA and Europol and their assessment by the EMCDDA Scientific Committee, recommendation by the European Commission based on that assessment and the European Council decision on eventual control. The schedules were supplemented in Poland in the year 2009–2015 in a rather chaotic way as altogether about 160 substances became subject to control. This has changed recently. In 2015, a special list of new psychoactive substances was introduced, with substances to be scheduled by the minister of health on recommendation by the special risk assessment unit. However, there is no clear separation between collection and assessment of the scientific data by independent experts on the one hand and recommendations by some other body on the other. The risk assessment unit combines both activities and has a predominantly bureaucratic character. This illustrates dilemmas while attempting to create evidence-based risk assessment procedures.

  2. OCENA WŁAŚCIWOŚCI PRZECIWPOŚLIZGOWYCH NAWIERZCHNI DROGOWYCH PRZY WYKORZYSTANIU URZĄDZEŃ TWO, CTM I DFT

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Marta WASILEWSKA

    2016-07-01

    Full Text Available Kompleksowa ocena właściwości przeciwpoślizgowych powinna być wykonywana w oparciu o ciągły pomiar współczynnika tarcia oraz parametrów dotyczących tekstury nawierzchni drogowych. W artykule przedstawiono ocenę właściwości przeciwpoślizgowych nawierzchni drogowych przeprowadzoną na podstawie pomiarów wykonanych zestawem pomiarowym TWO (Traction Watcher One oraz urządzeniami CTM (Circular Track Meter i DFT (Dynamic Friction Tester. Do badań wytypowano 11 odcinków testowych, których warstwy ścieralne były zróżnicowane pod względem technologii wykonania, okresu użytkowania i obciążenia ruchem samochodowym. Przy pomocy urządzenia CTM dokonano oceny makrotekstury (parametr MPD, a przy wykorzystaniu urządzenia DFT oceniano w sposób pośredni mikroteksturę powierzchni (współczynnik tarcia DFT20. Urządzenie TWO umożliwiło ciągły pomiar współczynnika tarcia z ustalonym poślizgiem 17,8% koła pomiarowego przy trzech prędkościach 30, 60, 90 km/h. W artykule ustalono zależności funkcyjne pomiędzy współczynnikiem tarcia µ z pomiarów TWO, a współczynnikiem DFT20 i parametrem MPD. Wykazano, że na wartość µ przy prędkości 30 km/h istotny wpływ ma jedynie mikrotekstura nawierzchni, a przy prędkości 60 i 90 km/h zarówno mikrotekstura i makrotekstura.

  3. Operational risk associated with the strategy implementation

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Radomska Joanna

    2014-12-01

    Full Text Available Artykuł opisuje tematykę wdrażania strategii oraz ryzyka operacyjnego, które towarzyszy temu etapowi procedury zarządzania strategicznego. Przeprowadzone badania potwierdzają istnienie zależności pomiędzy skutecznością implementacji strategii a aspektami ryzyka operacyjnego na które składają się procesy wewnętrzne, systemy, ludzie oraz otoczenie. Wskazuje to tym samym na rolę jaką odgrywa opisywany aspekt ryzyka w realizacji wyznaczonych koncepcji rozwojowych. Niezbędne wydaje się zatem uwzględnianie tych elementów w przebiegu procesu zarządzania strategicznego w celu osiągnięcia większej skuteczności prowadzonych prac implementacyjnych

  4. Ocena czynności nerek u dzieci leczonych metodę ESWL - doniesienie wstępne

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Ewa Straż-Żebrowska

    2010-06-01

    Full Text Available Kamica układu moczowego jest chorobą polegającą na tworzeniu się złogów w drogach moczowych w momencie zaburzenia równowagi pomiędzy promotorami i inhibitorami krystalizacji. Obecnie obserwuje się narastanie częstości występowania kamicy w społeczeństwach krajów wysoko uprzemysłowionych, w tym również w populacji dziecięcej. Problem ten dotyczy nawet 5% tej populacji, a coraz większą grupę stanowią dzieci w okresie niemowlęcym. Wśród metod leczenia wyróżniamy postępowanie zachowawcze lub zabiegowe. Leczeniu zachowawczemu najczęściej poddaje się złogi o średnicy do 5 mm, większe wymagają zastosowania metod inwazyjnych. Wśród metod zabiegowych wyróżniamy metody stosunkowo mało inwazyjne, takie jak: ESWL (kruszenie złogów falą generowaną pozaustrojowo, PCNL (przezskóma nefrolitotrypsja, LTRSL (endoskopowa litotrypsja. Obecnie znacznie rzadziej stosowane jest leczenie operacyjne. Zabieg ESWL poprzez działanie fali uderzeniowej powoduje dezintegrację złogu. Cel: Ocena bezpieczeństwa metody w aspekcie funkcji nerek u dzieci leczonych z powodu kamicy układu moczowego metodą ESWL. Materia! i metody: Badaniem objęto 16 dzieci (7 chłopców i 9 dziewczynek w wieku od 2,5 do 17,5 roku (średni wiek 9,5 roku. W ciągu 48 godzin przed wykonaniem zabiegu ESWL oznaczano morfologię krwi, wykładniki stanu zapalnego, stężenie parametrów nerkowych w surowicy (kreatynina, mocznik, cystatyna C, koagulogram. Wyliczano klirensy dla kreatyniny oraz cystatyny C. Mierzono wartości ciśnienia tętniczego. Ponownej oceny czynności nerek w oparciu o te same parametry dokonano w okresie od 1 do 5 miesięcy (średni czas 2,8 miesiąca po zabiegu. Wyniki: Średnie stężenia cystatyny C i kreatyniny oraz wartości klirensów kreatyniny i cystatyny C, mocznika, wartości ciśnienia skurczowego i rozkurczowego nie wykazały istotnych statystycznie różnic przed i po zabiegu ESWL. Stwierdzono statystycznie znamienne

  5. Safety Case as a Necessary Aspect of the Aviation Implementation of the Gnss / Safety Case Jako Niezbędny Aspekt Lotniczej Implementacji Systemu Gnss

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Fellner Andrzej

    2014-12-01

    Full Text Available Artykuł przedstawia analizę ryzyka na potrzeby wdrożenia procedur podejścia precyzyjnego (Localizer Performance and Vertical Guidance - LPV z użyciem sensora GNSS dla lotnisk w Warszawie i Katowicach. Szczegóły zostały zawarte w opracowywanym w ramach międzynarodowego projektu SHERPA. Do analizy wykorzystano techniki identyfikacji zagrożeń (zderzenie z powierzchnią ziemi w locie sterowanym - CFIT, wypadek podczas lądowania - LA, kolizja w powietrzu - MAC, procedura po nieudanym podejściu - MA, bezpieczne lądowanie i oceny ich następstw oparte o metody analiz: Event Tree Analysis, zestawienie prawdopodobieństwa ryzyka bezpieczeństwa, macierz oceny ryzyka bezpieczeństwa oraz Functional Hazard Assesment. Następnie określono cele bezpieczeństwa. Przeprowadzone badania pozwoliły na wyznaczenie prawdopodobieństw występowania zagrożeń i celów bezpieczeństwa, a także porównanie ich względem wymagań systemu ILS

  6. Zespół rowka nerwu łokciowego – ocena efektów leczenia operacyjnego = Cubital tunnel syndrome - evaluation of the effects of surgical treatment

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Kamila Woźniak

    2016-09-01

    • 2.        Katedra i Klinika Rehabilitacji, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu       Streszczenie   Wstęp Zespół rowka nerwu łokciowego jest to zespół chorobowy wywołany uciskiem na nerw łokciowy. Choroba najczęściej jest konsekwencją zwężenia kanału łokciowego (struktura anatomiczna utworzona przez nadkłykieć przyśrodkowy kości ramiennej, więzadło ramienno-łokciowe i rozcięgno położone pomiędzy głowami zginacza łokciowego nadgarstka. Przyczynami zwężenia są urazy, stany zapalne lub zmiany zwyrodnieniowe stawów. Cel pracy Celem niniejszej pracy była ocena efektów leczenia operacyjnego u pacjentów z zespołem rowka nerwu łokciowego bezpośrednio po zabiegu operacyjnym oraz w okresie 14 dni po zabiegu operacyjnym. Materiał i metody W okresie od stycznia 2012 roku do czerwca 2016 roku w Klinice Neurochirurgii, Neurotraumatologii i Neurochirurgii Dziecięcej Szpitala Uniwersyteckiego nr 1 w Bydgoszczy do zabiegu operacyjnego zakwalifikowano 20 chorych, u których stwierdzono jednostronny zespół rowka nerwu łokciowego o różnym stopniu nasilenia. Badanie skuteczności metody operacyjnej obejmowało ocenę obiektywnych i subiektywnych objawów klinicznych w okresie po zabiegu operacyjnym – w 1 i 14 dobie. Wyniki Analiza dotychczasowych wyników leczenia wykazała, że po zastosowanej metodzie u większości pacjentów następuje zmniejszenie bądź ustąpienie dolegliwości bólowych i zaburzeń wegetatywnych w obszarze zaopatrywanym przez nerw łokciowy oraz poprawa funkcji chorej ręki. Wnioski Zastosowane leczenie operacyjne jest skutecznym postępowaniem u chorych, u których zostały wyczerpane możliwości leczenia farmakologicznego oraz fizjoterapeutycznego. Ocena zależności efektów terapii wymaga dalszych badań na większej liczbie pacjentów.   Słowa kluczowe: zespół rowka nerwu łokciowego, nerw łokciowy, leczenie operacyjne  

  7. Ocena możliwości implementacji standardów IPSAS do systemu rachunkowości podmiotów sektora publicznego w Polsce

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Aleksandra Szewieczek

    2017-09-01

    Full Text Available Ocena możliwości implementacji standardów IPSAS do systemu rachunkowości podmiotów sektora publicznego w Polsce In recent years, there has been a noticeable increase in activity in the field of standardization of public sector accounting, which has an international scope and takes the form of the International Public Sector Accounting Standards (IPSAS. It has been planned that the EU Member States, and consequently Poland, will implement obligatory uniform accounting standards in the public sector – EPSAS – which are to be largely based on the content of IPSAS. The purpose of this paper is to assess the possibilities and factors of IPSAS implementation in the accounting system of public finance sector entities in Poland in relation to the currently applicable accounting regulations and the intelligibility criterion for potential users. The assessment was carried out based on a study of the foreign and domestic literature and existing legislation, while for the conclusions, the deductive and synthetic methods were used. The paper demonstrates that despite the relatively long period of operation of IPSAS, their level of implementation into the accounting system of public sector entities in Poland is negligible. The same applies to the works on the European standards, EPSAS, which have been significantly delayed in relation to the original assumptions. Knowledge of international standards is weak, and consequently their dissemination too. In spite of IPSAS implementation problems, there are still a number of reasons for their use. One of the arguments in favor of introducing uniform standards on the European market is the fact that the common market is in operation, and another one is the strong embedding of the need to consolidate the public sector’s international financial data at the central level of the Community. The conducted research confirmed the possibility of implementing IPSAS into Polish public sector entities’ accounting

  8. Osiągnięcia muzyczne w grze na instrumencie: sposoby ujmowania, kryteria oceny, narzędzia pomiaru

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Zofia Mazur

    2016-12-01

    Full Text Available Pojęcie osiągnięć muzycznych lub sukcesu muzycznego jest różnie rozumiane i w różny sposób operacjonalizowane w badaniach. Ocena poziomu wykonania utworu muzycznego jest zadaniem skomplikowanym, wymaga ewaluacji wielu aspektów wykonania. Celem artykułu jest dokonanie analizy sposobów ujmowania osiągnięć muzycznych, czynników decydujących o ocenie osiągnięć w grze na instrumencie oraz narzędzi wykorzystywanych do pomiaru tych osiągnięć. Omówiono rozróżnienie na kryterium poziomu wykonania i kryterium jakości wykonania. Przedstawiono czynniki, które są brane pod uwagę w ocenie osiągnięć muzycznych: typ zadań; repertuar muzyczny; kryteria ewaluacji, takie jak: ogólne wrażenie, ocena umiejętności gry na poziomie technicznym i ekspresyjnym, ocena elementarnych parametrów jakości gry. Opisano także narzędzia wykorzystywane do pomiaru osiągnięć w grze na instrumencie i wskazano ich ograniczenia.

  9. Porównanie oceny obciążenia statycznego przedstawicieli handlowych różnych firm = Comparison evaluation of static load of sales representatives from different companies

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Justyna Gierczak

    2016-06-01

    Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie     Streszczenie   1. Wprowadzenie i cel pracy Jednym z czynników zaliczających się do zagrożeń w środowisku pracy jest obciążenie mięśniowo-szkieletowe. Stanowisko przedstawiciela handlowego jest stosunkowo nowym, dlatego warto bliżej zapoznać się z jego charakterystyką. Celem pracy było zbadanie i porównanie wielkości obciążenia statycznego w środowisku pracy przedstawicieli handlowych dwóch różnych firm. 2. Materiał i metoda Ocena obciążenia dotyczyła przedstawicieli handlowych pracujących w dwóch różnych firmach zróżnicowanych branżowo. Badanie zostało przeprowadzone w maju 2016 r. i została do niego wykorzystana metoda OWAS (Ovako Working Posture Analysis System. 3. Wyniki Przedstawiona ocena przedstawiciela zakładu 1. potwierdza, że w przypadku badanego stanowiska pracy istnieje średnie ryzyko wystąpienia nadmiernego obciążenia układu mięśniowo-szkieletowego. Świadczy to o tym, iż pozycje ciała przyjmowane przez pracowników, mogą mieć negatywne skutki zdrowotne, dlatego warto rozważyć propozycję zmiany warunków pracy. Przedstawiona ocena pracownika zakładu 2. wykazała, że w przypadku analizowanego stanowiska pracy istnieje małe ryzyko wystąpienia nadmiernego obciążenia układu mięśniowo-szkieletowego. Świadczy to, że pozycje ciała przyjmowane przez pracowników w przedstawionym wymiarze czasowym nie powinny mieć negatywnych skutków zdrowotnych, więc nie trzeba zmieniać warunków pracy. Wskazane jest aby okresowo przeprowadzać ocenę na obu stanowiskach pracy. 4. Wnioski Należy indywidualnie podchodzić do każdego stanowiska przy ocenie ryzyka obciążeniem statycznym. Gdy występuje średnie ryzyko przeciążenia układu mięśniowo-szkieletowego nie jest obowiązkowe natychmiastowe zmienianie warunków pracy tego stanowiska jednakże wskazana jest regularna jego ocena oraz rozważenie możliwości korzystnych zmian. Obciążenie statyczne jako

  10. Correlation of Risk Analysis Method Results with Numerical and Limit Equilibrium Methods in Overall Slope Stability Analysis of Southern Wall of Chadormalu Iron Open Pit Mine-Iran / Korelacja wyników analizy ryzyka z wynikami obliczeń numerycznych oraz wynikami uzyskanymi w oparciu o metodę równowagi granicznej zastosowanych do badania stabilności wyrobiska pochyłego na południowej ścianie odkrywkowej kopalni rud żelaza w chadormalu w Iranie

    Science.gov (United States)

    Ahangari, Kaveh; Paji, Arman Gholinezhad; Behdani, Alireza Siami

    2013-06-01

    trzech spośród tych metod: metody numerycznej, równowagi granicznej oraz metody probabilistycznej, do analizy stabilności wyrobiska pochyłego na południowej ścianie kopalni rud żelaza w Chadormalu w Iranie. Oprogramowanie wykorzystane w badaniach analitycznych to pakiet FLAK przy metodzie numerycznej, oprogramowanie SLIDE oraz wykresy kołowe przy metodzie równowagi granicznej oraz jakościowe drzewa określające występowanie uskoków i pół-jakościowe macierze ryzyka przy metodzie probabilistycznej. Wyniki uzyskane w oparciu o trzy wyżej wymienione metody wykazały wystąpienie zawalenia się skał metasomatycznych na poziomie od 1405 do 1525 m. Głównymi czynnikami warunkującymi zawalenie się skał w tym regionie była obecność licznych pęknięć oraz uskoków. Wskaźniki bezpieczeństwa uzyskane przy pomocy metod numerycznych, wykresu kołowego oraz oprogramowanie SLIDE wyniosły kolejno: 1.16, 1.25, 1.27. W odniesieniu do niestabilności w rejonie skał metasomatycznych, aby uczynić tę strefę bardziej stabilną należy uwzględnić takie czynniki jak kąt nachylenia ławy oraz obniżenie wysokości. Analiza przeprowadzona w oparciu o macierze ryzyka wykazała, że strefa ta jest strefą wysokiego ryzyka, zaś wyniki analizy numerycznej oraz wyników uzyskanych przy pomocy metody równowagi granicznej w pełni ten wniosek potwierdziły.

  11. Ocena zdolność do pracy zawodowej pielęgniarek oraz analiza zagrożeń psychospołecznych występujących na ich stanowiskach pracy – badania pilotażowe = Assessment of work ability of nurses and analysis of psychosocial risks occurring at their workplaces – pilot study

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Kinga Dorota Kulczycka

    2016-10-01

      Słowa kluczowe: zdolność do pracy zawodowej, obciążenie psychospołeczne, pielęgniarstwo. Key words: work ability, psychosocial load, nursing.       Streszczenie Wstęp. Każdego roku wśród Polaków zwiększa się odsetek osób starszych. Starzenie się społeczeństwa sprawia, że w kraju rośnie zapotrzebowanie na opiekę pielęgniarską. Tymczasem wskaźnik zatrudnienia pielęgniarek w bezpośredniej opiece nad pacjentem w Polsce należy do najniższych w Europie. Niedobór kadr wymusza na pracujących wykonywanie większej liczby zadań w tym samym czasie, obciążając ich organizm zarówno w wymiarze fizycznym jaki i psychologicznym. Cel pracy. Celem niniejszej pracy jest ocena zdolności do pracy zawodowej i zagrożeń psychospołecznych wśród personelu pielęgniarskiego .Materiał i metody. Badanie przeprowadzono w grudniu 2015 roku wśród aktywnych zawodowo pielęgniarek. Badania prowadzono przy użyciu: Indeksu zdolności do pracy zawodowej (WAI, części D Skali Ryzyka Psychospołecznego oraz autorskiej ankiety. Wyniki. Zdolność do pracy zawodowej pielęgniarek oceniono na umiarkowaną (44,4% oraz dobrą (44,4%. Uzyskano silną korelację ujemną pomiędzy wynikiem wskaźnika WAI a wiekiem (r=-0,68; p=0,002 oraz stażem pracy ogółem(r=-0,55; p=0,02. Istotną korelację zdolności do pracy zawodowej, tym razem dodatnią, otrzymano w zestawieniu z oceną satysfakcji zawodowej (r=0,61, p=0,007. Wnioski. Zdolność do pracy zawodowej wśród badanych pielęgniarek znajduje się na poziomie umiarkowanym oraz dobrym. Jej poziom obniża się wraz z wiekiem, stażem pracy oraz spadkiem satysfakcji zawodowej. Na stanowisku pracy pielęgniarki wykazano występowanie wielu zagrożeń psychospołecznych.   Summary Introduction. Every year an increase is observed in the percentage of the elderly Polish population. Due to the ageing of society there is a growing demand for nursing care.  However, the employment rate of nurses in direct patient

  12. Astma a dym tytoniowy

    OpenAIRE

    Agnieszka Fabisiewicz; Bolesław Kalicki; Anna Grad; Anna Jung; Ludmiła Bartoszewicz; Urszula Pasik

    2009-01-01

    Szacuje się, że około 10-15% dzieci do 10. roku życia ma rozpoznaną astmę oskrzelową. Wdychanie dymu tytoniowego nasila objawy i utrudnia leczenie astmy. Dotyczy to zarówno palenia czynnego, jak i biernego wdychania dymu tytoniowego. Narażenie na dym tytoniowy może przyczyniać się do rozwoju przewlekłych stanów zapalnych dróg oddechowych i w konsekwencji prowadzić do POChP czy powodować zaostrzenia i cięższy przebieg astmy. Negatywne skutki palenia dotyczą także przebiegu ciąży or...

  13. Ocena zdolności do kontynuowania działalności polskich spółek giełdowych w czasie kryzysu za pomocą modeli wielowymiarowej analizy dyskryminacyjnej

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Paweł Kopczyński

    2017-06-01

    Full Text Available Ocena zdolności do kontynuowania działalności polskich spółek giełdowych w czasie kryzysu za pomocą modeli wielowymiarowej analizy dyskryminacyjnej The Global Financial Crisis, which began in 2007, had a huge influence on the situation on world stock markets. The behavior of investors is often affected by various factors which can impact their investment decisions. As they do not always act rationally, have a tendency to overreact and cannot remove all emo-tional components from their decision-making process, it may be difficult to explain their behavior and investment decisions during the crisis, especially those concerning the sale of shares. The huge drop in share prices on world stock markets was visible in the early stages of the crisis, but it probably was not justified by actual deterioration of the financial situation of listed companies. The Global Financial Crisis triggered a wave of panic selling of shares on the Warsaw Stock Exchange (WSE. As the fluctuations in share prices do not always reflect the real economic situation of the companies, it is worth to examine whether the financial standing of companies listed on WSE actually deteriorated and whether the number of companies facing bankruptcy grew during the 2007 Crisis. The main purpose of this article is to evalu-ate the influence of the recent financial crisis on the financial situation and performance of Polish listed companies. Eight multiple discriminant analysis models were utilized to evaluate the real changes in the financial situation of Polish listed companies during the crisis (years 2006-2011. The aforementioned models enable prediction of corporate bankruptcy and measurement of financial health of companies. Theoretically, the number of companies facing bankruptcy should increase in time of crisis. As many as 175 joint-stock companies listed on the regulated market of the WSE were covered by the study. Their financial data were extracted from the Notoria

  14. Metody badania spontanicznych i spowodowanych lekami przeciwpsychotycznymi zaburzeń ruchowych w schizofrenii

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Olga Kałużyńska

    2013-09-01

    Full Text Available Od dawna wiadomo, że przynajmniej niektóre zaburzenia motoryczne występują u chorych na schizofrenię jeszcze przed podjęciem leczenia lekami przeciwpsychotycznymi istotnie statystycznie częściej niż w populacji ogólnej. Wpro‑ wadzenie leków przeciwpsychotycznych zahamowało jednak ten nurt badań, bowiem od tej pory koncentrowano się wyłącznie na objawach zaburzeń ruchowych powstałych w wyniku stosowania neuroleptyków. W kilku pracach wy‑ kazano również, że niektóre zaburzenia ruchowe są częstsze i bardziej nasilone u krewnych I stopnia osób chorych, lecz rzadsze i mniej nasilone niż u chorych na schizofrenię. Obecnie istnieje wiele narzędzi – skal klinicznych, używa‑ nych w praktyce i badaniach, opartych na obserwacji klinicznej, służących do oceny występowania i nasilenia zabu‑ rzeń motorycznych zarówno spontanicznych, jak i związanych z leczeniem lekami przeciwpsychotycznymi. Najczęściej przy pomocy tych skal ocenia się i monitoruje objawy parkinsonizmu, dystonie oraz akatyzję. Uważa się, że wszyst‑ kie te narzędzia mają jednak wiele wad i nie pozwalają na wykrycie i obiektywny pomiar subklinicznych objawów za‑ burzeń motorycznych. Instrumentalne metody oceny zaburzeń ruchowych (spontanicznych i spowodowanych leka‑ mi przeciwpsychotycznymi pozwalają na wykrycie właśnie subtelnych, słabo nasilonych objawów i dlatego mogą być przydatne przy identyfikacji osób z tzw. stanem wysokiego ryzyka rozwoju psychozy, ocenie występowania dysfunkcji motorycznych u krewnych osób chorych na schizofrenię, a także określaniu stopnia i rodzaju odpowiedzi na leczenie lekami przeciwpsychotycznymi. Większość tych metod wymaga jednak skomplikowanej aparatury i procedury analizy uzyskanych wyników. Jedną z interesujących i stosunkowo łatwych do realizacji metod instrumentalnych wydaje się wieloaspektowa ocena pisma. Zastosowanie nowych metod oceny zaburzeń motorycznych konieczne

  15. Ocena poziomu lęku i depresji u rodziców dzieci z zespołem nerczycowym – sposoby radzenia sobie z nimi i metody wsparcia

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Monika Pawlak-Bratkowska

    2013-06-01

    Full Text Available Wstęp i cele pracy: Idiopatyczny zespół nerczycowy w wieku rozwojowym przebiega nawrotowo i trwale zmie‑ nia życie dzieci oraz ich rodziców. Celem badania była ocena poziomu lęku i depresji u rodziców dzieci z zespo‑ łem nerczycowym. Materiał i metodyka: Badanie zaplanowano jako przekrojową próbę kliniczną wśród rodzi‑ ców dzieci chorujących na zespół nerczycowy w odniesieniu do rodziców dzieci zdrowych. Wszyscy badani (46 rodziców wypełniali: ankietę dotyczącą przebiegu choroby u dziecka, kwestionariusz STAI (Inwentarz stanu i cechy lęku, kwestionariusz Skali depresji Becka, kwestionariusz Skali kontroli emocji (CECS. Grupę kontrolną stanowiło 20 rodziców dzieci zdrowych. Wyniki: Rodzice dzieci z zespołem nerczycowym charakteryzowali się istotnie wyższym poziomem depresji (Skala depresji Becka 8,7 vs 4,9, t = 2,18, p < 0,05. U ojców zaobserwo‑ wano wyższe subiektywne uczucie kontrolowania własnych reakcji w porównaniu z matkami – wyższy wynik CECS, suma u ojców (55,1 vs 47,2, t = 2,53, p < 0,05. U matek odnotowano wyższe wskaźniki zarówno w ska‑ lach mierzących poziom lęku jako cechy (STAI – cecha 45,7 vs 36,1, t = 3,19, p < 0,05 i stanu (STAI – stan 42,8 vs 33,4, t = 2,8, p < 0,05, jak i w kwestionariuszu badającym poziom depresji (10,62 vs 4,86, t = 2,66, p < 0,05. Rodzice, którzy wykazywali tendencję do obwiniania się o chorobę dziecka, podczas jej pierwszego epizodu uzyskali statystycznie istotny wyższy wynik w testach badających poziom depresji. Wnioski: Rodzice dzieci cierpiących na zespół nerczycowy charakteryzowali się istotnie wyższym poziomem depresji niż rodzice dzieci zdrowych. Ważne wydaje się objęcie szczególną opieką matek, mającą na celu obniżenie poziomu lęku i objawów depresji, oraz ojców skłonnych do tłumienia przeżywanych emocji.

  16. Czynniki prognostyczne progresji radiologicznej w reumatoidalnym zapaleniu stawów

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Piotr Wiland

    2010-08-01

    Full Text Available Możliwość przewidywania odległych konsekwencji reumatoidalnegozapalenia stawów ma zasadnicze znaczenie dla podejmowaniawłaściwych decyzji terapeutycznych u danego chorego. Markeryprognostyczne są pomocne w identyfikacji chorych o dużym ryzykuszybkiej progresji radiologicznej. Utwierdzają one lekarzaw decyzji o rozpoczęciu intensywnego leczenia u chorych z możliwąznaczną destrukcją stawów w ciągu następnych kilku lat.W artykule zaprezentowano pilotażowy model ryzyka dla przewidywaniaszybkiej progresji radiologicznej. W celu stworzenia tegomodelu posłużono się danymi, w tym wynikami badań radiologicznychpochodzącymi z badania ASPIRE, w którym porównywanomonoterapię metotreksatem z leczeniem skojarzonym metotreksatemi infliksymabem. W tym modelu wybrano wyjściowe parametry,które są łatwe do uzyskania w rutynowej praktyce klinicznej,takie jak: stężenie białka C-reaktywnego, wartość odczynuopadania krwinek czerwonych, liczbę obrzękniętych stawów orazmiano czynnika reumatoidalnego. Ten macierzowy model ryzykamoże być przydatny w ocenie ryzyka postępującego uszkodzeniastawów, szczególnie u chorych z wczesnym zapaleniem stawów.

  17. Opieka prenatalna nad matką dziecka niepełnosprawnego = Prenatal care for the mother of a disabled child

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Lucyna Szefczyk-Polowczyk

    2015-06-01

      Słowa kluczowe: badania prenatalne, matka, ciąża, niepełnosprawność. Key words: prenatal tests, mother, pregnancy, disability.   Streszczenie Wprowadzenie i cel pracy: Dla większości rodziców wykonanie badań prenatalnych wiąże się z poczuciem bezpieczeństwa psychicznego związanego z prawidłowym przebiegiem ciąży. Diagnostyka prenatalna oferuje szerokie spektrum badań możliwych do przeprowadzenia na różnych etapach zaawansowania ciąży w celu wczesnego rozpoznania wad wrodzonych. Matka z rozpoznaną ciążą ryzyka powinna zostać objęta opieką specjalistyczną w ośrodku o najwyższym stopniu referencyjności, wówczas szanse na przeżycie, a nawet wyleczenie płodu wzrastają. Równie ważne jest zaspokojenie potrzeby informacji dotyczącej aspektów medycznych, ale także praktycznych możliwości uzyskania pomocy (psychologicznej, finansowej, dostępu do rehabilitacji itp.. Celem pracy była ocena istoty badań prenatalnych w diagnostyce niepełnosprawności dziecka oraz ocena dostępności do wsparcia psychologicznego i merytorycznego dla matek po otrzymaniu diagnozy. Materiał i metodyka: Badanie zostało przeprowadzone w pierwszym kwartale 2015 roku wśród matek dzieci niepełnosprawnych. Metodą badawczą w niniejszej pracy był sondaż, techniką badawczą-ankieta. Autorskim anonimowym kwestionariuszem ankiety objęto grupę 60 osób. Wyniki: Większość badanych kobiet przyznała, że ciąża była planowana. Niepokój budzi fakt, iż po otrzymaniu diagnozy znacznej grupie kobiet nie udzielono jakiegokolwiek wsparcia psychologicznego oraz nie poinformowano gdzie po porodzie można szukać pomocy związanej z leczeniem oraz rehabilitacją dziecka. Wnioski: W większości przypadków diagnoza o chorobie dziecka uzyskana podczas badania prenatalnego miała wpływ na dalszy przebieg ciąży. Ankietowane kobiety przyznają, iż nie uzyskały wystarczającego/bądź żadnego wsparcia psychologicznego oraz merytorycznego ze strony

  18. Różnicowanie infekcyjnego zapalenia krążka międzykręgowego i seronegatywnej spondyloartropatii

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Maria Maślińska

    2011-06-01

    Full Text Available Objawy infekcyjnego zapalenia krążka międzykręgowego mogąimitować objawy spondyloartropatii seronegatywnych i wymagaćróżnicowania wśród tych jednostek chorobowych (tab. I. Spondyloartropatieseronegatywne to grupa zapalnych chorób przebiegającychz zajęciem stawów kręgosłupa i stawów obwodowych.Wśród zapaleń kości i szpiku infekcyjne zapalenie krążka międzykręgowegostanowi ok. 2–4% wszystkich przypadków. Poniżejprzedstawiono opis przypadku 18-letniego mężczyzny diagnozowanegoz powodu podejrzenia spondyloartropatii. U pacjentawystępowały: ból kręgosłupa o charakterze zapalnym, bóle stawówobwodowych oraz epizody stanów gorączkowych. Po wykluczeniuspondyloartropatii ostatecznie rozpoznano u pacjentainfekcyjne zapalenie krążka międzykręgowego. Dzięki diagnostycemetodą rezonansu magnetycznego możliwe było postawienie diag -nozy (ryc. 1, 2 oraz ocena skuteczności leczenia (ryc. 3, 4. Niew każdym przypadku infekcyjnego zapalenia krążka międzykręgowegomożliwe jest ustalenie czynnika etiologicznego, wówczasw leczeniu należy uwzględnić potencjalne czynniki ryzyka zakażeniaoraz najczęstsze patogeny, będące przyczyną spondylodiscitis,takie jak Staphylococcus aureus (w 50% przypadków i Escherichiacoli (23%. Brak klinicznej poprawy po 2 tygodniach optymalniecelowanej antybiotykoterapii drogą dożylną byłby wskazaniem doleczenia chirurgicznego.Womawianym przypadku rozpoznanie kliniczne potwierdził dobryefekt terapeutyczny prowadzonej antybiotykoterapii, wobec czegonie było wskazań do leczenia operacyjnego. Opisany przypadekwskazuje również na konieczność szybkiej oceny kręgosłupa pierwmetodąrezonansu magnetycznego u pacjentów z bólem zapalnymkręgosłupa i objawami ogólnymi wobec wątpliwości co do ich etiologiii braku wyjaśnienia ich przyczyny klasycznym zdjęciem radiologicznym.Ponieważ bardziej narażeni na infekcyjne zapaleniekrążka międzykręgowego są chorzy z obni

  19. Świsty i astma we wczesnym dzieciństwie – raport PRACTALL

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Iwona Grzelewska-Rzymowska

    2009-09-01

    Full Text Available Astma jest poważnym problemem zdrowotnym na świecie, choroba ta może występować u pacjentów w każ- dym wieku. Wykazano, że jedno dziecko spośród trzech ma przynajmniej jeden epizod świszczącego oddechu do 3. roku życia, stworzono więc zalecenia GINA oraz inne dotyczące postępowania w świstach u dzieci. Jednym z nich jest raport PRACTALL, przedstawiający zalecenia dla klinicznego postępowania w Europie i Ameryce Północnej. Raport ten wyróżnia cztery rodzaje nawracających świstów w populacji dziecięcej: świsty przemijające, świsty nieatopowe, przewlekłą astmę i ciężką nieregularną astmę. PRACTALL podkreśla, że wiek i czynniki wyzwalające świsty są stosowane dla wyróżnienia fenotypów astmy. ERS TASK FORCE (2008 r. wyróżnia świsty epizodyczne i wywołane przez wiele czynników. Świsty epizodyczne to dyskretne epizody, poza którymi dziecko jest w dobrym stanie. Fenotyp ten jest zazwyczaj powiązany w infekcjami wirusowymi układu oddechowego. Wśród wielu czynników wywołujących świsty wymienia się alergeny, wirusy oraz dym tytoniowy. Raport PRACTALL stwierdza, że wiek najsilniej określa fenotyp astmy w dzieciństwie oraz strategię postępowania. U niemowląt (0-2. roku życia wskaźnikami ciężkości procesu są przewlekłe świsty. U dzieci przedszkolnych (3.-5. roku życia fenotyp astmy jest ustalony na podstawie występowania świstów w ostatnim roku. Jeśli świsty znikają między epizodami infekcji wirusowych, to prawdopodobne jest rozpoznanie astmy indukowanej wirusami. U dzieci z dodatnimi testami skórnymi lub testami in vitro powinna być rozpoznana astma indukowana alergenami, ponieważ atopia jest silnym czynnikiem ryzyka astmy. U niektórych dzieci rozpoznaje się fenotyp astmy niealergicznej. Ważnym czynnikiem ryzyka astmy we wczesnym okresie dorosłego życia jest alergiczny nieżyt nosa. Również nadreaktywność oskrzeli u dzieci nieastmatycznych jest czynnikiem ryzyka

  20. Świsty i astma we wczesnym dzieciństwie – raport PRACTALL

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Iwona Grzelewska-Rzymowska

    2009-03-01

    Full Text Available Astma jest poważnym problemem zdrowotnym na świecie, choroba ta możewystępować u pacjentówwkażdym wieku. Wykazano, że jedno dziecko spośród trzech ma przynajmniej jeden epizod świszczącego oddechu do 3. roku życia, stworzono więc zalecenia GINA oraz inne dotyczące postępowania w świstach u dzieci. Jednym z nich jest raport PRACTALL, przedstawiający zalecenia dla klinicznego postępowania w Europie i Ameryce Północnej. Raport ten wyróżnia cztery rodzaje nawracających świstów w populacji dziecięcej: świsty przemijające, świsty nieatopowe, przewlekłą astmę i ciężką nieregularną astmę. PRACTALL podkreśla, że wiek i czynniki wyzwalające świsty są stosowane dla wyróżnienia fenotypów astmy. ERS TASK FORCE (2008 r. wyróżnia świsty epizodyczne i wywołane przez wiele czynników. Świsty epizodyczne to dyskretne epizody, poza którymi dziecko jest w dobrym stanie. Fenotyp ten jest zazwyczaj powiązany w infekcjami wirusowymi układu oddechowego. Wśród wielu czynników wywołujących świsty wymienia się alergeny, wirusy oraz dym tytoniowy. Raport PRACTALL stwierdza, że wiek najsilniej określa fenotyp astmy w dzieciństwie oraz strategię postępowania. U niemowląt (0-2. roku życia wskaźnikami ciężkości procesu są przewlekłe świsty. U dzieci przedszkolnych (3.-5. roku życia fenotyp astmy jest ustalony na podstawie występowania świstów w ostatnim roku. Jeśli świsty znikają między epizodami infekcji wirusowych, to prawdopodobne jest rozpoznanie astmy indukowanej wirusami. U dzieci z dodatnimi testami skórnymi lub testami in vitro powinna być rozpoznana astma indukowana alergenami, ponieważ atopia jest silnym czynnikiem ryzyka astmy. U niektórych dzieci rozpoznaje się fenotyp astmy niealergicznej. Ważnym czynnikiem ryzyka astmy we wczesnym okresie dorosłego życia jest alergiczny nieżyt nosa. Również nadreaktywność oskrzeli u dzieci nieastmatycznych jest czynnikiem ryzyka astmy

  1. Changes in sectoral structure of employment in Poland in comparison to the European Union

    OpenAIRE

    Dworak, Edyta; Malarska, Anna

    2010-01-01

    Przedmiotem opracowania jest diagnostyka i ocena przeobrażeń w sektorowej strukturze zatrudnienia w krajach UE w czasie. Na tym tle eksponowane są zmiany w GN Polski w okresie 1997– 2008. Dla zilustrowania i empirycznej weryfikacji teorii trzech sektorów A. Fishera, C. Clarka i J. Fourastie zorientowanej na ocenę procesu modernizacji unijnych gospodarek wykorzystane zostały klasyczne narzędzia analizy statystycznej oraz mało znana w Polsce, a pop...

  2. Zmienność zasobów termicznych w Polsce w aspekcie obserwowanych zmian klimatu

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Agnieszka Sulikowska

    2016-06-01

    Full Text Available Obserwowany wzrost temperatury powietrza na półkuli północnej, zwłaszcza w Europie, może prowadzić do znacznych zmian w fenologii roślin, a w konsekwencji także w produkcji rolnej. Celem pracy jest ocena zróżnicowania przestrzennego zasobów termicznych na obszarze Polski oraz ich zmienności w okresie 1951–2010 w obliczu zmieniających się warunków termicznych. Analizę przeprowadzono z wykorzystaniem dobowych wartości temperatury powietrza. Zasoby termiczne zdefiniowane zostały za pomocą sum temperatur efektywnych (Growing Degree Days – GDD obliczonych dla wartości progowych temperatury powietrza: 0°C, 5°C i 10°C. Następstwem analizy zróżnicowania przestrzennego zasobów termicznych była ocena ich zmienności wieloletniej oraz tendencji zmian. Badania objęły w szczególności regiony sadownicze odznaczające się największą powierzchnią upraw drzew owocowych oraz wielkością zbiorów jabłek, śliw i wiśni. Uzyskane wyniki potwierdzają zwiększenie zasobów termicznych na obszarze kraju, będące konsekwencją wydłużającego się okresu wegetacyjnego.

  3. Metodologija analize stroškov in koristi za investicije v prometno infrastrukturo na osnovi Poročila vplivov na okolje

    OpenAIRE

    Podvornik, Nina

    2016-01-01

    Povečane potrebe po prometnem omrežju vodijo k dodatnim prometnim investicijam, ki so ne glede na njihov obseg, postavitev v prostor ter učinkovitost pomemben dejavnik gospodarskega razvoja. Investicije v prometno infrastrukturo lahko na sam razvoj vplivajo pozitivno (dvig gospodarske rasti, kakovost življenja, dostopnost idr.) in tudi negativno (različni vplivi na okolje). Ker so prometne investicije zelo obsežne, je vsestranska ocena le-teh ključnega pomena pri samem prometnem načrtovanju v...

  4. Ocena stężenia ludzkiej obojętnochłonnej lipokaliny (NGAL w surowicy i moczu dzieci z wadami układu moczowego, poddanych badaniu z użyciem dożylnego środka kontrastowego - doniesienie wstępne

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Katarzyna Jobs

    2010-06-01

    Full Text Available Badania z użyciem dożylnych środków kontrastowych są często niezbędne w diagnostyce różnych schorzeń. Jednocześnie, mimo stosowania coraz bezpieczniejszych preparatów, po ich podaniu nadal obserwuje się, przeważnie przejściowe, pogorszenie funkcji nerek nazywane nefropatią pokontrastową. Wielokrotne epizody ostrego uszkodzenia funkcji nerek (AKI mogą z czasem doprowadzić do przewlekłej choroby nerek. W ostatnich latach odkryto nowy, czuły parametr, oceniający ostre uszkodzenie funkcji nerek bardzo wcześnie, bo już w ciągu kilku godzili po zadziałaniu czynnika szkodliwego. Jest nim stężenie we krwi i, przede wszystkim, w porcji moczu ludzkiej obojętnochłonnej lipokaliny (NGAL. Celem pracy jest wstępna ocena stężenia NGAL u pacjentów badanych z użyciem dożylnego środka cieniującego. Materia! stanowiło 7 pacjentów z wadami układu moczowego (5 dziewczynek, 2 chłopców w średnim wieku 8,5 roku, u których wykonano urografię. Wszyscy badani mieli prawidłową czynność nerek, nie stwierdzano u nich mikroalbuminurii. Wyniki: Przed podaniem kontrastu średnie stężenie NGAL w surowicy wynosiło 69,9 ng/ml, w porcji moczu - 15,8 ng/ml. Po 4 godzinach od podania kontrastu średnie stężenie NGAL w porcji moczu podniosło się do 44,18 ng/ml. Po 48 godzinach średnie stężenie NGAL w surowicy wynosiło 54,31 ng/ml, w porcji moczu średnie stężenie obniżyło się do 31,18 ng/ml. Wnioski: Zwraca uwagę fakt potrojenia stężenia NGAL w porcji moczu po 4 godzinach od podania dożylnego kontrastu i utrzymywania się wyższych stężeń po 48 godzinach od badania, co może świadczyć o negatywnym wpływie środka kontrastowego na czynność nerek nawet u pacjentów bez cech przewlekłej choroby nerek.

  5. Modeling of Performance And Safety of a Multi-Task Unmanned Autonomous Maritime Vehicle / Modelowanie Ruchu i Bezpieczeństwa Wielozadaniowego Bezzałogowego Autonomicznego Pojazdu Wodnego

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Gerigk Mirosław K.

    2015-09-01

    Full Text Available W początkowej części artykułu przedstawiono cel badań. Następnie, opisano metodę badań. Potem, zaprezentowano przedmiot badań: bezzałogowy autonomiczny pojazd wodny. Z kolei, przedstawiono model zachowania się pojazdu, w tym jego balastowania i ruchu. W artykule przedstawiono wybrane informacje na temat zintegrowanego systemu sterowania, pozycjonowania i stabilizacji pojazdu. Taki system umożliwia otrzymanie w pełni autonomicznego pojazdu. W końcowej części pracy przedstawiono wybrane problemy związane z oceną ryzyka i bezpieczeństwa pojazdu.

  6. Współczesna architektura drewniana w poszukiwaniu formy swobodnej

    OpenAIRE

    Michał Golański

    2017-01-01

    Kształtowanie nowoczesnej architektury zgodnej z założeniami zrównoważonego rozwoju wymaga zintegrowanego i synergicznego projektowania zarówno w przypadku noworealizowanych budynków jak i w modernizacji istniejących. Obiekty budowlane powinny wykazywać się nie tylko estetyką, funkcjonalnością i trwałością, lecz również w sposób nieszkodliwy oddziaływać na środowisko, być ekonomicznymi w zużyciu materiałów i energii oraz uwzględniać wszelkie ryzyka z punktu widzenia życia ...

  7. KONCIPIRANJE IN SNOVANJE NAPRAVE ZA SAMOPOSTREŽNO PRODAJO SVEČ

    OpenAIRE

    Banfi, Damir

    2010-01-01

    V diplomskem delu je opisano snovanje in koncipiranje naprave za prodajo sveč s pomočjo 3D programa. Prikazan je postopek snovanja z idejnimi rešitvami glavnih problemov in koncipiranje končnih rešitev. Opisan je vrstni red sestave in obdelovalni postopki ter narejena je tudi ocena lastnih stroškov. Najprej je predstavljen problem, sledijo opisane zahteve in rešitve do kateri smo prišli. Opisani so tudi nekateri problemi in predstavljeni načini obdelave in sestave samega elementa. Sledi i...

  8. Assignment of usefulness of physiotherapy applied to sports training in the case of Szczecin swimmers

    OpenAIRE

    Łubkowska, Wioletta; Troszczyński, Jezrzy; Sieńko-Awierianów, Elżbieta

    2014-01-01

    Celem niniejszej pracy jest ocena wykorzystania fizjoterapii w odnowie biologicznej pływaków. Posłużono się metodą sondażu diagnostycznego. Analizie poddano opinie, zawarte w autorskim kwestionariuszu ankiety, 30 pływaków wysokiej klasy sportowej w wieku 15-27 lat. Badania przeprowadzono w 2012 r. na Floating Arena w Szczecinie. Z odnowy biologicznej po wysiłku fizycznym korzysta 100% badanych. Najczęściej stosowanym zabiegiem fizykoterapeutycznym w odnowie biologicznej pływaków jest masaż su...

  9. RAZVOJ PASIVNEGA SONČNEGA GRELNIKA ZRAKA

    OpenAIRE

    Domanjko, Jernej

    2012-01-01

    Diplomsko delo opisuje razvoj sončnega pasivnega grelnika zraka in primerja različne izvedbe te naprave. Najprej so opisane teoretično možne moči grelnika, natančno je razloženo fizikalno delovanje naprave, navedeni so parametri, ki najbolj vplivajo na njen izkoristek. Nato je opisan potek načrtovanja, izgradnje in testiranja prototipa, na koncu pa je podana ekonomska ocena na podlagi primerjav rezultatov med različicami te naprave ter med različnimi napravami, primernimi za ogrevanje. V dipl...

  10. Osoczowy poziom homocysteiny jako czynnik ryzyka wystąpienia złamań w przebiegu osteoporozy u ludzi w wieku podeszłym = The plasma levels of homocysteine as a risk factor for fractures in osteoporosis in the elderly

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Izabela Mirlak

    2016-05-01

      Słowa kluczowe: osteoporoza, homocysteina, menopauza, złamanie szyjki kości udowej. Keywords: osteoporosis, homocysteine, menopause, hip fracture.   Streszczenie   Wstęp. Osteoporoza jest chorobą charakteryzującą się niską masą kostną i zniszczeniami mikroarchitektury tkanki kostnej, która prowadzi do kruchości kości i zwiększa ryzyko złamań. Osteoporoza i związane z nią złamania kości mają ogromne znaczenie społeczne i gospodarcze na całym świecie. Badania sugerują, że maksymalna masa kostna i szybkość jej utraty związane ze starzeniem, są zdeterminowane przez czynniki genetyczne w podobnym stopniu jak przez czynniki środowiskowe. Kumulacja homocysteiny jest toksyczna dla układu kostnego (osteoporoza, oka (dyslokacja soczewki i centralnego układu nerwowego (drgawki, zaburzenia psychiatryczne. Wywołuje także zaburzenia układu naczyniowego (udar i inne zdarzenia sercowo naczyniowe. Cel. Wpływ poziomu homocysteiny w osoczu na ryzyko wystąpienia osteoporozy i jej powikłań. Materiały i metody. Posługując się słowami kluczowymi przeszukano zagraniczne bazy bibliograficzne: Embase, Medline, ScienceDirect, Web of Science. Przeanalizowano badania kliniczne, opublikowane w języku angielskim w międzynarodowych czasopismach. Wyniki. Zaobserwowano związek pomiędzy stężeniem homocysteiny, a utratą masy kostnej. Poziom homocysteiny w osoczu jest znacząco wyższy u kobiet z osteoporozą i odwrotnie proporcjonalny do gęstości kości kręgów lędźwiowych i szyjki kości udowej. Wnioski. Osoczowy poziom homocysteiny jest czynnikiem ryzyka wystąpienia złamań w przebiegu osteoporozy u ludzi w wieku podeszłym.   Abstract   Admission. Osteoporosis is a disease characterized by low bone mass and microarchitectural damage of bone tissue  which leads to bone fragility and increased risk of fracture. Osteoporosis and related fractures are of great social and economic importance throughout the world. Studies suggest

  11. Od ciężkości astmy do kontroli astmy. Metody oceny kontroli astmy

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Joanna Mikołajczyk

    2009-09-01

    Full Text Available Według pierwszych wytycznych dotyczących postępowania w astmie leczenie astmy zależy od stopnia jej cięż- kości, określonej na podstawie objawów klinicznych i wskaźników czynności płuc. Ponieważ astma jest chorobą o zmiennym przebiegu, duże znaczenie ma jej ciągła ocena kliniczna i dostosowana do niej modyfikacja leczenia. Niestety, stopień ciężkości nie dopasowuje się elastycznie do odpowiedzi na leczenie. Biorąc ten fakt pod uwagę, światowi eksperci zalecają zmianę w postępowaniu z astmą, przedkładając uzyskanie klinicznej kontroli astmy nad ustaleniem stopnia jej ciężkości, wyróżniając astmę kontrolowaną, częściowo kontrolowaną i niekontrolowaną. Uzyskanie stanu pełnej kontroli astmy formułuje się w raporcie GINA 2006 jako główny cel leczenia. Kontrola astmy odnosi się do stopnia opanowania objawów i byłoby najlepiej, gdyby dotyczyła też markerów zapalenia i patofizjologicznych wykładników choroby. Określenie stopnia kontroli choroby zgodnie z obecnymi założeniami stanowi podstawę wyboru i modyfikacji leczenia – właściwe ustalenie stopnia kontroli astmy wpływa na skuteczność leczenia. Obecnie dostępnych jest wiele metod oceny kontroli astmy, wtym ocena parametrów klinicznych (objawy w ciągu dnia, objawy nocne, stosowanie leków rozszerzających oskrzela, ocena czynności płuc (PEF i FEV1, określenie zaawansowania zapalenia w drogach oddechowych (nieswoista nadreaktywność oskrzeli, stężenie tlenku azotu w powietrzu wydechowym, liczba eozynofili w plwocinie indukowanej. Dostępne są także subiektywnie oceniające kontrolę astmy kwestionariusze badawcze oraz szybkie testy kontroli astmy (ACT, ACQ, ATAQ. Z drugiej strony wciąż nie wypracowano jednoznacznego stanowiska, który z parametrów lub jakie połączenia parametrów najbardziej wiarygodnie określają kontrolę astmy. Ze względu na wieloczynnikową patogenezę astmy wydaje się, iż uzyskanie pe

  12. Realizacja „Programu zapobiegania zaburzeniom depresyjnym dla dzieci i młodzieży” w województwie łódzkim

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Justyna Felcenloben

    2015-10-01

    Full Text Available Zaburzenia depresyjne stanowią istotny czynnik ryzyka zachowań samobójczych wśród nastolatków. Wykazano, że u młodocianych pacjentów po próbach samobójczych z rozpoznaną depresją występują określone czynniki ryzyka, w tym trudności szkolne i w relacjach z rówieśnikami. W programach prewencji samobójstw podkreśla się potrzebę wczesnego wykrywania zaburzeń depresyjnych i szybkiego wdrażania odpowiednich strategii terapeutycznych. Prezentowany w artykule „Program zapobiegania zaburzeniom depresyjnym dla dzieci i młodzieży” został opracowany w Departamencie Polityki Zdrowotnej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Łódzkiego. Realizowany jest corocznie od 2010 roku przez podmioty wyłaniane w otwartych konkursach ofert. Główne cele Programu to zmniejszenie częstości występowania pełnoobjawowej depresji przez zidentyfikowanie u badanych dzieci czynników predysponujących do jej wystąpienia oraz redukcja tych czynników za sprawą zastosowanej interwencji, czyli uczestnictwa w zajęciach warsztatowych. Za cele szczegółowe autorzy uznali m.in. nabycie pożądanych umiejętności społecznych, nazywania i wyrażania odczuwanych emocji, poznanie technik radzenia sobie ze stresem, poprawę samooceny, a także podniesienie stanu wiedzy dzieci i ich rodzin na temat depresji, metod jej profilaktyki i leczenia, co może być szczególnie przydatne w przypadku pojawienia się lub nawrotu choroby. Analiza efektywności Programu obejmowała lata 2010–2013. Każdego roku Programem obejmowano ponad 0,5% populacji województwa łódzkiego w wieku 11–16 lat, łącznie w ciągu czterech lat przebadano ponad 2% populacji w tej grupie wiekowej. Do warsztatów terapeutycznych zakwalifikowano niemal co drugiego ucznia z ryzykiem depresji (20% nastolatków przebadanych w pierwszym etapie programu, u co piątego dziecka stwierdzono konieczność dalszej diagnostyki bądź terapii w poradni zdrowia

  13. Powikłania ze strony przewodu pokarmowego w trakcie leczenia klozapiną

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Adam Wysokiński

    2015-07-01

    Full Text Available Klozapina jest ostateczną opcją terapeutyczną w przypadku pacjentów ze schizofrenią oporną na leczenie. Podczas terapii często występują działania niepożądane ze strony przewodu pokarmowego: ślinotok, zaparcia, niedrożność jelit, niewydolność wątroby (również o piorunującym przebiegu, nudności i wymioty, wzmożenie apetytu. W pracy podsumowano informacje na temat częstości występowania, mechanizmów oraz metod profilaktyki i leczenia ślinotoku, zaparć i niedrożności jelit w przebiegu leczenia klozapiną. Gdy występuje ślinotok, stosuje się klonidynę, amitryptylinę, pirenzepinę i glikopirolan. W przypadku zaparć i niedrożności szczególne znaczenie mają: właściwa profilaktyka (dieta, aktywność fizyczna oraz identyfikowanie pacjentów z grupy podwyższonego ryzyka. Chorzy przyjmujący klozapinę są narażeni na szereg powikłań ze strony przewodu pokarmowego. Niektóre z nich (ślinotok mogą niekorzystnie wpływać na nastawienie do leczenia i powodować jego przerywanie, a inne (niedrożność przewodu pokarmowego – zagrażać życiu i wymagać intensywnego leczenia chirurgicznego. Należy więc podejmować działania mające na celu wykrywanie modyfikowalnych czynników ryzyka, wczesne diagnozowanie powikłań i wdrażanie właściwego leczenia.

  14. Hiperleptynemia u pacjentów z ostrym udarem niedokrwiennym mózgu

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Marta Pyzik-Janiak

    2011-07-01

    Full Text Available Wstęp: Leptyna jest adipocytokiną o potencjalnie proaterogennych i prozapalnych właściwościach. Jej odkrycie potwierdziło pogląd, że tkanka tłuszczowa nie jest tylko biernym magazynem energii, ale również rezerwuarem hormonów odgrywających ważną rolę w funkcjonowaniu organizmu. Cel pracy: Celem pracy była ocena stężenia leptyny u pacjentów z ostrym udarem niedokrwiennym mózgu oraz analiza korelacji badanego hormonu z uznanymi czynnikami ryzyka chorób naczyniowych. Materiał i metoda: Do badania zakwalifikowano 72 chorych z udarem niedokrwiennym mózgu. Grupę porównawczą stanowiło 29 pacjentów bez chorób ośrodkowego układu nerwowego (OUN, dobranych do grupy badanej pod względem płci i wieku. U badanych osób oznaczono lipidogram, poziom glukozy, ciśnienie krwi oraz markery otyłości brzusznej: WC (obwód talii, WHR (wskaźnik talia/biodra. U pacjentów oceniono obecność zespo- łu metabolicznego według kryteriów NCEP oraz IDF. Poziom leptyny oznaczono metodą immunoabsorpcji enzymatycznej. U wszystkich pacjentów oceniono CIMT (kompleks intima-media tętnicy szyjnej wewnętrznej oraz obecność blaszek miażdżycowych. Osoby z udarem mózgu zostały poddane ocenie deficytu neurologicznego według skali NIHSS w 1. i 7. dobie hospitalizacji. Wyniki: Istotnie wyższe stężenia leptyny stwierdzono w grupie badanej. Hiperleptynemia występowała istotnie częściej u pacjentów z otyłością brzuszną (p<0,001, pogrubieniem CIMT (p<0,01, obecnością blaszek miażdżycowych (p<0,05 oraz u osób, u których odnotowano zespół metaboliczny (p<0,001. Stwierdzono brak istotnej statystycznie korelacji między wzrostem stężeń leptyny a poziomami glikemii oraz obecnością nadciśnienia tętniczego, nie zaobserwowano również związku stężeń leptyny z poziomami TG oraz HDL-cholesterolu. U pacjentów z wyższą punktacją w skali NIHSS stwierdzono wyższe wartości stężeń leptyny. Wnioski: Podwyższony poziom

  15. Ocena prehranskega stanja starejših v socialnovarstvenem zavodu

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Nika Urh

    2017-09-01

    Full Text Available Uvod: Eden od dejavnikov kakovosti življenja starejših v socialnovarstvenem zavodu je prehrana. Namen raziskave je bil proučiti prehransko stanje in ponuditi predloge za izboljšanje prehrane starejših v socialnovarstvenem zavodu. Metode: V raziskavi je bila uporabljena kvantitativna opisna metoda raziskovanja. Analizirani so bili dnevni jedilniki v socialnovarstvenem zavodu in na vzorcu starejših (n = 48 izvedena analizo dejanskega vnosa hranil in prehranskega statusa. Prehransko stanje je bilo ugotovljeno na podlagi indeksa telesne mase in vprašalnika Mini prehranski pregled. Vključeni v raziskavo so imeli prehrano, pri kateri dietne prilagoditve niso bile potrebne. Rezultati: Povprečna energijska vrednost ponujenih jedilnikov je znašala 8457 kJ (2021 kcal na dan, 17 hranil je odstopalo od priporočil. Moški (M in ženske (Ž se statistično pomembno razlikujejo v deležu ostanka maščob (μM = 16 %, μŽ = 24 %; p = 0,036, holesterola (μM = 15 %, μŽ = 26 %; p = 0,035, vitamina D (μM = 15 %, μŽ = 27 %; p = 0,017 in vitamina B12 (μM = 17 %, μŽ = 25 %; p = 0,016. Indeks telesne mase je pokazal, da nihče od starejših, ki so bili vključeni v raziskavo, ni bil podhranjen ali v kategoriji debelost III. stopnje. Diskusija in zaključek: Raziskava je potrdila potrebo po sistematičnem spremljanju kakovosti prehrane starejših v socialnovarstvenih zavodih. Da bi starejšim zagotovili ustrezno prehransko oskrbo, je potrebno sodelovanje medpoklicnega tima s starejšimi in njihovimi družinskimi člani.

  16. Wpływ wysiłku fizycznego na funkcję układu oddechowego w twardzinie układowej

    OpenAIRE

    Stanisław Sierakowski; Ewa Gińdzieńska-Sieśkiewicz; Maciej Kaczmarski; Zenon Siergiejko; Grzegorz Siergiejko; Piotr Siergiejko; Justyna Fryc

    2010-01-01

    Cel: Powikłania ze strony układu oddechowego stanowią główną przyczynę zgonów pacjentów z twardziną układową (TU). Tętniczenadciśnienie płucne i śródmiąższowa choroba płuc stanowią najistotniejszez nich. Pacjenci są jednak często zdiagnozowani dopierow późnym okresie choroby, dlatego też istotne jest opracowaniemetody diagnostycznej do wczesnego wykrywania tych powikłań.Celem pracy była ocena wpływu wysiłku fizycznego na zmiany parametrówoddechowych. Materiały i metody: Badania przeprowadzono...

  17. Doświadczanie choroby nowotworowej przez pacjentów z chorobami psychicznymi: schizofrenią oraz dużą depresją – doniesienie wstępne

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Piegza

    2011-12-01

    Full Text Available Wstęp: W codziennej praktyce psychiatrycznej mamy do czynienia z chorymi psychicznie, którzy także cierpią na scho‑ rzenia onkologiczne. Uwagę autorów pracy zwraca odmienne przeżywanie choroby nowotworowej przez chorych psy‑ chicznie, które ma polegać na hierarchizacji problemów onkologicznych poniżej innych, związanych z chorobą psy‑ chiczną czy z innymi obszarami funkcjonowania czy zainteresowań. Cel: Celem pracy była ocena przeżyć związanych z chorobą nowotworową występującą u dwóch osób ze schizofrenią i jednej z dużą depresją. Autorzy pracy odwołują się do koncepcji Antoniego Kępińskiego dotyczącej postrzegania ciała przez chorych psychicznie, także w odniesieniu do układu czasoprzestrzeni. Metoda: Metodą pracy była ocena przeżyć związanych z chorobą nowotworową dokonana na podstawie swobodnej rozmowy z chorymi. Wyniki: Badane osoby w swobodnej rozmowie spontanicznie nie poruszyły kwestii choroby nowotworowej, a nakierowanie ich na ten temat nie spowodowało zmiany dotychczasowego przebiegu rozmowy ani stanu emocjonalnego pacjentów – nastąpił powrót do tematów wyjściowych w rozmowie. Wnioski: W cięż‑ kich chorobach psychicznych, jakimi są schizofrenia i duża depresja (endogenna, występuje odmienne postrzeganie pro‑ blemów ciała, niż ma to miejsce u osób nieobciążonych chorobą psychiczną.

  18. WYKORZYSTANIE METODY DAVE’A BERKUSA DO ANALIZY POTENCJAŁU ROZWOJOWEGO FIRM START-UP W POLSCE

    OpenAIRE

    Gemzik-Salwach, Agata

    2014-01-01

    Celem niniejszego artykułu była ocena potencjału rozwojowego firm start-up w Polsce. W artykule przedstawione zostały metody oceny przedsiębiorstw start-up oraz wyniki badań własnych poświęconych potencjałowi firm start-up w Polsce. Pierwszą część artykułu stanowi opis cech charakterystycznych młodych spółek i możliwych sposobów ich wyceny. Kolejna cześć artykułu obejmuje szczegółowe omówienie wyników przeprowadzonych badań. W badaniach wykorzystano powstałą na bazie doświadczeń amerykańskieg...

  19. Ocena oraz porównanie zachowań żywieniowych u osób uprawiających sport zawodowo i amatorsko = Evaluation and comparison of nutritional behavior of people practicing professional and amateur sport

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Krystian Kałużny

    2016-02-01

      Streszczenie Wstęp. Regularna aktywność fizyczna i liczne obciążenia, jakim poddawani są sportowcy przy nieodpowiednio dobranej diecie może powodować niedobory pokarmowe. Jakościowe i ilościowe nieprawidłowości żywienia i zachowań żywieniowych mogą wpływać na spadek zdolności motorycznych, obniżenie koncentracji, zaburzenie procesów regeneracyjnych oraz większą podatność na przemęczenie i przeciążenia organizmu sportowca. Cel pracy. Celem pracy jest ocena oraz porównanie zachowań żywieniowych u osób uprawiających sport zawodowo i amatorsko. Materiał i metody. Badania przeprowadzono na grupie 100 osób, w tym 50 osób uprawiających sport zawodowo (zrzeszonych i reprezentujących kluby sportowe oraz 50 uprawiających sport amatorsko. Ocenę zachowań żywieniowych dokonano z wykorzystaniem autorskiej ankiety. Wyniki. Z analizy przeprowadzonych badań wynika, że znaczny odsetek osób uprawiających sport zawodowo i amatorsko nie przestrzega zaleceń dotyczących liczby i pory spożywania posiłków. W obu grupach występowały nieprawidłowości w nawadnianiu, zarówno w ciągu dnia, jak również przed, w trakcie i po treningu. Z badań wynika, że regularne spożywanie napojów energetycznych deklaruje 81% zawodowców oraz 75% amatorów. Spożywanie alkoholu kilka razy w tygodniu zaobserwowano u 35% zawodowców oraz 67% amatorów sportu. Grupa zawodowców istotnie statystycznie częściej spożywała posiłki najpóźniej do 2h przed snem, częściej uzupełniała płyny wodą mineralną oraz spożywała mniej alkoholu niż grupa amatorów. Wnioski. 1. Zachowania żywieniowe u osób uprawiających sport zawodowo i amatorsko są nieprawidłowe. 2. Częstość występowania prawidłowych zachowań żywieniowych wśród osób uprawiających sport zawodowo i amatorsko jest na zbliżonym poziomie.     Abstract Introduction. Regular physical activity and frequent load in athletes with inappropriately chosen diet can cause

  20. Ocena preferowanych predyspozycji trenera personalnego = Rating preferred predisposition personal trainer

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Tadeusz Stefaniak

    2016-09-01

    Abstract                 Services provided by personal trainers in Poland are becoming more popular. The legal situation of this professional group in Poland is unregulated, which creates many doubts about the competence and suitability personal trainer.                 The essence of the work presented in the study is to determine the changes in terms of perception of competence coach, taking place in recent years. The research was conducted in 2009 and repeated in 2015 in fitness clubs coming in Lower Silesia.                 The study involved 240 respondents, including 72 women and 168 men.                 Research results indicate that over the years, the number of people regularly using the services of a coach nearly doubled. The significant number of people for whom the profession of coaching combined with better and better assessment of the social and his authority continues to grow. 67.5% of respondents think that the coach should be well built and have mixed personality traits.

  1. Udar mózgu u 15‑letniej dziewczynki – opis przypadku

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Anna Maślany

    2012-04-01

    Full Text Available Udary mózgu należą do najczęstszych schorzeń populacji dorosłych, ale mogą występować również u dzieci. Wyróżniamy udary niedokrwienne, wynikające z okluzji naczynia, oraz krwotoczne, gdy dochodzi do pęknię‑ cia ściany naczynia. Przyczyny udarów i czynniki ryzyka są inne niż u dorosłych, jednak aż w połowie przy‑ padków nie udaje się ich ustalić. Najczęstszą przyczyną w tej grupie wiekowej są wrodzone wady serca i ukła‑ du krążenia. Inne istotne czynniki ryzyka to zaburzenia układu krzepnięcia, nabyte choroby serca, dysplazje naczyniowe, autoimmunologiczne zapalenia naczyń, a także zakażenia, urazy i zaburzenia metaboliczne. Objawy choroby w grupie pediatrycznej są często niespecyficzne i słabo wyrażone, stąd mogą stanowić pro‑ blem diagnostyczny. W pracy umówiono współczesne metody diagnostyczne, zarówno obrazowe, jak i labo‑ ratoryjne, a także rekomendacje postępowania leczniczego, które aktualnie opierają się na wytycznych opra‑ cowanych na populacji dorosłych. W artykule przedstawiono również opis przypadku 15‑letniej dziewczynki z zaburzeniami świadomości, u której w badaniu rezonansu magnetycznego głowy stwierdzono ognisko nie‑ dokrwienne w prawej okolicy czołowo‑skroniowej. W toku diagnostycznym rozpoznano u pacjentki wadę serca pod postacią ubytku przedsionkowo‑komorowego typu II (ASD II, przetrwały otwór owalny (PFO oraz tęt‑ niak przegrody międzyprzedsionkowej. Badania psychologiczne przeprowadzone po incydencie wykazały zaburzenia koncentracji, pogorszenie jakości pisma, rozumienia, zapamiętywania oraz pogorszenie ogólnej sprawności psychomotorycznej.

  2. Ocena jakości życia pacjentów żywionych pozajelitowo w domu = Evaluation of the quality of life of patients fed parenterally at home

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Bożena Muraczyńska

    2016-12-01

    3 Department of Oncology, Faculty of Oncology and Environmental Health Care, Faculty of Health Sciences, Medical University of Lublin   Streszczenie             Żywienie pozajelitowe w warunkach domowych (HPN stosuje się u osób, które z różnych przyczyn nie mogą odżywiać się w sposób naturalny. Ten sposób żywienia stosowany jest od ponad 30 lat, co znacznie obniża koszty leczenia, głównie ze względu na zmniejszenie kosztów hospitalizacji, jak i poprawę jakości życia tych pacjentów [16]. Celem pracy była ocena wpływu żywienia pozajelitowego na jakość życia pacjentów żywionych pozajelitowo w domu. Materiał i metody. Kwestionariusz ankiety wypełniło 107 pacjentów przebywających lub przyjeżdżających na badania kontrolne do Kliniki Chirurgii Ogólnej i Żywienia Klinicznego w Warszawie. Grupę badaną stanowiły osoby w wieku od 19 do 78 lat. W badaniach własnych wykorzystano kwestionariusz World Health Organization Quality of LifeTest-Bref (WHOQOL-BREF, który zawierał 26 pytań analizujących cztery domeny/dziedziny życia: fizyczną, psychologiczną, społeczną i środowiskową oraz dwa pytania, analizowane oddzielnie tj.: pytanie 1. dotyczące indywidualnej, ogólnej percepcji jakości życia i pytanie 2. dotyczące indywidualnej percepcji własnego zdrowia. Punktacja pytań zawierała się w przedziale od 1 do 5 i miała kierunek pozytywny – im większa liczba punktów, tym lepsza jakość życia. Badanie uzyskało zgodę Komisji Bioetycznej przy Warszawskim Uniwersytecie Medycznym. Wyniki badań. Przeprowadzone analizy skłoniły autorów do postawienia następujących wniosków: Ogólna jakość życia  pacjentów żywionych pozajelitowo w domu została oceniona na poziomie ani dobrej ani złej, stan zdrowia, natomiast, na poziomie niezadowalającym. Najwyższą jakość życia, pacjenci żywieni pozajelitowo, osiągają w domenie socjalnej i środowiskowej a najniższą w domenie somatycznej oraz

  3. Metody prognozowania upadłościprzedsiębiorstw w krajach rozwijających się na przykładzie Malezji

    OpenAIRE

    Paweł Kopczyński

    2010-01-01

    Przedsiębiorstwa prowadzą obecnie działalność w otoczeniu, które jest zmienne i turbulentne. Bardzo ważna jest umiejętność przewidywania trudności finansowych i ciągła ocena kondycji firmy, gdyż każda jednostka gospodarcza może znaleźć się na krawędzi bankructwa. Jedynie w takim przypadku menedżerowie mogą podjąć działania restrukturyzacyjne i ocalić ją od upadku. Jeżeli jednak nie wiedzą, jak zła jest sytuacja podmiotu, może być zbyt późno na jego reorganizację i ocalenie. Z tego powodu niez...

  4. Zespoły bólowe kręgosłupa w grupie fizjoterapeutów = Spine pain syndromes in a group of physiotherapists

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Agnieszka Radzimińska

    2016-06-01

    • Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy     Słowa kluczowe: zespół bólowy kręgosłupa, fizjoterapeuta. Keywords: spinal pain syndrome, physical therapist.           Streszczenie Zgodnie z wynikami badań z 2005 roku przeprowadzonymi przez European Fundation for the Improvement of Living and Working Conditions (Europejską Fundację na Rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy w krajach Unii Europejskiej najbardziej powszechnym problemem zdrowotnym związanym z pracą są dolegliwości mięśniowo-szkieletowe. Celem pracy była ocena stopnia niepełnosprawności będącej wynikiem bólu kręgosłupa w grupie zawodowej fizjoterapeutów. Narzędziem badawczym były: NDI (NECK DISABILITY INDEX oraz ODI (OSWESTRY DISABILITY INDEX. Ocena stopnia niepełnosprawności   mierzonej za pomocą kwestionariuszy ODI i NDI pozwoliła zakwalifikować fizjoterapeutów do przedziału wskazującego na łagodną niepełnosprawność. W badanej grupie dolegliwości bólowe kręgosłupa w odcinku szyjnym i lędźwiowym zwiększają się wraz z wiekiem oraz stażem pracy.   Summary According to research conducted in 2005 by the European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions in the European Union the most common health problem is work-related musculoskeletal disorders. The aim of the study is to assess the degree of disability in the occupational group of physiotherapists, measured by questionnaires NDI (NECK DISABILITY INDEX  and ODI (OSWESTRY DISABILITY INDEX. Assessment of the degree of disability as measured by questionnaires ODI and NDI helped qualify physiotherapists compartment indicating a mild disability. Back pain in the cervical and lumbar increases with age and seniority.

  5. Ocena wartości zamówień międzybibliotecznych

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Jeszke Łukasz

    2017-12-01

    Full Text Available In the context of the current situation and forecasts for the Interlibrary Loan service in Poland, the article presents the evaluation concept of the value of ILL orders. It is a qualitative approach to the ILL service, assessing orders using e. g. guidelines issued by the Ministry of Science and Higher Education. Citation from Web of Science and Scopus databases were used, as well as an analysis using the Impact Factor and journal values from the Unified List of Scientific Journals (by Ministry of Science and Higher Education. The basis for the analysis are interlibrary orders submitted by students, PhD students and employees of the Poznan University of Technology in 2016. The evaluation confirms the high value of these orders among all user groups and the wide range of publications types our patrons need.

  6. OCENA VZGOJITELJEV PREDŠOLSKIH OTROK O UVAJANJU TUJEGA JEZIKA V VRTEC

    OpenAIRE

    Šilak, Anja

    2013-01-01

    V diplomskem delu so predstavljene različne sodobne teorije o pridobivanju tujega jezika v predšolskem obdobju. Teoretični del diplomske naloge zajema osnove govornega razvoja v prvem in drugem jeziku, dejavnike, ki vplivajo učenje jezika, ter vpliv tujega jezika na materinščino. V Nadaljevanju diplomskega dela je opisano učenje tujega jezika v predšolskem obdobju. V tem delu so predstavljeni glavni cilji, načela, dejavniki uspešnega učenja tujega jezika v predšolskem obdobju, kritično obdobj...

  7. Alternative Evaluation of the Properties of the Silica Sands

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Beňo J.

    2014-06-01

    Full Text Available Piaski kwarcowe stanowią podstawowe tworzywo na osnowę mas formierskich i rdzeniowych. Stąd istnieje bardzo wiele metod charakteryzujących ich jakość, co umożliwia poznanie ich zalet i wad. Mało jest jednak prac opisujących wpływ systemów transportowych odlewni oraz systemów suchej regeneracji mas na zmianę ich składu granulometrycznego oraz zawartości frakcji pylastych na właściwości mas. Celem niniejszej pracy jest ocena skłonności piasku kwarcowego do rozkruszania, (tworzenia frakcji pyłowych i zmianie granulometrii według nowo opracowanej metodyki uwzględniającej charakterystyczne cechy piasku wynikające z jego pochodzenia, kształty ziaren i charakteru powierzchni.

  8. Influence of Boiler Pipe Cladding Techniques on their Microstructure and Properties

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Rozmus-Górnikowska M.

    2013-12-01

    Full Text Available Celem pracy była ocena wpływ u metody napawania Inconelem 625 rur kotłowych ze stali P235GH i 16Mo3 na mikrostruk- turę i własności podłoża i napoiny. Badania prowadzono na odcinkach rur kotłowych napawanych stopem niklu Inconel 625. Rury zostały dostarczone do Fabryki Kotłów SEFAKO S.A. przez czterech dostawców, stosujących różne metody napawania, a mianowicie CMT, GMAW i GTAW. Badania wykazały, że mikrostruktura i własności mechaniczne rur napawanych istotnie zależą od zastosowanej metody napawania oraz od składu chemicznego materiału podłoża.

  9. Edo Mihevc – urbanist, arhitekt in oblikovalec. Vrednotenje povojnega urbanizma slovenske obale

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Jasna Kralj Pavlovec

    1999-01-01

    Full Text Available Edo Mihevc (1911–1985 je bil eden protagonistov slovenske moderne arhitekture po drugi svetovni vojni in eden Plečnikovih študentov, ki se je ločil od njegove manire ter zakorakal na pot samoizraznosti in iskanja skladja med modernizmom, regionalizmom in humanistično filozofijo. Pomen njegovega prispevka slovenski arhitekturi in kulturi je predstavljen skozi perspektivo večrazsežnostne dejavnosti, s poudarkom na vlogi urbanista slovenske obale. Posamezni deli iz njegovega opusa so predstavljeni z vidika časa nastanka, uporabe in arhitekturne vrednosti, pomen in vloga zamisli ter trendov pa skozi dela. V luči sodobnih doktrin varovanja kulturne dediščine, pravočasna ocena in minimalno varstvo njegove arhitekture mora biti doseženo, tudi za mojstrovine iz bližnje preteklosti.

  10. Ocena aktywności mięśnia poprzecznego brzucha z wykorzystaniem urządzenia Pressure Bio-feedback Stabilizer u osób z dolegliwościami bólowymi kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym = Assessment of transverse abdominal muscle activity with the use of Pressure Bio-Feedback Stabilizer among people with low back pain

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Bartosz Kochański

    2016-07-01

    4 Katedra Neuropsychologii, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu;       Streszczenie Wstęp. Ważną rolę w stabilizacji kręgosłupa pełni mięsień poprzeczny brzucha. Doniesienia naukowe wykazują korelację między aktywnością tego mięśnia, a dolegliwościami bólowymi w odcinku lędźwiowo-krzyżowym. Cel pracy: 1. Ocena oraz porównanie aktywności mięśnia poprzecznego brzucha z wykorzystaniem urządzenia Pressure Bio-Feedback Stabilizer u osób z dolegliwościami bólowymi kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym oraz u osób bez dolegliwości bólowych kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym. 2. Ocena poziomu zgodności ocen dwóch terapeutów w badaniu aktywności mięśnia poprzecznego brzucha z wykorzystaniem urządzenia Pressure Bio-Feedback Stabilizer. Materiał i metody. Badania przeprowadzono na grupie 50 osób w wieku 28,36, w tym 28 kobiet oraz 22 mężczyzn. Badanych podzielono na dwie grupy: Grupę  I - badaną stanowiły osoby z dolegliwościami bólowymi kręgosłupa w odcinku lędźwiowo – krzyżowym z aktualnym epizodem bólowym trwającym minimum 3 miesiące.  Grupę II - kontrolną stanowiły osoby „zdrowe” bez dolegliwości bólowych w odcinku lędźwiowo – krzyżowym przez minimum 6 miesięcy. Wyniki. U osób z dolegliwościami bólowymi kręgosłupa obserwuje się nieprawidłową aktywację mięśnia poprzecznego brzucha. Analiza statystyczna wykazała istotne różnice pomiędzy badanymi grupami w aktywności mięśnia poprzecznego brzucha - p<0,05. Współczynnik zgodności ICC dla dwóch terapeutów badających aktywność mięśnia poprzecznego brzucha z wykorzystaniem urządzenia Pressure Bio-Feedback Stabilizer wynosi - 0,82. Wnioski: 1. U osób z dolegliwościami bólowymi kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym obserwuje się nieprawidłowości w aktywności mięśnia poprzecznego brzucha. 2. Stopień zgodności ocen dwóch terapeutów badających aktywność mi

  11. Przydatność rokownicza nowych markerów w przewlekłej skurczowej niewydolności serca = The prognostic usefulness of new markers in chronic systolic heart failure

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Agnieszka Surowiec

    2015-08-01

      Streszczenie Przewlekła skurczowa niewydolność serca (PNS jest chorobą o złożonej symptomatologii. PNS dzieli się na skurczową oraz na niewydolność serca (NS z zachowaną frakcją wyrzutową. Choroba ta występuje u około 1-2% dorosłych w krajach rozwiniętych, natomiast u osób >70 roku życia odsetek ten stanowi >10%. Niewydolność serca stanowi jedną z wiodących przyczyn śmierci i niepełnosprawności na świecie, ponadto charakteryzuje się stale rosnącą zapadalnością. W przebiegu tej choroby w mięśniu sercowym dochodzi do niekorzystnych zmian, które mogą zostać zatrzymane lub nawet cofnięte poprzez wczesne, odpowiednie i zintensyfikowane leczenie. Chorzy na PNS stanowią niejednorodną grupę, a wpływ na stężenie peptydów natriuretycznych mają różne czynniki kliniczne, takie jak wiek, płeć, funkcja nerek, funkcja tarczycy, indeks masy ciała oraz niedokrwistości. Ponadto ocena stężenia peptydów natriuretycznych nie charakteryzuje wszystkich mechanizmów, które stanowią podłoże niewydolności serca. Zarówno chorzy ze skurczową PNS jak i chorzy z zachowaną frakcją wyrzutową mają podobne objawy, ale różne przyczyny patofizjologiczne NS oraz odmienną odpowiedź na leczenie. Na skutek tych wszystkich ograniczeń peptydów natriuretycznych w dalszym ciągu poszukuje się nowych markerów, które w lepszy i dokładniejszy sposób będą oceniały rokowanie chorych na PNS w praktyce klinicznej. Celem pracy jest przedstawienie roli wybranych nowych markerów w stratyfikacji ryzyka chorych z przewlekłą skurczową niewydolnością serca.   Abstract Chronic systolic heart failure (CHF is a disease with complex symptomatology. Chronic CHF can divided into systolic and heart failure (NS with preserved ejection fraction. Approximately 1-2% of adults suffer from the disease in the developed countries, whereas it affects >10% of  patients > 70 years of age. Heart failure is one of the leading causes of death and

  12. Wpływ otyłości na wczesne zmiany miażdżycowe u dzieci z młodzieńczym idiopatycznym zapaleniem stawów

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Barbara Głowińska-Olszewska

    2011-08-01

    Full Text Available Wstęp: Przewlekłe choroby zapalne u dzieci (w tym młodzieńczeidiopatyczne zapalenie stawów – MIZS zostały uznane za jedenz czynników wysokiego ryzyka rozwoju przedwczesnej chorobyukładu sercowo-naczyniowego. Celem pracy była ocena zależnościmiędzy postacią MIZS, aktywnością choroby, czynnikami ryzykaa wczesnymi zmianami miażdżycowymi u dzieci z MIZS.Materiały i metody: Badaniem objęto 37 dzieci (średnia wieku 12,9roku z MIZS rozpoznanym co najmniej rok wcześniej. Grupę kontrolnąstanowiło 26 zdrowych dzieci (tab. I. U wszystkich badanychoznaczono: wskaźnik masy ciała (body mass index – BMI,ciśnienie tętnicze, lipidogram, stężenie białka C-reaktywnego(C-reactive protein – CRP, fibrynogenu oraz insulinooporność(wskaźnik HOMA – homeostatic model assessment, jak równieżoceniono ultrasonograficznie grubość kompleksu IMT (intimamediathickness tętnic szyjnych wspólnych.Wyniki: U dzieci z MIZS w porównaniu z dziećmi zdrowymi wykazanowyższy wskaźnik SDS-BMI: 0,7 vs –0,02, p = 0,02; stężenieCRP: 0,39 vs 0,06 mg/dl, p = 0,008; fibrynogenu: 356 vs 205 mg/dl,p = 0,003; ciśnienie skurczowe krwi: 120 vs 111 mm Hg, p = 0,002;oraz bardziej nasilone zmiany miażdżycowe (IMT: 0,51 vs 0,43 mm,p = 0,001 (tab. II. U 9 dzieci z MIZS i współistniejącą otyłością/nadwagą (24% dzieci chorych stwierdzono wyższy wskaźnikHOMA: 3,4 w porównaniu z dziećmi zdrowymi – 1,8 (p = 0,04 orazszczupłymi dziećmi z MIZS – 1,7 (p = 0,04, jak również większestężenie triglicerydów i wyższą wartość ciśnienia skurczowegokrwi. Dzieci otyłe miały wyższy wskaźnik IMT: 0,54 vs 0,49 mm(p = 0,001 w porównaniu z dziećmi szczupłymi z MIZS (tab. III,ryc. 1. Analiza korelacji wykazała zależności między IMT a BMI(r = 0,32, p = 0,26, IMT a SDS-BMI (r = 0,38, p = 0,007, IMTa HOMA (r = 0,38, p = 0,035, CRP a BMI (r = 0,33, p = 0,009 orazCRP a ciśnieniem skurczowym krwi (r = 0,41, p = 0,004 (ryc. 2 i 3.Wyst

  13. Ocena występowania wad stóp u dzieci w wieku 9-10 lat w środowisku miejskim i wiejskim = Estimate the prevalence the feet defects in children aged 9-10 years in the urban and rural environment

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Anna Plaskiewicz

    2015-04-01

    3 Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy   Streszczenie   Wstęp. Wady stóp u dzieci są powszechnym problemem medyczno–społecznym w Polsce i na Świecie. Styl i szybkie tempo życia współczesnego człowieka wpływają niekorzystnie na postawę ciała, a stopy są szczególnie narażone na niekorzystny wpływ działania czynników środowiska zewnętrznego. Cel pracy. Celem pracy jest ocena występowania wad stóp u dzieci w wieku 9-10 lat w środowisku miejskim i wiejskim. Materiał i metody. Badaniami objęto grupę 40 dzieci w wieku 9-10 lat. Ze względu na miejsce zamieszkania dzieci podzielono na dwie grupy. Analizę stóp wykonano metodą platurograficzną polegającą na sporządzeniu odcisków podporowej powierzchni stopy. Oceniano wskaźniki opisujące wady stóp tj: wskaźnik „Ky” Sztritera-Godunowa, wskaźnik kątowy Clarke’a (CI, wskaźnik Wejsfloga, kąt piętowy oraz kąt koślawości palucha. Wyniki. Wśród przebadanych dzieci najczęstszą wadą stóp było płaskostopie. Zaobserwowano minimalnie mniej wad stóp u dzieci ze wsi w porównaniu z dziećmi mieszkającymi w mieście, jednak różnice nie są istotne statystycznie. Nie zaobserwowano różnic związanych z występowaniem wad stóp pomiędzy dziećmi ze wsi i z miasta. Wnioski. 1. Większość dzieci zarówno z miasta (65% jak i ze wsi (75% ma prawidłowo ukształtowane stopy. 2. Najczęstszą wadą stóp występującą wśród przebadanych dzieci jest płaskostopie. 3. Nie zaobserwowano istotnych różnic statystycznych w ocenie stóp pomiędzy dziećmi mieszkającymi w środowisku miejskim i wiejskim.   Abstract   Introduction. Feet defects in children is a common socio-medical problem in Poland and the world. Lifestyle of modern man adversely affect posture. The feet are particularly vulnerable to the adverse effects factors the external environment. Aim of the study. The aim of the study is to estimate the

  14. Nawyki żywieniowe i aktywność fizyczna młodzieży szkół ponadgimnazjalnych jako czynniki ryzyka wystąpienia otyłości = School students’ dietary habits and physical activity as a risk factor of the obesity

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Katarzyna Kocka

    2016-07-01

    4Student Wydziału Lekarskiego, Uniwersytet Medyczny w Łodzi     Słowa kluczowe: nawyki żywieniowe, aktywność fizyczna, otyłość, młodzież. Key words: dietary habits, physical activity, obesity, school students.     Streszczenie Wstęp Według raportu na świecie 155 milionów dzieci w wieku szkolnym ma nadmierną masę ciała. Szacuje się, że co piąta osoba populacji rozwojowej w Europie ma nadwagę lub otyłość. Podobnie w Polsce obserwuje się tendencję wzrostową częstości występowania nadmiernej masy ciała u dzieci i młodzieży. Cel Celem badań była analiza nawyków żywieniowych i aktywności fizycznej młodzieży jako czynników ryzyka otyłości. Materiał i metoda Badania przeprowadzono w 2014 roku wśród młodzieży lubelskich szkół średnich. Badaniami objęto 150 osób  w wieku 16 - 19 lat. Zastosowaną metodą badawczą był sondaż diagnostyczny. Do zebrania danych, jako narzędzie badawcze wykorzystano autorski kwestionariusz ankiety składający się z 29 pytań. Zgromadzone wyniki badań poddano analizie statystycznej z wykorzystaniem testu Chi2. Wyniki badań Analizując nawyki żywieniowe badanej młodzieży można stwierdzić, że 40,00% badanych nie spożywa regularnie posiłków. Ponad połowa ankietowanych (53,33% spożywa przekąski pomiędzy głównymi  posiłkami, jedynie 10,00%  osób zadeklarowało, że nie spożywa produktów typu fast-food. Interpretacja wyników badań własnych dotyczących aktywności fizycznej młodzieży wykazała że, niemal 2/3 ankietowanych (64,67% odpowiedziało, że czas wolny spędza w bierny sposób oglądając telewizję bądź korzystając z komputera. Wnioski Wśród nawyków żywieniowych sprzyjających otyłości u badanej młodzieży stwierdzono: nieregularne spożywanie posiłków, niedostateczną ilość owoców i warzyw w codziennym jadłospisie oraz spożywanie przekąsek pomiędzy głównymi posiłkami –głównie słodyczy. Stopień aktywności fizycznej badanej

  15. Ocena zastosowania wybranych metod taksonomicznych do klasyfikacji zjawisk społeczno-gospodarczych

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Barbara Prus

    2017-06-01

    Full Text Available Metody taksonomiczne służą do opisu i klasyfikacji złożonych zjawisk społeczno-gospodarczych wyrażonych przy pomocy licznego zestawu zmiennych. Metody te dają różne wyniki, pomimo przyjętego jednakowego zestawu wyjściowych cech badawczych. Celem pracy było przedstawienie wyników klasyfikacji wielocechowej powiatów województwa małopolskiego przy użyciu trzech metod taksonomicznych oraz dokonanie oceny przeprowadzonego podziału. Do badań przyjęto zestaw zmiennych definiujących warunki rozwoju społeczno-gospodarczego. Ocenie poddano trzy metody taksonomiczne – taksonomii przestrzennej, aglomeracyjną metodę Warda oraz metodę Czekanowskiego. Do oceny wykorzystano mierniki oceny klasyfikacji jednostek: indywidualne, homogeniczności oraz heterogeniczności, obliczone dla wydzielonych w wyniku analizy skupień, a także mierniki poprawności skupień. Obliczenia wykonano w programie Taksonomia Numeryczna. W pracy posłużono się metodą opisowo-porównawczą oraz analizą logiczną. Najlepsze wskaźniki homogeniczności świadczące o poprawności wykonania klasyfikacji otrzymano w przypadku metody Warda. Warunek heterogeniczności został najlepiej spełniony w przypadku metody taksonomii przestrzennej. Najsłabsze mierniki klasyfikacji, zarówno te świadczące o homogeniczności, jak i heterogeniczności, otrzymano po zastosowaniu metody Czekanowskiego. Przeprowadzone badania potwierdziły najlepszą skuteczność w przypadku metody Warda.

  16. Kolegialni coaching: priročnik za strokovni in osebni razvoj (ocena knjige

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Karin Elena Sánchez

    2014-04-01

    Full Text Available Kolegialni coaching avtoric Zore Rutar Ilc, Blanke Tacer in Brigite Žarkovič Adlešič je prvi priročnik za to področje, ki je plod slovenskega znanja. Na eni strani je sistematičen, metodičen, do bralca prijazno zasnovan, didaktično bogat in strokoven vodnik po osnovah coachinga; na drugi strani temelji na praktičnih primerih, v katerih skozi refleksijo uporabnikov in preizkuševalcev coachinga bralcu omogoča neposreden vpogled v njihovo učenje, napredek in razvoj. Pri tem ponuja nekatere preproste tehnike, orodja in modele ter bralcu na slikovit način pokaže, kako jih uporabiti v praksi. Primere uporabe začini še z izkušnjami in refleksijo tistih, ki so to že storili.

  17. Mobbing w miejscu pracy a regulacyjna rola strategii wpływu społecznego

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Malgorzata Gamian-Wilk

    2017-12-01

    Full Text Available Artykuł stanowi przegląd teoretyczny, dotyczący problematyki mobbinguw miejscu pracy z perspektywy przejawów wpływu społecznego. Porównanonegatywne działania, charakterystyczne dla mobbingu, do procesu manipulacji orazdo taktyk wpływu społecznego, pojawiających się w miejscu pracy. Przedstawionoźródła i czynniki ryzyka rozwoju mobbingu, które mogą ułatwiać lub dawać przyzwoleniena  stosowanie taktyk manipulacji. Wykazano, że  w  procesie mobbingu występują takie strategie wpływu społecznego, jak manipulacja w języku i procesiekomunikacji, ostracyzm czy też plotka. Dyskusji poddano regulacyjną rolę negatywnychsposobów oddziaływania i strategii wpływu dla funkcjonowania i przetrwaniagrupy i organizacji, co przyczyniać się może do utrwalania się rozwoju mobbingu.

  18. Does Risk Aversion Matter for Foreign Asset Holdings of Pension Funds – The Case of Poland

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Kurach Radosław

    2014-06-01

    Full Text Available W artykule podjęto zagadnienie inwestycji w aktywa zagraniczne dokonywanych przez fundusze emerytalne. W części pierwszej opracowania dokonano przeglądu polityk nadzorczych oraz wskazano efekty zewnętrzne inwestycji zagranicznych, które mogą odpowiadać za obserwowane różnice w regulacjach pomiędzy krajami Europy Środkowo-Wschodniej. Następnie wykorzystując teorię portfela przeprowadzono symulacje mające na celu oszacowanie korzyści dywersyfikacyjnych, jakie mogłyby zostać osiągnięte poprzez wyższy udziałaktywów zagranicznych. Stosując specyficzne ograniczenia oraz biorąc pod uwagę zmienność kursu walutowego, zaprezentowane badanie oddaje perspektywę członka polskiego funduszu emerytalnego. Z drugiej strony, wnioski dotyczące stopnia awersji do ryzyka oraz wskazane kierunki dla dalszych badań powinny mieć charakter uniwersalny.

  19. Menopauza jako czynnik ryzyka sercowo-naczyniowego – implikacje terapeutyczne nadciśnienia tętniczego

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Anna Posadzy-Małaczyńska

    2011-02-01

    Full Text Available Oestrogen deficiency after the cessation of the ovarian function in women causes many subjective ailmentsas well as serious health problems. In Poland, similarly to other developed countries, cardiovascular diseasesare the main cause of death in women after 50 years of age. Menopause not only induces an increase ofblood pressure, but is also an independent risk factor of cardiovascular complications, especially strokes whenhypertension coexists. The analysis of patients after 64 years of age revealed the prevalence of hypertensionin 81% of women and 66% of men. Hypertension is one of the most important risk factors of coronary arterydisease; in hypertensive women, the risk of development of different cardiovascular complications is 4 timeshigher than in coeval men. Menopause provokes also increased development of atherosclerosis. Cardiovascularrisk factors become more often assessed as the elements of the metabolic syndrome. Some of previous clinicaltrials undermined the positive influence of the treatment of mild hypertension in women because of a lowerrelative risk in this group. The INDANA analysis showed a great absolute benefit of treatment of hypertensionin older women as well as in black people in comparison to men. The decision concerning therapy in younger kobiewomen,especially in Caucasians, has to be made individually depending on the level of the cardiovascularrisk. Diuretics are preferably used in treatment of hypertensive women because of their additional advantage;they have a positive impact on calcium balance that is impaired during menopause. On the other hand, usageof renin-angiotensin-aldosterone system blockers results from the patomechanism of hypertension at themenopausal age and their advantages are revealed in clinical trials.

  20. Menopauza jako czynnik ryzyka sercowo-naczyniowego – implikacje terapeutyczne nadciśnienia tętniczego

    OpenAIRE

    Anna Posadzy-Małaczyńska

    2011-01-01

    Oestrogen deficiency after the cessation of the ovarian function in women causes many subjective ailmentsas well as serious health problems. In Poland, similarly to other developed countries, cardiovascular diseasesare the main cause of death in women after 50 years of age. Menopause not only induces an increase ofblood pressure, but is also an independent risk factor of cardiovascular complications, especially strokes whenhypertension coexists. The analysis of patients after 64 years of age ...

  1. WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNO-CHEMICZNE BIOMASY OTRZYMANEJ W NOWEJ TECHNOLOGII PRZETWARZANIA OSADÓW ŚCIEKOWYCH „BIONOR SLUDGE”

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    January BIEŃ

    2016-06-01

    Full Text Available Obecny stan prawny w pewien sposób generuje poszukiwania i rozwój nowoczesnych technologii pozwalających na rozwiązanie problemu zagospodarowania osadów ściekowych w Polsce nie tylko dla dużych obiektów, ale przede wszystkim dla instalacji małych i średnich, ponieważ to z nich głównie osady ściekowe obecnie trafiają na składowiska odpadów. Celem pracy jest ocena funkcjonowania prototypowej linii technologicznej do przetwarzania osadów ściekowych i ocena uzyskanej z tej technologii biomasy. Technologia Bionor Sludge stanowi rozwiązanie przeznaczone dla gminnych oczyszczalni o przepustowości do 1000 m3*d-1. Powstające osady ściekowe odpowiednio przetworzone w instalacji mogą zostać zagospodarowane dwojako: jako kompost lub jako wsad do instalacji termicznej, gdzie mogą stanowić biomasę zgodnie z ustawą o OZE. W pracy przedstawiono materiały pozwalające na wstępną ocenę jakości uzyskiwanego produktu pod kątem potencjału nawozowego i energetycznego. Bionor Sludge to technologia, która polega na przekierowaniu, w możliwie największym stopniu, energii chemicznej zgromadzonej w ściekach komunalnych do osadów stanowiących rezerwuar substancji organicznej. Cały układ technologiczny oczyszczania ścieków i przeróbki osadów charakteryzuje się również wysoką efektywnością i elastycznością pracy przy modułowej zabudowie. Możliwe i w pełni zasadne jest zastosowanie wybranych elementów omawianej instalacji w ramach modernizacji istniejących obiektów. Technologia Bionor Sludge dzięki swej innowacyjności i założeniom o możliwie najlepszym wykorzystaniu zasobów nawozowych i energetycznych, umożliwia racjonalne funkcjonowanie oczyszczalni i tym samym znaczące odciążenie budżetu gmin i ostatecznie ich mieszkańców.

  2. Zachowania ryzykowne młodzieży = Risky behaviors of teenagers

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Aneta Baranowska

    2016-06-01

          Streszczenie W artykule została podjęta problematyka zachowań ryzykownych przejawianych przez współczesną młodzież. Autorka tekstu dokonała zwięzłej charakterystyki najczęściej występujących wśród młodych ludzi zachowań problemowych, takich jak: palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, narkotyków i dopalaczy; ryzykowna aktywność seksualna; okaleczanie własnego ciała (autoagresja; nadmierne opalanie się. Następnie, odwołując się do teorii czynników ryzyka i czynników chroniących, koncepcji resilience, modelu ekologicznego Bronfenbrennera oraz Teorii Zachowań Problemowych, zwróciła uwagę na czynniki, które intensyfikują prawdopodobieństwo występowania zachowań ryzykownych u adolescentów oraz na czynniki, które wzmacniają ogólny potencjał zdrowotny człowieka i tym samym jego odporność na działanie tych pierwszych. Opracowanie kończy ilustracja zadań, jakie stoją przed osobami prowadzącymi działania profilaktyczne, w związku z rozpowszechnianiem się wśród nastolatków zachowań problemowych.   Słowa klucze: zachowanie ryzykowne, adolescenci, czynniki ryzyka, czynniki chroniące, profilaktyka.   Summary The article touches upon risky behaviors manifested by contemporary teenagers. The article characterizes the most frequent types of risky behaviors among young people, such as: smoking cigarettes, alcohol, drugs and designer drugs abuse, risky sexual contacts, self-mutilation (self-injury and excessive sunbathing. The author also appeals to the theory of risk and protective factors, notion of resilience, ecologic model of Bronfenbrenner, and the theory of problem behavior in order to point out to the factors which intensify the probability of risky behaviors of adolescents as well as the factors which enhance the overall health potential of a person and thus his resistance to such factors. The research ends with a list of tasks that people responsible for preventive actions are facing due to the

  3. Postępowanie z chorym po zawale serca

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Kalina Niedolaz

    2011-10-01

    Full Text Available Choroba wieńcowa, czyli choroba niedokrwienna serca na podłożu miażdżycy tętnic wieńcowych, stanowi niezwykle istotny problem kliniczny. Jej bezpośrednim i często nieuchronnym następstwem jest zawał mięśnia serca. Zawał najczęściej jest spowodowany zamknięciem tętnicy wieńcowej w wyniku uszkodzenia blaszki miażdżycowej (jej pęknięcia lub erozji z następowym wytworzeniem dystalnego zakrzepu i powoduje zniszczenie prawidłowo działającego mięśnia sercowego. Chory po przebytym zawale mię- śnia serca należy do grupy pacjentów obciążonych wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym, a więc zagrożony jest wystąpieniem kolejnych incydentów, takich jak zawał, udar mózgu i zgon. Prawidłowe postępowanie po przebytym zawale pozwala na istotną redukcję ryzyka i korzystnie wpływa na rokowanie. Prewencja wtórna po zawale serca obejmuje postępowanie niefarmakologiczne, czyli modyfikację stylu życia, i leczenie farmakologiczne. Największe znaczenie ma wyeliminowanie czynników ryzyka, tj. zaprzestanie palenia papierosów, prawidłowa kontrola ciśnienia tętniczego i normalizacja poziomu cholesterolu, a także redukcja nadwagi i systematyczna aktywność fizyczna. Świadomość pacjentów i zaangażowanie lekarzy są decydujące dla osiągnięcia korzystnych efektów prewencji wtórnej po zawale serca. Artykuł przedstawia zasady, którym powinien podlegać każdy chory po zawale mięśnia serca, uwzględnia zalecenia dotyczące postępowania niefarmakologicznego, wytyczne dotyczące odpowiedniej farmakoterapii według aktualnych standardów. W pracy uwzględniono również zasady postępowania z chorym po zawale w sytuacjach szczególnych, jakimi są choroby współistniejące, takie jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, dysfunkcja lewej komory i niewydolność serca, przewlekła choroba nerek, przewlekła obturacyjna choroba płuc.

  4. Geotechnical Risk Classification for Underground Mines / Klasyfikacja Poziomu Zagrożenia Geotechnicznego W Kopalniach Podziemnych

    Science.gov (United States)

    Mishra, Ritesh Kumar; Rinne, Mikael

    2015-03-01

    finansowe. Wykorzystanie przepisowych metod oceny ryzyka w przeszłości wykazało ich istotną rolę w przewidywaniu i zapobieganiu wypadkom i zagrożeniom w dziedzinach najbardziej na nie narażonych, a więc w przemyśle naftowym, jądrowym oraz w lotnictwie. W niniejszej pracy zaproponowano system klasyfikacji operacji w górnictwie podziemnym w oparciu o poziom zagrożenia geotechnicznego. Klasyfikacji dokonano uwzględniając zastosowana metodę urabiania oraz rodzaj urabianego górotworu. Przedstawiono kategorie metod urabiania o podobnym poziomie zagrożenia geotechnicznego. Zaproponowano klasyfikację górotworu na podstawie właściwości wytrzymałościowych określanych rutynowo na etapie planowania kopalni. Klasyfikacja ta podzielona jest na kilka pod-etapów odpowiadającym etapom planowania kopalni, tak by uwzględnić zakres dostępnych na każdym etapie danych. Zastosowano kodowanie alfanumeryczne dla wskazania metody urabiania w oparciu o dane o zwięzłości skały i ryzyko zagrożenia geotechnicznego. Kodowanie alfanumeryczne zostało następnie rozszerzone dla identyfikacji operacji górniczych w ramach kategorii "Poziom zagrożenia geotechnicznego". Wskaźnik ten wykorzystywany jest jako wstępne narzędzie oceny ryzyka wystąpienia zagrożenia oraz klasyfikacji poziomu zagrożenia związanego z działalnością górniczą. Celem takiej klasyfikacji jest jej wykorzystanie jako wytycznych i uzasadnienia dla stosowania formalnych metod oceny ryzyka geotechnicznego.

  5. Ocena wyników leczenia chronicznych bólów kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym masażem klasycznym = Evaluation of the results of treatment of chronic back pain in the lumbosacral segment by use of the classical massage

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Anna Kałużna

    2015-09-01

    3 Instytut Kultury Fizycznej, Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy   Streszczenie   Wstęp: Dolegliwości bólowe kręgosłupa są poważnym problemem zdrowotnym współczesnej medycyny. Ból kręgosłupa często jest przyczyną ograniczenia aktywności, utrudnia wykonywanie czynności dnia codziennego i znacząco obniża jakość życia. W leczeniu dolegliwości bólowych kręgosłupa stosuje się wiele form terapii, jedną z nich jest masaż klasyczny. Cel pracy: Celem pracy jest ocena wyników leczenia chronicznych bólów kręgosłupa  w odcinku lędźwiowo-krzyżowym masażem klasycznym. Materiał i metody: Badania przeprowadzono na grupie 80 pacjentów (57 kobiet i 23 mężczyzn w wieku 45-57 lat z przewlekłymi dolegliwościami bólowymi kręgosłupa.  Przed rozpoczęciem terapii przeprowadzono szczegółowy wywiad i badanie wstępne z wykorzystaniem testu Otta, testu Schobera oraz skali oceny bólu VAS. Po zakończeniu serii 10 zabiegów masażu klasycznego przeprowadzono badanie końcowe – identyczne jak badanie wstępne. Wyniki: Wyniki przeprowadzonych badań wskazują na wysoką skuteczność leczenia chronicznych bólów kręgosłupa masażem klasycznym w aspekcie zmniejszenia poziomu bólu oraz poprawy zakresu ruchomości kręgosłupa. Wnioski: Seria 10 zabiegów masażu klasycznego istotnie statystycznie wpływa na zmniejszenie dolegliwości bólowych kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym oraz na poprawę stanu funkcjonalnego pacjenta.   Abstract   Introduction: Back pain is a serious health problem of modern medicine. Back pain is often the cause of activity limitation, makes it difficult to perform activities of daily living and significantly reduces the quality of life. In the treatment of back pain use many forms of therapy, one of which is the classical massage. Aim: The aim of this study is to evaluate the results of treatment with classical massage in patients with

  6. Część I – ocena okoliczności i biomechaniki urazu

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Grzegorz Teresiński

    2014-10-01

    Full Text Available Badania nad etiologią i zapobieganiem dystorsji kręgosłupa szyjnego pozostają od wielu lat w centrum zainteresowania badaczy związanych z przemysłem samochodowym i medycyną wypadkową, a także towarzystw ubezpieczeniowych. Etiopatogeneza zespołu dolegliwości związanych z tzw. whiplash (WAD budzi wciąż kontrowersje i jak dotychczas nie udało się w jednoznaczny sposób ustalić jego morfologicznych wykładników. Subiektywny charakter skarg powoduje bardzo duże trudności w obiektywizacji następstw urazu akceleracyjno- deceleracyjnego oraz weryfikacji zgłaszanych roszczeń. Celem pracy było przedstawienie  zależności biomechanicznych oraz okoliczności towarzyszących powstawaniu WAD wynikających z badań populacyjnych, statystyk firm ubezpieczeniowych oraz analizy zapisów rejestratorów zderzeń montowanych przez producentów samochodów. Znajomość technicznych aspektów okoliczności powstawania WAD może ułatwić medyczną ocenę tego rodzaju następstw.

  7. Ocena Nośności Konstrukcji Nawierzchni Lotniskowych Metodą Acn-Pcn

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Wesołowski Mariusz

    2014-12-01

    Full Text Available Konstrukcje nawierzchni lotniskowych są projektowane na określony okres eksploatacji przy założeniu prognozowanego natężenia i struktury ruchu lotniczego. Bezpieczeństwo wykonywania operacji lotniczych przez statki powietrzne na nawierzchniach lotniskowych zależy przede wszystkim od stanu nośności ich konstrukcji. W związku z tym, kontrolne badania nośności należy przeprowadzać okresowo, gdyż informacja o aktualnym stanie eksploatacyjnym nawierzchni lotniskowej stanowi podstawę do podejmowania decyzji o rodzajach statków powietrznych dopuszczonych do ruchu, intensywności ruchu lotniczego oraz terminach rozpoczęcia prac remontowych lub modernizacyjnych. Aktualnie do oceny nośności nawierzchni lotniskowych stosuje się metodę ACN-PCN, która została wprowadzona przez Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego ICAO (International Civil Aviation Organization. W artykule przedstawiony został sposób wyznaczania i opisu wskaźnika PCN

  8. Analiza protokola kvaliteta usluga telekomunikacionih mreža / Analysis of quality of service protocols in telecommunication networks

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Milojko Jevtović

    2003-05-01

    Full Text Available Protokoli kvaliteta usluga (Quality of Service - QoS sadašnjih i budućih telekomunikacionih mreža razvijeni su, pored ostalog, sa ciljem da podrže različite klase usluga (Class of Service - CoS komunikaciju u realnom vremenu, kao i prenos multimedijalnih poruka preko paketskih IP (Internet Protocol mreža. U raduje dat pregled karakteristika tih protokola i ocena njihovih konkretnih mogućnosti u obezbeđenju kvaliteta usluga unutar sistema ('s vrha do dna', tj. vertikalno u OSI arhitekturi kao i 'horizontalno' odnosno s kraja na kraj veze, tj. između izvora i odredišta. / Today's and future telecommunication networks must enable transmission throughout heterogeneous environment, using different Quality of Service protocols, Quality of Service protocols use a variety of complementary mechanisms to enable deterministic end-to-end different data delivery. The analysis of these protocols and their efficiency in providing QoS and CoS has been given in this paper.

  9. Ocena częstości występowania bólu głowy oraz objawów mu towarzyszących = Assessment of the frequency of the occurrence of headaches and associated with them symptoms

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Katarzyna Kożuch

    2016-05-01

    4Katedra i Klinika Nefrologii, UM w Lublinie   Uniwersytet Medyczny w Lublinie ul. W. Chodźki 1, 20-093 Lublin e-mail: piotr7176@gmail.com     Streszczenie Celem pracy była ocena częstości występowania bólu głowy oraz objawów mu towarzyszących. W badaniu oceniono również poziom natężenia bólu oraz okoliczności pojawienia się dolegliwości bólowych oraz czas ich trwania i charakter bólu. Badaniem objęto 103 osób. Kobiety stanowiły 56,9% respondentów, natomiast mężczyźni 43,1%. Wiek ankietowanych zawierał się pomiędzy 18 a 75 lat.  Badanie przeprowadzono w okresie od stycznia do marca 2016 roku metodą wywiadu standaryzowanego. Narzędziem użytym do zebrania danych, był autorski, anonimowy kwestionariusz. Kwestionariusz zawierał 43 pytania z możliwością jednokrotnego wyboru w tym trzy pytania z możliwością wielokrotnego wyboru. Przeprowadzono analizę statystyczną z wykorzystaniem testu chi- kwadrat. Wszystkie wartości w których p<0,05 uznano za istotne statystycznie. Wszyscy ankietowani skarżyli się na dolegliwości bólowe głowy. Ankietowani najczęściej (36,5% wskazywali odpowiedź o występowaniu bólu głowy kilka razy w miesiącu. 39,4% ankietowanych odczuwa dolegliwości bólowe głowy o różnej porze dnia. Na pytanie dotyczące długości trwania dolegliwości bólowych ankietowani najczęściej (36,4% wskazywali, że ból głowy trwa zazwyczaj około 1 godzinę. Respondenci istotnie statystycznie (p<0,05 częściej potrafili określić lokalizację bólu głowy. Ankietowani z podobną częstością wskazywali ból w okolicy skroniowej (27,7% oraz w okolicy potylicznej (24,8%. Mężczyźni istotnie statystycznie (p<0,05 częściej odczuwają silniejszy ból głowy w porównaniu do kobiet. Najczęstszym objawem towarzyszącym dolegliwościom bólowym głowy była zmiana nastroju (66,3%, p<0,05. Blisko jedna trzecia ankietowanych odczuwa podczas napadu bólu głowy sztywność karku (28,7%, na nudności i wymioty

  10. Ocena stopnia uzależnienia społeczeństwa od smartfonów oraz zdrowotnych i psychospołecznych skutków ich używania = Assessment of the degree of dependence of society from smartphones, and health and psychosocial effects of their use

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Sandra Ćwikła

    2016-09-01

      Ocena stopnia uzależnienia społeczeństwa od smartfonów oraz zdrowotnych i psychospołecznych skutków ich używania Assessment of the degree of dependence of society from smartphones, and health and psychosocial effects of their use   Sandra Ćwikła1, Dominik Olejniczak2   1 Absolwentka kierunku Zdrowie Publiczne Wydział Nauki o Zdrowiu Warszawski Uniwersytet Medyczny   2 Warszawski Uniwersytet Medyczny Zakład Zdrowia Publicznego ul. Banacha 1a, 02-097 Warszawa     Słowa kluczowe: smartfon, zachowania zdrowotne, uzależnienie, internet Key words: Smartphone, Health Behavior, Addiction, Internet     Streszczenie Wprowadzenie: Badania pokazują, że smartfon staje się nieodłącznym elementem życia współczesnego człowieka. Powodem, dla którego ludzie chętnie kupują i użytkują smartfony jest ich wielozadaniowość. Zadaniem aplikacji mobilnej jest niezależne od czasu i miejsca umożliwienie użytkownikom dostępu do informacji, komunikacji oraz rozrywki. Celem głównym badania własnego było określenie stopnia uzależnienia respondentów od smartfonów. Materiał i metoda: Badanie przeprowadzone zostało za pomocą metody sondażu diagnostycznego. Za narzędzie badawcze posłużył autorski kwestionariusz w wersji papierowej oraz elektronicznej. Kwestionariusz został wypełniony anonimowo przez 319 osób. Wyniki: Ponad 2/3 badanych deklaruje, że używa telefonu przez cały dzień bądź kilkanaście razy dziennie. Badanie własne pokazuje, że ponad połowa respondentów używa smartfony do celów służbowych (30% lub służbowych I prywatnych (41%. Ponad połowa (58% respondentów nie wyobraża sobie spędzenia tygodnia bez telefonu. Spośród wszystkich respondentów, aż 65% zaliczyłoby samych siebie do osób zależnych od smartfona. Wnioski: Praca biurowa jest często związana z używaniem telefonu komórkowego, co może być również powodem uzależnienia. Smartfony stały się nieodłącznym i niezastąpionym

  11. Finansowanie innowacyjnych przedsięwzięć przez fundusze podwyższonego ryzyka - determinanty procesu decyzyjnego.

    OpenAIRE

    Gawlik, Remigiusz

    2016-01-01

    The paper discusses the determinants of decision-making when financing innovative entrepreneurship through Venture Capital. Its aim is to structure key determinants of such decision-making process in order to aid the assessment of projects for financing. Literature analysis, deductive method and qualitative-quantitative multicriteria analysis have been employed. The author described the sense, financing phases, forms and limitations of VC investments. A set of decision-making determinants rel...

  12. Ocena potrzeb zdrowotnych nauczycieli szkół średnich w kontekście zagrożeń zdrowia związanych z miejscem pracy = Assessment of the health needs of secondary school teachers in the context of health risks at the workplace

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Katarzyna Wodzyńska

    2016-05-01

    2Szkoła Główna Handlowa, Kolegium Ekonomiczno-Społeczne, ul. Wiśniowa 41, 02-520 Warszawa   mgr Katarzyna Wodzyńska mgr Joanna Skonieczna dr n. med. Dominik Olejniczak dr n. o zdr. Urszula Religioni   Słowa kluczowe: potrzeba zdrowotna, nauczyciele, promocja zdrowia, miejsce pracy Key words: need care, teachers, health promotion, workplace   Streszczenie Wstęp Nauczyciel w swoim zawodzie narażony jest na wiele niekorzystnych czynników. Miejsce pracy oraz warunki jakie w nim panują, w znacznym stopniu wpływają na zdrowie i samopoczucie. Odpowiednia ergonomia stanowiska pracy jest w tej kwestii bardzo istotna. Głównym celem pracy jest zbadanie i ocena potrzeb zdrowotnych nauczycieli, które są związane z charakterem, miejscem wykonywanej  pracy oraz występujących w niej zagrożeń zdrowia. Materiał i metody W przeprowadzonym badaniu ankietowym, dotyczącym wykonywania zawodu nauczyciela wzięło udział 283 nauczycieli z dwunastu  szkół średnich znajdujących się na terenie województwa mazowieckiego. Wypełniony przez nauczycieli kwestionariusz składał się z 21 pytań dotyczących zagadnień związanych z wykonywaniem zawodu. Uzyskane wyniki poddano analizie statystycznej z wykorzystaniem testu Chi2 Pearsona oraz R Spearmana. Za istotne różnice uznano te, dla których prawdopodobieństwo p<0.05. Wyniki Blisko połowa respondentów wskazała, że praca ma istotny wpływ na zdrowie. Według 20,5% badanych wykonywany zawód w średnim stopniu wpływa na stan zdrowia, zaś 18% wszystkich respondentów uważa, że udział czynników pracy w ogólnym samopoczuciu jest niewielki. Zmęczenie jest jedną z najczęstszych dolegliwości wśród nauczycieli. 18,1% badanych deklaruje że odczuwa je codziennie, zaś u 39,7% respondentów występuje ono często, bo 2-3 razy w tygodniu. Wnioski Uzyskane wyniki pozwalają wyciągnąć wniosek, iż nauczyciele mają świadomość wpływu pracy na zdrowie, jak również są świadomi dolegliwo

  13. Umerjanje hidravličnega modela in ocena vodnih izgub v cevovodnih omrežjih

    OpenAIRE

    Ražman, Sandi

    2016-01-01

    Hidravlični model je pomembno orodje, s pomočjo katerega simuliramo obnašanje dejanskega vodovodnega sistema. Pričujoča diplomska naloga opisuje postopek grobega umerjanja oziroma makrokalibracije na praktičnem primeru. S sprotnim analiziranjem simulacij modela, odpravljanjem napak in spreminjanjem neznanih parametrov skušamo pridobiti takšen nabor podatkov, na podlagi katerih rezultati hidravličnih izračunov postopno konvergirajo k merjenim vrednostim stvarnega vodovodnega sistema. Po končan...

  14. Statistična ocena protipožarne varnosti večstanovanjskih zgradb v Sloveniji

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Vojko Kilar

    2009-01-01

    Full Text Available Skoraj tretjina stanovanjskih enot v Sloveniji se nahaja v večstanovanjskih objektih. Večina tovrstnih zgradb je bila zgrajena po drugi svetovni vojni, ko je bila potreba po ustreznih nastavitvenih objektih največja. Narejeni so bili v okviru gradbenih možnosti in zahtev časa. Vsako leto v teh objektih izbruhne več kot 200 požarov s smrtnimi žrtvami in z veliko gmotno škodo. Zaradi velikih naporov v preteklih stoletjih, ki so bili usmerjeni predvsem v zamenjavo gorljivega gradbenega materiala z negorljivim in z razvojem gasilske službe, sta se število požarov in njihov obseg zmanjšala, vendar ne odpravila. Nov, večji napredek na področju požarne varnosti večstanovanjskih zgradb je tako očiten šele v zadnjih nekaj letih, ko veljajo tudi strožji predpisi za gradnjo tovrstnih objektov. Razvoj znanosti in stroke je tudi na tem področju prinesel več novih rešitev za izboljšanje stanja, kar potrjujejo izkušnje iz tujine. Žal je pri nas uveljavitev varnostnih principov še vedno odvisna predvsem od zavesti uporabnikov, finančnih sredstev, hkrati pa so določeni postopki izvedbe bistveno bolj zapleteni zaradi novih lastniških razmerij. S pomočjo statističnih rezultatov popisa 2002 in sodobnih zahtev varstva pred požarom se želi v članku prikazati današnje stanje tega problema na državni in občinski ravni ter nakazati možnosti izboljšanje stanja. Avtorja v članku ugotavljata, da sodobnim zahtevam ne ustreza pravzaprav nobena starejša večstanovanjska zgradba. K sreči izboljšuje stanje na tem področju dejstvo, da je večina objektov pri nas zgrajena iz negorljivih materialov (beton, opeka, ki omejujejo širjenje požara.

  15. Od przekonywania do współdecydowania : zarządzanie konfliktami wokół ryzyka i technologii

    OpenAIRE

    Stankiewicz, Piotr

    2011-01-01

    Nowe technologie mogą wywoływać kontrowersje społeczne: po pierwsze, ich rozwój i stosowanie mogą bezpośrednio skutkować oporem społecznym i konfliktami, jak dzieje się na przykład w przypadku biotechnologii, energii atomowej, technologii in vitro, nanotechnologii; po drugie, mogą one wywoływać niepożądane skutki, takie jak zanieczyszczenie środowiska, globalne ocieplenie klimatu, rozpowszechnienie się nowych epidemii (BSE, świńska i ptasia grypa). U źródeł konfliktów społecznych powstając...

  16. Finansowanie leczenia lekami biologicznymi chorych na reumatoidalne i młodzieńcze idiopatyczne zapalenia stawów w ramach programów zdrowotnych NFZ w latach 2004–2008

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Andrzej Śliwczyński

    2010-02-01

    Full Text Available Celem pracy była ocena realizacji obowiązujących w Polscew latach 2004–2008 programów leczenia lekami biologicznymichorych na reumatoidalne i młodzieńcze idiopatyczne zapaleniastawów. Leczenie jest prowadzone przez 81 ośrodków rozmieszczonychrównomiernie w całym kraju. W tym okresie leczonołącznie 8160 chorych. W 2008 r. leczonych było 2282 chorych, costanowi około 2% wszystkich chorych na reumatoidalne zapaleniestawów; 72% z nich stanowiły kobiety, najczęściej w wieku45–55 lat. Lekiem najczęściej stosowanym był etanercept, rzadziejinfliksymab, bardzo rzadko adalimumab i rituksymab. Pieniądzeprzeznaczane przez NFZ na ten rodzaj leczenia nie sąwykorzystywane w pełni, w 2008 r. nie wykorzystano 13,5%.W podsumowaniu podkreślono, że należy zwiększyć liczbę leczonychchorych poprzez poprawienie wykorzystania przeznaczanychnakładów, a następnie ich zwiększenie.

  17. Ocena wybranych zachowań zdrowotnych przez i po zdiagnozowaniu choroby wśród kobiet z nowotworem piersi w oparciu o Inwentarz Zachowań Zdrowotnych Juczyńskiego – badanie wstępne = Evaluation of selected health behaviors before and after the diagnosis among women with breast cancer based on the Health-Related Behaviour Inventory (HBI questionnaire developed by Juczyński - preliminary study

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Urszula Jolanta Bojakowska

    2016-05-01

    2. SKN przy Samodzielnej Pracowni Epidemiologii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie       Słowa kluczowe: rak piersi, zachowania zdrowotne, profilaktyka Key words: brest cancer, health behaviors, prophylaxis   Abstrakt Cel pracy Celem pracy była ocena wybranych zachowań zdrowotnych przed i po leczeniu wśród kobiet  z nowotworem piersi. Materiał i metoda W badaniu zastosowano metodę sondażu diagnostycznego z techniką ankiety. Do realizacji badań posłużył kwestionariusz Inwentarz Zachowań Zdrowotnych (IZZ Juczyńskiego. Badaniami objęto 70 kobiet z rakiem piersi, w przedziale wieku między35 a77 rokiem życia zamieszkujących województwo lubelskie. Analizy statystyczne przeprowadzono w oparciu o program Statistica 10.0. Wyniki W oparciu o skalę IZZ przed chorobą wyniki niskie uzyskało 80% badanych, przeciętne – 11,4%, zaś wysokie – 8,6%. Po rozpoznaniu choroby wyniki niskie uzyskało 17,1%, przeciętne – 30%, a wysokie 52,9%.  Wskaźnik zachowań zdrowotnych dla ogółu badanych wyniósł  średnio 66,23 przed chorobą i 90,5 po rozpoznaniu. Po rozpoznaniu choroby we wszystkich kategoriach uzyskano wyższe wyniki niż przed. Wnioski Doświadczenia związane z chorobą mają istotny wpływ na wzrost ogólnego wskaźnika nasilenia zachowań zdrowotnych wśród kobiet z nowotworem piersi.  Po rozpoznaniu choroby we wszystkich analizowanych kategoriach zaobserwowano wyższy poziom deklarowanych zachowań zdrowotnych.         Abstract Aim The aim of this study was to evaluate selected health behaviors before and after diagnosis of the disease among women with breast cancer. Material and methods In the study the diagnostic survey method was applied in combination with the questionnaire technique. To conduct the research we used Juczyński’s inventory of health behaviours questionnaire. The survey included 77 women with breast cancer, aged from 35 to 77, living in the Lubelskie Voivodeship. The statistical analyses were conducted with

  18. Ocena sestojne zgradbe na območju Krakovskega pragozdnega rezervata s segmentacijo podatkov laserskega skeniranja

    OpenAIRE

    Hladnik, David; Pintar, Anže Martin

    2017-01-01

    In Krakovo virgin forest reserve we assessed stand structures on the basis of the laser scanning data of Slovenia and forest inventory permanent sampling plots. Large growing stocks (730 m3 /ha) and quantities of deadwood (27 % of growing stock) are characteristic for a reserve in the area of lowland, occasionally flooded forests. Pedunculate oak (83 %) and common hornbeam (12 %) prevail in the growing stock. We delineated stand structures in the forest reserve zone on the basis of the height...

  19. Interaktywna prezentacja zagadnień środowiskowych za pomocą Google Fusion Tables na przykładzie zdjęć fitosocjologicznych wybranych okolic Tenczynka

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Karol Król

    2017-09-01

    Full Text Available W ostatnich latach zaobserwować można dynamiczny rozwój interaktywnych form przekazu, w tym kartografii internetowej i geowizualizacji. Celem pracy jest charakterystyka i ocena wybranych technik i narzędzi komputerowych wykorzystanych do utworzenia interaktywnej mapy zjawisk przestrzennych prezentującej wyniki obserwacji florystycznych przeprowadzonych w sołectwie Tenczynek (woj. małopolskie. Na badanym obszarze zidentyfikowano dwa szczególnie cenne przyrodniczo gatunki: kłokoczki południowej (Staphylea pinnata L., krzewu spotykanego jedynie w południowej części Polski, w żyznych lasach liściastych oraz przylaszczki pospolitej (Hepatica nobilis Schreb., gatunku wskaźnikowego klasy Querco-Fagetea obszarów najcieplejszych. W konkluzji wykazano, że narzędzie Fusion Tables jest użyteczne i stosunkowo proste w obsłudze przy relatywnie niewielkich nakładach pracy pozwala utworzyć interaktywną mapę dowolnego zjawiska o charakterze przestrzennym. Zwrócono również uwagę, że aplikacje internetowe mogą pełnić funkcję informacyjno-edukacyjną poprzez ukierunkowany i odpowiednio zredagowany przekaz.

  20. Polityka rachunkowości spółek notowanych na GPW w Warszawie w zakresie ujmowania przychodów z kontraktów deweloperskich

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Renata Dyląg

    2010-04-01

    Full Text Available Głównym przedmiotem działalności jednostek z branży deweloperskiej jest rea-lizacja kontraktów deweloperskich, polegających na budowie (bezpośrednio lub poprzez podwykonawców a następnie sprzedaży powierzchni w budynkach handlowych, rozrywkowych, biurowych, hotelowych i mieszkalnych. Brak precyzyjnych rozwią-zań dotyczących ujmowania przychodów z tych kontraktów powodował, że niektóre jednostki ujmowały przychody w momencie przekazania nieruchomości nabywcy (zgodnie z MSR 18 „Przychody”, natomiast inne ujmowały przychody w trakcie trwania okresu budowy tej nieruchomości (zgodnie z MSR 11 „Umowy o budowę”. Celem artykułu jest ocena – przyjmowanych przez spółki deweloperskie noto-wane na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych – rozwiązań dotyczących ujmowania przychodów i wyników z kontraktów deweloperskich oraz zaprezento-wanie wpływu interpretacji KIMSF 15 „Umowy dotyczące budowy nieruchomości” na sprawozdawczość tych spółek.

  1. Czynniki ryzyka majaczenia alkoholowego u osób leczonych stacjonarnie w Polsce z powodu uzależnienia od alkoholu

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Aneta Michalska

    2016-06-01

    Conclusions: Previous episodes of alcohol withdrawal syndrome are the risk factors of delirium tremens attributable to the severity of alcohol dependence. In our opinion, the other risk factors, such as loss of consciousness, suicide attempts in the past and harmful use of other psychoactive substances, are nonspecific to alcohol dependence.

  2. Ocena jakości powietrza wewnątrz budynku szkolnego. Studium przypadku z Wrocławia

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Zwoździak Anna

    2017-09-01

    Full Text Available W celu osiągnięcia dobrej jakości powietrza w szkole, gdzie dzieci spędzają ok. 6–8 godzin dziennie i znalezienia rozwiązania, by ją poprawić, należy dokładnie rozpoznać problem zanieczyszczenia powietrza wewnętrznego. Dzieci są jedną z bardziej wrażliwych grup, wśród których obserwuje się szkodliwe oddziaływanie pyłów zawieszonych na zdrowie. Nasze badania skupiły się na charakterystyce zanieczyszczenia powietrza różnymi frakcjami pyłu zawieszonego (tj. PM1,0, PM2,5, PM10 wewnątrz (W i na zewnątrz (Z budynku szkoły gimnazjalnej w centrum Wrocławia. Do poboru próbek pyłu PM1,0, PM2,5 i PM10, w latach 2009/2010, zostały wykorzystane impaktory typu Harvard. Zimą, w 90 dni pomiarowych, stwierdzono przekroczenia zalecanych przez WHO średnich dobowych stężeń PM10 i PM2,5. Frakcja PM2,5 wewnątrz szkoły oraz frakcja PM10, zarówno zimą, jak i latem miały swoje źródła w samej szkole, o czym świadczył stosunek W/Z = 1,2 dla średnich dobowych stężeń PM2,5, i odpowiednio 1,3 (zimą oraz 2,0 (latem dla PM10. Jednak, stężenia PM2,5 and PM10 w czasie trwania zajęć szkolnych (8-godzinne średnie były znacznie wyższe odpowiednio: 2,0 i 2,5- krotnie zimą oraz 4,1 i 5,6-krotnie latem. Stężenia PM1 były porównywalne wewnątrz i na zewnątrz szkoły. Choć są to badania wstępne, to jednak powinny zmotywować do dalszych prac skupionych na ocenie relacji między stężeniem pyłów drobnych w szkole a reakcją układu oddechowego dzieci.

  3. KONDENSACJA W PRZEGRODZIE ŚCIENNEJ Z KOMPOZYTU WAPIENNO-KONOPNEGO – OCENA MOŻLIWOŚCI WYSTĄPIENIA

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Przemysław BRZYSKI

    Full Text Available Obecność składników organicznych w materiałach budowlanych, decyduje o ich wrażliwości na wilgoć, a dłuższej perspektywie na ich korozję biologiczną, jeśli nie zostaną odpowiednio zabezpieczone przed czynnikami atmosferycznymi. Przegrody powinno się projektować zwracając uwagę na ryzyko wystąpienia powierzchniowej oraz międzywarstwowej kondensacji pary wodnej. W artykule przedstawiono analizę przegrody ściennej, wykonanej z kompozytu wapienno-konopnego. Założono grubość ściany 40 cm oraz po 2 cm tynku po obu stronach. Kompozyt składa się z modyfikowanego spoiwa wapiennego oraz paździerzy konopnych pozyskanych z konopi przemysłowych. Parametry materiału, potrzebne do analizy (współczynnik przewodności cieplnej oraz paroprzepuszczalność wyznaczono doświadczalnie w badaniach własnych. W części analitycznej artykułu przedstawiono obliczenia temperatury powierzchni koniecznej do uniknięcia krytycznej wilgotności powierzchni wewnętrznej ściany oraz określono możliwość wystąpienia kondensacji międzywarstwowej w analizowanej ścianie. Obliczenia wykonano zgodnie z normą PN-EN 13788. Przyjęto warunki brzegowe dla lokalizacji Lublin. Miesiącem krytycznym, w którym przegroda jest najbardziej narażona na kondensację jest styczeń. Z uwagi na dobre parametry termoizolacyjne przegrody, jej budowę ryzyko rozwoju pleśni na wewnętrznej powierzchni ściany nie występuje. Kondensacja wewnętrzna występuje w przegrodzie w okresie grudzień – luty. Natomiast już w marcu zgromadzony kondensat ulega całkowitemu odparowaniu. Przegroda odpowiedniej grubości, wykonana z kompozytu wapienno-konopnego, z uwagi na swoją wysoką paroprzepuszczalność oraz niskie przewodnictwo cieplne nie jest narażona na długotrwałe i niszczące oddziaływanie skraplającej się wewnątrz pary wodnej.

  4. Spoznaj sebe in druge: človek kot družbeno bitje in medosebni odnosi (ocena knjige

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Dušana Findeisen

    2014-04-01

    Full Text Available Raziskovanje, razvoj novega študijskega programa in 12 let vodenja študijskih skupin transakcijske analize na Slovenski univerzi za tretje življenjsko obdobje dajejo verodostojen okvir predstavljenim teorijam in posplošenim spoznanjem v delu prof. dr. Ane Krajnc, knjigi s preprostim, a zgovornim naslovom Spoznaj sebe in druge. Avtorica se v uvodu zahvali starejšim študentkam in študentom, ki so jo s svojim zanimanjem, vprašanji in primeri vodili v obravnavo tem, ki so postale središče tega dela. Knjiga je pisana za širši krog bralcev in namenoma ni ozko znanstvena, kajti kot pravi Eric Berne, »si teorija zasluži širšo prakso«. Otrese naj se psihopatologije, obravnave zgolj kliničnih primerov, in se poda med običajne ljudi. Pomaga naj jim razumeti in boljšati odnose sredi vsakdanjega življenja. Prav takšen je bil tudi avtoričin namen.

  5. Ocena stylów kierowania stosowanych przez kierowników jednostek organizacyjnych PGL LP wyniki badań

    OpenAIRE

    Mrówka, Jerzy

    2013-01-01

    In the theory of management sciences the beginning of the 21st century is the time of evolution from strategic management to knowledge management in knowledge-based organizations [Mikuła 2006, pp. 15-39]. Meanwhile, in the Polish economic and administrative reality, the basic form of management is bureaucracy, described in the early 20th century by Max Weber. As it results from the research conducted with regard to management attitudes and styles in organizational units of PGL ...

  6. Evaluation of the toxicity of radiosterilized implantable materials; Ocena wplywu sterylizacji radiacyjnej na toksycznosc wybranych materialow implantacyjnych

    Energy Technology Data Exchange (ETDEWEB)

    Lewandowska-Szumiel, M.; Kudelska, D.; Mazur, M. [Akademia Medyczna, Wroclaw (Poland); Zimek, Z. [Institute of Nuclear Chemistry and Technology, Warsaw (Poland)

    1997-12-01

    Autoclave and radiation sterilization modes of selected biomaterials and polymers were studied to evaluate the toxicity, if any, induced in the cells grown in vitro. The materials examined induced: crystalline and amorphous biocarbon, alumina, hydroxyapatite, powdered primary PP (radiation-sensitive), and PP modified with a polypropylene/ethylene or an ethylene/vinyl acetate copolymer to enhance its radiation resistance. Results showed no material to be toxic toward the cell examined. The viability of the cells cultivated in the presence of materials examined was found to remain unaffected regardless of the sterilization mode. (author). 12 refs, 3 figs.

  7. Tereny nadrzeczne jako miejsce spędzania czasu wolnego mieszkańców Bydgoszczy = Riverside areas as places of leisure inhabitants of Bydgoszcz

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Iwona Józefowicz

    2015-12-01

      Słowa kluczowe: Bydgoszcz, Bydgoski Węzeł Wodny, tereny nadrzeczne, czas wolny,   Abstrakt   Celem artykułu jest omówienie wyników badań związanych z postrzeganiem terenów nadrzecznych jako miejsc spędzania czasu wolnego w Bydgoszczy. Większość ankietowanych mieszkańców Bydgoszczy spędza swój czas wolny na terenach Bydgoskiego Węzła Wodnego. Wśród preferowanych form znajdują się spacery, wycieczki piesze i rowerowe oraz uczestnictwo w imprezach plenerowych. Ocena terenów nadrzecznych jest zróżnicowana, obok odcinków postrzeganych pozytywnie są także te z notami negatywnymi.       Key words: Bydgoszcz, Bydgoski Węzeł Wodny, riverside areas, leisure.   Abstract   The article presents the results of studies related to the perception of riverside areas as places of leisure in Bydgoszcz. The majority of surveyed inhabitants of Bydgoszcz spends his free time in the areas of Bydgoski Węzeł Wodny Among the preferred forms are walking, hiking and biking trips and participation in outdoor events. Rating riverside areas is different. some areas are seen positively as those with negative notes.

  8. Dyskusja wokół celu sprawozdawczości finansowej opartej na MSSF

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Edyta Łazarowicz

    2016-07-01

    Full Text Available Celem artykułu jest analiza i ocena propozycji zmian odnośnie do celu sprawozdawczości finansowej opartej na Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej (MSSF przedstawionych w komentarzach do projektu Założeń koncepcyjnych sprawozdawczości finansowej (2015. Większość respondentów uważa, że w celu sprawozdawczości finansowej należy zwiększyć znaczenie dostarczania informacji o wypełnieniu funkcji powierniczej przez kierownictwo (stewardship. Ponadto proponują oni przedstawienie definicji stewardship w Założeniach koncepcyjnych oraz wskazanie konsekwencji zmiany celu sprawozdawczości finansowej dla przyszłego tworzenia standardów i dla sporządzania sprawozdań finansowych. Z analizy komentarzy i przeglądu literatury wynika, że cel sprawozdawczości finansowej powinien być zmieniony. Sprawą dyskusyjną pozostaje jednak, czy stewardship powinien być odrębnym celem. Niestety, jest za mało badań dotyczących relacji pomiędzy stewardship i użytecznością decyzyjną. Ich wyniki mogłyby wskazać twórcom standardów rachunkowości potencjalne kompromisy i konflikty między nimi.

  9. Wpływ miąższości reaktywnej warstwy drenażowej na odpływ fosforanów z zielonego dachu

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Agnieszka Karczmarczyk

    2017-12-01

    Full Text Available Woda odciekająca z zielonego dachu może być zanieczyszczona zawiązkami fosforu. Źródłem tych zanieczyszczeń może być substrat dachowy. W pracy podjęto próbę określenia optymalnej proporcji miąższości warstwy drenażowej z materiału reaktywnego (MR do miąższości substratu (S stosowanego na zielonych dachach. Przeprowadzono doświadczenie kolumnowe, którego celem była ocena wpływu miąższości reaktywnej warstwy drenażowej wykonanej z Polonite® na wielkość redukcji fosforanów z odcieku. Potwierdzono, że substrat dachowy może być źródłem zanieczyszczenia fosforanami wody odprowadzanej z dachu zielonego. Wartość odprowadzonego ładunku wynosiła odpowiednio 0,091; 0,032 i 0,02 mg P-PO4 dla kolumn o proporcji S:MR=10:1, S:MR=10:2 i S:MR=10:5. Jako optymalne uznano zastosowanie warstwy substratu w stosunku do warstwy materiału reaktywnego w proporcji miąższości S:MR 10:2.

  10. Ocena sprawności działania państwa w odniesieniu do skali wydatków publicznych

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Marta Postuła

    2013-06-01

    Full Text Available Cel: Celem artykułu jest potwierdzenie tezy, że skala wydatkowania środków publicznych nie wpływa na sprawność działania państwa, która w większej skali jest uzależniona od efektywności ich wydatkowania.Metodologia: Autorka opiera się na przeglądzie literatury, przeprowadzonym na podstawie baz artykułów naukowych, oraz na analizie konkretnych rozwiązań obowiązujących w Unii Europejskiej i krajach członkowskich OECD, odnoszących się do konsolidacji funduszy w kontekście sprawności działania państwa.Oryginalność: Na bazie analizy przeprowadzonej w artykule autorka dowodzi, że optymalna polityka fiskalna powinna wykorzystywać dobrze dobrane narzędzia pozwalające na osiągnięcie maksymalnie dobrego sposobu gospodarowania środkami publicznymi w danym otoczeniu zewnętrznym i wewnętrznym, w jakim znajduje się dana gospodarka. Czynnikiem decydującym o sprawności państwa (pomijając czynniki pozafinansowe nie są absolutne i względne rozmiary wydatków publicznych. Poziom sprawności jest uzależniony od struktury tych wydatków oraz procedur związanych zarówno z procesem planowania, realizacji, ewidencji i sprawozdawczości dotyczącej wydatków publicznych, jak i z poziomem systemu oceny efektywności i skuteczności.

  11. The value of irradiation in the combined treatment of craniopharyngioma; Ocena wartosci radioterapii w skojarzonym leczeniu czaszkogardlaka (craniopharyngioma)

    Energy Technology Data Exchange (ETDEWEB)

    Skowronska-Gardas, A.; Zawadzka, B.; Palinski, K.; Danczak-Ginalska, Z. [Centrum Onkologii, Instytut im. M. Sklodowskiej-Curie, Warsaw (Poland)

    1994-12-31

    From 1968 till 1990 in the First Radiotherapy Department of the Center of Oncology in Warsaw 32 patients after non-radical surgery were treated with external beam irradiation. 20 were pediatric. We obtained overall 5-year survival in 78% and NED survival in 72% of patients. Significantly better results in pediatric group were observed. 68% of living patients are in good clinical state, able to work or learning. (author). 15 refs, 1 fig.

  12. REVIZORJEVA OCENA TVEGANJA POMEMBNO NAPAČNE NAVEDBE ZARADI PREVARE V RAČUNOVODSKIH IZKAZIH NA PODLAGI TRIANGULACIJE REVIZIJSKIH DOKAZOV

    OpenAIRE

    Ličen, Tomaž

    2013-01-01

    Pojem prevare je težko opredeljiv, saj je odvisen od tega, iz katerega zornega kota prevaro opazujemo. Po standardih jih delimo na poslovodske in zaposlenske. Motive za nastanek prevare smo predstavili s trikotnikom prevar, ki razlaga, da posamezniki zagrešijo prevaro, ko so prisotni trije dejavniki: pritisk, priložnost in racionalizacija. Glavno odgovornost za preprečevanje in odkrivanje prevar nosi poslovodstvo, ki mora skrbeti za usmeritve in postopke, ki pomagajo dosegati kolikor mogoče p...

  13. Ocena przejścia fali powodziowej w maju 2010 roku we wrocławskim węźle wodnym

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Włodzimierz Parzonka

    2014-12-01

    Full Text Available System ochrony przeciwpowodziowej miasta Wrocławia powstał po powodzi w 1903 r., w latach 1905–1922. Miał on przepustowość maksymalną równą około 2300 m3 · s–1. Ważnymi elementami tego systemu są poldery Lipki–Oława, Blizanowice– Trestno i Oławka oraz kanał zrzutowy z Odry do Widawy. W lipcu 1997 r. wystąpiła katastrofalna powódź o maksymalnym natężeniu przepływu 3530 m3 · s–1 w przekroju wodowskazu Brzeg Most. Skutkiem tej powodzi było zalanie znacznej części miasta Wrocławia, uszkodzenie lub zniszczenie wielu budowli melioracyjnych i hydrotechnicznych oraz mostów i obwałowań. Zniszczony został również jaz wlotowy do kanału Odra–Widawa. Po powodzi w 1997 r. powstało szereg opracowań, dotyczących modernizacji Wrocławskiego Węzła Wodnego (WWW. Podstawowe rozwiązanie zostało przedstawione w ramach Studium wykonalności dla zbiornika przeciwpowodziowego Racibórz na rzece Odrze i modernizacji WWW [Hydroprojekt... 2004]. Przepływy obliczeniowe wynoszą odpowiednio 3100 m3 · s–1 (przepływ kontrolny, woda 1000-letnia i 1850 m3 · s–1 (przepływ miarodajny, woda 200-letnia. Kontynuacją tego Studium jest wykonywany aktualnie Projekt Ochrony Przeciwpowodziowej Dorzecza Odry. W maju i czerwcu 2010 r. wystąpiła w dorzeczu Odry powódź o natężeniu maksymalnym rzędu 2100–2200 m3 · s–1 na wlocie do WWW. Była ona porównywalna pod względem natężenia przepływu z powodzią z 1903 r. i nieco wyższa od powodzi w 1930 r. Dla ochrony miasta Wrocławia zdecydowano o zalaniu wymienionych wyżej 3 polderów oraz o uruchomieniu kanału zrzutowego z Odry do Widawy. Szkody po powodzi były znacznie niższe niż w 1997 r. Zalana została ponownie dzielnica Kozanów. Uszkodzone zostały niektóre wały, m.in. wał polderu Lipki–Oława. Wysokie stany wystąpiły zwłaszcza na Odrze powyżej Wrocławia. Na wodowskazie Brzeg Most i Oława najwyższe stany w 2010 r. były bliskie wartościom maksymalnym z 1997 r., mimo znacznie niższego przepływu maksymalnego. Zjawisko to spowodowane zostało przez zmniejszenie przepustowości koryta rzeki, głównie przez zarośnięcie i zamulenie międzywala.

  14. Struktura kapitałowa przedsiębiorstw w świetle wyników badań

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    ANNA BIAŁEK-JAWORSKA

    2015-04-01

    Full Text Available W artykule poruszono kwestie wyboru między wewnętrznymi a zewnętrznymi źródłami finansowania przedsiębiorstw i czynników go determinujących z punktu widzenia rachunkowości, teorii finansów i wyników badań empirycznych. Celem artykułu jest systematyzacja i ocena aktualnego stanu badań nad determinantami struktury kapitałowej przedsiębiorstw z uwzględnieniem konstrukcji miar dźwigni i czynników wpływających na decyzje w zakresie wyboru źródeł finansowania, tj. zmiennych objaśniających stosowanych w regresjach struktury kapitałowej badanych przedsiębiorstw. Teorie finansów przedsiębiorstw nie dają jednoznacznej odpowiedzi co do determinant struktury kapitałowej, czego przykładem są wykluczające się teorie hierarchii źródeł finansowania (pecking order i substytucji (trade-off. Dlatego też determinanty struktury kapitałowej przedsiębiorstw pobudzają zainteresowanie licznych badaczy weryfikujących aplikowalność teorii finansów, wpływ systemu prawnego i gospodarczego, sytuacji makroekonomicznej, ale też zróżnicowanie determinant w zależności od terminu zapadalności długu, fazy cyklu życia i jakości sprawozdawczości.

  15. Raportowanie banków na temat zrównoważonego rozwoju według standardów Global Reporting Initiative

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Ana Novokmet

    2016-09-01

    Full Text Available Rachunkowość zrównoważonego rozwoju, z jej ostatecznym produktem – raportami społecznej odpo-wiedzialności, jest nową dziedziną rachunkowości i koncentruje się na ocenie i monitorowaniu działań w zakresie zarządzania firmą, ochrony środowiska i integracji społecznej oraz interakcji z otoczeniem. Wśród kilku standardowych ram, firmy na całym świecie często wybierają wytyczne Sustainability Re-porting Global Reporting Initiative (GRI. Od roku 2000 wytyczne GRI ewoluowały i obecnie jest do-stępna czwarta ich generacja. Celem tego artykułu jest ocena raportowania społecznego w ramach zinte-growanych raportów w sektorze bankowym na przykładzie UniCredit Group, która działa w 15 krajach. Raportowanie zrównoważonego rozwoju stanie się obowiązkowe w Unii Europejskiej dla dużych firm, notowanych na giełdach spółek i jednostek interesu publicznego (na przykład banków ze średnim za-trudnieniem co najmniej 500 pracowników, począwszy od roku 2018 (dla działalności w 2017 r.. Wniniejszym artykule skoncentrowano się na krytycznej analizie treści raportu społecznego banku.

  16. Reliability Assessment of a Turbogenerator Coil Retaining Ring Based on Low Cycle Fatigue Data

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Olmi Giorgio

    2014-03-01

    Full Text Available Pierscienie ustalajace cewek turbogeneratora sa pasowane skurczowo na wirniku wokół cerek by zabezpieczyc je przed działaniem sił odsrodkowych. W typowych warunkach, sa one poddane narazeniom zmeczeniowym o malej liczbie cykli, przy czym kazdy cykl rozpoczyna sie od startu maszyny, a konczy przy jej zatrzymaniu. Przedmiotem artykułu jest wyznaczenie prawdopodobienstwa awarii pierscienia ustalajacego cewki. Rozwazanym uszkodzeniem jest pekniecie pierscienia spowodowane puchnieciem materiału pod wpływem naprezen wywołanych sila odsrodkowa. Ocena niezawodnosci przeprowadzona w tej pracy wykorzystuje dane wejsciowe wpływajace na obciazenie zmeczeniowe przy małej liczbie cykli i ich rozkłady stochastyczne. Dla rozwiazania problemu wyznaczono eksperymentalnie charakterystyki statyczne i krzywe cykli zmeczeniowych stosowanego materiału i zastosowano model statystyczny dla wyliczenia odpowiednich parametrów i ich odchylen standardowych. Na podstawie wyznaczonych rozkładów zmiennych estymuje sie prawdopodobienstwo uszkodzenia w formie dystrybuanty rozkładu. Wykorzystanyalgorytm obliczeniowy o duzej skutecznosci wykorzystuje metode ”zaawansowanej sredniej” (Advanced Mean Value. Uzyskane wyniki daja informacje o odpowiedzi materiału i stanie lokalnych naprezen i odkształcen w najbardziej obciazonych obszarach pierscienia ustalajacego cewki. Prawdopodobienstwo uszkodzenia, wyznaczone na koniec okresu eksploatacji maszyny, wynosi 10-12 i jest porównywalne z wartosciami referencyjnymi dla innych konstrukcji mechanicznych i lotniczych narazonych na zmeczenie.

  17. Klozapina: między skutecznością a bezpieczeństwem

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Tomasz Sobów

    2015-07-01

    Full Text Available Klozapina, choć uważana za bardzo skuteczny lek przeciwpsychotyczny, jest stosowana rzadziej, niż wynikałoby z przesłanek klinicznych wspierających jej stosowanie. Co najmniej 1/3 chorych ze schizofrenią spełnia kliniczne kryteria lekooporności, charakteryzuje się wysokim ryzykiem samobójstwa lub reaguje nasilonymi objawami pozapiramidowymi na inne leki przeciwpsychotyczne. Możliwym powodem relatywnie rzadkiego sięgania po klozapinę w praktyce klinicznej jest postrzeganie leku jako obarczonego poważnymi objawami niepożądanymi. Agranulocytoza i inne dyskrazje krwi są dobrze znane, a zasady prewencji – uporządkowane zaleceniami. O innych objawach niepożądanych, również tych potencjalnie niebezpiecznych (kardiomiopatia, zapalenia mięśnia sercowego, niedrożność jelit czy drgawki wiadomo mniej. Ryzyko wystąpienia groźnych powikłań kuracji klozapiną można jednak zminimalizować, a same powikłania – wykrywać i leczyć, pod warunkiem zachowania czujności diagnostycznej. Świadomość ryzyka i korzyści związanych ze stosowaniem klozapiny to warunek konieczny skutecznego i bezpiecznego użycia tego leku oraz pełnego wykorzystania jego niezwykłych właściwości.

  18. Zasoby odpornościowe i czynniki ryzyka a używanie alkoholu i marihuany w okresie wczesnej dorosłości

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Agnieszka Pilarska

    2015-03-01

    Conclusions: Alcohol and marijuana users significantly differ from abstainers as regards temperament and character traits, manifested, e.g. by a higher degree of exploratory excitability, unconventionality, lower tolerance to monotony, poorer discipline and control in frustrating situations. As regards stress-coping styles – marijuana and alcohol users are worse at coping with frustration, and they tend to focus attention on themselves and their emotional problems. The investigation on the severity of self-destructive tendencies showed that psychoactive substance users have a tendency to initiate intentional suffering and failures, give in to temptation easily and show addictive tendencies.

  19. Nieśmiałość a ocena funkcjonowania w sytuacjach niewymagających ekspozycji społecznej

    OpenAIRE

    Studenski, Ryszard; Studenska, Anna

    2010-01-01

    Shyness is regarded as a trait which interferes with social functioning. In the presented research the attempt was made to check whether the consequences of shyness manifest themselves outside the domain of social interaction and are visible in self-evaluations of such qualities as resistance to stress, coping with risk, openness to experience and independence. Participants were 174 women and men aged between 18 and 23. Apart from shyness such variables were measured as: t...

  20. Scintigraphic estimation of the duodeno-gastric reflux in the unclerous disease; Scyntygraficzna ocena refluksu dwunastniczo-zoladkowego w chorobie wrzodowej

    Energy Technology Data Exchange (ETDEWEB)

    Kopanski, Z.; Cienciala, A.; Micherdzinski, J. [Szpital Wojskowy, Cracow (Poland); Brandys, J. [Uniwersytet Jagiellonski, Cracow (Poland); Zastepa, P.; Witkowska, B.

    1993-12-31

    The analysis includes 58 patients with an ulcer in the duodenum, 40 patients with an ulcer in the stomach, and 13 persons making up the control group. In all patients submitted to the ratio-isotopic estimation of the duodeno-gastric reflux as well as to the chromatographic determination of the concentration of bile acids and lysolecithin in the gastric juice, an almost identically frequent occurrence of the reflux of the duodeno gastric contents into the ulcer of the stomach and of the duodenum was confirmed. It was shown that half of the ulcers of the stomach originate without the participation of the duodeno gastric reflux. It was also established that the average total concentrations of bile acids and lysolecithin are very high in the gastric juice, and in some even statistically significant cases, in the ulcer of the stomach in comparison with the remaining analysed groups of patients. (author). 17 refs, 4 figs.

  1. Ocena przydatności kryteriów Williamsa w rozpoznawaniu atopowego zapalenia skóry w praktyce lekarza pediatry

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Zbigniew Samochocki

    2009-09-01

    Full Text Available O trudnościach w rozpoznawaniu AZS u dzieci świadczy stosowanie wielu różnych metod diagnostycznych. Jedną z nich są kryteria zaproponowane przez Williamsa iwsp. Celem pracy było określenie przydatności kryteriów Williamsa iwsp. wrozpoznawaniu AZS u dzieci poprzez ocenę porównawczą z kryteriami Hanifina iRajki. Badaniami objęto 166 pacjentów Poradni Dermatologicznej (67 chłopców i 99 dziewczynek w wieku od 4 do 15 lat (średnio 10,3 roku, którzy niezależnie od zmian skórnych zgłaszali świąd skóry. Poddano ich badaniu klinicznemu i procedurom zawartym w kryteriach Hanifina i Rajki. Dokonano analizy statystycznej wyników. U 108 dzieci rozpoznano AZS, a u 58 – świerzb, łojotokowe zapalenie skóry, zapalenie skóry z podrażnienia, łuszczycę, trądzik młodzieńczy oraz pokrzywkę. U wszystkich chorych naAZS wykazano suchość skóry. Zajęcie typowych okolic podawane wwywiadzie, początek zmian skórnych <2. roku życia, czynne zmiany w przegubach i osobnicze obciążenie atopią obserwowano odpowiednio u 96,3% (104/108, 71,3% (77/108, 67,6% (73/108 i 64,3% (70/108 pacjentów. Wszystkie te cechy występowały statystycznie istotnie częściej (p<0,001 wporównaniu z grupą dzieci, u których nie rozpoznano wyprysku atopowego. Stosując kryteria Williamsa i wsp., u 3/108 chorych wykazano fałszywie ujemne wyniki, a u 2/58 – fałszywie dodatnie. Czułość i swoistość tej metody badawczej wynosiła odpowiednio 97,2% i 96,6%. Wnioski: 1. Kryteria diagnostyczne Williamsa i wsp. są bardzo pomocne w praktyce lekarza pediatry w rozpoznawaniu AZS u dzieci powyżej 3. roku życia. 2. Suchość skóry i potwierdzenie wwywiadzie obecności zmian wypryskowych o typowej lokalizacji są najbardziej przydatne w rozpoznawaniu AZS u dzieci. 3. W przypadkach wątpliwych rozszerzenie granicy wieku wystąpienia pierwszych zmian skórnych z 2 do 5 lat zwiększa wykrywalność choroby.

  2. Astma a dym tytoniowy

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Agnieszka Fabisiewicz

    2009-09-01

    Full Text Available Szacuje się, że około 10-15% dzieci do 10. roku życia ma rozpoznaną astmę oskrzelową. Wdychanie dymu tytoniowego nasila objawy i utrudnia leczenie astmy. Dotyczy to zarówno palenia czynnego, jak i biernego wdychania dymu tytoniowego. Narażenie na dym tytoniowy może przyczyniać się do rozwoju przewlekłych stanów zapalnych dróg oddechowych i w konsekwencji prowadzić do POChP czy powodować zaostrzenia i cięższy przebieg astmy. Negatywne skutki palenia dotyczą także przebiegu ciąży oraz dalszego rozwoju dziecka. Około 30% leczących się na astmę przyznaje się do nikotynizmu lub jest narażonych na bierne palenie. Podobny odsetek palących może występować wśród kobiet w ciąży. Dzieci narażone na dym tytoniowy w środowisku domowym mają większą liczbę zaostrzeń astmy w ciągu roku niż dzieci bez narażenia na dym tytoniowy, a także są częściej hospitalizowane oraz wymagają wyższej średniej dawki glikokortykosteroidów stosowanej w leczeniu profilaktycznym podtrzymującym remisję objawów klinicznych. Udowodniono dodatnią korelację pomiędzy wysokością stężenia metabolitu nikotyny – kotyniny w moczu dzieci a liczbą wypalanych papierosów przez rodziców. Stężenia kotyniny w moczu u osób palących i narażonych na dym papierosowy mają związek z rozwojem patologii układu oddechowego, w szczególności z cięższym przebiegiem i oporniejszym leczeniem astmy. Fizjologia drzewa oskrzelowego pod wpływem dymu tytoniowego jest dodatkowo zaburzona, co ma następstwa w postaci mniejszej odpowiedzi na klasyczne leczenie astmy przy pomocy glikokortykosteroidów i sugeruje konieczność włączania u takich chorych leków antyleukotrienowych celem modyfikacji patologicznego wpływu substancji toksycznych z dymu tytoniowego na drzewo oskrzelowe.

  3. Stosowanie wenlafaksyny w dawkach większych niż 225 mg na dobę. Bilans ryzyka i korzyści

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Łukasz Święcicki

    2014-09-01

    Full Text Available W pracy omówiono wyniki badań dotyczących stosowania wenlafaksyny w dawkach przewyższających 225 mg/dobę. Wydaje się, że stosowanie takich dawek może być celowe zwłaszcza u pacjentów z depresją lekooporną. W dawkach do 225 mg/dobę wenlafaksyna jest lekiem o działaniu głównie serotoninergicznym (hamującym wychwyt zwrotny serotoniny. W dawce przewyższającej 225 mg/dobę lek wywiera istotne działanie na hamowanie wychwytu zwrotnego noradrenaliny. Nie bez znaczenia jest również fakt, że w przypadku dawek w zakresie 225–300 mg/dobę zwiększa się hamowanie wychwytu zwrotnego serotoniny. Choć efekt ten jest stosunkowo niewielki (oceniany na około 5%, to zdaniem części autorów może być klinicznie znaczący. Cechy te sprawiają, że wenlafaksyna w dużych dawkach jest lekiem skuteczniejszym niż leki z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI oceniane jako cała grupa, a także skuteczniejszym niż fluoksetyna. Pod względem skuteczności wenlafaksyna jest także lekiem najmniej porównywalnym z lekami z grupy trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych. Tolerancja wenlafaksyny nawet w dużych dawkach jest zazwyczaj zadowalająca. Problem mogą stanowić przykre objawy występujące podczas odstawiania wenlafaksyny (zawroty głowy, nudności, wymioty, ogólne złe samopoczucie, nie ma jednak dostatecznych dowodów wskazujących na to, że częstość występowania oraz stopień nasilenia tych objawów mogłyby zależeć od stosowanej dawki leku – jest to raczej reakcja indywidualna.

  4. Weekly urban water demand forecasting using a hybrid wavelet–bootstrap–artificial neural network approach

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Adamowski Kaz

    2014-10-01

    Full Text Available Tygodniowa prognoza zapotrzebowania na wodę w obszarach miejskich określana metodą hybrydową z wykorzystaniem transformaty falkowej - bootstrapu - sztucznej sieci neuronowej. W artykule zaproponowano hybrydowy model (WBANN wykorzystujący transformatę falkową, bootstrap i sztuczną sieć neuronową do opracowania tygodniowej prognozy zapotrzebowania na wodę w obszarach miejskich przy ograniczonej dostępności danych. Proponowany model WBANN ma na celu poprawę trafności i niezawodności prognozowania zaopatrzenia w wodę. W analizach wykorzystane zostały dobowe wartości maksymalnej temperatury, sumy opadów i zapotrzebowania na wodę z 3-letniego okresu obserwacji. Stwierdzono, że hybrydowy model WBANN jest dokładniejszy od modeli ANN, BANN i WANN i z powodzeniem może być użyty do operacyjnego prognozowania zapotrzebowania na wodę. Model WBANN bardzo skutecznie prognozuje szczytowy popyt na wodę. Dobre wyniki otrzymane z modelu WBANN świadczą o tym, że zastosowana analiza falkowa znacząco poprawiła dokładność modelu, a metoda bootstrapu polepszyła niezawodność (wiarygodność modelu poprzez prognozowanie ensemblowe. Ocena niepewności z zastosowaniem przedziału ufności wykazała dużą trafność prognoz generowanych przez model WBANN oraz jego przydatność w operacyjnym wykorzystaniu

  5. Determinants Of European Banks' Capital Adequacy / Determinanty Adekwatności Kapitałowej Banków Europejskich

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Klepczarek Emilia

    2015-12-01

    Full Text Available W artykule przedstawiono analizę czynników wpływających na poziom wskaźnika CET 1 ratio, będącego miarą relacji pomiędzy kapitałem podstawowym banku a aktywami ważonymi ryzykiem. Badaniu poddano próbę losowo wybraną z grupy banków uczestniczących w tzw. stress-testach przeprowadzonych przez władze Europejskiego Banku Centralnego. EBC przeprowadził testy warunków skrajnych oceniając m.in. poziom współczynnika CET1 obliczanego według regulacji wynikających z III Reżimu Bazylejskiego. Wyniki potwierdzają hipotezę o wpływie wielkości banku i wskaźników ryzyka (aktywa ważone ryzykiem do aktywów ogółem; udział pożyczek w aktywach ogółem na poziom adekwatności kapitałowej. Potwierdzono również silny wpływ konkurencji, a także ujemną korelację między wskaźnikiem CET1 i udziałem depozytów w zobowiązaniach kapitałowych, którą można uzasadnić istnieniem systemu gwarantowania depozytów. W końcowej części artykułu przedstawiono możliwe słabości przeprowadzonych badań, wynikające z nich ograniczenia wnioskowania oraz koncepcje ewentualnych dalszych analiz przedmiotowego obszaru tematycznego.

  6. Zysk na jedną akcję i jego determinanty w publicznych spółkach produkcyjnych w wybranych państwach Europy Środkowo-Wschodniej

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Marcin Kędzior

    2017-12-01

    Full Text Available Celem artykułu jest próba oceny kształtowania się wartości wskaźnika EPS oraz jego determinantów w giełdowych spółkach produkcyjnych w wybranych państwach Europy Środkowo-Wschodniej, w tym Polski. Badania empiryczne przeprowadzono na podstawie 110 publicznych spółek produkcyjnych z Polski, Litwy, Łotwy, Słowacji i Słowenii. Zaobserwowano istotne statystycznie różnice między wartościami wskaźnika EPS w przedsiębiorstwach z wybranych państw Europy Środkowo-Wschodniej. Analizowano wpływ płynności finansowej, intensywności kapitałowej, obrotowości aktywów, zadłużenia, ryzyka, stoso- wania MSSF, wielkości jednostki gospodarczej, wieku przedsiębiorstwa, możliwości wzrostu, działalno- ści międzynarodowej, koncentracji udziałów rynkowych oraz udziałów rynkowych na wskaźnik EPS. Za najważniejsze czynniki uznano wielkość przedsiębiorstwa, działalność międzynarodową, stosowanie MSSF i zadłużenie. W pracy wykorzystywano metody statystyki opisowej: analizę struktury, analizę korelacji i regresji oraz metody statystyki matematycznej: wybrane testy nieparametryczne. W artykule przedsta- wiono jedne z pierwszych wyników empirycznych dotyczących wartości wskaźnika EPS i jego czynni- ków w wybranych państwach Europy Środkowo-Wschodniej.

  7. What has changed in France in coastal flood risk management after Xynthia storm

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Cunge Jean

    2014-10-01

    Full Text Available Co zmieniło się we Francji w zarządzaniu ryzykiem powodziowym na wybrzeżach po sztormie Xynthia. W rok po sztormie Xynthia, który w nocy z 27 na 28 lutego 2010 roku w tragiczny sposób dotknął departamenty Vendée i Charente-Maritime francuskiego wybrzeża Atlantyku, władze wprowadziły krajowy plan ograniczania skutków szybkich powodzi (MEDDTL 2011. Dotyczy on także sposobów zarządzania zalewami morskimi. W niniejszym artykule analizowano częściowe wyniki realizacji tego planu oraz jego skuteczności w perspektywie katastrofy Xynthia oraz w świetle innych dramatycznych powodzi przybrzeżnych, które wystąpiły w okresie zimowym 2013/2014 w Bretanii. Jedną z długoterminowych lekcji, która należy wyciągnąć z Xynthii, jest pilna potrzeba całkowitej zmiany gospodarki przestrzennej nadbrzeżnych osiedli, która od ponad dwóch wieków nie miała wiele wspólnego z zasadami zrównoważonego rozwoju. Sam żywioł i jego następstwa objawiły również słabą świadomość ryzyka powodziowego na terenach przybrzeżnych i głęboki brak odpowiedzialności zbiorowej zarówno władz samorządowych, jak i administracji.

  8. Ocena częstości występowania stresu, objawów mu towarzyszących, przyczyn oraz sposobów radzenia sobie w sytuacjach stresowych wśród osób uczących się = Estimation of the frequency of occurrence of stress and its symptoms and evaluation of causes and management of stress among students / learners

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Piotr Kozłowski

    2016-05-01

    4Instytut Filologii Angielskiej, KUL w Lublinie   Uniwersytet Medyczny w Lublinie ul. W. Chodźki 1, 20-093 Lublin e-mail: piotr7176@gmail.com   Streszczenie Celem pracy była ocena częstości występowania stresu, przyczyny oraz sposoby radzenia sobie w sytuacjach trudnych wśród osób uczących się. Badaniem objęto 102 osoby. Kobiety stanowiły 57,8% respondentów, natomiast mężczyźni 42,2%. Wiek ankietowanych zawierał się w przedziale od 18 do 30 lat. Badanie przeprowadzono w okresie od września do października 2015 roku metodą wywiadu standaryzowanego. Narzędziem użytym do zebrania danych, był autorski, anonimowy kwestionariusz. Kwestionariusz zawierał 25 pytań z możliwością jednokrotnego wyboru w tym trzy pytania z możliwością wielokrotnego wyboru. Przeprowadzono analizę statystyczną z wykorzystaniem testu chi- kwadrat. Wszystkie wartości w których p<0,05 uznano za istotne statystycznie. Wśród ankietowanych niespełna połowa (47,1% znajdowała się w sytuacji stresowej kilka razy w tygodniu. Natomiast stres odczuwało kilka razy dziennie aż 21,6% ankietowanych. Respondenci to osoby młode, kształcące się to też jako główny powód stresu wskazany został związek ze szkołą bądź studiami (74,5%. Problemy rodzinne wywołują stres u 59,8%. Wśród objawów stresu ankietowani wskazywali rozdrażnienie, gniew, ból brzucha, uczucie bezradności, problemy z koncentracją oraz zaburzenia łaknienia. Blisko połowa ankietowanych (47,5% deklaruje, że po przejściu okresu stresu objawy z nim związane mijają. Nie ma istotnych statystycznie różnic dotyczących długości występowania objawów biorąc pod uwagę płeć. Najskuteczniejszą metodą radzenia sobie ze stresem jest wsparcie drugiej osoby, odpowiedź tą wybrała prawie polowa respondentów (49,5%. Większość ankietowanych (62,4% dzieli się swoimi problemami z rodziną i bliskimi. Mężczyźni istotnie statystycznie (p<0,05 częściej nie mówią o swoich

  9. Ocena dokładności wyznaczania przestrzennego położenia punktów metodą biegunową

    OpenAIRE

    Preweda, Edward

    1997-01-01

    Położenie, wymiary czy też kształt wielu obiektów przemysłowych określa się na podstawie wyników pomiarów geodezyjnych. Kontrolowane obiekty reprezentowane są przez zbiory punktów położonych na ich powierzchni. Jedną z metod wyznaczania współrzędnych przestrzennych punktów jest metoda biegunową. W pracy wyprowadzono zależności określające macierz kowariancji dla współrzędnych punktów wyznaczanych tą metodą. Positions, dimensions or shape of many industrial objects are determined on the bas...

  10. Preliminary assessment of errors of radon daughters concentration in air; Wstepna ocena bledow miernika koncentracji produktow rozpadu radonu w powietrzu

    Energy Technology Data Exchange (ETDEWEB)

    Machaj, B. [Institute of Nuclear Chemistry and Technology, Warsaw (Poland)

    1996-12-31

    Employing an earlier elaborated computer program for simulation of depositing radon decay products: {sup 214}Po, {sup 214}Pb, {sup 214}Bi ({sup 214}Po) on air filter and for computing variation of their activity against time, an assessment of errors was carried out of a methods employing measurement of {sup 218}Po + {sup 214}Po alpha activity in three time intervals. Additionally errors of the methods measuring {sup 218}Po + {sup 214}Po alpha activity in three, two and one time intervals, were assessed. A few attempts were also made to measure the alpha activity in different time intervals and to assess their measuring errors. (authors). 10 refs, 4 figs, 14 tabs.

  11. Stability of Selected PAHs in Sewage Sludge/ Stabilność Wybranych Wwa W Osadach Ściekowych

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Włodarczyk-Makuła Maria

    2014-09-01

    Full Text Available Celem badań była ocena trwałości WWA w warunkach składowania poprzez wyznaczenie czasu połowicznego rozpadu. Określono zmiany ilościowe WWA w osadach przechowywanych w warunkach tlenowych przez 12 tygodni. W tych samych warunkach pozostawały także osady, w których zahamowano aktywność mikroorganizmów poprzez dodatek azydku sodu. Ilościową analizę WWA prowadzono z wykorzystaniem zestawu GC-MS w odstępach 2-tygodniowych równolegle w osadach biotycznych i abiotycznych. Oznaczano pięć WWA (fluoren, fenentren, antracen, fluoranten, piren, które znajdują się wśród 16 związków podanych na liście EPA. Osady pobrano dwukrotnie z oczyszczalni ścieków komunalnych, które w praktyce kierowane są na składowisko. Zawartość początkowa WWA w osadach była na poziomie 346μg/kg.s.m. W warunkach prowadzonego eksperymentu czas połowicznego rozkładu był zróżnicowany dla poszczególnych związków. W osadach aktywnych biologicznie czas połowicznego rozpadu badanych węglowodorów był w granicach od 19 do 368 dób. Czas połowicznego rozpadu wyznaczony dla WWA w osadach nieaktywnych biologicznie pozostawał w zakresie od 31 do 2961 dób.

  12. Patentna zaštita poverljivih pronalazaka / Patent protection of classified invention

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Obrad T. Čabarkapa

    2008-10-01

    Full Text Available Svaki pronalazak za koji se utvrdi da je značajan za odbranu i bezbednost Republike Srbije smatra se poverljivim. Za patentnu zaštitu poverljivih pronalazaka podnosi se prijava organu nadležnom za poslove odbrane, koji ima isključivo pravo da raspolaže poverljivim pronalascima1. U organizacijskoj jedinici nadležnoj za poslove naučne i inovacione delatnosti2 realizuje postupak ispitivanja poverljivih prijava patenata. Da bi se donela ocena o poverljivosti prijavljenog pronalaska neophodno je realizovati određene faze u postupku ispitivanja prijave. Poverljivi pronalazak se ne objavljuje, a pronalazač, nakon priznavanja patenta, u skladu sa zakonskim propisima, ima određena moralna i materijalna prava. / Every invention established to be of significance for defense or security of the Republic of Serbia is considered to be a classified invention. For the purpose of patent protection of classified inventions, a confidential application must be submitted to a relevant defense authority having the exclusive right to deal with classified inventions3. An organizational unit competent for scientific and innovation issues carries out the examination of classified patent applications. In order to evaluate classification of the submitted invention, regarding its significance for defense or security of the country as well as to make the final decision on the application, the examination procedure should be carried out through several phases. A classified invention is not to be published and once the patent has been approved, the inventor enjoys moral and material rights in accordance with law.

  13. Ocena sprawności funkcjonalnej chorych na reumatoidalne zapalenie stawów na podstawie funkcjonalnego testu z wystandaryzowanym wyposażeniem

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Grażyna Bączyk

    2011-02-01

    Full Text Available Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS jest przewlekle postępującymprocesem zapalnym błony maziowej, doprowadzającym doniszczenia tkanek stawowych i okołostawowych, w wyniku czegodochodzi do zniekształceń i upośledzenia funkcji stawów, co w konsekwencjiprowadzi do trwałego kalectwa. Celem badań była ocenasprawności funkcjonalnej chorych na RZS. Materiały i metody: Grupę badaną stanowiło 120 chorych na reumatoidalnezapalenie stawów leczonych w poradni reumatologicznejw Poznaniu. Kobiety stanowiły 75% badanych. Średnia wiekubadanych to 52,15 roku (SD 12,73. Średni czas trwania chorobywynosił 13,47 roku, (SD 8,62 (tab. I.Objawy ze strony układu kostno-stawowego oceniano wg następującychzasad: czas trwania sztywności porannej, natężenie bólu wgskali VAS, bolesność uciskowa stawów z wykorzystaniem RitchieArticular Index, siła mięśniowa ręki na podstawie siły chwytu. Dooceny sprawności funkcjonalnej chorych wykorzystano funkcjonalnytest z wystandaryzowanym wyposażeniem (tab. II. Wyniki: Około 60% kobiet i 40% mężczyzn nie było zdolnych dowykonania takiego zadania, jak otwieranie słoika. Wykonanie większościzadań wymagało od badanych zastosowania pewnego rodzajupomocy technicznej albo wykonanie danej czynności odbywało siępowoli czy też z pomocą drugiej osoby (tab. III. Wnioski: Złe wyniki oceny funkcjonowania chorych na reumatoidalnezapalenie stawów, niezależnie od płci, świadczą o ograniczeniumożliwości wykonywania podstawowych aktywności życiowych.Wiązało się to z bólem stawów, czasem trwania objawu sztywnościporannej oraz słabą siłą mięśniową rąk.

  14. Otyłość jako czynnik ryzyka uszkodzeń oksydacyjnych lipidów błon komórkowych u kobiet w okresie pomenopauzalnym

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Janusz Szosland

    2010-06-01

    Full Text Available Introduction: Obesity does constitute one of the most common modifiable risk factors for cancer, with further increase in the risk in postmenopausal women. In turn, the process of cancerogenesis is associated with the enhanced oxidative stress. Lipid peroxidation (LPO, resulting from oxidative damage to membrane lipids, is the most frequently examined process to evaluate oxidative damage to macromolecules. Aim of the study: The aim of the study was to evaluate the LPO level in overweight and obese postmenopausal women. Materials and methods: Forty two postmenopausal women, i.e. 35 overweight or obese with a body mass index (BMI ≥ 25 kg/m2, and 7 with BMI < 25 kg/m2 (Controls, well matched for age, were enrolled in the study. Concentration of malondialdehyde + 4-hydroxyalkenals (MDA + 4-HDA, as an index of LPO, was measured in the serum. Clinical and laboratory parameters, which are frequently affected by obesity, were also measured in the study. Results: The LPO level increased in overweight and obese postmenopausal women and its further increase was observed with the increasing BMI. Additionally, the LPO level correlated positively with body mass, BMI, waist or hip circumference and waist: hip ratio (WHR. Body weight was the only independent positive predictor for increased oxidative stress. In turn, the LPO level was the only independent positive determinant for obesity. Conclusions: Increased body mass does contribute directly to enhanced oxidative damage to membrane lipids in postmenopausal women, a phenomenon which may constitute one of the mechanisms of an increased cancer risk.

  15. Profilaktyka cukrzycy typu 2 w grupie osób starszych = Type 2 diabetes prevention among elderly people

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Anna Mirczak

    2016-12-01

    Cukrzyca typu 2 jest poważną chorobą przewlekłą występującą powszechnie w grupie osób starszych. Późna diagnoza oraz niewłaściwe leczenie prowadzi do poważnych  powikłań takich jak choroby układu krążenia, neuropatia, zespół stopy cukrzycowej i amputacji, niewydolność nerek oraz ślepota, których leczenie jest bardzo kosztowne. Cukrzyca typu 2 jest uwarunkowana czynnikami genetycznymi oraz środowiskowymi (niewłaściwy styl życia. Coraz powszechniejsze wstępowanie cukrzycy w społeczeństwie wynika jednak głównie z nadwagi, otyłości brzusznej oraz niskiej aktywności fizycznej. Badania pokazują, że poprzez modyfikacje stylu życia (dieta, aktywność fizyczna można opóźniać i zapobiegać występowaniu cukrzycy w grypach ryzyka. W tym procesie niezwykle ważne są trzypoziomowe działania profilaktyczne. Profilaktyka pierwszej fazy oznacza zapobieganie cukrzycy poprzez zmianę stylu życia u osób zdrowych, profilaktyka drugiej fazy to zapobieganie występowaniu powikłaniom cukrzycy u osób z grupy ryzyka, natomiast profilaktyka trzeciorzędowa skierowana jest do osób chorych i polega na wczesnym wykrywaniu i odpowiednim leczeniu powikłań cukrzycy. Jednakże, pomimo iż cukrzyca jest chorobą często występującą wśród seniorów, wciąż brakuje badań klinicznych dotyczących specyfiki leczenia w tej grupie wiekowe, jak również doniesień na temat działań prewencyjnych. Celem pracy było przedstawienie zasad profilaktyki cukrzycy w grupie osób starszych na podstawie analizy dostępnej literatury. Dotychczasowe badania wskazują, że skuteczną metodą profilaktyki cukrzycy wśród seniorów jest optymalizacja poziomu glukozy we krwi poprzez zdrową dietę, aktywność fizyczną, kontrolę wartości trójglicerydów i ciśnienia tętniczego krwi, zmniejszenie masy ciała i unikanie używek.   Abstract Type 2 diabetes is one of the most common chronic diseases among the elderly and is also a very serious health

  16. Zespół Metaboliczny cz. II: Epidemiologia zespołu metabolicznego w Polsce i na świecie = Metabolic Syndrome part II: Epidemiology of metabolic syndrome in Poland and in the World

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Paweł Kalinowski

    2016-05-01

    2. Oddział Kardiologii – Pododdział Intensywnego Nadzoru Kardiologicznego, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego, Al. Kraśnicka 100, 20-718 Lublin   Słowa kluczowe: zespół metaboliczny, insulinooporność, choroby sercowo-naczyniowe, choroba niedokrwienna serca Key words: metabolic syndrome, insulin resistance, cardio-vascular diseases, coronary heart disease   Streszczenie Zespół metaboliczny jako czynnik ryzyka rozwoju chorób sercowo-naczyniowych i cukrzycy typu 2, jak pokazują liczne badania, jest znacznie rozpowszechniony zarówno w Polsce jak i w Europie oraz na innych kontynentach. Od lat prowadzone są badania, która definicja zespołu metabolicznego ma najlepszą wartość prognostyczną i diagnostyczną. W zależności od kryteriów stosowanych w różnych definicjach, a także od charakterystyki badanej populacji, częstość występowania zespołu metabolicznego jest różna. Niezależnie od kryteriów jest ona wysoka i wciąż rośnie. Celem pracy było przedstawienie rozpowszechnienia zespołu metabolicznego w Polsce i innych krajach, jako czynnika ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego na podstawie danych dostępnych z piśmiennictwa. Według badań przeprowadzonych w Polsce zespół metaboliczny dotyczy około 20% dorosłej populacji, czyli około 5,8 miliona mieszkańców Polski, częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn. Na świecie problem ten może dotyczyć nawet 33% populacji Stanów Zjednoczonych, 27% populacji Chin, w Europie zawiera się pomiędzy ok. 15% (Francja do około 34 % populacji (Włochy, Finlandia. Zespół metaboliczny wiąże się ze zwiększoną częstością występowania cukrzycy, zdarzeń sercowo-naczyniowych i śmiertelności, według wielu badań 2,5-krotnie zwiększa ryzyko wystąpienia zawału mięśnia serca, powoduje 1,5-krotny wzrost śmiertelności całkowitej i 2-krotny wzrost incydentów sercowo-naczyniowych.   Summary As numerous studies have shown

  17. Nadwaga i otyłość a niedoczynność tarczycy = Overweight and obesity in hypothyroidism

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Katarzyna Szwajkosz

    2016-07-01

      Korespondencja: Katarzyna Szwajkosz Katedra Interny z Zakładem Pielęgniarstwa Internistycznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie ul. Jaczewskiego 8, 20-954 Lublin tel. 81 742 58 25 kszwajkosz@wp.pl           Streszczenie Wstęp. Niedoczynność tarczycy, najczęściej będąca skutkiem przewlekłego autoimmunologicznego zapalenia, jest jedną z najczęstszych patologii gruczołu tarczowego i dotyczy około 2% populacji. Niedobór hormonów tarczycy manifestuje się zwykle zmniejszeniem napędu życiowego, stanami depresyjnymi, pogorszeniem sprawności intelektualnej, nietolerancją niższych temperatur. Patologia ta wiąże się ze zwiększonym ryzykiem  nadwagi lub otyłości, wtórnie do zwolnionego metabolizmu, a także jest czynnikiem sprzyjającym hiperlipidemii, co wiąże się ze wzrostem ryzyka sercowo-naczyniowego. Celem pracy była ocena występowania nadwagi i otyłości w grupie pacjentów z niedoczynnością tarczycy. Materiał i metody. W badaniu wzięło udział 101 pacjentów (77K, 24M, w wieku średnio 43 lat z rozpoznaną niedoczynnością tarczycy. W toku badań zastosowano metodę sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem autorskiego kwestionariusza ankiety oraz metodę pomiaru parametrów antropometrycznych, w tym BMI, obwodu talii i bioder. Wyniki. Wśród badanych pacjentów nadwagę (BMI 25-29,9 miało 39,6% badanych, otyłość I stopnia (BMI 30-34,9 26,7% pacjentów, otyłość II stopnia (BMI 35-29,9- 10,9%. Wartości BMI≥40 cechujące otyłość III stopnia stwierdzono u 2% badanych. Średnia wartość BMI wyniosła 28,9, przy czym pacjenci w wieku 18-25 lat istotnie częściej cechowali się prawidłową masą ciała niż badani w grupie wiekowej ≥65 lat (p=0,0003, podobnie pacjenci wieku 26-40 lat w porównaniu z badanymi ≥65 lat (p=0,001.  Wnioski. Nadwaga i otyłość dotyczą większości pacjentów z niedoczynnością tarczycy, a ryzyko to rośnie wraz z wiekiem. Wartym rozważenia jest

  18. Consequences of Chernobyl accident for Poland: Retrospective assessment after 10 years; Skutki katastrofy w Czarnobylu dla Polski: Ocena retrospektywna po 10 latach

    Energy Technology Data Exchange (ETDEWEB)

    Jaskowski, J. [Akademia Medyczna, Gdansk (Poland)

    1996-12-31

    The regional contamination in Poland after Chernobyl accident has been presented. On this base the biological and medical consequences have been discussed. The neonatal mortality as well as cancer frequency for selected regional population in Poland have been analysed during the last decade. 10 figs, 20 tabs.

  19. Intra-Eu Capital Movements: Ten Years Of Poland’S Experiences As An Eu Member In The Global Context / Wewnątrz-Unijne Przepływy Kapitałowe: Doświadczenia 10 Lat Członkostwa Polski W Unii Europejskiej

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Witkowska Janina

    2015-08-01

    Full Text Available Celem artykułu jest analiza i ocena konsekwencji ustanowienia swobodnego przepływu kapitału między Polską i innymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej (EU z perspektywy dziesięciu lat jej członkostwa w UE. Szczególną uwagę zwrócono na rolę wewnątrz-unijnych bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ napływających do polskiej gospodarki. Rozszerzenie UE w 2004r. spowodowało poważne prawne i ekonomiczne procesy dostosowawcze w nowych krajach członkowskich. Ustanowienie swobodnego przepływu kapitału, jako jednej z czterech tzw. swobód w ramach jednolitego rynku europejskiego, było koniecznością między UE15 i nowymi krajami członkowskimi. Nowe kraje członkowskie UE musiały tego dokonać w stosunkowo krótkim okresie. Ustanowienie swobody przepływu kapitału między Polską a resztą UE nie tylko nie spowodowało zakłóceń w jej gospodarce, ale przyczyniło się do stabilizacji sfery ekonomicznej i społecznej. Wewnątrz-unijne BIZ ułatwiają procesy restrukturyzacji polskiej gospodarki. Rola inwestorów zagranicznych w sferze zatrudnienia i handlu zagranicznego jest znacząca dla stabilizacji sytuacji ekonomicznej Polski. Zaangażowanie inwestorów zagranicznych w procesy innowacyjne, chociaż rosnące, nie zmienia radykalnie pozycji Polski w tym obszarze. Według unijnych rankingów innowacyjności, Polska należy do grupy raczej słabych innowatorów.

  20. Wpływ rehabilitacji neurologicznej na funkcjonowanie pacjentów po przebytym udarze niedokrwiennym mózgu – analiza retrospektywna = The influence of neurological rehabilitation on the functioning of patients after ischemic stroke – a retrospective analysis

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Krystian Kałużny

    2016-12-01

      1   Katedra i Klinika Rehabilitacji, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy 2   Katedra Chorób Naczyń i Chorób Wewnętrznych, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy 3   Oddział Rehabilitacji Neurologicznej, Jolly Med, Popielówek 4   Fundacja Wsparcie, Kowary 5   Bydgoska Szkoła Wyższa 6   Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy   Słowa kluczowe: udar mózgu, rehabilitacja, PNF, skala Barthel Key words: stroke, rehabilitation, PNF, the scale of Barthel   Streszczenie Wstęp: Funkcjonowanie pacjentów po udarze niedokrwiennym mózgu jest źródłem zainteresowania dla wielu badaczy oraz ogromnym wyzwaniem dla współczesnej medycyny. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO udar mózgu jest trzecią co do częstości przyczyną zgonu (po chorobach serca i nowotworach oraz najczęstszą przyczyną ciężkiego inwalidztwa w populacji osób powyżej 45 roku życia, co niesie za sobą istotne następstwa kliniczne, socjalne i ekonomiczne. Cel pracy: Celem pracy była ocena skuteczności zastosowanej rehabilitacji neurologicznej u pacjentów po udarze niedokrwiennym mózgu, ocena funkcjonowania pacjentów po udarze niedokrwiennym mózgu poddanych rehabilitacji neurologicznej oraz ocena wpływu czynników dodatkowych na skuteczność rehabilitacji neurologicznej. Materiał i metody: Badaną grupę stanowiło 30 osób obu płci (15 kobiet i 15 mężczyzn w wieku 47-78 lat po przebytym udarze niedokrwiennym mózgu, których poprawę funkcjonowania w wyniku procesu rehabilitacji oceniano wybranymi elementami skali Barthel. Badania przeprowadzone zostały na podstawie analizy historii chorób pacjentów hospitalizowanych w Klinice Rehabilitacji Szpitala Uniwersyteckiego nr 1 w Bydgoszczy w latach 2015-2016. Wykorzystano

  1. Jakość tłumaczenia polskiego i adaptacji kulturowej kwestionariusza PRTEE (Patient–Rated Tennis Elbow Evaluation = Quality of polish translation and cultural adaptation of PRTEE (Patient–Rated Tennis Elbow Evaluation

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Paweł Goguł

    2016-06-01

    3Department of Orthopaedics and Traumatology, Medical University of Lublin       Słowa kluczowe: łokieć tenisisty, terapia tkanek miękkich, tłumaczenie. Key words: tennis elbow, soft tissue therapy, translation.     Streszczenie Wprowadzenie i cel pracy:  Łokieć tenisisty jest częstym schorzeniem, dla którego nie opracowano w języku polskim zwalidowanych kwestionariuszy oceny stopnia zaawansowania. Pierwszym kwestionariuszem stworzonym do oceny łokcia tenisisty jest PRTEE (Patient–Rated Tennis Elbow Evaluation. Narzędzie to jest dostępne w języku angielskim, nie ma oficjalnej polskiej wersji tego kwestionariusza. Celem tego badania była ocena tłumaczenia i adaptacji kulturowej polskiej wersji kwestionariusza PRTEE. Materiał i metody: Jakość tłumaczenia PRTEE na język polski została oceniona za pomocą anonimowej ankiety, przygotowanej na potrzeby badania. Kwestionariusz ankiety liczył 11 pytań i krótką metryczkę. Kwestionariusze zostały wypełnione przez losowo wybrane osoby związane z fizjoterapią. Do analizy zakwalifikowano 67 prawidłowo wypełnionych ankiet.  Wyniki:  62 z 67 ankietowanych (92% stwierdziło iż polska wersja kwestionariusza jest dla nich zrozumiała. Większość ankietowanych (76% oceniła celująco (6 i bardzo dobrze (5 zgodność polskiego kwestionariusza z wersją angielską, a wraz ze wzrostem poziomu znajomości języka angielskiego rosła ocena zgodności tłumaczenia kwestionariusza (rho=0,267; p=0,029. Zdaniem 92% ankietowanych polskie tłumaczenie kwestionariusza PRTEE nie zawiera błędów językowych (p=0,000, χ2=48,493. Wnioski: 1. Polskie tłumaczenie kwestionariusza PRTEE jest wiarygodnym językowo narzędziem do oceny funkcjonowania pacjentów z zespołem „łokcia tenisisty”. 2. Adaptacja kulturowa i polskie tłumaczenie kwestionariusza PRTEE nie zmieniają charakteru treści zawartych w angielskiej wersji kwestionariusza PRTEE. 3. Istnieje konieczność wykorzystania dokonanego t

  2. Nadwaga a płaskostopie u dzieci w wieku przedszkolnym – raport z badań = Overweight and flat feet in children of preschool age – research report

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Anna Srokowska

    2015-04-01

    2Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Collegium Medicum w Bydgoszczy, Katedra Fizjoterapii, Bydgoszcz, Polska     Adres do korespondencji: mgr Anna Srokowska, Katedra i Zakład Podstaw Kultury Fizycznej UMK w Toruniu Collegium Medicum im. L. Rydygiera w Bydgoszczy, ul. Świętojańska 20, 85-077 Bydgoszcz, tel. 600341155, e-mail a.srokowska@cm.umk.pl   Słowa kluczowe: nadwaga, płaskostopie, dzieci w wieku przedszkolnym, różnice, zależności.   Streszczenie Stopa stanowi bardzo ważny element anatomiczny w ciele człowieka ze względu na swoją funkcję podporowo-nośną. Płaskostopie to wada postawy, która często występuje wśród dzieci, co uwidacznia się podczas badań przesiewowych.  Za jedną z przyczyn płaskostopia podaje się obciążenie układu kostno-stawowego nadmierną masą ciała. Celem pracy jest ocena zależności podwyższonego wskaźnika BMI i płaskostopia u dzieci w wieku przedszkolnym. Badaniem objęte zostały dzieci w wieku od 3 do 6 lat z Niepublicznych Przedszkoli „Tęcza” i „Ludzikowo” w Bydgoszczy. Grupa badawcza składała się z 95 dzieci (45 dziewczynek i 50 chłopców. Badania rozpoczęto pomiarami wskaźnika względnej masy ciała BMI. Kolejnym etapem była ocena stanu wysklepienia stóp badanych dzieci, zarówno wysklepienia podłużnego jak i poprzecznego. Pomiary kątów Clarke'a i Wejsfloga umożliwiły odpowiednią klasyfikację. Narzędziem badawczym był tradycyjny podoskop oraz nowoczesne urządzenie RSscan International Footscan. Podwyższone BMI wystąpiło w grupie badawczej jedynie w 6%. Płaskostopie zaś stwierdzono u ponad 1/3 badanych. Uzyskane wyniki badań ze względu na mały odsetek osób z nadwagą i otyłością nie pozwoliły na jednoznaczne powiązanie występowania płaskostopia i zwiększonego wskaźnika BMI.   Keywords:, overweight, flat feet, children of preschool age, differences, depending on.   Abstract Foot forms the basis of the

  3. Ocena rozwoju fizycznego i stanu odżywienia dzieci rozpoczynających edukację w szkole podstawowej o profilu sportowym

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Zbigniew Krenc

    2013-12-01

    Full Text Available Wprowadzenie: Szkoły sportowe odgrywają ważną rolę w promowaniu istotnego dla zdrowia ruchu, w jego najbardziej aktywnej formie, czyli sportu wyczynowego. Cel pracy: Celem podjętych badań była próba określenia, na podstawie oceny stanu odżywienia oraz rozwoju fizycznego, potencjału zdrowotnego dzieci rozpoczynających edukację w szkole podstawowej o profilu sportowym. Materiał i metody: Badania przeprowadzono u dzieci rozpoczynających naukę w szkołach podstawowych, w tym u 41 uczniów ze szkoły sportowej i 46 ze szkoły powszechnej. U wszystkich badanych wykonano pomiary antropometryczne (wzrostu, masy ciała oraz grubości fałdów skórno-tłuszczowych. Wyniki: Pod‑ stawowe parametry rozwoju fizycznego (wzrost, masa ciała, BMI nie wykazywały istotnych statystycznie różnic w obu analizowanych grupach uczniów. U dzieci ze szkoły sportowej częściej niż w grupie kontrolnej występowała wysokorosłość (wzrost powyżej 95. centyla, a także otyłość (BMI powyżej 95. centyla. Niedobór masy ciała (poniżej 5. centyla, niskorosłość (poniżej 5. centyla oraz niedożywienie (BMI poniżej 5. centyla obserwowano wyłącznie u uczniów ze szko‑ ły sportowej. Grubość fałdów skórno-tłuszczowych w okolicy podłopatkowej, nad talerzem biodrowym i na podudziu była istotnie statystycznie mniejsza u dzieci ze szkoły sportowej. Wnioski: Analiza podstawowych parametrów rozwoju fizycznego nie wykazywała istotnych różnic w obu badanych grupach uczniów, chociaż skrajne wartości tych parame‑ trów częściej były obserwowane u dzieci ze szkoły sportowej. Grubość fałdów skórno-tłuszczowych w okolicy podłopat‑ kowej, nad talerzem biodrowym i na podudziu była istotnie statystycznie mniejsza u uczniów ze szkoły sportowej.

  4. Ocena stanu zachowania gazet i czasopism wielkopolskich z lat 1800-1939 przechowywanych w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu pod kątem ich zakwaszenia

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Katarzyna Kubiś

    2009-01-01

    Full Text Available W latach 2007-2008 w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu przeprowadzono badania mające określić stan zachowania przechowywanych w jej magazynach gazet i czasopism wielkopolskich z lat 1800-1939 pod kątem ich zakwaszenia. W tym celu zastosowano metodę stanfordzką, połączoną z badaniem pH papieru. Wytypowana do analiz kolekcja obejmowała 7014 woluminów, z których wyodrębniono 384 egzemplarze stanowiące próbę reprezentatywną. W wyniku badań ustalono, że 40% kolekcji jest w bardzo złym stanie, a dalsze 45% to egzemplarze zniszczone i wymagające naprawy. Wszystkie przebadane obiekty wydrukowane zostały na kwaśnym papierze, co więcej – dla 96% kolekcji odnotowano pH poniżej 5. W świetle przeprowadzonych badań należy stwierdzić, że 85% kolekcji powinna zostać przeniesiona na nośniki analogowe i cyfrowe, a następnie, o ile pozwoli na to ich obecny stan zachowania, poddana procesowi odkwaszania.

  5. Ocena funkcija saobraćajne podrške primenom metode procesnih funkcija / Evaluation of the traffic support functions using the processing function method

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Goran Tadić

    2005-05-01

    Full Text Available U naučnoj organizaciji rada razvijeno je više metoda za ocenu postojećeg organizacionog nivoa. Organizovanost se može analizirati na različitim nivoima, kao što su: poslovne funkcije, organizacijske jedinice, područja rada u okviru pojedinih funkcija ili organizacijskih jedinica, kao i elemenata poslovanja. Analitički postupak, koji daje metoda procesnih funkcija, omogućuje kvantitativno ocenjivanje organizacionog nivoa funkcija i, polazeći od toga, preciziranje i programiranje mera za dalje organizacijsko delovanje. U radu je prikazana primena metode procesnih funkcija u ocenjivanju funkcija saobraćajne podrške korpusa kopnene vojske. / To appraise the existing organizational solutions -within the scientific organization of work, there are several methods. Organization could be analyzed at different levels such as: functionality, organizational units, -working areas included in some functions or organizational units and also into -work elements. Analytical order, given by the method of processing function, permits us to evaluate the level of organizational functions and starting from this point, precising and programming orders for further organizational -work could be done. In this paper, the methods of processing functions in evaluation of the functions of traffic support for army corps could be read.

  6. Clinical usefulness of MRI and MRA in children with partial epilepsy; Ocena znaczenia klinicznego obrazowania MRI i MRA w padaczce czesciowej u dzieci

    Energy Technology Data Exchange (ETDEWEB)

    Zajac, A; Kacinski, M; Kubik, A; Kroczka, S [Klinika Neurologii Dzieciecej, Uniwersytet Jagiellonski, Collegium Medicum, Cracow (Poland)

    2006-07-01

    Partial epilepsy is a very important problem of epileptology in childhood including clinical and therapeutic aspect especially surgery treatment. The aim of this study is to assess clinical value of neuroimagine techniques (structural MRI, MRI angiography) in partial epilepsy diagnostics in children. The relation between results of examinations with these methods and congenital and acquired risk factors related to partial epilepsy, age of its onset and clinical assessment of patients was analyzed. The study group consisted of 140 children with partial epilepsy hospitalized between 1998 and 2004 in Department of Pediatric Neurology, Collegium Medicum Jagiellonian University, Krakow. The group included 70 girls and 70 boys, the age ranged from 2 months to 17 years. In study group statistical analysis included different factors as which can be related with results of neuroimaging as age, load of pregnancy and birth period, familiar epilepsy, patient's risk factors for appearance of epilepsy, acquired risk factors of epilepsy, results of neurological examination, type of epilepsy, status epilepticus, and signs according epileptic attacks which can be related with neuroimaging results. The primary method of neuroimagine in all patients was structural MRI, in 16 cases Magnetic Resonance Angiography (MRA). The parametric tests (t-student), nonparametric Mann-Whitney's test were used in statistical analysis. The bilateral Fisher test was used to check rate in groups. There was assessed sensitivity, specificity, positive predictive value, negative predictive value; the 95% confidence interval was calculated for these parameters. Abnormalities in neurological examination in children with partial epilepsy were strongly correlated with MRI findings. The structural changes in MRI were found in younger children, whose course of epilepsy was longer than children without MRI changes. Changes in hippocampus ere the most common in children with partial epilepsy with abnormalities in MRI. Children with migration disorder had big variety of clinical symptoms. Neuroimaging by MRI is particularly important in younger children, with longer course of epilepsy and abnormal neurological examination and for detecting of migration and hippocampal changes. (author)

  7. Maternal Smoking and Socio-Demographic Characteristics in Correlation with Low Birth Weight: A Turin (Piedmont Study

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Mannocci Alice

    2014-09-01

    Full Text Available Uvod. Med nosečnostjo kadi 15 % do 25 % žensk. Znanstveni dokazi kažejo, da izpostavljenost kajenju povzroča nižjo porodno težo. Cilj te študije je oceniti povezavo med kajenjem med nosečnostjo, socialnodemografskimi značilnostmi matere in nizko porodno težo. Metode. Podatki so bili pridobljeni iz 1572 vprašalnikov, ki so jih izpolnile vse ženske, ki so v obdobju od leta 2008 do leta 2010 rodile v učni bolnišnici za ginekologijo »S. Anna« v Torinu (Italija. Za oceno povezave med socialno-demografskimi značilnostmi in porodno težo je bila uporabljena multipla logistična analiza; sledil je postopni pristop z »vzvratnim izločanjem« in ocena ustreznosti modela s pomočjo Hosmer- Lemeshowega testa. Rezultati. Univariatna analiza je razkrila, da kajenje cigaret (17 %, nižja stopnja izobrazbe (13 % in ženski spol dojenčka (13 % predstavljajo dejavnik tveganja, saj povečujejo tveganje, da bo imel otrok nizko porodno težo. Analiza z logistično regresijo je pokazala, da sta gestacijska starost in kajenje matere statistično povezani spremenljivki. Zaključki. Rezultati potrjujejo, da se porodna teža povečuje sorazmerno z gestacijsko starostjo ter da kajenje matere in spol otroka (ženski povečujeta tveganje za nižjo porodno težo ob rojstvu. Logistična regresija dokazuje, da povezava med kajenjem matere in nizko porodno težo pomeni povečano tveganje za celotno populacijo (RO = 2,85, tako za novorojenčke moškega (RO = 3,45 kot tudi ženskega spola (RO = 2,44

  8. Metody prognozowania upadłościprzedsiębiorstw w krajach rozwijających się na przykładzie Malezji

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Paweł Kopczyński

    2010-04-01

    Full Text Available Przedsiębiorstwa prowadzą obecnie działalność w otoczeniu, które jest zmienne i turbulentne. Bardzo ważna jest umiejętność przewidywania trudności finansowych i ciągła ocena kondycji firmy, gdyż każda jednostka gospodarcza może znaleźć się na krawędzi bankructwa. Jedynie w takim przypadku menedżerowie mogą podjąć działania restrukturyzacyjne i ocalić ją od upadku. Jeżeli jednak nie wiedzą, jak zła jest sytuacja podmiotu, może być zbyt późno na jego reorganizację i ocalenie. Z tego powodu niezwykle ważne jest opracowywanie modeli pozwalających oceniać kondycję przedsiębiorstw i ryzyko bankructwa. Wnioski badawcze wyciągnięte przez naukow-ców w krajach wysoko rozwiniętych (takich jak USA, Kanada, Zjednoczone Króle-stwo czy Niemcy mogą okazać się przydatne przy opracowywaniu metod przewi-dywania upadłości w Polsce. Jednak polska gospodarka różni się znacząco od go-spodarek bogatych państw Unii Europejskiej oraz Stanów Zjednoczonych. Dlatego polscy pracownicy naukowi powinni koncentrować się nie tylko na badaniach pro-wadzonych przez Altmana, Tafflera czy Beavera, ale także wzorować się na doko-naniach naukowców z krajów rozwijających się, takich jak Malezja. Celem niniej-szego artykułu jest zaprezentowanie metod przewidywania upadłości w Malezji. Być może, warto byłoby przeprowadzić podobne badania w Polsce.

  9. Wskaźnik palców a budowa ciała i sprawność motoryczna mężczyzn trenujących sporty walki i nietrenujących = The digit ratio 2D:4D and body build and motoric fitness of men training martial arts and non-athletes

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Mońka

    2016-12-01

    Magdalena Mońka1, Jadwiga Pietraszewska2   1 Doktorantka na Wydziale Wychowania Fizycznego Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu 2 Zakład Antropologii Fizycznej Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu   Słowa kluczowe: wskaźnik 2D:4D, sporty walki, budowa ciała, sprawność motoryczna Key words: index 2D:4D, martial arts, body build, motoric fitness     mgr Magdalena Mońka, dr hab. Jadwiga Pietraszewska, prof. nadzw.     Streszczenie               Poziom sprawności fizycznej jest uwarunkowany wieloma czynnikami, w tym również budową morfologiczną. Jednym z elementów morfologicznych jest formuła palców 2D:4D, opisująca stosunek długości palca drugiego do palca czwartego. Wskaźnik palców kształtuje się w życiu płodowym, pod wpływem działania hormonów płciowych i pozostaje niezmiennym w dalszym rozwoju osobniczym. Wysoki poziom testosteronu, odzwierciedlający się w niższych wartościach formuły palców, determinuje lepszą zręczność, wytrzymałość i siłę. Ponadto wpływa na zachowania zawodników, zwiększając skłonność do agresji oraz wolę walki i podjęcia ryzyka.   Cel               Celem niniejszej pracy jest ocena powiązań wskaźnika palców 2D:4D z cechami budowy somatycznej oraz poziomem sprawności motorycznej w grupie zawodników sporów walki i osób nietrenujących. Materiał i metody               Materiał badawczy stanowiły pomiary antropometryczne i wyniki prób motorycznych mężczyzn uprawiających sporty walki (n=28 oraz osób nietrenujących (n=30. Badani to studenci Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu w przedziale wiekowym 19-25 lat. U wszystkich badanych zmierzono cechy długościowe, szerokościowe, obwody ciała i fałdy skórno-tłuszczowe oraz długość drugiego (2D i czwartego palca (4D prawej i lewej ręki. Do oceny sprawności motorycznej badanych wykorzystano cztery próby motoryczne: skłon w przód w siadzie, skok w dal z

  10. Wpływ rezonansu stochastycznego na równowagę dziecka z Mózgowym Porażeniem Dziecięcym = Influence of stochastic resonance on body balance of children with Cerebral Palsy

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Grzegorz Srokowski

    2015-12-01

    • Dzięki zastosowanej terapii polepszył się wynik końcowy w teście równowagi Tinetti, co oznacza zmniejszenie ryzyka upadku u dzieci z MPD.   Słowa klucze: fizjoterapia MPD, rezonans stochastyczny, chód, równowaga.     Abstract Introduction: Cerebral Palsy (CP is an disease with different nonprogressive disorders of Central Nervous System (CNS. They manifest themselves through impairment of motor function and posture. As a result a child by the inability to control in this activities and lack of creation of appropriate postural responses turns them into defensive reactions. It was assumed, that therapy by providing the body with destabilizing stimuli by SRT - Zeptoring have positive impact on equivalent reactions and coordination during walking. The aim of the study was to examine and evaluate the effectiveness of the therapy on the SRT - Zeptoring device called Stochastic Resonance in a group of school children with diagnosed CP. Methods: The study was conducted at the Rehabilitation Center "Neuron" in Małe Gacno during the stationary rehabilitation. The study has covered 15 people, were children and young people with different types of MPD could move alone or with an additional orthopedic. The study included different functional tests, equivalent and an assessment of body postural control. 10 therapies were carried on Stochastic Resonance in accordance with the rules of conduct training on the machine. Results of the study: The detailed results of the study are presented in tables and illustrated on the graphs Conclusions: • Therapy using the stochastic resonance positively affects body posture control. The result is improvement of balance function and gait control in children with CP. • Thanks to the therapy patients has improved the end result of Tinetti balance test, which means a reduction in the risk of falling in children with CP.   Key words: physiotherapy CP, stochastic resonance, gait, balance.

  11. Korzyści karmienia piersią dla matki

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Gibas-Dorna

    2012-12-01

    Full Text Available Powszechnie wiadomo, że karmienie piersią pozytywnie wpływa na zdrowie dziecka oraz jego rozwój intelek‑ tualny. światowa Organizacja Zdrowia (World Health Organization, WHO zaleca rozpoczęcie karmienia piersią od pierwszej godziny po porodzie i jego kontynuację przez okres co najmniej 6 miesięcy, a w miarę urozmaicania diety dziecka rekomenduje utrzymanie tego sposobu żywienia mniej więcej do 2. roku życia, traktując mleko matki jako najlepszy jakościowo pokarm uzupełniający. Coraz częściej podkreśla się protek‑ cyjną rolę karmienia naturalnego w rozwoju różnych chorób u matek oraz potencjalne skutki unikania prze‑ dłużonej laktacji. Wydaje się, że korzyści dla matki mają charakter wczesny (podczas połogu oraz długofa‑ lowy. Tuż po porodzie karmienie piersią przyspiesza obkurczanie macicy, zapobiega nadmiernej utracie krwi, chroni przed niedokrwistością z niedoboru żelaza, przeciwdziała wystąpieniu depresji poporodowej, umacnia więź matka – dziecko oraz poprawia zaburzoną w tym okresie jakość snu. Korzyści długofalowe wiążą się z obniżeniem ryzyka wystąpienia niektórych chorób nowotworowych (rak sutka, rak endometrium, rak jajni‑ ka, chorób sercowo‑naczyniowych (choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze, zaburzeń metabo‑ licznych (cukrzyca, nietolerancja glukozy, otyłość, hiperlipidemia, hiperinsulinemia, reumatoidalnego zapa‑ lenia stawów czy osteoporozy. Przedłużenie okresu laktacji i karmienia piersią ma również wymierną korzyść ekonomiczną i stanowi darmową naturalną antykoncepcję. Poniższa praca podsumowuje aktualny stan wie‑ dzy na temat wpływu karmienia piersią na zdrowie matek karmiących.

  12. „Legalizować czy nie?” – analiza związku pomiędzy stosowaniem kanabinoli a częstością występowania i obrazem klinicznym zaburzeń psychotycznych

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Marta Gawłowska

    2010-03-01

    Full Text Available Związek pomiędzy zażywaniem kanabinoli a występowaniem zaburzeń psychotycznych jest opisywany od dawna. Udowodniono między innymi, że kanabinole mogą wywoływać przemijające objawy pozytywne, negatywne i poznawcze psychozy u zdrowych osób oraz zaostrzać objawy lub powodować ich nawrót w przebiegu wcześniej rozpoznanych zaburzeń psychotycznych. Jednak nadal niewiele wiadomo o mechanizmach, które powodują powstawanie tych symptomów. Zgodnie z najnowszymi doniesieniami mogą one angażować układy dopaminergiczny, GABA-ergiczny i glutaminergiczny. Ponieważ tylko u części osób zażywających kanabinole rozwijają się objawy psychotyczne, prawdopodobnie substancje te nie stanowią głównego czynnika sprawczego psychozy, lecz mogą stanowić ważny czynnik ryzyka, który przyczynia się do manifestacji jej objawów. Takie wskaźniki, jak dawka, długość stosowania oraz wiek pierwszego kontaktu z kanabinolami, stanowią uznane czynniki modyfikujące przebieg psychozy, jakkolwiek mechanizm tego zjawiska pozostaje w dużym stopniu niejasny. W ostatnim czasie coraz szersze uznanie zyskują nowe hipotezy, zakładające możliwy wpływ kanabinoli na rozwój centralnego układu nerwowego. Istnieją dowody na to, że endogenny układ kanabinoidalny może odgrywać istotną rolę w takich procesach, jak neurogeneza, różnicowanie, dojrzewanie i migracja neuronów, wydłu- żanie aksonów oraz formowanie struktur gleju. Zażywanie kanabinoidów egzogennych, zaburzając działanie układu endokanabinoidalnego oraz zakłócając procesy neurorozwojowe, może stanowić mechanizm, poprzez który ekspozycja na działanie tych substancji w okresie adolescencji zwiększa ryzyko rozwoju schizofrenii lub innych utrwalonych zaburzeń psychotycznych.

  13. Ciąża i poród u chorych na stwardnienie rozsiane

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Małgorzata Czernichowska-Kotiuszko

    2014-04-01

    Full Text Available Stwardnienie rozsiane (łac. sclerosis multiplex, SM jest główną przyczyną niepełnosprawności u młodych dorosłych i jak większość chorób autoimmunologicznych częściej dotyczy kobiet. Wpływ ciąży na przebieg SM wzbudza zainteresowanie od wielu lat, a w ostatnim okresie stanowi temat badań wieloośrodkowych. Ciąża to zwykle okres bardzo dobrego samopoczucia chorych, najczęściej bez rzutów. Wynika to ze zmiany reaktywności immunologicznej na korzyść reakcji przeciwzapalnych związanych z limfocytami Th2 i cytokinami antyzapalnymi (interleukina 4, 5, 6, 10, TGF-β. Po porodzie zmienia się reaktywność immunologiczna i aktywność choroby wzrasta. Większość badań nie wykazała ogólnego negatywnego wpływu ciąży na niesprawność długoterminową związaną z SM; stwardnienie rozsiane nie ma negatywnego wpływu na przebieg ciąży, porodu i stan dziecka, dlatego chore kobiety mogą planować potomstwo. Choroba nie zwiększa ryzyka powikłań w ciąży i podczas porodu ani wad wrodzonych u dziecka w porównaniu z populacją ogólną. Jednakże każda terapia immunomodulująca jest przeciwwskazana w ciąży. Jeśli pacjentka decyduje się na dziecko, powinna przerwać leczenie; zaleca się również przerwę od leków przed zajściem w ciążę. W pracy podsumowano dostępne informacje na temat klinicznych problemów dotyczących ciąży i porodu u chorych na SM oraz oceniono zagrożenia dla dziecka związane z podawaniem leków.

  14. Współczesna architektura drewniana w poszukiwaniu formy swobodnej

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Michał Golański

    2017-12-01

    Full Text Available Kształtowanie nowoczesnej architektury zgodnej z założeniami zrównoważonego rozwoju wymaga zintegrowanego i synergicznego projektowania zarówno w przypadku noworealizowanych budynków jak i w modernizacji istniejących. Obiekty budowlane powinny wykazywać się nie tylko estetyką, funkcjonalnością i trwałością, lecz również w sposób nieszkodliwy oddziaływać na środowisko, być ekonomicznymi w zużyciu materiałów i energii oraz uwzględniać wszelkie ryzyka z punktu widzenia życia i zdrowia ludzkiego. Drewno, które należy do najstarszych materiałów budowlanych używanych przez człowieka obecne jest w środowisku zabudowanym od początku historii architektury. Modernizm charakteryzował się stopniowym wypieraniem drewna przez inne materiały budowlane: ceramikę, beton i stal. Fizyczne właściwości, łatwość kształtowania i nieskomplikowany proces produkcji w połączeniu z wyjątkowym potencjałem ekologicznym drewna sprawiają, że po okresie względnego regresu konstrukcje drewniane znów stosowane są na dużą skalę. Kreowanie form złożonych w architekturze współczesnej oraz rozwój cyfrowych narzędzi projektowania sprzęgniętych z komputerową technologią obróbki drewna sprawiają, że projektanci uzyskali nowe możliwości kształtowania obiektów architektonicznych. Architektura krzywoliniowa o swobodnej geometrii (free form design odrzuca kartezjańską geometrię i konwencjonalny język brył euklidesowych. Niniejszy artykuł analizuje obiekty architektoniczne charakteryzujące się formami krzywoliniowymi oraz zastosowaniem drewna jako budowlanego materiału konstrukcyjnego.

  15. Ocena lokalnego i systemowego stanu zapalnego u chorych na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc w okresie stabilnym i w zaostrzeniu

    OpenAIRE

    Sylwia Kwiatkowska; Agnieszka Urbania; Urszula Szkudlarek; Marek Zięba

    2008-01-01

    Wstęp: Przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP) charakteryzuje ograniczenie przepływu powietrza przez drogi oddechowe będące wynikiem nadmiernej reakcji zapalnej na wdychane pyły i gazy, głównie dym tytoniowy. W patogenezie tej choroby odgrywają rolę trzy czynniki: proces zapalny, stres oksydacyjny oraz zaburzenia równowagi pomiędzy proteinazami i antyproteinazami. W ostatnich latach coraz więcej danych wskazuje na obecność u chorych na POChP zmian pozapłucnych, takich jak wyni...

  16. Ocena nawyków higienicznych u młodzieży w wieku licealnym = The rating of hygiene habits in people of secondary school age

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Dominik Olejniczak

    2015-08-01

    Dominik Olejniczak1, Katarzyna Taraś2, Urszula Religioni1, Aleksandra Czerw1   1Warszawski Uniwersytet Medyczny    Katedra i Zakład Zdrowia Publicznego    ul. Banacha 1a,    02-097 Warszawa   2Studenckie Koło Naukowe Zdrowia Publicznego    Warszawski Uniwersytet Medyczny    Katedra i Zakład Zdrowia Publicznego    ul. Banacha 1a,    02-097 Warszawa   Adres do korespondencji: Dominik Olejniczak Warszawski Uniwersytet Medyczny Katedra i Zakład Zdrowia Publicznego ul. Banacha 1a, 02-097 Warszawa   dominikolejniczak@op.pl Tel: 22 599 21 80 Fax: 22 599 21 81   Streszczenie   Wprowadzenie Dbanie o higienę jest istotnym elementem w życiu człowieka. Pozwala zachować zdrowie oraz zmniejsza ryzyko występowania niektórych chorób. Już od najmłodszych lat człowiek uczy się podstawowych czynności higienicznych. Z upływem lat dbanie o higienę rąk, twarzy i ciała staje się bardziej istotne. Materiał i metoda W badaniu wzięło udział 417 licealistów, w tym 226 kobiet i 191 mężczyzn. Wszyscy respondenci byli w wieku 17-19 lat, a niemal 80% z nich mieszkała w mieście powyżej 500 tys. mieszkańców. Do badania został wykorzystany autorski kwestionariusz w formie papierowej. Zawierał on 21 pytań dotyczących badanego problemu oraz 3 pytania dotyczące wieku, płci oraz miejsca zamieszkania badanych osób. Uzyskane wyniki poddano analizie statystycznej z wykorzystaniem testu Chi2 Pearsona. Za istotne statystycznie różnice uznano te, dla których prawdopodobieństwo p<0.05. Wyniki Zdecydowana większość licealistów bierze kąpiel - codziennie 60% badanych. Żaden ankietowany licealista nie kąpie się dwa razy w tygodniu. Ponad połowa 55% ankietowanych odpowiedziała, że myje włosy codziennie. Żaden z ankietowanych nie odpowiedział że w ogóle nie myje włosów. Na pytanie jak często ankietowani myją zęby, ponad połowa 54% odpowiedziała, że myje zęby dwa razy dziennie. Wnioski Zachowania higieniczne licealistów są zadowalające. Można stwierdzić, że licealiści dbają o swoją higienę osobistą. Prawie każdy z nich codziennie myje zęby oraz całe ciało. Ponad połowa ankietowanych chodzi kontrolnie do dentysty, oraz stosuje różne dodatkowe preparaty do mycia jamy ustnej, co prowadzi do poprawy stanu uzębienia. Zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia w przyszłości poważniejszych problemów  z zębami.     Respondenci dbają o mycie rąk po wyjściu z toalety lub przyjściu do domu. Obniża to ryzyko zapadnięcia na infekcje i choroby, wynikające z braku zachowania higieny.   Słowa kluczowe: higiena, zachowania zdrowotne, młodzież.   Abstract   Introduction Taking care of your hygiene is a key element in human life. Allows you to stay healthy and reduce the risk of certain diseases. From an early age man learns basic personal hygiene. Over the years, taking care of the hygiene of the hands, face and body becomes more important. Matherial and methodes In the study, 417 high school students participated, including 226 women and 191 men. All respondents were aged 17-19 years, and almost 80% of them lived in the city more than 500 thousand. residents. The survey questionnaire was used author of the paper. It included 21 questions on the test problem, and three questions on age, gender and place of residence of individuals. The results were statistically analyzed using Pearson Chi2 test. The differences were considered statistically significant those for which the probability of p <0.05. Results The vast majority of high school students taking a bath - every day 60% of the respondents. No high school student respondent does not bathe twice a week. More than half of the 55% of respondents said that washing your hair every day. None of the respondents did not answer it at all does not wash hair. When asked how often respondents brush their teeth, more than half of the 54% said that brushing teeth twice a day. Conclusions Hygienic behavior of high school students are satisfactory. It can be concluded that high school students take care of their personal hygiene. Almost all of them daily brushing teeth and body. More than half of the respondents regard as controls to the dentist, and uses a variety of additional preparations for washing the mouth, which leads to the improvement of the teeth. Reduces the likelihood of future serious problems with their teeth. Respondents care about washing their hands after going to the toilet or returning home. This reduces the risk of developing infections and diseases due to lack of hygiene.   Key words: hygiene, health behaviour, young people.

  17. Ocena założenia o kontynuacji działalności przedsiębiorstwa z punktu widzenia biegłych rewidentów

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Tomasz Iwanowicz

    2017-12-01

    Full Text Available Celem artykułu jest przedstawienie oceny założenia o kontynuacji działalności z punktu widzenia bie- głych rewidentów oraz wskazanie przykładowych funkcji logistycznych mogących posłużyć biegłym rewidentom w tej ocenie. W wyniku przeprowadzonych badań, dziewięciu biegłych rewidentów na dziesięciu uznało, że weryfikacja założenia o kontynuacji działalności jest kluczowa z punktu widzenia badania sprawozdań finansowych. Jednocześnie zaledwie trzech biegłych rewidentów wskazało, że wie, czym są modele dyskryminacyjne oraz oświadczyło, że rozumie sposób ich działania, a tylko jedna osoba potwierdziła, że korzystała z tego rodzaju modeli przy ocenie założenia o kontynuacji działalności. Po- nadto, pomimo rosnącego wykorzystania analizy dyskryminacyjnej do oceny sytuacji finansowej przed- siębiorstw wyestymowane do tej pory modele nie były skierowane do użycia bezpośrednio przez bie- głych rewidentów. Biorąc to pod uwagę, próba stworzenia modeli dyskryminacyjnych dla biegłych rewi- dentów nie jest tematem błahym i pozostaje atrakcyjnym obszarem do prowadzenia badań naukowych. Prezentowane w artykule autorskie funkcje logistyczne są wynikiem badań przeprowadzonych na próbie 545 sprawozdań finansowych, opublikowanych przez 140 spółek kapitałowych zarejestrowanych w warszawskich sądach okręgowych i rejonowych, w tym 80 spółek, które w rzeczywistości upadły, oraz informacji uzyskanych podczas wywiadów z dziesięcioma biegłymi rewidentami, którzy w tym czasie czynnie wykonywali swój zawód. Przeprowadzone badania umożliwiły m.in. określenie funkcji dyskry- minacyjnych, spełniających postawione przez biegłych wymagania, jak również sprawdzenie ich uży- teczności.

  18. Ocena zmiany warunków hydrologicznych na terenach zurbanizowanych z wykorzystaniem technik GIS = GIS-based assessment of changes related to hydrological conditions in urban areas

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Danuta Szumińska

    2015-05-01

    email: dszum@ukw.edu.pl1   Streszczenie   W artykule zaprezentowano możliwości wykorzystania technik GIS do przeprowadzenia analizy zmiany warunków hydrologicznych. Badania przeprowadzono na terenie zurbanizowanym, na którym dokonano zmian rzeźby oraz sposobu użytkowania terenu. Spowodowało to pojawieniem się problemów z odwodnieniem terenu, przede wszystkim w czasie wzmożonego zasilania z opadów deszczu i roztopów śniegu. W celu określenia przyczyn występujących problemów porównano rzeźbę terenu oraz wyznaczono kierunki odpływu wód powierzchniowych przed i po zagospodarowaniu działki d (Ryc. 1. Czasochłonne i kosztochłonne badania geologiczne wykonano w minimalnym zakresie (Tab. 1 i zostały one wykorzystane jako informacja uzupełniająca, pozwalająca na ocenę możliwości infiltracji wody w podłoże. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że główne przyczyny problemów z odwodnieniem terenu związane są ze stworzeniem barier w postaci podmurówek ogrodzeń zlokalizowanych prostopadle do kierunków odpływu wody (Fot. 1, Fot. 2. Zmiany rzeźby były w analizowanym przypadku czynnikiem mniej istotnym.   Słowa kluczowe: warunki hydrologiczne, infiltracja, model rzeźby terenu, kierunki odpływu, użytkowanie terenu, tereny zurbanizowane.   Abstract   The paper discusses the possibilities of employing GIS for conducting analysis of changes in hydrological conditions. The study was carried out in an urban area featuring altered relief and use of land. This caused problems with draining the terrain, particularly at times of increased rainwater and meltwater supply. In order to identify the causes of the occurring problems, we compared land relief prior and after the plot was developed, as well as indicated the directions of surface water runoff (Fig. 1. Time-consuming and expensive geological research activities were restricted to minimum (Tab. 2 and the data thus obtained were used as supplementary information to assess the capacity for water infiltration into the ground. The study enabled us to draw a conclusion that the main cause of the drainage problems is related to the construction of barriers, i.e. fencing base running perpendicular to the direction of water runoff  (Photo 1 and 2. The changes in land relief were in this case of lesser importance.   Key words: hydrological conditions, infiltration, digital elevation model, runoff directions, land use, urban areas.

  19. „Samopublikowanie”: stara metoda – nowy sens w dobie e-science

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Piotr Nowak

    2009-01-01

    Full Text Available Poruszane w tekście zagadnienia wiążą się z problematyką budowy nowych systemów informacyjnych w nauce, które w piśmiennictwie określa się mianem e-library, library 2.0, e-science, Web 2.0 etc. Artykuł mówi o koniecznych zmianach zachowań ludzi nauki w zakresie publikowania w kontekście wspomnianych kierunków rozwoju komunikacji naukowej. Autor przewiduje, że budowa nowych systemów informacyjnych spopularyzuje samopublikację (self-publishing tekstów naukowych, która zdynamizuje rozwój repozytoriów o otwartym dostępie (open access. Zjawisko samopublikacji wpłynie także na zmianę metod oceny publikacji naukowych. Ich ocena będzie mogła się dokonywać przez automatyczne obliczanie cytowalności. Stopniem uzyskiwanych cytowań będzie można także parametryzować teksty opublikowane przez autorów w repozytoriach już po pozytywnej ocenie peer review. Ponadto, jak twierdzi autor, zjawisko samopublikacji powinno spopularyzować blogosferę w nauce, a w tym kontekście z pewnością pojawi się nawyk bezpośredniego komentowania wzmianek uczonych o własnych pracach badawczych przez specjalistów reprezentujących te same dyscypliny. Taka wymiana informacji będzie możliwa dzięki rozpowszechnieniu się samopublikacji i powinna w pełni zastąpić organizowanie drogich konferencji naukowych, w których udział bierze najczęściej tylko część środowiska. Autor uważa, że na marginesie zasygnalizowanych zmian pojawią się także zjawiska niepożądane, których przejawem z pewnością będzie „wykluczenie” najstarszych generacji uczonych, z uwagi na niemożność opanowania przez nich nowych technologii.

  20. Zachowania zdrowotne studentów Dietetyki = Health behaviors of students of Dietetics

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Weber-Rajek

    2016-06-01

    6.        Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu   Słowa kluczowe: zachowania zdrowotne, studenci. Key words: health behaviors, students.     Streszczenie Bardzo ważną rolę w procesie ochrony zdrowia jest styl życia człowieka – jego nawyki oraz wzorce postępowania. Celem badań była ocena zachowań zdrowotnych studentów kierunku Dietetyka. Grupę badawczą (Grupa I stanowiło 80 studentów kierunku Dietetyka. Grupę porównawczą (Grupa II stanowiło 70 studentów kierunków „niemedycznych” (kierunki inżynierskie. W grupie studentów Dietetyki uzyskano wysoki poziom zachowań zdrowotnych. Najwyższy poziom zachowań zdrowotnych uzyskano w kategorii „prawidłowe nawyki żywieniowe”. Studenci kierunku Dietetyka uzyskali wyższe wyniki zachowań zdrowotnych od studentów kierunków inżynierskich. Wprowadzanie programów promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej powinno objąć wszystkie kierunki studiów, tym bardziej, że wczesna dorosłość jest najlepszym okresem dla osiągnięcia długotrwałych korzyści z wyboru zdrowego trybu życia.       Summary Very important role in the protection of health is a lifestyle - habits and patterns of conduct. The aim of the study was to assess health behaviors of Dietetics students. The research group (Group I conducted of 80 students of Dietetics. The control group (Group II conducted of 70 students of non-medical (in engineering. In the group of Dietetic student achieved a high level of health behaviors. The highest level of health behaviors was achieved in the category of "nutrition habits." Students of Dietetics scored higher health behavior of engineering students. Entering programs of health promotion and health education should be extended to all fields of study, especially that early adulthood is the best time to achieve long-term benefits of a healthy lifestyle choice.

  1. Psychiatria konsultacyjna – historia i współczesność

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Piotr Ścisło

    2014-09-01

    Full Text Available Publikacja ma na celu przybliżenie zagadnienia psychiatrii konsultacyjnej. Prezentuje jej definicję, cele i zadania, działalność edukacyjną oraz historię – od starożytności do czasów nowożytnych, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju tej dziedziny w Polsce. Na podstawie dostępnego piśmiennictwa przedstawiono funkcjonowanie psychiatrii konsultacyjnej w poszczególnych krajach; szczególny nacisk położono na zasady szkolenia i edukacji. Ponadto wymieniono wyzwania stojące przed omawianą dyscypliną. Jej rozwój wiąże się z rozwojem medycyny, m.in. w dziedzinie transplantologii, onkologii, pandemii chorób zakaźnych i biomedycyny, więc wraz z postępem medycznym będą się pojawiać nowe psychologiczne i emocjonalne wyzwania, które staną się obszarem działań psychiatrii konsultacyjnej. Omówiono jej wpływ na inne dziedziny medycyny: zgłoszone i przeprowadzone konsultacje psychiatryczne znacząco skracają długość pobytu w szpitalu (istnieje bezpośredni związek między czasem zgłoszenia konsultacji a długością hospitalizacji, pomagają obniżyć koszty opieki medycznej, oferują lepszy dostęp do opieki psychiatrycznej, zwiększają wykrywalność chorób psychicznych, których część może stanowić zagrożenie dla życia, oraz wpływają na jakość życia pacjentów. We wnioskach ujęto pięć głównych zadań psychiatrii konsultacyjnej. Są to: diagnostyczna ocena, identyfikacja barier powrotu do zdrowia, identyfikacja ponownego pogorszenia, krótka psychoterapia skoncentrowana na problemie i leczenie farmakologiczne.

  2. Identification of Plasmodiophora brassicae Wor. isolate suppressing clubroot resistance in ‘Kilaxy’ F1 white cabbage

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Wesołowska Maria

    2014-06-01

    Full Text Available Celem badań była ocena patogeniczności izolatów Plasmodiophora brassicae Wor. pobranych z porażonych kiłą roślin kapusty głowiastej białej pochodzących z różnych rejonów Polski. Oceniano wirulencję siedmiu izolatów tego patogena. Do określenia wirulencji izolatów P. brassicae użyte zostały obiekty wzorcowe, były to materiały hodowlane kapusty głowiastej białej odporne i podatne na kiłę. Nasiona kapusty inokulowano poprzez moczenie ich w zawiesinie zarodników przetrwalnikowych patogena. Ocenę podatności roślin na kiłę prowadzono w oparciu o 9-cio stopniową skalę porażenia korzeni roślin w stadium ośmiotygodniowej rozsady i podczas jesiennego zbioru roślin na polu zainfekowanym P. brassicae. Izolaty pochodzące z Pobiednika i Goźlic były bardziej wirulentne. Izolat P z Pobiednika spowodował porażenie roślin odmiany ‘Kilaxy’ F1 co oznaczało przełamanie cechującej tę odmianę odporności na kiłę. Odmiana ta w stosunku do pozostałych izolatów potwierdziła swoją odporność. Wrażliwa linia HTM charakteryzowała się najwyższym stopniem porażenia. Odnotowano różny poziom wrażliwości na zastosowane izolaty pomiędzy liniami pochodzącymi z mających geny odporności odmian ‘Oregon123’ i ‘Badger Shipper’. Mniej podatna na zastosowane izolaty była linia ‘Oregon123’. Obserwowano wpływ zastosowanych do inokulacji nasion izolatów na reakcję na patogena dojrzałych roślin kapusty na polu kiłowym

  3. Nietrzeźwość a ryzyko zgonu w wypadku komunikacyjnym = Insobriety and the risk of death in traffic accident

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Dorota Lasota

    2015-06-01

    2 Zakład Medycyny Sądowej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego   Autor do korespondencji: mgr Dorota Lasota Katedra i Zakład Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej WUM Banacha 1b, 02-097 Warszawa e-mail: dorota.lasota@wum.edu.pl   Streszczenie   Wprowadzenie. Wypadki komunikacyjne są istotnym problemem cywilizacyjnym, a także medycznym i społecznym. Ponadto są dominującą przyczyną urazów, których skutki mogą prowadzić do trwałego uszczerbku na zdrowiu, a nawet śmierci. Czynnikiem w sposób istotny wpływającym na wzrost ryzyka wypadków komunikacyjnych jest nietrzeźwość. Cel pracy. Analiza stanu trzeźwości i jej wpływu na śmiertelność ofiar wypadków komunikacyjnych. Materiał i metoda. Dane uzyskano z Zakładu Medycyny Sądowej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Analizą objęto dane z lat 2009-2013. Grupę badaną stanowiły ofiary wypadków komunikacyjnych. W analizie uwzględniono wiek, płeć, wyjściową przyczynę zgonu, wynik badania sekcyjnego oraz stężenie alkoholu etylowego w materiale biologicznym. Wyniki. Liczba ofiar wypadków komunikacyjnych w badanym czasie miała tendencję malejącą. Najliczniejszą grupę ofiar wypadków komunikacyjnych spośród wszystkich kategorii stanowili piesi. U nietrzeźwych pieszych, odnotowano istotnie wyższe stężenia alkoholu w porównaniu do innych  nietrzeźwych ofiar wypadków komunikacyjnych. W analizowanym materiale stwierdzono ponadto zależność między stężeniem alkoholu a wiekiem i płcią nietrzeźwych ofiar wypadków komunikacyjnych. Wnioski. Nietrzeźwość uczestników ruchu drogowego to jeden z najistotniejszych czynników ryzyka wypadków komunikacyjnych ze skutkiem śmiertelnym. Wiele uwagi poświęca się nietrzeźwości kierowców, tymczasem równie istotnym problemem okazuje się być nietrzeźwość pieszych, na co wskazują wyniki przeprowadzonej analizy. Nie tylko więc nietrzeźwi kierowcy, ale również nietrzeźwi piesi stwarzają potencjalne

  4. Wielokryterialna ocena różnych wariantów lokalizacji ujęcia wód podziemnych dla oczyszczalni ścieków w Częstochowie

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Łukasz Kaczmarek

    2015-03-01

    Full Text Available Działalność przemysłowa wpływa bezpośrednio na środowisko. Przykładem tego jest wpływ ujęć wód podziemnych na warunki hydrogeologiczne. Kluczowym elementem tego zagadnienia jest wybór optymalnej lokalizacji projektowanego ujęcia. Przedstawiany artykuł opisuje wielokryterialną ocenę różnych wariantów lokalizacji ujęcia wód podziemnych. Woda z projektowanego ujęcia będzie dostarczana do oczysz­czalni ścieków w Częstochowie do celów technologicznych. W celu zaprojektowania odpowiedniej studni głębinowej spełniającej określone wymagania przeprowadzono ob­liczenia analityczne m.in. promienia leja depresji i głębokości depresji, izochromy 25 lat oraz ustalono wytyczne dla projektu studni. Wykonano również wykres zwierciadła wód podziemnych podczas interakcji z ujęciem. Rezultatem wyżej wymienionych obliczeń było określenie zasięgu leja depresji oraz wybór wariantu budowy dwóch studni w ra­mach jednego ujęcia wód podziemnych. Dzięki wykonanej analizie zweryfikowano moż­liwości wspomagania procesu podejmowania szybkich i racjonalnych decyzji dla dużych obszarów, gdzie występuje wiele czynników wpływu na wydajność studni głębinowej.

  5. Zespół nakładania astmy i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Jadwiga Kroczyńska-Bednarek

    2011-07-01

    Full Text Available Astma i przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP to zapalne choroby dróg oddechowych, które łączy obecność ograniczenia przepływu powierza przez drogi oddechowe podkreślane w ich definicji. Zapalenie, które leży u podłoża obu chorób, różni się jakościowo rodzajem przeważających komórek i głównych mediatorów zapalnych. Inna jest też na ogół odpowiedź na leki rozszerzające oskrzela w astmie i POChP. Pomimo tych różnic i znaczących odrębności naturalnego przebiegu, rokowania i patogenezy właściwe rozpoznanie obu chorób w praktyce jest trudne, a niekiedy nawet niemożliwe z powodu nakładania się cech astmy i POChP u tego samego pacjenta. Wraz z upływem lat u części chorych na astmę dochodzi do utrwalenia się obturacji, a wielu pacjentów z POChP wykazuje istotną reaktywność oskrzeli i częściową odwracalność obturacji. Nawet profil zapalenia w ciężkiej astmie może zmieniać się na podobny do obserwowanego w POChP, a zaostrzenie POChP przebiega niejednokrotnie z większym udziałem eozynofilów. Głównej przyczyny takiego współwystępowania obu schorzeń (zespołu nakładania upatruje się we wspólnych czynnikach ryzyka i fakcie, że sama astma może zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia POChP. Powszechność zjawiska zmusza do wypracowania skutecznych metod zapobiegania rozwojowi zespołu nakładania, lepszego różnicowania obu chorób, a w przypadku ich współistnienia – do poszukiwania optymalnych sposobów postępowania i leczenia.

  6. Rola aktywności ruchowej w zapobieganiu zaburzeniom poznawczym

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Andrzej W. Ziemba

    2014-11-01

    Full Text Available Regularna aktywność ruchowa wywołuje szereg zmian adaptacyjnych, zwłaszcza w układzie krążenia i przemianie materii. W licznych pracach na temat pojedynczego wysiłku i wzmożonej aktywności fizycznej pojawia się coraz więcej potwierdzeń ich korzystnego wpływu na kształtowanie funkcji poznawczych. U podstaw mechanizmów związanych z tym wpływem leżą zmiany anatomiczne i funkcjonalne, m.in. zwiększenie przepływu krwi przez mózg, angiogenezy i neurogenezy, objętości istoty szarej w korze czołowej i skroniowej. Wysiłek pobudza wydzielanie czynników troficznych, wśród których dla procesów poznawczych, plastyczności synaptycznej, poprawy szlaków sygnałowych neurogenezy i funkcji naczyniowych kluczowe są czynnik troficzny pochodzenia mózgowego i insulinopodobny czynnik wzrostowy. Aktywność ruchowa wywołuje wzmożoną ekspresję czynnika troficznego pochodzenia mózgowego, co pozytywnie wpływa na procesy energetyczne i aktywuje w mózgu wiele układów energetycznych, które korzystnie modyfikują potencjał synaptyczny przetwarzania informacji ważnych w kształtowaniu funkcji poznawczych. Wysiłek redukuje stan zapalny przez obniżenie we krwi stężenia cytokin prozapalnych, mogących się przyczyniać do rozwoju procesów neurodegeneracyjnych. Redukuje czynniki ryzyka zespołu metabolicznego, a zwłaszcza nadciśnienie i insulinooporność, więc zmniejsza ryzyko wystąpienia zaburzeń czynności poznawczych, poprawia funkcjonowanie mózgu, opóźnia początek i spowalnia rozwój zaburzeń w chorobach neurodegeneracyjnych, a wśród nich w chorobie Alzheimera i chorobie Parkinsona. Za sprawą wymienionych mechanizmów aktywność ruchowa wydaje się niezbędna do zachowania prawidłowych funkcji poznawczych w każdym wieku.

  7. Łuszczyca paznokci

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Hanna Wolska

    2010-09-01

    Full Text Available Łuszczycowe zmiany paznokciowe występują u około 50% pacjentówz łuszczycą zwyczajną i powyżej 80% osób z łuszczycą stawową. Zmianymogą mieć różnorodny charakter, z czego najczęściej występującymii/lub stwarzającymi największe problemy dla pacjentów są: naparstkowanie,hiperkeratoza podpaznokciowa oraz onycholiza. Mogą oneutrudniać wykonywanie nie tylko czynności dnia codziennego, alenawet pracy zawodowej, a tym samym wpływać wybitnie niekorzystniena jakość życia. Istnieją ponadto dane wskazujące na wyraźnyzwiązek między zmianami paznokciowymi i łuszczycą stawową.Związek ten zaznacza się zwłaszcza przy objęciu procesem zapalnymdystalnych stawów międzypaliczkowych. Nasilone zmiany paznokciowewydają się jednym z głównych czynników ryzyka rozwoju łuszczycystawowej. Stopień zajęcia paznokci określa się najczęściej zapomocą tzw. skali NAPSI, która pozwala na obiektywne porównanieskuteczności poszczególnych terapii. Jest to o tyle istotne, że dotychczasnie ma ujednoliconych metod leczenia przy tej lokalizacji łuszczycy.Wszystkie leki podawane ogólnie, zwłaszcza retinoidy, mogąpowodować poprawę stanu paznokci. Badania kontrolowane nowychpreparatów wskazują na znaczną skuteczność infliksymabu, a obserwacjekliniczne – również adalimumabu. Najczęściej jednak stosuje siępreparaty miejscowe, z których najskuteczniejsze wydają się kortykosteroidy,zwłaszcza w iniekcjach domiejscowych, co może jednakłączyć się z istotnymi działaniami niepożądanymi. Bezpieczniejsze jeststosowanie miejscowych pochodnych witaminy D i witaminy A – kalcypotriolui tazarotenu, ale ich skuteczność zależy w dużej mierze odsposobu aplikacji – pod okluzją czy bez okluzji, czy też w skojarzeniuz miejscowymi kortykosteroidami. Postępowanie u pacjentów z łuszczycąpaznokci nadal pozostaje problemem.

  8. Bezobjawowa dławica piersiowa u chorego z zespołem metabolicznym – nowoczesne badania nieinwazyjne w diagnostyce i ocenie efektu leczenia

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Paweł Krzesiński

    2012-07-01

    Full Text Available Wszystkie składowe zespołu metabolicznego zwiększają ryzyko sercowo‑naczyniowe, a cukrzyca uznawana jest za szczególnie silny negatywny czynnik prognostyczny. Pacjenci z cukrzycą często negują typowe dolegli‑ wości dławicowe, skarżąc się jedynie na niespecyficzną duszność, nadmierną potliwość, uczucie zmęczenia, wyczerpania. Równocześnie jej występowanie wiąże się z istotnym niedoszacowaniem występowania choro‑ by wieńcowej, późniejszym rozpoznaniem niedokrwienia mięśnia sercowego, nieoptymalną farmakoterapią i rzadszym leczeniem interwencyjnym. Autorzy przedstawiają przypadek chorego z zespołem metabolicznym (negującego dolegliwości dławicowe, diagnozowanego w kierunku choroby niedokrwiennej serca z powodu dyskretnych nieprawidłowości elektrokardiograficznych. Wykonanie sekwencji nieinwazyjnych badań obrazo‑ wych (radioizotopowy test wysiłkowy, badanie echokardiograficzne z oceną kurczliwości metodą odkształce‑ nia dwuwymiarowego umożliwiło rozpoznanie i ocenę efektu leczenia zaawansowanej choroby wieńcowej. Szczególnie wartościową obserwacją było wystąpienie w trakcie fazy recovery radioizotopowego testu wysił‑ kowego opóźnionego uniesienia odcinka ST, co jest zjawiskiem bardzo rzadkim, a świadczącym o istotnym zwężeniu naczynia nasierdziowego. W opisywanym przypadku rozpoznanie choroby wieńcowej zostało usta‑ lone dzięki zastosowaniu nowoczesnych technik obrazowania, których nieinwazyjny charakter gwarantuje bez‑ pieczeństwo pacjenta. Wykorzystanie tych wysoce wiarygodnych metod diagnostycznych umożliwiło wykry‑ cie krytycznego zwężenia tętnicy wieńcowej, którego konsekwencją hemodynamiczną mógł być w niedalekiej przyszłości ostry zespół wieńcowy, jako pierwsza manifestacja kliniczna choroby wieńcowej. W przypadku wątpliwości klinicznych, zwłaszcza u asymptomatycznych chorych wysokiego ryzyka sercowo‑naczyniowego, słuszne jest zatem

  9. Ropniak nadtwardówkowy kanału kręgowego

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Dariusz J. Jaskólski

    2014-07-01

    Full Text Available Ropniakiem nadtwardówkowym kanału kręgowego nazywamy zbiornik ropy położony nad oponą twardą krę- gosłupa. Bywa powikłaniem zapalenia krążka międzykręgowego oraz zapalenia kości trzonu kręgu, lecz znacznie częściej powstaje w efekcie rozsiewu zakażenia (układu moczowego, wsierdzia, płuc drogą krwiopochodną. Jest dwukrotnie częstszy u mężczyzn; występuje zwykle u chorych powyżej 30. roku życia. Czynniki ryzyka to: narkomania, immunosupresja, cukrzyca, alkoholizm, obecność ognisk zakażenia i przebycie operacji lub otwartego urazu kręgosłupa. Źródło infekcji pozostaje niewykryte u <40% osób. Znamienna triada objawów obejmuje gorączkę, silny miejscowy ból kręgosłupa i postępujący zespół neurologiczny. Wczesne rozpoznanie stanowi niezwykle ważny aspekt – leczenie może wprawdzie zapobiec rozwojowi deficytu neurologicznego, lecz żadną miarą nie daje pewności jego ustąpienia. Do postawienia właściwej diagnozy niezbędne jest wykonanie badań obrazowych, najlepiej MRI. Leczenie polega na chirurgicznym usunięciu ropniaka i długotrwałej antybiotykoterapii. Zabieg operacyjny ma na celu odbarczenie elementów nerwowych, staranną ewakuację ropy i ziarniny zapalnej oraz uzyskanie materiału do badań mikrobiologicznych. Śmiertelność sięga 16%. Rokowanie co do funkcji zależy przede wszystkim od początkowego stanu neurologicznego i czasu trwania deficytów – jeśli przekracza on 72 godziny, nie ma szans na poprawę. Czynniki negatywnie wpływające na rokowanie to: obecność współ- istniejących chorób, przebycie wielokrotnej operacji kręgosłupa, ropniak w odcinku piersiowym oraz zakażenie szczepem MRSA.

  10. Farmakogenetyczne uwarunkowania lekooporności w padaczce

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Alicja Kozera-Kępniak

    2013-06-01

    Full Text Available Padaczka jest jedną z najczęstszych chorób ośrodkowego układu nerwowego, występującą u około 1% populacji na świecie. Charakteryzuje się występowaniem nawracających napadów o różnej symptomatologii. Szacuje się, że u 30% pacjentów mimo prowadzonego właściwego leczenia przeciwpadaczkowego nadal występują napady drgawkowe. Jest to tak zwane zjawisko lekooporności. W Polsce problem ten dotyczy około 100 000–120 000 chorych. Czynnikami predysponującymi do wystąpienia padaczki lekoopornej są: ujawnienie się choroby przed 1. rokiem życia, duża częstotliwość napadów przed rozpoczęciem leczenia oraz zmiany strukturalne mózgu, w tym wady rozwojowe kory mózgowej. Niekontrolowane napady padaczkowe pogarszają jakość życia chorych, zwiększając ryzyko urazów, wpływając negatywnie na samopoczucie fizyczne oraz funkcjonowanie psychospołeczne. Chociaż znane są potencjalne czynniki ryzyka, to nadal nie wiadomo, dlaczego u dwóch pacjentów z tym samym rodzajem padaczki lub tym samym typem napadów skuteczność leczenia lekami przeciwpadaczkowymi może być skrajnie różna. Wśród możliwych przyczyn tego zjawiska wymienia się czynniki genetyczne, zmieniające właściwości farmakodynamiczne i farmakokinetyczne stosowanych leków. Do grupy tych czynników zalicza się: genetycznie uwarunkowany polimorfizm niektórych enzymów mikrosomalnych (CYP2C9, CYP2C19, glikoproteiny P, białka MRP (multidrug resistance-associated protein oraz zaburzenia funkcji farmakodynamicznych receptorów GABA (GABAA i kana- łów jonowych. Wydaje się, że badania nad mechanizmami lekooporności mogą skutkować wprowadzeniem nowych strategii terapeutycznych. Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie wpływu powyżej wymienionych czynników genetycznych na brak skuteczności leczenia w padaczce.

  11. Changes in flood risk impacted by river training – case study of piedmont section of the Vistula river

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Łajczak Adam

    2014-12-01

    Full Text Available Zmiany w zagrożeniu powodziowych powodowane przez regulację rzeki na przykładzie przedgórskiego odcinka Wisły. W pracy zanalizowano główne problemy związane z zagrożeniem powodziowym w dolinie przedgórskiego odcinka Wisły (południowa Polska. Ten odcinek rzeki podlega pracom regulacyjnym od połowy XIX wieku. Omówiono wiele problemów wpisujących się w główny nurt dyskusji na temat efektywności stosowanych metod regulacji rzek. Główną uwagę zwrócono na: (1 aktualny stan zagrożenia powodziowego, (2 wielkość odpływu rzeki, (3 zmiany w zagrożeniu powodziowym od początku prac regulacyjnych z uwzględnieniem zmian w geometrii koryta i zmian w wielkości odpływu rzeki odzwierciedlających efekty prac regulacyjnych. Za główną cechę hydrologiczną badanego odcinka Wisły należy uznać znaczny od zapoczątkowania prac regulacyjnych wzrost wielkości przepływu pełnokorytowego, który trwa nadal. Oznacza to, że zmniejsza się ilość wody w rzece, która podczas stanów wyższych od stanu pełnokorytowego może zatapiać strefę międzywala. Tą uwagę uznano za podstawę analizy zmian w zagrożeniu powodziowym w przedgórskim odcinku Wisły. Ocenę tych zmian w badanym odcinku rzeki nie można jednak uznać za jednoznaczną, gdyż niektóre zmiany w warunkach odpływu przyczyniają się do zmniejszenia ryzyka powodzi, podczas gdy inne są odpowiedzialne za jego zwiększenie. W pracy wykorzystano dane z ponad 100-letniego okresu udostępnione przez Państwową Służbę Hydrologiczną, uwzględniono również mapy opublikowane w dużej skali w ostatnich 230 latach, a także wyniki badań terenowych autora.

  12. Zachowania zdrowotne studentów Fizjoterapii = Health behaviors of students of Physiotherapy

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Mariusz Baumgart

    2015-06-01

    3. Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz, Polska   Autor do korespondencji dr. n.med. Mariusz Baumgart e-mail baumgartmar@gmail.com   Streszczenie   Styl życia jest głównym determinantem zdrowia. Wczesna dorosłość jest najlepszym okresem dla osiągnięcia długotrwałych korzyści z wyboru zdrowego trybu życia. Jednakże wyniki badań dotyczących zachowań zdrowotnych młodzieży prowadzonych w Polsce i na świecie nie są zadawalające. Celem pracy była ocena zachowań zdrowotnych młodzieży studiującej  na kierunku Fizjoterapia. Badania miały także na celu określenie, czy istnieje różnica w zachowaniach zdrowotnych między kobietami i mężczyznami. Średni wynik kwestionariusza IZZ dla całej badanej grupy wynosi 6,76 sten, co stanowi granicę między wynikami  średnimi a wysokimi. W całej badanej grupie najlepsze wyniki uzyskano w kategorii „prawidłowe nawyki żywieniowe”, najgorsze w kategorii „praktyki zdrowotne”. Nie wykazano różnic istotnych statystycznie w wynikach zachowań zdrowotnych między kobietami i mężczyznami.   Summary   Life style is the main health determiner. Early adulthood is the best period for achieving long-term advantages by choosing healthy life style. However, the results of the research concerning health behaviours of the young people done in Poland and in the world are not satisfactory. The aim of the study was to assess health behaviors among young people studying Physiotherapy. The aim of the study was also to determine whether there is a difference in health behaviours among women and men. An average IoHB result for the entire examined group amounts to 6.76 sten which is the upper limit for average results. The best IoHB questionnaire results were obtained in the category “proper nutrition habits”, the worst in the category “health practices”. It has not been demonstrated statistically significant differences between men and women.   Słowa kluczowe: zachowania zdrowotne

  13. Wpływ wysiłku fizycznego na funkcję układu oddechowego w twardzinie układowej

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Stanisław Sierakowski

    2010-12-01

    Full Text Available Cel: Powikłania ze strony układu oddechowego stanowią główną przyczynę zgonów pacjentów z twardziną układową (TU. Tętniczenadciśnienie płucne i śródmiąższowa choroba płuc stanowią najistotniejszez nich. Pacjenci są jednak często zdiagnozowani dopierow późnym okresie choroby, dlatego też istotne jest opracowaniemetody diagnostycznej do wczesnego wykrywania tych powikłań.Celem pracy była ocena wpływu wysiłku fizycznego na zmiany parametrówoddechowych. Materiały i metody: Badania przeprowadzono wśród 32 pacjentów zezdiagnozowaną TU; 72% pacjentów miało postać ograniczoną TU,28% postać uogólnioną. Wykonywano pomiar zdolności dyfuzyjnejpłuc dla tlenku węgla (DLCO, natężonej pojemności życiowej (FVC,natężonej objętości wydechowej pierwszosekundowej (FEV1 orazcałkowitej pojemności płuc (TLC w spoczynku oraz bezpośrednio pozakończeniu wysiłku fizycznego. Wyniki: Pod wpływem wysiłku fizycznego obserwowano wzrostDLCO od 59,7% do 68,1% wartości należnej (p < 0,005. Nie stwierdzononatomiast istotnych statystycznie zmian wartości FVC, FEV1oraz TLC. Wnioski: U chorych na TU zdolność dyfuzyjna płuc dla tlenku węglapo wysiłku fizycznym uległa istotnej statystycznie poprawiew porównaniu z wartościami spoczynkowymi. Związane jest toz koniecznością zapewnienia właściwego utlenowania krwi tętniczeji wynika m.in. ze zwiększenia pojemności łożyska naczyniowego.W klinicznej interpretacji wartości DLCO należy uwzględniać opróczstężenia hemoglobiny i objętości pęcherzykowej także wpływ wysiłkuoraz związane z nim zmiany wielkości objętości rzutu serca.

  14. Ostre uszkodzenia nerek u dzieci leczonych na oddziale intensywnej terapii dziecięcej – prospektywna analiza epidemiologiczna

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Jakub Malesza

    2011-10-01

    Full Text Available Wstęp: Ostre uszkodzenie nerek (acute kidney injury, AKI na oddziałach intensywnej terapii (OIT występuje bardzo często. Ocenia się, że powikłanie to dotyczy około 5-31% dorosłych oraz 4,5-10% dzieci w OIT. Struktura występowania AKI zależy od stopnia referencyjnego szpitala i liczby oddziałów zabiegowych. Cel pracy: Ocena częstości występowania ostrego uszkodzenia nerek na OIT trzeciorzędowego ośrodka pediatrycznego z zapleczem do prowadzenia leczenia nerkozastępczego. Metody: Badanie przeprowadzono jako badanie prospektywne i obserwacyjne, polegało na ocenie częstości występowania AKI w grupie chorych przyjętych na oddział. Do badania kwalifikowano chorych, którzy ukończyli 28 dni, a nie ukończyli 18 lat w dniu przyjęcia. Kryteriami wyłączania pacjentów były: wiek poniżej 1 miesiąca oraz powyżej 18. roku życia, śmierć pnia mózgu w chwili przyjęcia, pobyt na oddziale powyżej 24 godzin. Do oceny AKI zastosowano skalę RIFLE. Wyniki: Do badania zakwalifikowano 198 pacjentów. Kryteria ostrego uszkodzenia nerek spełniło 26 osób (13,1%. Byli to głównie pacjenci po operacjach kardiochirurgicznych (88,5%. Śmiertelność w grupie pacjentów z AKI wyniosła 34,6%. Metody nerkozastępcze zastosowano w 30,7% przypadków AKI (dializę otrzewnową i ciągłe techniki leczenia nerkozastępczego. Śmiertelność w grupie pacjentów dializowanych wynosiła 88,8%. Podsumowanie: Badanie wykazało, że częstość występowania ostrego uszkodzenia nerek na OIT wielospecjalistycznego ośrodka referencyjnego jest wysoka i zależy od specyficznego profilu pacjentów z wysokim ryzykiem okołooperacyjnym. W takim ośrodku konieczne jest zapewnienie dostępności wszystkich metod leczenia nerkozastępczego.

  15. Somatyczna determinacja płciowa w nadwadze i otyłości

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Michał Zych

    2015-12-01

    Full Text Available Wstęp: Somatyczne wielkości, takie jak masa (Mc i wysokość ciała (Wc, są używane do wyliczania wskaźników wagowo--wzrostowych i stanowią pomoc w diagnozowaniu nadwagi i otyłości. Cel pracy: Celem pracy jest ocena nadwagi i otyłości kobiet i mężczyzn w świetle prostych wskaźników somatycznych. Materiał i metody: W prezentowanej pracy porównano wskaźniki somatyczne 179 kobiet i 181 mężczyzn z nadwagą i otyłością. Do oceny somatycznej badanych użyto: Mc, Wc oraz wskaźników wagowo-wzrostowych: Queteleta, BMI, Rohrera i smukłości. Wyniki: W badanych grupach kobiety i mężczyźni byli w zbliżonym wieku, grupy te różniły się istotnie omawianymi wskaźnikami somatycznymi. Porównania podgrup kobiet i mężczyzn o podobnej wielkości BMI wykazały, że są oni w podobnym wieku i różnią się w zakresie Mc, Wc oraz wskaźników: Queteleta, Rohrera i smukłości. Natomiast między podgrupami kobiet, jak i między podgrupami mężczyzn, występowały istotne różnice wiekowe, Mc oraz wskaźników: BMI, Queteleta, Rohrera i smukłości. Wnioski: Powyższe dane wskazują, że pomimo braku różnic wieku między badanymi kobietami i mężczyznami z podobnym lub różnym BMI istnieje wyraźna somatyczna determinacja płciowa, natomiast w obrębie tej samej płci, różniącej się wskaźnikiem BMI, wiek badanych jest czynnikiem determinacji somatycznej. Wykazano też, że badane wskaźniki somatyczne mają różną moc predykcyjną w zakresie oceny nadwagi i stopnia otyłości badanych kobiet i mężczyzn.

  16. Parametry oceny kontroli astmy

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Andrzej M. Fal

    2009-09-01

    Full Text Available Nie ma jednoznacznego stanowiska, które z oznaczanych obecnie parametrów w przebiegu astmy najlepiej odzwierciedlają efektywność leczenia i mogą być powszechnie uznanymi kryteriami oceny tej choroby. Do tej pory najczęściej stosowano w tym celu parametry spirometryczne (FEV1, PEF, występowanie wybranych objawów choroby (nocne lub dzienne napady duszności, nocne przebudzenia oraz przyjmowanie „na ratunek” β2-agonistów. Nie odzwierciedlają one jednak w pełni złożonych procesów patogenetycznych leżących u podłoża astmy. Artykuł niniejszy przedstawia znaczenie iwzajemne korelacje innych parametrów, szczególnie monitorujących przebieg zapalenia alergicznego: eozynofilia w plwocinie, stężenie eozynofilowego białka kationowego (ECP w surowicy krwi i/lub w plwocinie, stężenie wydychanego tlenku azotu (eNO, nadreaktywność oskrzeli (PC20, PD20, parametry spirometryczne (FEV1, PEF, parametry jakości życia (częstość hospitalizacji, częstość i nasilenie zaostrzeń. Autorzy zwracają także uwagę na wzrastającą rolę oceny jakości życia pacjentów w monitorowaniu terapii astmy szczególnie wkontekście współpracy pacjenta irelacji pacjent – lekarz. Ocenie zostaje poddany szereg badań analizujących poszczególne parametry i zależności pomiędzy nimi. W podsumowaniu analizowany jest sposób właściwego kojarzenia parametrów z różnych grup wcelu uzyskania pełnego obrazu poziomu kontroli astmy, co jest szczególnie podkreślane przez GINA2006, i podjęcia właściwych decyzji terapeutycznych. Autorzy sugerują, że dla pełniejszej indywidualizacji leczenia konieczna jest jednoczesna ocena parametrów, co najmniej po jednym, z przedstawionych grup. Dalsze badania są konieczne dla uzyskania bardziej obiektywnych połączeń parametrów w ocenie leczenia i kontroli astmy.

  17. Scyntygrafia kości w diagnostyce reumatoidalnego zapalenia stawów

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Witold Tłustochowicz

    2010-04-01

    Full Text Available Celem pracy była ocena przydatności trójfazowej dynamicznejscyntygrafii kości w diagnostyce reumatoidalnego zapalenia stawów.Badaniem objęto 39 chorych hospitalizowanych i diagnozowanychz powodu dolegliwości stawowych. Przeprowadzono diagnostykęobejmującą: badanie podmiotowe, przedmiotowe, badania laboratoryjneoraz obrazowe, w tym trójfazową scyntygrafię kości z użyciemtechnetu 99m. Scyntygraficzne cechy zapalenia stawówstwierdzano, gdy obserwowano wzmożone gromadzenie znacznikawe wszystkich trzech fazach badania.Po ukończeniu diagnostyki rozpoznano u 13 chorych wczesne reumatoidalnezapalenie stawów, u 4 reumatoidalne zapalenie stawów(łącznie 17 pacjentów, a u 1 niezróżnicowane zapalenie stawów.Scyntygrafia kości wykazała cechy zapalenia stawów u 13spośród nich (72,2%, u 4 osób (22,2% wzmożone gromadzeniestwierdzono tylko w fazie statycznej, a u 1 pacjenta (5,6% uzyskanoprawidłowy wynik badania. U 21 chorych wykluczono chorobęzapalną stawów (u 19 rozpoznano fibromialgię, u 2 chorobęzwyrodnieniową. W grupie bez zapalenia stawów u 14 pacjentów(66,6% nie stwierdzono istotnych nieprawidłowości w obraziescyntygraficznym, u 6 (28,6% występowało wzmożone gromadzenieznacznika w badaniu statycznym, a u 1 chorego (4,8% opisanoscyntygraficzne cechy zapalenia stawów.Wbadanej grupie czułość scyntygrafii dynamicznej kości w wykrywaniuzapalenia stawów wynosiła 72,2% (95% CI: 57,5–76,8, a swoistość 95,2% (95% CI: 82,8–99,1. Dodatni wynik badaniadynamicznego wskazuje z dużym prawdopodobieństwem naobecność zapalenia stawów [PPV 92,9% (95% CI: 74,2–98,7].Mniej wiarygodny był ujemny wynik badania [NPV 80% (95% CI:69,5–83,3]. Wyniki niniejszej pracy wskazują, że trójfazowa scyntygrafia dynamicznakości może mieć zastosowanie w diagnostyce reumatoidalnegozapalenia stawów.

  18. Ocena właściwości chemicznych i geotechnicznych mieszaniny popiołowo-żużlowej z elektrowni Skawina S.A. w modelowym badaniu zapory ziemnej

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Paweł Mundała

    2014-12-01

    Full Text Available W modelu zapory ziemnej zbudowanej w korycie hydraulicznym badano podstawowe właściwości chemiczne i geotechniczne mieszaniny popiołowo-żużlowej, pozyskanej z Elektrowni Skawina SA. Dysponując piezometrami pozwalającymi ująć wody: górną, dolną oraz filtrującą przez nasyp, badano ich jakość po dobowej i dwudziestopięciodobowej ekspozycji. Wykorzystano wodę wodociągową – ze względu na lokalizację jednostki była to woda z Wodociągów Krakowskich. Z właściwości fizycznych badano skład granulometryczny gruntu, wskaźnik różnoziarnistości, wilgotność naturalną, gęstość objętościową, gęstość objętościową szkieletu, wilgotność optymalną, maksymalną gęstość objętościową szkieletu, współczynnik filtracji. Sklasyfikowano grunt według norm PN-B-02481:1998 i PKN-CEN ISO/TS 17892-4:2009. Wykreślono krzywą filtracji. Materiał nasypu – z uwagi na jego parametry geotechniczne – bardzo łatwo poddawał się zjawisku sufozji. Pomierzone objętościowe natężenie przepływu było w przedziale 1700–2500 cm3 · godz.–1. Z właściwości chemicznych badano stężenia ośmiu metali, konduktancję i pH wód dolnej, górnej i z korpusu zapory przy ekspozycjach po jednej i dwudziestu pięciu dobach. Warunki ługowalności badanych składników były odmienne od założonych w normie [Rozporządzenie… 1999], jednak znacznie bardziej zbliżone do warunków na pograniczu budowla wodna – ekosystem. Analizując zawartości metali, wartości pH oraz kondunktancji w odciekach uzyskiwanych z piezometrów rozmieszczonych w modelu zapory, należy stwierdzić, iż badany materiał wpływa na zmianę chemizmu wód mających z nim bezpośredni kontakt, szczególnie w odniesieniu do zawartości Na, K, Ca i Mg, przekraczając dopuszczalne dla wód powierzchniowych i podziemnych normy [Rozporządzenie… 2008, Rozporządzenie... 2011]. Ołów, kadm oraz chrom występują w stosunkowo wyrównanych zakresach w obu okresach ekspozycji, spełniając równocześnie dopuszczalne normy dla wód powierzchownych i podziemnych oraz normy w przypadku wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi [Rozporządzenie…2006, Rozporządzenie…2008, Rozporządzenie... 2011].

  19. Use of discriminant analysis in estimating the risk of bankruptcy of meat industry enterprises Wykorzystanie analizy dyskryminacyjnej w ocenie ryzyka upadłości przedsiębiorstw przemysłu mięsnego

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Feliks Wysocki

    2012-12-01

    Full Text Available The article presents the financial situation and risk of bankruptcy enterprises in the meat in-dustry. To assess the risk of bankruptcy meat industry companies discriminatory models analysis was applied. Studies have shown that not all of the selected Polish discriminatory models effectively indicate companies bankruptcy in meat industry. Therefore a model was built to assess the risk of bankruptcy for those companies.

  20. Kradzieze samochodow w Polsce jako element ryzyka w ubezpieczeniach auto casco/Car Theft in Poland as a Part of the Risk in Auto Accident and Theft Insurance Approach to the Issue of Social Elites

    OpenAIRE

    Stanislaw Wieteska

    2015-01-01

    The problem of car theft has been observed for many years. The largest scale of this phenomenon occurred in the 1990’s. In this paper, the issue is discussed in social, ethical and economic aspects. We present the scale of the phenomenon of the theft of passenger vehicles in Poland in the years 2001–2012 in terms of the number of vehicles, type of stolen vehicles and the accident areas. In addition, we present the cause of theft and selected ways to protect cars from it. We also briefly discu...

  1. Gruźlica – od diagnostyki do leczenia według standardów dla krajów Unii Europejskiej

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Iwona Grzelewska-Rzymowska

    2013-09-01

    Full Text Available Autorzy przedstawiają dane epidemiologiczne odnoszące się do gruźlicy w niektórych krajach, w tym w Polsce. Gruźlica ciągle pozostaje priorytetowym wyzwaniem dla zdrowia publicznego. Obecnie stosowana chemioterapia jest skuteczna, ale długotrwała i kompleksowa. Poważny problem stanowią szczepy Mycobacterium tuberculosis oporne na leki przeciwprątkowe, szczególnie szczepy oporne na wiele leków (MDR-TB i te o rozszerzonej opor‑ ności (XDR-TB, oraz zakażenia HIV wśród chorych na gruźlicę. W październiku 2011 roku zostały sfinalizowane standardy dotyczące gruźlicy dla krajów Unii Europejskiej (European Union Standards for Tuberculosis Care, ESTC. Dokument ten pozostaje w zgodzie z definicjami i rekomendacjami WHO. ESTC składają się z czterech sekcji: diagnozowanie, leczenie, HIV i choroby współistniejące, zdrowie publiczne, które korespondują z Między‑ narodowymi Standardami Opieki nad Chorymi na Gruźlicę (ISTC z 2009 roku. W 2013 roku zostały opubliko‑ wane polskie rekomendacje. Autorzy komentują wszystkie odnoszące się do gruźlicy rekomendacje. Przedstawio‑ no objawy kliniczne gruźlicy i wybrane problemy gruźlicy utajonej (latent tuberculosis. Próbki wydzieliny oskrzelowej powinny być poddane badaniu mikroskopowemu, hodowli i testom lekowraźliwości. WHO rekomen‑ duje szybki test molekularny, który należy wykonać w dniu bakteriologicznej diagnozy gruźlicy. Wszyscy chorzy (w tym osoby zakażone HIV, którzy nie byli wcześniej leczeni i u których nie występują czynniki ryzyka oporności na leki, powinni otrzymywać przez 2 miesiące izoniazyd, ryfampicynę, pirazynamid i etambutol, a przez 4 miesiące izoniazyd i ryfampicynę. Niektóre standardy odnoszą się do gruźlicy dziecięcej. Infekcja wywołana przez Mycobacterium tuberculosis powinna zostać wykryta za pomocą testu tuberkulinowego lub testu uwalniania interferonu gamma (IGRA. Dzieci poniżej 5. roku życia i osoby zaka

  2. Uwarunkowania zdrowia psychicznego nauczycieli w kontekście stresu zawodowego = Determinants of teachers' mental health in the context of occupational stress

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Dominik Olejniczak

    2015-11-01

      Słowa kluczowe: uwarunkowania zdrowia, nauczyciel, stres. Key words: health determinants, teacher, occupational stress.   Streszczenie   Wykonywanie zawodu nauczyciela niesie ze sobą wiele satysfakcji, ale wiąże się również z narażeniem na wiele zagrożeń zdrowia, specyficznych dla tego zawodu. Identyfikacja zagrożeń pozwoli na zmniejszenie ryzyka wystąpienia ich i poprawi tym samym stan zdrowia tej grupy zawodowej. Celem niniejszej pracy jest określenie uwarunkowań stresu wśród nauczycieli, jego objawów, sposobów radzenia sobie z nim, a także poszukiwanie związków stresu z płcią, wiekiem, stażem i miejscem pracy.  W badaniu wzięło udział 440 nauczycieli pracujących w szkołach podstawowych, gimnazjalnych, ponadgimnazjalnych oraz szkołach muzycznych. Na podstawie uzyskanych wyników wywnioskowano, iż istnieje konieczność intensyfikacji działań profilaktycznych w grupie nauczycieli, którzy w swojej pracy doświadczają czynników przyczyniających się do występowania stresu zawodowego. Działania powinny być skierowane zarówno na redukcję (lub pomniejszenie oddziaływania samego czynnika oraz na rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stresem nim spowodowanym.   Abstract   Teaching profession carries with it a lot of satisfaction, but also is associated with exposure to many health hazards specific to the profession. Their identification will help to reduce the risk of threats, thereby improve the health of this professional group. The aim of this study is to determine the conditions of stress among teachers, its symptoms, how to deal with it, as well as seeking relationships stress to gender, age, seniority and place of work. The study involved 440 teachers working in schools, primary schools, middle schools, secondary schools and music schools. Based on these results it was concluded that The existence need to intensify prevention in a group of teachers who in their work experience factors that contribute to the

  3. Nieswoista nadreaktywność oskrzeli w diagnostyce astmy dziecięcej

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Jadwiga Kroczyńska-Bednarek

    2010-09-01

    Full Text Available Nadreaktywność oskrzeli (NO, która odzwierciedla skłonność dróg oddechowych do nadmiernego skurczu w odpowiedzi na różne nieswoiste i swoiste czynniki prowokacyjne, jest ściśle związana z astmą dziecięcą. Występuje u wszystkich dzieci, u których stwierdza się świszczący oddech. Chociaż NO jest przede wszystkim zasadniczą cechą astmy, znaczna część chorych również z innymi alergicznymi i niealergicznymi chorobami układu oddechowego wykazuje zwiększoną odpowiedź oskrzeli na histaminę, metacholinę lub bodźce fizyczne, takie jak wysiłek. Jest ona obecna również u młodych dorosłych osób z całkowitą remisją objawów, którzy „wyrośli” z astmy dziecięcej. Wiadomo, że NO odgrywa zasadniczą rolę w patogenezie astmy i może być wykorzystywana do potwierdzenia rozpoznania choroby, które przy nieobecności NO jest trudne do ustalenia. Nieswoista NO wiąże się z ciężkością i wynikiem przebiegu astmy, a tym samym uznawana jest za końcowy cel działań leczniczych. Wykazano, że bezobjawowa NO stanowi również czynnik ryzyka rozwoju astmy. Pomiar NO, zwłaszcza na bodźce bezpośrednie, jest powszechnie dostępny, dobrze wystandaryzowany i łatwy do wykonania. O ile czułość tych badań w rozpoznawaniu klinicznie istotnej astmy jest bardzo wysoka, o tyle cechuje je mała swoistość. NO oceniana dla czynników działających pośrednio poprzez pobudzanie uwalniania zapalnych mediatorów lub zakończeń nerwowych jest bardziej charakterystyczna dla astmy i ma większe właściwości różnicujące. W pracy przedstawiono przegląd aktualnej wiedzy na temat występowania nieswoistej NO u dzieci i jej przydatności w rozpoznawaniu i monitorowaniu leczenia astmy. Zawiera odpowiedzi na pytania: 1 Dlaczego NO jest czasem bezobjawowa? 2 Kiedy i jak najlepiej mierzyć NO u dzieci?

  4. Ocena przydatności β-N-acetylo-D-glukozaminidazy i endogliny jako markerów molekularnych w diagnostyce nowotworów pęcherza moczowego u kobiet w wieku pomenopauzalnym

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Bernaciak

    2011-06-01

    Full Text Available The aim of the study was to evaluate the usefulness of mRNA expression of b-N-acetyl-D-glucosaminidase (MGEA5 and endoglin (CD105 for bladder cancer diagnosis and disease prognosis in postmenopausal women.Material and methods: Expression of MGEA5 and CD105 in mRNA with PCR real-time method was estimated in a urine specimen from 30 women with diagnosed bladder cancer. The control group consisted of 20 women with negative cancer history and no changes in the urine specimen and ultrasound examination of the bladder. For both estimated genes, cut-off, specificity and sensitivity were estimated.Results and conclusions: At a cut-off value of MGEA5 of 98.3 sensitivity was 85.2% and specificity 95%. Expression of MGEA5 was established in 27 of 30 (90% urine specimens taken from women with bladder cancer and in 100% (20 of 20 urine specimens from healthy women. Expression of CD105 was characterized by 100% sensitivity and 80% specificity. Cut-off was over 2.0. There was no CD105 expression in women with papillary urothelial neoplasms of low malignant potential (PUNLMP, in contrast to MGEA5 expression. Estimation of expression of both MGEA5 and CD105 in mRNA of urine specimens of postmenopausal women with urinary bladder may be a useful marker of diagnosis and prognosis of bladder carcinoma.

  5. Ocena prostorske razsežnosti žledoloma februarja 2014 v bukovih in smrekovih sestojih v občinah Tolmin in Dobrova - Polhov Gradec s pomočjo tehnologije daljinskega zaznavanja

    OpenAIRE

    Šafran, Aljoša

    2018-01-01

    V magistrskem delu obravnavamo žledolom, ki je ob koncu januarja in začetku februarja 2014 povzročil gmotno škodo ne le na vegetaciji, temveč tudi na energetski in železniški infrastrukturi. Po dosedanjih ocenah gre za enega izmed najobsežnejših žledolomov na območju Slovenije v zadnjih desetletjih. V raziskavi nas je zanimala prostorska razporeditev sprememb v biomasi bukovih in smrekovih sestojev na z žledom prizadetih območjih, zaznanih s pomočjo satelita Landsat. V raziskavo sta bili zaje...

  6.  Spis treści

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Mieczysław Dobija

    2014-04-01

    Full Text Available  Od Zespołu Redakcyjnego ............................................................................... 5 Mieczysław Dobija – Rachunkowość w systemie pomiaru aktywności ekonomicznej państwa – Accounting as part of an economic activity measurement system ............... 7 Renata Dyląg, Ewelina Puchalska – Raportowanie zagadnień środowiskowych i społecznych – Reporting on social and environmental issues .............................................. 23 Jacek Gad – Sprawozdanie z wyniku całościowego jako źródło informacji na temat kapitałowych przychodów i kosztów – doświadczenia polskiego i niemieckiego rynku kapitałowego – Statement of comprehensive income as a source of information on capital income and expenses – experience of Polish and German capital markets...... 47 Piotr Luty – Ocena kondycji finansowej łączących się spółek na przykładzie jednostek z wybranych województw Polski Zachodniej – Assessment of financial position of merging companies based on selected provinces of Western Poland ............................................................................ 69 Irena Sobańska – Znaczenie dorobku naukowego Profesor Elżbiety Burzym dla rozwoju nauki i praktyki rachunkowości w Polsce – The importance of Professor Elżbieta Burzym’s contribution to the development of accounting theory, research and practice in Poland ........................ 83 Arleta Szadziewska – Rachunkowość jako źródło informacji na temat realizacji strategii społecznej odpowiedzialności biznesu – Accounting as a source of information for CSR strategy ............................. 95 Halina Waniak-Michalak – Informacja o pracy wolontariuszy w sprawozdaniach organizacji pożytku publicznego w Polsce – Information on volunteer labour in reports of public benefit organizations in Poland ............................................................................................................ 125

  7. Podejście psychologiczne w terapii jąkania

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Agata Błachnio

    2013-06-01

    Full Text Available Praca omawia różne metody stosowane w terapii jąkania z uwzględnieniem podejścia psychologicznego. Jąkanie jest nie tylko zaburzeniem płynności mówienia, objawy występują bowiem na kilku płaszczyznach: neurofizjologicznej, społecznej i psychologicznej. Terapia jąkania ze względu na złożoność tego zaburzenia wymaga podejścia interdyscy‑ plinarnego, w tym szczególnie koncentracji na radzeniu sobie z emocjami pacjenta i obniżeniu związanych z tym za‑ burzeniem patologicznych reakcji lękowych – logofobii. Celem artykułu jest omówienie metod stosowanych w terapii jąkania oraz ocena ich skuteczności. Główny podział metod zakłada istnienie dwóch podejść: pośrednie i bezpośred‑ nie metody. Metody bezpośrednie oddziałują na akt mowy i mają na celu zmniejszenie niepłynności mowy. Wśród nich można wymienić: rytmizację mówienia, wspomaganie wypowiedzi ruchem ręki czy wydłużenie wypowiedzi. Natomiast metody pośrednie stanowią ich uzupełnienie i koncentrują się na obniżeniu lęku oraz redukcji napięcia po‑ jawiającego się u osoby jąkającej się. Należą do nich różnego rodzaju techniki relaksacyjne, metody oparte na wizu‑ alizacji czy treningi autogenne. Zwracają one uwagę na emocje przeżywane przez osoby jąkające się. Ponadto tech‑ niki takie jak muzykoterapia, psychodrama, hipoterapia, desentyzacja i desensybilizacja są skutecznymi sposobami polepszenia funkcjonowania psychospołecznego osób jąkających się. Prezentowany artykuł ma charakter przeglądo‑ wy, może zatem służyć jako podstawa do opracowania i wdrożenia programów terapeutycznych z udziałem logope‑ dy i psychologa.

  8. Wpływ regularnej aktywności fizycznej na skład ciała i ciśnienie tętnicze dzieci ze szkoły sportowej

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Małgorzata Stańczyk

    2013-06-01

    Full Text Available Wstęp: Trening fizyczny uważany jest za czynnik wpływający na parametry antropometryczne i ciśnienie tęt‑ nicze. Twierdzi się, że osoby regularnie ćwiczące mają lepsze wskaźniki składu ciała oraz niższe wartości ciśnienia tętniczego krwi w porównaniu z osobami nieuprawiającymi sportu. Cel: Ocena wpływu regularnej rocznej aktywności fizycznej prowadzonej w szkole sportowej na skład ciała oraz wartości ciśnienia tętnicze‑ go u dzieci 14-letnich (II klasa gimnazjum. Materiał i metodyka: W badaniu wzięło udział 25 dzieci z gim‑ nazjum sportowego. Dzieci badano dwukrotnie w odstępie 12 miesięcy. Analizie poddano zmianę parame‑ trów antropometrycznych, składu ciała metodą impedancji bioelektrycznej oraz wartości ciśnienia krwi. Wyniki: W całej grupie zaobserwowano wzrost wartości centylowych ciśnienia skurczowego krwi (p < 0,05, przede wszystkim u chłopców. W zakresie ciśnienia rozkurczowego nie zanotowano istotnych różnic. Skład ciała zmienił się niekorzystnie u wszystkich badanych – wzrósł udział tłuszczu (13% vs 20%, p < 0,05, a przy‑ rost masy tłuszczowej był wyższy u dziewczynek (6% vs 3%, p < 0,05. Centyl BMI istotnie statystycznie wzrósł w grupie dziewczynek (37 vs 49, p < 0,05, u chłopców nie uległ zmianie. Wnioski: Aktywność fizyczna proponowana przez szkołę sportową nie poprawia stanu odżywienia 13–14-letnich dziewcząt i chłopców, u których obserwuje się istotne zwiększenie w organizmie zawartości tkanki tłuszczowej. Szkolna aktywność fizyczna nie powoduje obniżenia ciśnienia tętniczego wśród młodzieży w wieku 13–14 lat w odniesieniu do norm wiekowych. W zakresie ciśnienia skurczowego w grupie chłopców zaobserwowano nawet wyższe wartości centylowe.

  9. Zmiany w stawie szczytowo-obrotowym u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów – badanie obserwacyjne

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Anna Raczkiewicz

    2010-10-01

    Full Text Available Wstęp: Zmiany zapalne w kręgosłupie szyjnym występują u 25–80% chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS. W większościbadań podkreśla się brak związku między zgłaszanymi dolegliwościamia zmianami radiologicznymi w kręgosłupie. Cel pracy: Ocena postępu zmian w stawie szczytowo-obrotowymu chorych na RZS oraz próba znalezienia związku między zgłaszanymiobjawami ze strony kręgosłupa a progresją zmian radiologicznych. Materiały i metody: Do badania zakwalifikowano 100 chorych naRZS. Chorych oceniano na początku badania i po upływie 5 lat.Na pierwsze badanie składało się wypełnienie 7-punktowegokwestionariusza dotyczącego objawów bólowych lub sugerującychmielopatię, badanie przez lekarza neurologa oraz czynnościowezdjęcia kręgosłupa szyjnego uzupełnione o wynik badaniatomografii komputerowej i/lub rezonansu magnetycznego tegoodcinka. Po 5 latach ponownie przeprowadzono badanie kwestionariuszowe,badanie neurologiczne i zdjęcia radiologiczne. Wyniki: U połowy chorych stwierdzono obecność zmian w stawieszczytowo-obrotowym na początku badania. Nie znaleziono korelacjitych zmian z subiektywnymi objawami. Ponownemu badaniu poddano47 chorych. Progresję zmian radiologicznych stwierdzonou 23,4% z nich (u 10,6% pogorszenie, a u 12,8% nowe zmiany. U chorychz progresją zmian stwierdzono utrzymującą się wysoką aktywnośćchoroby w porównaniu z chorymi, którzy nie wykazywaliprogresji, i częściej stwierdzano u nich zmiany radiologiczne odpowiadająceIII lub IV okresowi wg Steinbrockera (p < 0,05. U chorychz progresją zmian obserwowano tendencję do wyższej punktacji w drugim badaniu kwestionariuszowym w porównaniu z chorymizaliczonymi do grupy bez progresji (p = 0,09. Wnioski: Ryzyko progresji zmian w stawie szczytowo-obrotowymjest większe u chorych z utrzymującą się wysoką aktywnością choroby.Powtórne badanie kwestionariuszowe subiektywnych objawówmoże być wskazówką do powtórzenia bada

  10. Ekspresja kinazy Jak3 i aktywacja białka Stat3 u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów i spondyloartropatie zapalne

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Andrzej Steciwko

    2010-08-01

    Full Text Available Wstęp: Układ przekaźnikowy Jak/Stat (kinaza tyrozynowaJanus/sygnał transdukcji i aktywacji transkrypcji jest wykorzystywanyprzez wiele cytokin, czynników wzrostu i hormonów regulującychmechanizmy transkrypcji genów oraz aktywacji, proliferacji,różnicowania i apoptozy komórek. Wyniki dotychczasowych badańwskazują, że kinaza Jak3 odgrywa istotną rolę w patogeneziereumatoidalnego zapalenia stawów (RZS. Cel pracy: Ocena ekspresji Jak3 oraz aktywacji Stat3 w leukocytachkrwi obwodowej (LKO i komórkach płynu stawowego (KPSu chorych na RZS i spondyloartropatie zapalne (SpaZ oraz analizazwiązku badanych parametrów ze wskaźnikami aktywności chorobyużywanymi w praktyce klinicznej. Ponadto analizie poddanozależności między ekspresją Jak3 a aktywacją Stat3. Materiał i metody: Do badania zakwalifikowano 19 chorych na RZSoraz 22 chorych na SpaZ (zesztywniające zapalenie stawów, łuszczycowezapalenie stawów, spondyloartropatia niezróżnico wana.Grupę kontrolną stanowiły 23 zdrowe osoby. W badanych grupachw LKO metodą immunocytochemiczną oznaczono ekspresję kinazyJak3 i aktywację białka Stat3. Tą samą metodą oznaczono ekspresjęJak3 i aktywację Stat3 u 11 chorych na RZS i u 12 chorych na SpaZw KPS. U chorych zostały oznaczone warto ści parametrów stanuzapalnego oraz wskaźników aktywności choroby DAS28 i BASDAI.Wykonano rentgenogramy stawów zajętych procesem chorobowym. Wyniki: Ekspresja Jak3 oraz aktywacja Stat3 były znacząco wyższeu chorych na RZS i SpaZ w porównaniu z grupą kontrolną. War to -ści te były wyższe w KPS niż w LKO. U chorych na RZS zaobserwowanododatnią korelację między aktywnością Stat3 w KPSa wartością CRP. Nie wykazano korelacji między ekspresją Jak3a aktywacją Stat3. Wnioski: Funkcja Jak3 i Stat3 jest związana z procesem immunolo -gicznym w przebiegu RZS i SpaZ. Wydaje się, że zablokowanie ichfunkcji może stanowić cel terapeutyczny w obydwu grupach chorych.

  11. Ocena czynników mających wpływ na podejmowanie aktywności fizycznej w trakcie studiów = Students’ attitude towards taking up physical activities apart from university classes

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Mariola Duda

    2015-11-01

    Abstract The aim of this study was to answer the following questions: What are the reasons that determine the physical activity of students outside of their university? What determines the duration of exercises and during what year the students exercise the most ? 301 students were tested using an original questionnaire. The analysis consisted of descriptive statistics and performed  analysis ANOVA. Analysis showed a significant relationship between sex and physical activity. Men are more likely to exercise. However, there is no relationship between the frequency of physical activity and gender.   Key words: student, physical activity, studies.

  12. Assessment of resources and reserves of hard and brown coal, coal production and consumption in the EU and Poland; Ocena zasobow, wydobycia i zuzycia wegla kamiennego i brunatnego w UE i Polsce

    Energy Technology Data Exchange (ETDEWEB)

    Ney, R. [Polish Academy of Sciences (PAN), Krakow (Poland). Mineral and Energy Economy Research Institute

    2004-07-01

    The paper presents and discusses tables for resources and reserves of hard coal and brown coal for EU member countries and Eastern European countries, for the year 2002. Production and consumption of coal in these countries for the year 2003 are compared. 8 refs., 17 tabs.

  13. Value of Geological Information in Exploitation Management: the Case of Exploitation Units of the Polkowice-Sieroszowice Mine

    Science.gov (United States)

    Krzak, Mariusz; Panajew, Paweł

    2014-03-01

    The application of mathematical techniques of management is particularly significant in managing mineral deposits as well as generally in the mining industry, in which the execution of geological-mining projects is usually time-consuming and expensive. Such projects are usually undertaken in conditions of uncertainty, and the incurred expenses do not always generate satisfactory revenues. Mineral deposit management requires close cooperation between the geologist providing necessary information about the deposit and the miner conducting exploitation work. A real decision-making problem was undertaken, in which three exploitation divisions of a certain area in the Polkowice-Sieroszowice mine, differing in ore quality, could be developed in an order which would guarantee maximisation of income. First, the ore price was calculated with the NSR formula; next, the decision-making problem was presented as a kind of game between the geologist (the mine) and states of Nature. Projekty geologiczno-górnicze (surowcowe) różnią się znacznie od innych form aktywności gospodarczej człowieka, ponieważ wiedza o przedmiocie zainteresowań opiera się głównie na ocenach, zaś samo złoże kopalin jest obiektem przyrodniczym i trudno jest jednoznacznie przewidzieć rzeczywiste efekty jego odkrycia. Geologiczna niepewność związana z modelem złoża i jego zasobami znajduje odzwierciedlenie w technicznych planach kopalni i przygotowaniu rozcinki złoża odpowiednim systemem i sposobem eksploatacji. Kwantyfikacja, ocena i zarządzanie niepewnością geologiczną jest kluczowe w strategicznym planowaniu działania kopalni. Podstawowym celem, dla którego wykonuje się wyrobiska udostępniające jest przygotowanie złoża do eksploatacji górniczej. Wyrobiska udostępniające stanowią główne drogi transportu ludzi i urobku oraz spływu wód kopalnianych. Część z nich stanowi drogi jezdne i wentylacyjne, na innych zostaje ulokowany przenośnik taśmowy, a jeszcze innymi

  14. Różnorodność manifestacji klinicznych zakażeń Mycoplasma pneumoniae. Obserwacje kliniczne

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Agnieszka Lipińska-Opałka

    2013-12-01

    Full Text Available Zakażenie Mycoplasma pneumoniae stanowi złożony problem kliniczny. Jego najczęstszą manifestacją jest tzw. aty‑ powe zapalenie płuc, charakteryzujące się łagodnym przebiegiem, umiarkowanie podwyższoną temperaturą ciała oraz obecnością niewielkich zmian osłuchowych nad polami płucnymi. Nasilenie objawów zależne jest od wieku pacjenta. U starszych dzieci choroba może przebiegać pod postacią śródmiąższowego lub płatowego zapalenia płuc, czasem z zapaleniem opłucnej, a stany gorączkowe mogą osiągać wyższe wartości. Wspólnym i najbardziej charakterystycznym objawem zakażenia jest suchy, męczący kaszel, utrzymujący się od 4 do 6 tygodni. Poza ukła‑ dem oddechowym zakażenie M. pneumoniae może manifestować się objawami z niemal każdego narządu ludzkiego organizmu. Obserwuje się powikłania neurologiczne, sercowo-naczyniowe, ze strony przewodu pokarmowego, kostno-stawowe i skórne. Mnogość manifestacji klinicznych wynika z faktu, że obok bezpośredniego uszkadzania komórek nabłonkowych bakteria ma zdolność do stymulowania procesów autoimmunologicznych i prozakrzepowych. Diagnostyka zakażenia opiera się głównie na metodach serologicznych. W leczeniu stosuje się makrolidy, a czas trwania terapii wynosi minimum 2 tygodnie. W artykule przedstawiliśmy dwa przypadki zakażenia M. pneumoniae, znacznie różniące się przebiegiem klinicznym. U pierwszego pacjenta główną manifestacją zakażenia było zapale‑ nie płuc, które długo przebiegało z wysoką gorączką, zapaleniem opłucnej oraz obecnością licznych zmian osłu‑ chowych nad polami płucnymi. Dodatkowo występowały objawy ze strony przewodu pokarmowego pod postacią wymiotów i intensywnych bólów brzucha. Z kolei u drugiego pacjenta w przebiegu świeżego zakażenia M. pneumoniae i w obecności innych czynników ryzyka doszło do rozwoju masywnej zakrzepicy żył głębokich.

  15. Udar cieplny zilustrowany przypadkiem 39-letniego mężczyzny – uczestnika biegu maratońskiego

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Tomasz Pawełczyk

    2011-12-01

    . Przeanalizowano obraz kliniczny WUC wraz z czynnikami ryzyka i zalecanym postępowaniem i leczeniem.

  16. Znaczenie witaminy D w chorobach atopowych u dzieci

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Agnieszka Rustecka

    2013-04-01

    łaściwa suplementacja witaminy D może zmniejszać ryzyko wystąpienia chorób o podłożu atopowym i autoimmunologicznym. Są również dane sugerujące wzrost ryzyka rozwoju chorób alergicznych w wyniku nadmiernej podaży witaminy D.

  17. Potencjalna toksyczność klozapiny wynikająca z interakcji

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Marcin Siwek

    2015-07-01

    Full Text Available Klozapina to lek podlegający intensywnemu metabolizmowi wątrobowemu z udziałem izoenzymów cytochromu P450 (głównie 1A2, w mniejszym stopniu 3A4 i 2D6. Łączne stosowanie leków hamujących wymienione izoenzymy, czyli np. ciprofloksacyny, erytromycyny, fluoksetyny lub fluwoksaminy, skutkuje zwiększeniem stężenia klozapiny we krwi pacjenta, co pociąga za sobą wzrost ryzyka pojawienia się bądź nasilenia działań niepożądanych albo powikłań typowych dla leczenia klozapiną. Jednocześnie induktory enzymatyczne (np. rifampicyna, fenytoina, karbamazepina, wyciąg z dziurawca, nikotyna, kanabinole mogą przyczynić się do spadku skuteczności klozapiny, a po nagłym odstawieniu – do ujawnienia się jej toksyczności. Kolejnym aspektem interakcji klozapiny z innymi lekami jest sumowanie się działań niepożądanych wynikających z właściwości farmakodynamicznych. Działanie sedatywne, hipotonizujące, antycholinergiczne, mielotoksyczne czy drgawkorodne klozapiny może zatem się nasilić, kiedy będzie ona łączona z innymi substancjami również powodującymi takie działania niepożądane. Szczególnej uwagi wymaga stosowanie klozapiny w trakcie chorób infekcyjnych. Z jednej strony bowiem niektóre podawane wówczas antybiotyki (np. makrolidy oraz inne leki przeciwbakteryjne (np. fluorochinolony i przeciwgrzybicze (głównie azole mogą – przez hamowanie metabolizmu klozapiny – przyczyniać się do nasilania jej mielotoksyczności. Z drugiej strony może dochodzić do sumowania się działania mielotoksycznego klozapiny i pewnych antybiotyków (klindamycyna, metronidazol czy leków przeciwgorączkowych i przeciwzapalnych (np. ibuprofen, paracetamol, metamizol. Ze względu na wysokie ryzyko interakcji klozapina to lek przeznaczony głównie do monoterapii. Jednak znajomość właściwości farmakokinetycznych i farmakodynamicznych klozapiny i wynikających z nich interakcji pozwala, kiedy

  18. Ocena učinkov notranjih presoj po standardu ISO 9001 na primeru podjetja Mercator, d.d. = The Assessment of the iso 9001 Internal Audit Effects in the Case of the Company Mercator, plc.

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Milena Alič

    2008-09-01

    Full Text Available The purpose of this study is to get empirical data about the assessed contribution of an iso 9001 internal audit to fulfil the company goals and in this way improve its efficiency. The empirical study in the case of Mercator, plc. is based on the analytically proven hypothesis taken from a former research. The first hypothesis (H1 assumes that internal audits contribute to the fulfilment of company goals and in this way contribute to company efficiency. The other hypothesis (H2 suggests that internal audits have more positive than negative effects upon business performance of a company. The study concluded that the internal audit in Mercator had generally more positive than negative effects upon business performance of the company. Respondents also realized that the internal audit considerably contributed to the fulfilment of company goals and to better efficiency. The results of the empirical study in Mercator support both hypotheses used as the research starting-point. Therefore the case of Mercator supports the statement that an internal audit which is primarily a quality management tool according to iso 9001 requests could also contribute to better business performance and company efficiency. The empirical outcomes could help quality managers as a reference data for benchmarking of internal audits and their effects in various environments. Further empirical research including additional internal audit cases (from other environments would be welcome. The results of these audits could support the development of a wider benchmark database and it could in addition give a stronger support to the hypotheses presented in this article.

  19. Valuation of a CD-96 reader dedicated to quick read-out and archivisation of foil dosemeter absorbance; Ocena czytnika CD-96 przeznaczonego do szybkiego mierzenia absorbancji tasmowych dozymetrow foliowych i archiwizowania wynikow pomiaru

    Energy Technology Data Exchange (ETDEWEB)

    Malicki, W.; Bryl-Sandelewska, T.; Stuglik, Z.

    1997-12-31

    A check of the useful parameters of CD-96 reader is presented. The reader was constructed in the Department of Radioisotope Instruments and Methods of the INCT and dedicated to quick read-out of the foil dosemeter absorbances and for their archivisation. (author). 9 refs, 9 figs.

  20. Ocena rozpowszechnienia dolegliwości reumatycznych wśród osób w przedziale wiekowym 18-25 lat = Assessment of the prevalence of rheumatic ailments among people aged 18-25 years

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Wioleta Kitowska

    2016-01-01

      Streszczenie Wprowadzenie Choroby reumatyczne, wraz z innymi chorobami układu kostno-mięśniowego są jednymi z najpowszechniejszych schorzeń chronicznych na świecie. Czynniki usposabiające do chorób reumatycznych to czynniki genetyczne, zewnętrzne czynniki fizyczne oraz tzw. czynnik cywilizacyjny – efekt współczesnego „cywilizowanego” życia. Podejrzewa się, że choroby reumatyczne są odpowiedzialne za pochłanianie największego odsetka PKB ze wszystkich chorób. Materiał i metoda Badanie zostało przeprowadzone metodą sondażu diagnostycznego. Populację badaną stanowili studenci uczelni wyższych w przedziale wiekowym 18-25 lat.. Narzędziem zastosowanym do przeprowadzenia badania był autorski kwestionariusz, który był rozprowadzony techniką typu CAWI. Ilość respondentów łącznie wynosiła 308 osób. Wyniki Aż 38% osób deklarowało obecność na wizycie lekarskiej z powodu dolegliwości ze strony układu kostno-stawowego, które nie były wynikiem kontuzji. Większy odsetek kobiet (40% niż mężczyzn (30% bywało u lekarza. U większości osób nie występują zniekształcenia kości lub stawów, które nie są spowodowane urazem (59%. Więcej kobiet (31% niż mężczyzn (29% deklarowało istniejące zniekształcenia. Ponad połowa zarówno kobiet (50% jak i mężczyzn (52% doświadczyła w przeszłości poczucia sztywności stawu lub trudności w jego poruszaniu. Wnioski       U tzw. młodych dorosłych  (ang. young adults często występują objawy, które mogą być powiązane z chorobą reumatyczną. Mały odsetek osób jednak idzie z tego powodu do lekarza, a jeszcze mniejszy bada się w kierunku rozpoznania choroby reumatycznej. Niska frekwencja może wynikać z braku wiedzy na temat chorób reumatycznych. Możliwe jest to, że więcej osób dożywa, żeby zachorować w młodszym wieku.   Abstract Introduction Rheumatic diseases, along with other diseases of the musculoskeletal system are among the most common chronic diseases in the world. Factors predisposing to rheumatic diseases are genetic factors, external physical factors as well as  the so-called "civilization factor" - an effect of modern "civilized" life. It is suspected that rheumatic diseases are responsible for absorbing the largest portion of the GDP of all diseases. Materials and Method The study was conducted using a diagnostic survey. The study population consisted of university students in the age group of 18-25 years. The tool used to perform the test was an original questionnaire, which was distributed using the CAWI technique. The number of respondents amounted to 308 persons. Results As many as 38% of respondents declared visiting a doctor due to ailments of the skeletal system, which were not a result of injury. A larger proportion of women (40% than men (30% declared such visits. Most people do not have bone or joint deformities that are not caused by injury (59%. More women (31% than men (29% acknowledged an existence of such defects. More than half of both women (50% and men (52% have experienced joint stiffness or difficulty moving said joints. Conclusions Young adults often show symptoms that may be associated with rheumatic diseases. However, only a small percentage have seen a medical professional because of them, and even less have done tests aimed at diagnosing a rheumatic disease. The low rate may be due to lack of knowledge about rheumatic diseases. It is possible, that more people live to fall ill at an earlier age.

  1. Analiza poziomu zgodności ocen dwóch terapeutów manualnych (MT w diagnozie skręcenia miednicy na podstawie wybranych testów manualnych.

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Michał Cichosz

    2015-06-01

      Streszczenie Wstęp Skręcenie (torsja miednicy jest w fizjoterapii oraz medycynie manualnej często stawianym rozpoznaniem opartym głównie na podstawie badania fizykalnego oraz danych z wywiadu pacjenta. Coraz częściej łączy się je i opisuje wspólnie z dysfunkcją stawów krzyżowo- biodrowych (SIJD, której nie towarzyszy ból, jedynie zmiany w przestrzennym funkcjonowaniu kompleksu miedniczego. Cel pracy: Celem niniejszej pracy jest ocena poziomu zgodności ocen dwóch terapeutów manualnych (MT dla wybranych testów diagnostycznych stawów krzyżowo- biodrowych. Materiał badawczy: Badania przeprowadzono na 180 osobowej grupie studentów w wieku między 20 a 30 lat. Wyniki: Największą zgodność szacunków, określaną jako znaczną odnotowano jedynie w przypadku testu ASLR, przy wartości k= 0,62. Pozostałe testy charakteryzowały się niższymi wartościami zgodności. Wnioski: Większość analizowanych testów charakteryzuje się umiarkowana oraz niższą wartością zgodności wyników. Na poziom zgodności ocen ma wpływ typu budowy ciała badanego.   Summary Introduction: The twist (torsion of the pelvis is in physiotherapy and manual medicine based diagnosis is often posed mainly based on physical examination, and data the patient's history. More often they combine them and describes, together with dysfunction of the sacroiliac joints (SIJD, which is not accompanied by pain, only changes in the spatial functioning of pelvic complex. Aim: The  purpose  of  this  study  is  to  assess  the level  of  compliance  reviews  two manual  therapists (MT for  selected  diagnostic  tests  the  sacroiliac  joints. Research material: The research was conducted on 180 members of a group of students aged between 20 and 30 years. Results: The biggest compliance estimates, defined as significant was noted only in the ASLR test, with values of k = 0,62. Other tests were characterized by lower values of conformity. Conclusions: Most of

  2. Zachowania zdrowotne kobiet w okresie menopauzalnym = The health behavior of women during menopausal period

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Weber-Rajek

    2016-02-01

      Streszczenie   Wstęp Menopauza to naturalny etap życia każdej kobiety. Zmiany hormonalne zachodzące w organizmie w tym okresie powodują często wiele dolegliwości. Jedną z metod łagodzenia objawów menopauzy jest stosowanie hormonalnej terapii zastępczej, jak również przestrzeganie zachowań sprzyjających zdrowiu. Hormonalna terapia zastępcza łagodzi objawy menopauzy, ale także niesie za sobą pewne zagrożenia, które można minimalizować poprzez zachowania prozdrowotne. Cel badań  Celem badań była ocena zachowań zdrowotnych kobiet w okresie około menopauzalnym. Materiał i Metody W niniejszej pracy przebadano 50 kobiet w przedziale wiekowym 45-63 lata (średnia wieku 52,8 lat, które podzielono na 3 grupy w zależności od występowania objawów menopauzalnych i stosowania hormonalnej terapii zastępczej. Wyniki W badanej grupie kobiet w okresie menopauzalnym wykazano przeciętny poziom zachowań zdrowotnych. W całej badanej grupie najwyższe wyniki uzyskano w kategorii „zachowania profilaktyczne”, najniższe w kategoriach „prawidłowe nawyki żywieniowe” i „praktyki zdrowotne”. Porównując wyniki między grupami nie wykazano różnic istotnych statystycznie.   Summary   Introduction Menopause is a natural stage of life of every woman. The hormonal changes that occur the body often cause a lot of discomfort. One method of alleviating the symptoms of menopause is hormone replacement therapy, as well as the observance of behavior conducive to health. Hormone replacement therapy eases the symptoms of menopause, but also entails certain risks, which can be minimized by health behaviors. The aim of the study The aim of this reaserch was to present health behaviours of women in perimenopausal age. Material and Methods In this reaserch, 50 women in the age range 45-63 years old (average age 52,8 were examined and divided into 3 groups according to their menopausal symptoms and the use of hormonal replacement therapy. Results In

  3. Zaburzenia lipidowe u pacjentów z zawrotami głowy

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Hanna Zielińska-Bliźniewska

    2012-11-01

    Full Text Available Wprowadzenie: Celem pracy była ocena zaburzeń lipidowych u pacjentów z zawrotami głowy. Materiał i metody: Badania przeprowadzono na grupie 918 chorych, w tym 598 kobiet i 320 mężczyzn, w wieku 18–83 lat (średnia wieku 55±0,5, leczonych w latach 2009–2011 w Klinice Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej z Zespołem Pracowni Audiologicznych i Foniatrycznych Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego im. WAM w Łodzi z powodu zawrotów głowy. U wszystkich chorych przeprowadzono szczegółowy wywiad, badanie przedmiotowe otolaryngologiczne, otoneurologiczne. Każdy pacjent był konsultowany neurologicznie, okulistycznie i internistycznie oraz miał wykonywane USG naczyń doczaszkowych, tomografię komputerową odcinka szyjnego kręgosłupa i głowy w celu wykluczenia schorzeń organicznych ośrodkowego układu nerwowego. Przeprowadzono także badania laboratoryjne, takie jak stężenie cholesterolu całkowitego, triglicerydy, frakcję cholesterolu LDL i HDL oraz stężenie glukozy w surowicy krwi. Wyniki: W grupie 918 pacjentów z zawrotami głowy u 539 (58,71% miały one pochodzenie ośrodkowe, a u 379 chorych (41,28% charakter mieszany, w tym u 366 kobiet (67,90% rozpoznano zawroty pochodzenia ośrodkowego, a u 232 (61,21% typu mieszanego. Spośród 320 mężczyzn (34,78% z zawrotami głowy u 173 (32,09% stwierdzono zawroty pochodzenia ośrodkowego, a u 147 (38,78% typu mieszanego. Analizując stężenia frakcji lipidów u badanych, odnotowano podwyższone wartości cholesterolu całkowitego u 67,03% z nich, w tym u 71,34% mężczyzn i 64,76% kobiet. Podwyższone stężenia frakcji cholesterolu LDL zaobserwowano u 51,57% pacjentów, w tym u 54,83% mężczyzn i 49,83% kobiet. Frakcja HDL cholesterolu u większości chorych (61,99% była w normie. Również stężenie triglicerydów u większości badanych (u 69,45% nie odbiegało od normy, podobnie jak stężenie glukozy (u 59,25% mężczyzn oraz 67,78% kobiet. Wnioski: Zaburzenia

  4. Podstawy immunopatogenetyczne i doświadczenia kliniczne zastosowania leków biologicznych w terapii przewlekłych kłębuszkowych zapaleń nerek u dzieci

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Lidia Hyla-Klekot

    2010-12-01

    Full Text Available Zespół nerczycowy u dzieci, rozwijający się najczęściej na podłożu zmian minimalnych, ogniskowego szkliwienia kłębuszków nerkowych bądź w przebiegu chorób układowych, jest następstwem dysfunkcji układu immunologicznego. Pośrednim tego dowodem jest ustępowanie klinicznych i laboratoryjnych objawów choroby pod wpływem steroidów nadnerczowych oraz leków immunosupresyjnych. Występowanie steroidoopornych, alkiloopornych, a także steroido- i cyklosporynozależnych przypadków stwarza konieczność poszukiwania nowych form terapii. Dużą nadzieję wiąże się z grupą leków określanych mianem leków biologicznych. Ich działanie jest precyzyjnie ukierunkowane na wybrane ogniwa układu immunologicznego, zaangażowane w etiopatogenezę pierwotnych i wtórnych glomerulopatii. W nefrologii dziecięcej do chwili obecnej znalazł zastosowanie jedynie rytuksymab – chimeryczne przeciwciało monoklonalne przeciw antygenowi CD20 limfocytów B. Lek ten wywołuje deplecję limfocytów B, a w efekcie hamuje syntezę hipotetycznych czynników przepuszczalności białka czy też produkcję patologicznych autoprzeciwciał. Stosowanie rytuksymabu u dzieci uznawane jest za „terapię ratunkową”, dopuszczoną jedynie w przypadkach niepowodzenia innych form leczenia. Wskazania obejmują: steroidooporny zespół nerczycowy na podłożu FSGS, MCNS, nefropatie w przebiegu tocznia trzewnego, nawrót FSGS w nerce przeszczepionej. Pomimo zadowalających wyników leczenia biologicznego, raportowanych przez większość autorów, nie w pełni zrozumiały i przewidywalny jest zakres zaburzeń w układzie immunologicznym, indukowany jego podaniem. Wywoływanie i podtrzymywanie remisji zespołu nerczycowego nie pozostaje w prostej zależności ze stopniem i czasem trwania deplecji limfocytów B, a powodzenie leczenia bywa zależne od aktywności choroby, nasilenia białkomoczu i stosowanego uprzednio leczenia immunosupresyjnego. Pełna ocena

  5. Zespół larwy trzewnej wędrującej u 3-letniego chłopca

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Małgorzata Niedworok

    2009-06-01

    Full Text Available Toksokaroza jest to zarażenie larwą glisty psiej lub kociej (Toxocara canis, T. cati, która, nie mogąc przejść w postać dojrzałą, krąży w ustroju i dociera do różnych narządów oraz tkanek człowieka. Do czynników ryzyka zarażenia Toxocara canis/cati należą: wiek 3-10 lat, płeć męska, mieszkanie na wsi, posiadanie psów, szczególnie szczeniąt i młodych psów do lat 3, oraz pica (spożywanie rzeczy niejadalnych i onychofagia (obgryzanie paznokci. Wśród postaci klinicznych toksokarozy wyróżnia się zwykle zespół larwy trzewnej wędrującej, ocznej wędrującej oraz postać ukrytą. W pracy prezentowany jest przypadek 3-letniego chłopca ze środowiska wiejskiego, który został przyjęty z powodu podejrzenia białaczki eozynofilowej. U chłopca ze znaczną eozynofilią krwi obwodowej po wykluczeniu rozpoznania wstępnego oraz licznych chorób pasożytniczych rozpoznano postać uogólnioną zespołu larwy trzewnej wędrującej. Ze względu na kilkakrotny nawrót objawów u chłopca i ponowne hospitalizacje z tego powodu poszerzono wywiad środowiskowy, z którego wynikało, że chłopiec spożywa duże ilości piasku z ogródka przydomowego, skażonego przez przebywające tam szczenięta. Zaobserwowana przez rodziców pica, czyli spożywanie rzeczy niejadalnych, w tym wypadku piasku, oraz obecność w otoczeniu domu zaniedbanych, nieodrobaczanych szczeniąt były przyczyną ciężkiej postaci zarażenia dziecka i nawracania objawów. Ze względu na uporczywość zakażenia Toxocara canis u psów w Polsce i możliwości zarażania się toksokarozą konieczne są działania profilaktyczne, np. właściwie prowadzone odrobaczanie psów, a szczególnie szczeniąt. Ważne jest również częste zmienianie piasku w piaskownicach, ograniczenie liczby bezdomnych zwierząt, wyprowadzanie psów z dala od miejsc zabaw dzieci itp., ale również kształtowanie właściwych zachowań higienicznych u dzieci. Szansą rozwi

  6. Styl radzenia sobie ze stresem jako moderator związku lęku z neurotyzmem u osób z reumatoidalnym zapaleniem stawów

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Michał Ziarko

    2011-06-01

    Full Text Available Lęk stanowi jedną z konsekwencji chorób przewlekłych, w tymreumatoidalnego zapalenia stawów (RZS. Wysoki poziom lękuobniża jakość życia pacjentów, prowadzi do zachowań antyzdrowotnychoraz może wpływać na gorszy przebieg choroby. Związekneurotyzmu z lękiem został dotąd dobrze udokumentowany. Neurotyzmstanowi cechę temperamentu, a więc w niewielkim stopniumożna ją modyfikować. Redukcja kosztów psychicznych ponoszonychprzez osoby o wysokim poziomie neurotyzmu wymagapoznania czynników, które mogłyby ograniczać wpływ neurotyzmuna poziom lęku (czynniki moderujące relację neurotyzm–lęk.Celem badania było określenie zmiennych moderujących relacjępomiędzy neurotyzmem a lękiem.W badaniach wzięło udział 100 osób chorujących na RZS (78 ko -biet i 22 mężczyzn. Zostali oni przebadani za pomocą kwestionariuszymierzących: poziom lęku, style radzenia sobie ze stresemoraz wymiary osobowości. Obliczono współczynniki korelacjir Pearsona pomiędzy mierzonymi zmiennymi oraz wykonano analizęmoderacji związku pomiędzy neurotyzmem a lękiem jakostanem za pośrednictwem stylów radzenia sobie ze stresem.Testowanie interakcji przeprowadzono metodą najmniejszych kwadratówi regresji logistycznej.Ustalono, że istnieje wprost proporcjonalny związek pomiędzyneurotyzmem a lękiem rozumianym jako stan (r = 0,63; p < 0,01(tab. I. Zaobserwowano, że związek ten nie zachodzi w przypadkuosób o wysokim neurotyzmie posługujących się unikowym stylem radzenia sobie ze stresem (R2 = 0,19; F = 7,00; p < 0,001 (ryc. 1oraz u osób poszukujących kontaktów towarzyskich (R2 = 0,22;F = 8,70; p < 0,001 (ryc. 2, tab. II.Wyniki wskazują, że silny neurotyzm zwiększa prawdopodobieństworeagowania podwyższonym poziomem lęku w obliczu pojawiającychsię objawów oraz zagrożeń będących konsekwencjąchoroby. Zaobserwowane zależności potwierdzają hipotezę, żetemperament jest czynnikiem ryzyka w rozwoju zaburze

  7. Rzadkie – monogenetyczne – przyczyny udaru mózgu związanego z małymi naczyniami

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Karol Jastrzębski

    2014-04-01

    Full Text Available Udar mózgu to najczęstsza przyczyna niepełnosprawności i trzeci co do częstości powód zgonów wśród osób dorosłych. Wskutek udaru corocznie umiera na świecie około 6,15 mln ludzi. Według wciąż aktualnej i powszechnie stosowanej definicji WHO udar mózgu to nagłe wystąpienie ogniskowego lub uogólnionego zaburzenia czynności mózgu, które trwa dłużej niż 24 godz. i wynika wyłącznie z przyczyn naczyniowych. Szacuje się, że nawet około 85–90% udarów mózgu ma etiologię niedokrwienną, resztę stanowią udary krwotoczne i SAH (subarachnoid haemmorhage, krwotok podpajęczynówkowy. Celem pracy jest przybliżenie rzadkich – ale spotykanych w praktyce – genetycznych przyczyn udaru mózgu związanych z mutacjami w pojedynczych genach. Omówione jednostki chorobowe wpisują się w szerokie spektrum tzw. chorób małych naczyń mózgowych niezwiązanych z nadciśnieniem. Ich występowaniu często towarzyszą inne patologie ośrodkowego układu nerwowego, takie jak postępujące zaburzenia poznawcze czy przewlekłe zespoły bólowe kręgosłupa. Niepokoić powinna także mnogość zaburzeń ze strony innych, pozornie niepowiązanych funkcjonalnie narządów, chociaż według piśmiennictwa znane są przypadki skąpoobjawowe. Dodatkowo w wielu przypadkach niejednoznaczny obraz radiologiczny sugeruje potrzebę rozszerzenia diagnostyki. Warto, by klinicyści pamiętali, że należy szczególnie wnikliwie poszukiwać przyczyny udaru mózgu u osób młodych bez ewidentnego wywiadu w kierunku nadciśnienia tętniczego oraz z nawracającymi epizodami naczyniowymi i odchyleniami w badaniu fizykalnym – wskazującymi na obecność określonych zespołów. Jednocześnie współistnienie typowych czynników ryzyka, czyli stosowania leków wpływających na hemostazę, nadciśnienia tętniczego czy zaburzeń metabolicznych, nie zwalnia z obowiązku rozważania chorób rzadkich. W diagnostyce tych jednostek chorobowych nieoceniona

  8. Transseksualizm – pytania i wątpliwości

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Radko

    2012-06-01

    Full Text Available Wiek dojrzewania jest czasem określania własnej tożsamości, odkrywania pragnień, dążeń, również w sferze sek‑ sualności. Poszukiwanie siebie, własnej orientacji seksualnej, znajdowanie pierwszych obiektów pożądania jest dla adolescenta nowym, ważnym przeżyciem, wyzwalającym silne emocje. Czasami jednak młody człowiek staje wo‑ bec dużych trudności, bowiem to, co odkrywa w sobie, nie znajduje umocowania w społecznych normach, nie jest akceptowane przez rodzinę i otoczenie, a w związku z tym dla samego adolescenta staje się ciężarem trudnym do uniesienia. Konsekwencją nieradzenia sobie z własną seksualnością, jej odbiorem rodzinnym lub społecznym mogą być zaburzenia depresyjne, lękowe, zaburzenia odżywiania oraz różnorodne formy autoagresji. W obliczu wysokie‑ go ryzyka występowania zaburzeń psychicznych u osób w wieku rozwojowym, u których seksualność kształtuje się w sposób odmienny, należy rozważać szerokie spektrum czynników mogących determinować takie, a nie inne oblicze seksualności. Intencją autorów pracy było przedstawienie, w oparciu o przypadek kliniczny, historii człowieka odkry‑ wającego swoją tożsamość płciową, biorąc pod uwagę zarówno osobnicze uwarunkowania, przebyte zdarzenia trau‑ matyczne, jak i kontekst rodzinny pacjenta oraz konsekwencje procesu coming out. Autorzy starali się zwrócić uwagę na złożoność i wielostopniowość procesu ujawniania się, który stał się możliwy dopiero po zapewnieniu adolescen‑ towi zrozumienia, wsparcia i akceptacji. Tym samym ukazano kluczową rolę środowiska, które może sprzyjać pro‑ cesowi odkrywania się i umożliwić go lub przeciwnie – utrudnić czy też całkowicie go zablokować. Transseksualizm w różnych środowiskach budzi sporo kontrowersji, pytań i wątpliwości. Historia hospitalizowanego pacjenta obrazu‑ je złożoność problemów, z którymi zmagają się osoby z zaburzeniami to

  9. Evaluation of Wheel Loaders in Open Pit Marble Quarrying by Using the AHP and Topsis Approaches / Ocena pracy ładowarki na podwoziu kołowym w odkrywkowej kopalni marmuru w oparciu o metody AHP i topsis

    Science.gov (United States)

    Kun, Mete; Topaloǧlu, Şeyda; Malli, Tahir

    2013-03-01

    The marble mining in Turkey has been rising since the early 80's. In relation to that, the marble income has become noticeably bigger than those of other mining sectors. In recent years, marble and natural stone export composes half of the total mine export with a value of two billion dollars. This rapid development observed in marble operation has increased the importance of mining economics, income-expenditure balance and cost analysis. The most important cost elements observed in marble quarrying are machinery and equipment, labor costs and geological structures of the field. The aim of this study is to is to propose a multi-criteria decision making (MCDM) approach to evaluate the wheel loader alternatives and select the best loader under multiple criteria. A two-step methodology based on two MCDM methods, which are namely the Analytic Hierarchy Process (AHP) and the Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS), are used in the evaluation procedure. More precisely, AHP is applied to determine the relative weights of evaluation criteria and TOPSIS is applied to rank the wheel loader alternatives. The proposed approach also provides a relatively simple and very well suited decision making tool for this type of decision making problems.

  10. Aktywność fizyczna osób z przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby typu C

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Marta Estera Kowalska

    2016-02-01

    Independent Epidemiology Unit, Medical University of Lublin   Słowa kluczowe: wirusowe zapalenie wątroby typu C, aktywność fizyczna, edukacja zdrowotna. Key words: hepatitis C, physical activity, health education.     Streszczenie Wstęp Wirusowe zapalenie wątroby typu C stanowi jeden z głównych problemów zdrowia publicznego ze względu na długi okres bezobjawowy zakażenia wirusem HCV (hepatitis C virus oraz brak skutecznej szczepionki. Cel pracy Celem pracy była ocena poziomu aktywności fizycznej u osób z przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby typu C. Materiał i metody Materiałem wykorzystanym do badań były odpowiedzi na pytania zamknięte zawarte w autorskim kwestionariuszu ankiety. W badaniu wzięło udział 200 osób z potwierdzonym zakażeniem HCV. Wyniki Większość badanych podejmuje aktywność ruchową kilka razy w roku lub też sezonowo. Stwierdzono również, iż w badanej grupie im starszy wiek tym ankietowani rzadziej deklarują podejmowanie form aktywności fizycznej. Ponadto wykazano, iż aktywność fizyczna zmienia się wraz z poziomem wykształcenia. Im wyższy poziom wykształcenia, tym badani częściej podejmują aktywność fizyczną. Wnioski W grupie badanych pacjentów z wirusowym zapaleniem wątroby typu C występuje niska częstotliwość podejmowania aktywności fizycznej. Tylko młodzi ludzie oraz posiadający wyższe wykształcenie deklarują aktywność fizyczną prowadzoną kilka razy w roku.     Abstract Introduction and aim: Hepatitis C is one of the major public health problems due to the long period of asymptomatic infection with HCV and the lack of an effective vaccine. The aim of this study was to evaluate the level of physical activity in patients with chronic hepatitis C. Materials and methods: Material used for the study were responses to closed questions contained in the author's survey interview. The study involved 200 people with confirmed HCV infection. Results: Most of the respondents take

  11. Brak związku polimorfizmu –590 C/T genu IL-4 oraz –1082 A/G genu IL-10 z rozwojem atopowego zapalenia skóry

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Anna Sysa-Jędrzejowska

    2010-09-01

    Full Text Available Wprowadzenie: Atopowe zapalenie skóry (AZS jest przewlekłą,zapalną dermatozą, często współistniejącą z innymi chorobami atopowymi,takimi jak astma, alergiczny nieżyt nosa bądź spojówek. Wśródwielu czynników etiopatogenetycznych podłoże genetyczne, obejmującepolimorfizmy i mutacje w genach kodujących białka zaangażowanew prawidłową budowę bariery naskórkowej oraz odpowiedź immunologiczną,jest przedmiotem wielu prac badawczych. W patogenezieAZS szczególną rolę przypisuje się cytokinom Th2-zależnym, w tyminterleukinom 4 i 10 (IL-4 i IL-10. Cel pracy: Ocena polimorfizmów regionu promotorowego –590 C/Tgenu IL-4 oraz 1082 A/G genu IL-10 u pacjentów z AZS zamieszkującychteren województwa łódzkiego. Materiał i metodyka: Grupę badawczą stanowiło 163 chorych na AZS,u których rozpoznanie choroby ustalono na podstawie kryteriów Hanifinai Rajki, natomiast grupę kontrolną 204 zdrowych wolontariuszy.Nasilenie procesu chorobowego u wszystkich chorych oceniono przyużyciu skali Rajki i Langelanda. Analizę wariantów polimorficznychw regionie promotorowym genów IL-4 i IL-10 przeprowadzono metodąRFLP-PCR z wykorzystaniem enzymów restrykcyjnych do wykrywaniazmian w sekwencji DNA. Wyniki: Nie wykazano istotnych statystycznie różnic w rozkładziegenotypów polimorfizmów –590 C/T dla IL-4 oraz –1082 A/G genuIL-10 między grupą pacjentów a grupą kontrolną (p > 0,05 dla wszystkichporównań. W badanych polimorfizmach genów kodujących IL-4i IL-10 rozkład genotypów nie różnił się statystycznie istotnie w grupiepacjentów mających łagodny przebieg AZS od chorych z AZS o umiarkowanymi ciężkim przebiegu. Nie stwierdzono (p > 0,05 równieżzwiązku między badanymi polimorfizmami genów IL-4 i IL-10 a wczesnymzachorowaniem na astmę. Wnioski: Brak pozytywnej korelacji między obecnością polimorfizmówgenów IL-4 oraz IL-10 a rozwojem AZS w badanej grupie chorychmoże świadczyć o odmienno

  12. Ocena wpływu obozu pierwszego stopnia Aktywnej Rehabilitacji na jakość życia osób po uszkodzeniu rdzenia kręgowego w zależności od poziomu uszkodzenia rdzenia kręgowego

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Ewelina Kamińska-Gwóźdź

    2015-12-01

    Conclusions. The largest number of changes in the tests results were revealed among the persons with the thoracic spine damage. The level of the spinal cord damage differentiates the perception of meaning of life and the motivation to take actions to seek it.

  13. Corrosion Damage Investigation of Silver-Soldered Stainless Steel Orthodontic Appliances Used in Vivo / Ocena Zniszczeń Korozyjnych Używanych In Vivo Stałych Aparatów Ortodontycznych O Połączeniach Lutowanych Na Bazie Srebra

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Łępicka M.

    2015-12-01

    Full Text Available Processes of destruction of products used in orthodontic treatment, e.g. fixed orthodontic appliances, microimplants or dental prostheses considerably limit its operational lifetime and comfort and safety of patients. The objective of the research was to evaluate and assess corrosion damage to silver-soldered stainless steel rapid palatal expansion Hyrax devices. Used in vivo for 2 or 6 months, respectively, RPE (rapid palatal expansion devices were analyzed macroscopically and in a scanning electron microscope with an energy X-ray analyzer for signs of corrosion. The evaluated appliances showed discernible differences between the overall condition of the noble solders and the stainless steel elements. The Ag-rich solders were chiefly covered in corrosion pits, whereas stainless steel wires, molar bands and Hyrax screws presented corrosion-free surfaces. What is more, the EDS analysis showed differential element composition of the solders. According to the results, noble materials, such as Ag-rich solders, can corrode in a salivary environment when coupled with stainless steel. The selective leaching processes are observed.

  14. Ocena skuteczności metod fizykalnych w leczeniu nietrzymania moczu u kobiet – przegląd badań = Evaluation of the efficacy of physical methods in the treatment of urinary incontinence in women - a review of research

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Weber-Rajek

    2015-03-01

    Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki   dr n. o zdr. Magdalena Weber-Rajek Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Katedra Fizjoterapii ul. Marii Skłodowskiej-Curie 9, 85-094 Bydgoszcz e-mail: magdawr69@gmail.com   Streszczenie Nietrzymanie moczu definiujemy jako objaw niekontrolowanego wycieku moczu przez cewkę moczową. Schorzenie to stanowi obecnie duży problem zdrowotny i społeczny. Fizjoterapia jest jedną z metod zachowawczego leczenia NTM. Artykuł zawiera przegląd  literatury dotyczącej metod fizykalnych stosowanych w leczeniu NTM w oparciu o artykuły zamieszczone w bazie PubMed oraz Medline.   Summary Urinary incontinence is defined as uncontrolled urine leakage through an urethra. This disease is a major health and social problem. Physiotherapy is one of the methods of conservative treatment of  urinary incontinence. The presented report contains a review of literature concerning physical methods in the treatment of urinary incontinence based of the articles included in PubMed and Medline.   Słowa kluczowe: nietrzymanie moczu, metody fizykalne, elektrostymulacja, stymulacja magnetyczna, biofeedback, terapia wibracyjna całego ciała.   Key words: urinary incontinence, physical methods, electrical stimulation, magnetic stimulation, biofeedback, whole body vibration.

  15. An Estimation of Profitability of Investment Projects in The Oil and Gas Industry Using Real Options Theory / Ocena Opłacalności Projektów Inwestycyjnych W Przemyśle Naftowym Z Wykorzystaniem Teorii Opcji Realnych

    Science.gov (United States)

    Kosowski, Piotr; Stopa, Jerzy

    2012-11-01

    Paper discusses issues relating to the valuation of investment efficiency in the oil and gas industry using a real options theory. The example of investment pricing using real options was depicted and it was confronted with the analysis executed with the use of traditional methods. Indicators commonly used to evaluate profitability of investment projects, based on a discounted cash flow method, have a few significant drawbacks, the most meaningful of which is staticity which means that any changes resulting from a decision process during the time of investment cannot be taken into consideration. In accordance with a methodology that is currently used, investment projects are analysed in a way that all the key decisions are made at the beginning and are irreversible. This approach assumes, that all the cash flows are specified and does not let the fact that during the time of investment there may appear new information, which could change its original form. What is also not analysed is the possibility of readjustment, due to staff managment's decisions, to the current market conditions, by expanding, speeding up/slowing down, abandoning or changing an outline of the undertaking. In result, traditional methods of investment projects valuation may lead to taking wrong decisions, e.g. giving up an owned exploitation licence or untimely liquidation of boreholes, which seem to be unprofitable. Due to all the above-mentioned there appears the necessity of finding some other methods which would let one make real and adequate estimations about investments in a petroleum industry especially when it comes to unconventional resources extraction. One of the methods which has been recently getting more and more approval in a world petroleum economics, is a real options pricing method. A real option is a right (but not an obligation) to make a decision connected with an investment in a specified time or time interval. According to the method a static model of pricing using DCF is no longer used; an investment project is divided into a series of steps and after each one there is a range of possible investment decisions, technical and organizational issues and all the others called `real options'. This lets one take many different varieties of modyfiying a strategy while pricing the project. This also makes it possible to react to the changing inner and outer situation and introducing new information while accomplishing the investment project. Owing to those, the decision process is a continuous operation, what is an actual vision of a real investment project management in the petroleum industry.

  16. Postrzeganie pałeczek Salmonella przez wybraną grupę respondentów

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Anita Kukułowicz

    2017-06-01

    ryzyka związanego z pałeczkami Salmonella. 3. Ze względu na niski lub dostateczny poziom wiedzy respondentów dotyczący zagadnień związanych z pałeczkami Salmonella, wskazane jest podjęcie działań mających na celu edukację społeczeństwa w zakresie zapobiegania infekcjom pokarmowym.

  17. Estimation of dependence between mean of fractionation of photons and neutrons dose and intensity of post-irradiation reaction of mouse large intestine; Ocena zaleznosci pomiedzy sposobem frakcjonowania dawki fotonow i neutronow a nasileniem popromiennego odczynu jelita grubego myszy

    Energy Technology Data Exchange (ETDEWEB)

    Gasinska, A. [Oncology Center, Cracow (Poland)

    1995-12-31

    The aim of the work was verification of mouse large intestine tolerance on fractionated 250 kV X-rays and 2.3 MeV neutrons doses. Two cm of large intestine of mouse CBA/HT strain were irradiated with various fraction doses: from 0.25 to 35 Gy of X-rays and 0.05-12 Gy of neutrons. The measure of injury was handicap of intestine function. Early post-irradiation reaction was measured by loss of body weight (2-3 weeks after irradiation) and mouse mortality (till 2 months after irradiation, LD50/2). The late reaction was measured on the base of maximal body weight in 1 year period after irradiation, deformation of excrements (after 10 months) and death of animals (till 12. month after irradiation, LD50/12). Fractionation of X-ray dose influenced on decrease of intensification of late irradiation effects. After fractionation of neutrons this effect has not been observed. {alpha}/{beta} coefficient for X-rays was 19.9 Gy [15.2; 27.0] for body weight nadir, 13.4 Gy [9.3; 19.5] for early mortality (LD50/2), 6.4 Gy [3.6;11.0] for maximal body weight and 6.9 [4.2; 10.8] for late mortality (LD50/12). Analysis of influence of low doses of photons 90.25-4 Gy) and neutrons (0.05-0.8 Gy) showed trend to reduction {alpha}/{beta} for photons only (LD50/2=5.4 Gy; LD50/12=4.6 Gy). {alpha}/{beta} coefficient for neutrons was defined by LQ model only for maximal body weight and was 19.9 Gy [9.5; 61.0]. In application of graphic method {alpha}/{beta} for neutrons was 230 Gy for early and 48 Gy for late effects. Lower values of {alpha}/{beta} coefficient for late irradiation effects for photon radiation demonstrate the big influence of fractionation of photons dose on large intestine tolerance (decrease intensity in all biological effects). Author did not observe increase of intestine tolerance in fractionation of neutrons dose. Effect of irradiation damages repair in interfraction pauses, measured by percent of regenerated dose (F{sub r}) was much bigger for photons. For X-rays it was 50% for early and 63% for late effects. In case of neutrons F{sub r} was 3% for early- and 16% for late - measured biological effects. The differences in effectivity of radiation with various LPE effect confirm WSB values calculated on the base of {alpha} and {beta} coefficients and LQ model. WSB values were higher and more dependent on amount of fractionated dose for late effects. WSB for late reaction and low fraction dose (0.25 Gy of photons) was 9.6 and for early irradiation effects was 6.3. On the level of high fraction dose (25 Gy of photons) there was inverted dependence. WSB for early effects was higher (2.5) in comparison with late irradiation effects (1.8). Application of mathematical model for measuring of quantity of units responsible for intestine regeneration (tissue rescuing units - TRU) showed various K number for early reaction and do not confirmed big radiosensitivity of this tissue. Also for late response low radiosensitivity was confirmed. Histological investigation showed that target cells for early reaction are epithelial crypt cells, however for late reaction there are fibrocytis and myocytes

  18. Simulation-Assisted Evaluation of Grinding Circuit Flowsheet Design Alternatives: Aghdarreh Gold Ore Processing Plant / Ocena Alternatywnych Schematów Technologicznych Procesu Rozdrabniania W Zakładach Przeróbki Rud Złota W Aghdarreh, Z Wykorzystaniem Metod Symulacji

    Science.gov (United States)

    Farzanegan, A.; Ghalaei, A. Ebtedaei

    2015-03-01

    The run of mine ore from Aghdarreh gold mine must be comminuted to achieve the desired degree of liberation of gold particles. Currently, comminution circuits include a single-stage crushing using a jaw crusher and a single-stage grinding using a Semi-Autogenous Grinding (SAG) mill in closed circuit with a hydrocyclone package. The gold extraction is done by leaching process using cyanidation method through a series of stirred tanks. In this research, an optimization study of Aghdarreh plant grinding circuit performance was done to lower the product particle size (P80) from 70 μm to approximately 40 μm by maintaining current throughput using modeling and simulation approach. After two sampling campaigns from grinding circuit, particle size distribution data were balanced using NorBal software. The first and second data sets obtained from the two sampling campaigns were used to calibrate necessary models and validate them prior to performing simulation trials using MODSIM software. Computer simulations were performed to assess performance of two proposed new circuit flowsheets. The first proposed flowsheet consists of existing SAG mill circuit and a new proposed ball mill in closed circuit with a new second hydrocyclone package. The second proposed flowsheet consists of existing SAG mill circuit followed by a new proposed ball mill in closed circuit with the existing hydrocyclone package. In all simulations, SAGT, CYCL and MILL models were selected to simulate SAG mill, Hydrocyclone packages and ball mill units. SAGT and MILL models both are based on population balance model of grinding process. CYCL model is based on Plitt's empirical model of classification process in hydrocyclone units. It was shown that P80 can be reduced to about 40 μm and 42 μm for the first and second proposed circuits, respectively. Based on capital and operational costs, it can be concluded that the second proposed circuit is a more suitable option for plant grinding flowsheet modification. Surowy urobek z kopalni rud złota Aghdarreh musi najpierw zostać poddany rozdrobnieniu, aby zapewnić efektywniejsze uwalnianie cząsteczek złota. W chwili obecnej obiegi rozdrabniania obejmują kruszenie jednostopniowe z wykorzystaniem kruszarek szczękowych oraz kruszenie jednostopniowe z użyciem kruszarek półautomatycznych w obiegu zamkniętym z hydrocyklonem. Odzysk złota odbywa się przy zastosowaniu procesu ługowania, z zastosowaniem metody cyjankowej w szeregu mieszalników. W pracy tej przeprowadzono optymalizację procesu rozdrabniania rud w zakładach przeróbczych Aghdarreh prowadzonego w celu zmniejszenia rozmiarów uzyskiwanych cząsteczek złota (Ps0) z 70 μm do ok. 40 μm poprzez zapewnienie ciągłości procesu, z wykorzystaniem metod modelowania i symulacji. Na podstawie dwóch zestawów próbek z ciągu technologicznego rozdrabniania, rozkłady wielkości cząstek zostały statystycznie zrównoważone z wykorzystaniem oprogramowania NorBal. Pierwszy i drugi zbiór danych otrzymanych na podstawie dwóch zestawów próbek wykorzystany został do kalibracji i walidacji modeli, przed przystąpieniem do właściwych badań symulacyjnych z użyciem oprogramowania MODSIM. Symulacje komputerowe przeprowadzono w celu oceny wydajności dwóch proponowanych ciągów technologicznych. Pierwszy ciąg obejmuje istniejące kruszarki półautomatyczne i nowo proponowaną kruszarkę kulową pracującą w obiegu zamkniętym z hydrocyklonem. Drugi rozważany ciąg stanowi istniejąca kruszarka półautomatyczna, następnie proponowana kruszarka kulowa pracująca w obiegu zamkniętym z istniejącym hydrocyklonem. We wszystkich symulacjach bazowano na modelach SAGT, CYCL i MILL do symulacji pracy kruszarek półautomatycznych, pakietu hydrocyklonu oraz pojedynczych kruszarek. Modele SAGT i MILL oparte są na modelu zrównoważonej populacji w procesie rozdrabniania. Model CYCL opiera się na empirycznym modelu klasyfikacji Plitta zastosowanym do hydrocyklonów. Wykazano, że rozmiar cząstek zmniejszony został odpowiednio do 40 μm i 42 μm dla pierwszego i drugiego analizowanego obiegu. Uwzględniając nakłady kapitałowe oraz koszty operacyjne, wyciągnąć można więc wniosek, ze drugi proponowany układ jest korzystniejszą opcją modyfikacji istniejącego ciągu technologicznego rozdrabniania.

  19. Initial estimation of correlation between estrogen receptor status and histopathology, and also some selected prognostic factors in breast cancer patients; Wstepna ocena zaleznosci miedzy stezeniem receptora estrogenow a obrazem histopatologicznym oraz wybranymi wskaznikami rokowniczymi u chorych na raka sutka

    Energy Technology Data Exchange (ETDEWEB)

    Cwikla, J.; Badowski, J.; Shafie, D.; Gugala, K.; Koziorowski, M. [Wojewodzki Szpital Zespolony, Olsztyn (Poland)

    1996-12-31

    The goal of this study was to assess the correlation between estrogen receptor (ER) status and histopathology findings, likewise to assess some selected prognostic factors in patients with breast cancer. The study was carried out on 126 patients with breast cancer. ER concentration was estimated by the standard biochemical assay (DCC-dextran-coated charcoal assay). The correlation between established risk factors like: lymph node status; age menopausal status and ER status were analysed.The ER yielded in 61% positive results. The mean value of ER in invasive ductal carcinoma was 43.9 fmol/mg protein and the mean value of ER in invasive lobular carcinoma 51.4 fmol/mg protein. The significant statistics negative correlation between ER status of pre-menopausal patients with ductal breast carcinoma and regional lymph nodes involvement was found. There was no difference between ER status and histological type of the cancer. No correlation was found between ER status and age of patients. (author) 32 refs, 2 figs, 2 tabs

  20. Ochrona kultury narodowej w koncepcjach współczesnej prawicy narodowej w Polsce

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Grzegorz Radomski

    2016-01-01

    mają być propagowane przez środowiska liberalne i postkomunistyczne. W wypowiedziach publicystów narodowych pojawiają się także akcenty antysemickie. Krytyczna ocena dotyczy też współczesnej polskiej literatury, a zwłaszcza twórczości Czesława Miłosza, Stanisława Barańczaka czy Olgi Tokarczuk. Podobne oceny odnoszone są do prac polskich historyków. Za istotną uznano więc puryfikację kultury narodowej. Wśród środków zaradczych środowiska narodowe proponują: rozwój edukacji historycznej, ochronę dziedzictwa narodowego, rozwój katolicyzmu i promocję kultury narodowej. W tym ostatnim wypadku za niezwykle ważny uznają one branding narodowy. Jego podstawowe składniki to historia, język, architektura, krajobraz, reżim polityczny itp. Polscy narodowcy zapewne zaakceptowaliby opinię sformułowaną przez Michaela Portera. Twierdzi on, iż co prawda nastąpiła globalna homogenizacja, ale podkreślanie odrębności narodowej jest źródłem sukcesu.

  1. Physical activity level and health-related quality of life (HRQOL in amateur tennis players. Comprehensive evaluation of factors and components of subjective self-assessment of health

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Janusz Kocjan

    2015-06-01

    STRESZCZENIE Wstęp: Rekreacja ruchowa jest formą aktywnego spędzania wolnego czasu. Szybki rozwój nauki i techniki, który dokonał się na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat, oraz następujące w wyniku tego zmiany warunków i sposobów życia ludzi spowodowały, iż coraz więcej osób decyduje się na sedenteryjny tryb wypoczynku. Systematyczna aktywność fizyczna, uważana jest nie tylko jako jeden z kluczowych czynników profilaktyki zdrowia, lecz pozwala również na prawidłowe funkcjonowanie organizmu w wymiarze fizycznym oraz psychicznym. Cel pracy: Celem pracy była ocena poziomu aktywności fizycznej osób amatorsko uprawiających tenis ziemny oraz określenie poziomu ich jakości życia w porównaniu do osób nie prowadzących aktywności sportowej. Zbadano także czy poziom aktywności fizycznej, wiek oraz wartość wskaźnika BMI wpływają na poszczególne wymiary i komponenty zdrowia w obu grupach. Materiał i metody: Badaniem objęto 81 mężczyzn w wieku 18-62 lat (M=46,24; SD=10,43 – uczestników amatorskich turniejów tenisowych. Grupę kontrolną stanowiło 108 mężczyzn w wieku 23-57 lat (M=39,76; SD=7,98, nie prowadzących żadnej aktywności fizycznej oraz nie leczących się na żadną chorobę somatyczną. W badaniu wykorzystano techniki socjometryczne uzupełnione o autorską metryczkę. Poziom aktywności sportowej określono za pomocą kwestionariusza HPA (Habitual Physical Activity natomiast samoocenę zdrowia za pomocą kwestionariusza SF-36 (Short Form Health Survey. Wyniki: Odnotowano istotnie statystycznie wyższą samoocenę samoocenę zdrowia w grupie badanej – w porównaniu z grupą kontrolną. Zaobserwowano dodatnią korelacje między wskaźnikiem sportu i ogólnym wskaźnikiem HPA a czynnikami i komponentami zdrowia wśród mężczyzn uprawiających sport. W odniesieniu do grupy kontrolnej, odnotowano negatywną zależność między wysiłkiem fizycznym w pracy a psychicznym komponentem zdrowia i tworz

  2. Występowanie i nasilenie distresu u pacjentów z nowotworem złośliwym w okresie przygotowania do leczenia chirurgicznego = The occurrence and severity of distress in cancer patients during preparation for surgery

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Marta Łuczyk

    2016-07-01

      Streszczenie Wstęp. Pacjent z rozpoznanym nowotworem złośliwym, który oczekuje na zabieg operacyjny odczuwa różnego rodzaje emocje. Jedną z nich jest distres będący reakcją na zagrożenie związaną z diagnozą zagrażającej życiu choroby oraz koniecznością jej leczenia. Jeżeli distres przekracza możliwości adaptacyjne ustroju może działać szkodliwie na organizm [1].   Cel pracy. Ocena występowania i nasilenia distresu u chorych na nowotwory złośliwe w okresie przygotowania do zabiegu chirurgicznego. Materiał i metoda. Badaniem objęto 101 osób z rozpoznanym nowotworem złośliwym zakwalifikowanych do leczenia chirurgicznego. Do badań wykorzystano autorski kwestionariusz wywiadu oraz Termometr distresu. Wyniki. U ponad połowy pacjentów z rozpoznanym nowotworem złośliwym w okresie przygotowania do zabiegu chirurgicznego występowało niewielkie nasilenie distresu, u części chorych nasilenie distresu było znaczne. U pacjentów z nasilonym poziomem distresu najczęściej wskazywanymi problemami były trudności w pracy i szkole, w relacjach z partnerem oraz poddenerwowanie i zmęczenie. Na występowanie i nasilenie distresu u pacjentów onkologicznych przygotowywanych do zabiegu chirurgicznego nie mają wpływu czynniki społeczno-demograficzne oraz rodzaj rozpoznanego nowotworu.   Słowa kluczowe: nowotwór złośliwy, distres, termometr distresu, leczenie chirurgiczne nowotworów.       Summary Admission. A patient diagnosed with a malignant tumor that is pending surgery feels different kinds of emotions. One of them is the distress that is a reaction to the threat associated with the diagnosis of a life-threatening disease and the need for its treatment. If the distress exceeds the capabilities of the adaptive system can cause harm to the body [1]. Aim of the study. To estimate the prevalence and severity of distress in cancer patients during preparation for surgery. Material and methods. The study involved 101 people

  3. An evaluation of the transformation of the perpetual usufruct right to the real estate property right Ocena opłacalności przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Witold Wielicki

    2007-12-01

    Full Text Available This article presents the analysis of profitability of the transformation of the perpetual usufruct right into the property right, at various moments of binding of this right, on the basis of the empirical formula presented in the respective act of law – the Ordinance of the Council of Ministers, concerning real estate appraisal and the estimate statement. It has been analysed how the fee for the transformation method of the perpetual usufruct right to the property is modified depending on the adopted rate of capitalization, the interest rate on the annual fee, and the number of remaining years of the unused perpetual usufruct right.

  4. Wpływ diety na występowanie chorób nowotworowych = The impact of diet on the occurrence of tumor diseases

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Hanna Pudło

    2015-09-01

    3   Słowa kluczowe: dieta, nowotwory, zachorowanie. Key words: diet, cancer, disease.   Streszczenie   Od wielu lat w Polsce obserwuje się szybki wzrost zachorowań na nowotwory. Zachorowalność na nowotwory wzrasta na całym świecie.  Komitet Ekspertów WHO, podsumowując stan wiedzy o epidemiologii nowotworów złośliwych, stwierdził, że znaczna ich część jest wynikiem stylu życia i środowiska. Ocenia się, że ok. 20–30 % wszystkich nowotworów złośliwych to nowotwory dietozależne, w rozwoju których istotne znaczenie mają czynniki żywieniowe. Celem pracy jest analiza żywieniowych czynników występowania nowotworów oraz identyfikacja zagrożeń wynikających z diety. Znajomość czynników ryzyka występowania raka może umożliwić stworzenie zaleceń żywieniowych w terapii antynowotworowej. Liczne badania potwierdzają wpływ diety na powstawanie oraz rozwój choroby nowotworowej dlatego istotna wydaje się profilaktyka chorób nowotworowych poprzez szerzenie wiedzy na temat właściwych zachowań zdrowotnych, w tym również odpowiednich nawyków żywieniowych. Ryzyko występowania raka może być modyfikowane poprzez m. in utrzymanie prawidłowej masy ciała, spożywania odpowiedniej ilości warzyw i owoców, unikanie alkoholu. Należy dążyć do wprowadzania edukacji żywieniowej już u dzieci i młodzieży co może pozwolić na ograniczenie występowania nowotworów dieto zależnych. Badania dowodzą, że osoby z wysokim poziomem wiedzy na temat profilaktyki chorób nowotworowych podejmują korzystniejsze zachowania zdrowotne.   Abstract For many years Poland has seen a rapid increase in the incidence of cancer. The incidence of cancer is increasing worldwide. WHO Expert Committee, summing up the state of knowledge about the epidemiology of malignant tumors, said that much of it is the result of lifestyle and environment. It is estimated that approx. 20-30% of all malignant cancers diet related, the development of which are

  5. Strategie radzenia sobie z bólem pacjentów z przewlekłą chorobą internistyczną = Strategies of coping with pain in patients with chronic internal disease

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Bożena Baczewska

    2017-02-01

      1 Katedra Interny z Zakładem Pielęgniarstwa Internistycznego Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Lublinie 2 Katedra Psychoterapii i Psychologii Zdrowia Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II. OTS Lublin 3 Katedra i Zakład Pielęgniarstwa Neurologicznego Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Lublinie 4 Katedra Chirurgii i Pielęgniarstwa Chirurgicznego Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Lublinie     Streszczenie Wstęp. Ból jest cennym objawem diagnostycznym, jednak w chwili kiedy przybiera charakter przewlekły wpływa negatywnie na każdy aspekt życie człowieka, zarówno biologiczny, psychiczny, jak również nie pozwala na pełnienie dotychczasowych ról społecznych. Ból w chorobach internistycznych jest najczęściej wskaźnikiem zaostrzenia choroby i zmusza do podejmowania działań, których celem jest jego łagodzenie. Działania te określa się jako strategie radzenia sobie z bólem. Celem badań było określenie strategii radzenia sobie z bólem pacjentów z przewlekłą chorobą internistyczną. Materiał i metoda. Badaniami objęto 200 pacjentów chorujących na przewlekłe choroby internistyczne, leczonych w Klinice Gastroenterologii z Pracownią Endoskopową oraz pacjentów Poradni Gastroenterologicznej oraz Reumatologicznej Przyklinicznej Przychodni Specjalistycznej Samodzielnego Szpitala Klinicznego Nr 4 w Lublinie. W badaniach posłużono się standaryzowanymi narzędziami badawczymi. W celach badawczych wykorzystano Kwestionariusz Strategii Radzenia Sobie z Bólem (CSQ, Skala wizualno – analogowa VAS oraz Kwestionariusz Autorski.  Wyniki badań. W badanej grupie wystąpiły wszystkie strategie radzenia sobie z bólem, do najczęściej stosowanych strategii należały modlenie się, zwiększona aktywność behawioralna jak również deklarowanie radzenia sobie. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono istotny związek między nasileniem dolegliwości bólowych, wykszta

  6. Risk factors of schizophrenia development in patients with amphetamines dependence and psychosis (amphetamine-induced psychosis and schizophrenia), and without psychosis [Czynniki ryzyka rozwoju schizofrenii u pacjentów uzależnionych od amfetaminy i jej pochodnych z psychozą (pointoksykacyjną lub schizofrenią) oraz bez psychozy

    OpenAIRE

    Rabe-Jabłońska, Jolanta; Mirek, Marta; Pawełczyk, Tomasz

    2012-01-01

    Aim. Amphetamine and its derivates can induce, usually after many intoxications, schizophrenia-like psychosis. These disorders appeared only in part patients with amphetamine dependence. Aim of the study was to establish prevalence of selective risk factors of schizophrenia development in amphetamine users: 1) with amphetamine – induced schizophrenia – like psychosis, 2) with schizophrenia, and 2) without psychotic symptoms. Material. In the study 3 groups of subjects were included: 30 amphet...

  7. Evaluation of the efficacy of palliative irradiation with high fractionated doses and planned intervals of patients with advanced cancer of the oral cavity and pharynx. Ocena skutecznosci paliatywnego napromieniania wysokimi dawkami frakcyjnymi z planowanymi przerwami chorych na zaawansowanego raka jamy ustnej i gardla

    Energy Technology Data Exchange (ETDEWEB)

    Skolyszewski, J; Reinfuss, M [Instytut Onkologii, Cracow (Poland)

    1988-01-01

    200 patients, previously not treated, with advanced highly differentiated cancer of the oral cavity and pharynx have been palliatively irradiated in the Oncology Center in Cracow in the years 1976-1985. Megavoltage irradiation with fractionated doses 4-5 Gy up to the dose of 20 Gy to the tumor with 4-5 fractions during 4-7 days has been applied. 64 patients received 20 Gy as simple dose, in 65 cases such dose has been repeated after month. 71 patients have been irradiated for the third time with similar dose after another 1 month interval. Partial regression of 25-50% of the tumor volume has been obtained after the first series of irradiation in 19% of patients and more than 50% in 28% of patients, complete regression in 4% of patients. 15,5% of the total number of patients survived 1 year since the initiation of the irradiation, 5% without symptoms of the neoplasm. Worse prognosis is connected with major advancement of the tumor (T{sub 4}, N{sub 2}), poor general condition, cachexia and alcohol addition. Absence of improvement after the first series of irradiations indicates the non-effectiveness of the treatment. Palliative treatment by irradiation with high fractionated doses and planned interval is a safe and efficacious method. 1 fig., 6 tabs., 14 refs. (author).

  8. Ocena funkcji barku u pacjentek po 50 r.ż. z objawem łopatki skrzydlatej, oraz bez tej dysfunkcji, leczonych z powodu raka piersi. Badanie przekrojowe = Assessment of shoulder function in patients 50 years of age treated for breast cancer. Cross-sectional study

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Anna Włoch

    2016-02-01

    • Siła mięśniowa w wybranych ruchach barku nie różni się pomiędzy pacjentkami po mastektomii z objawem łopatki skrzydlatej,a badanymi po mastektomii bez tego objawu.           Introduction and purpose: Approximately 70,000 women in Poland, lives with at least five years, diagnosed with breast cancer. 40 to 60% of the respondents, 12 months after surgery and adjuvant therapy, has at least one functional problem of the shoulder, which may result from the co-existence winged scapula. Aim of the study was to evaluate the function and range of motion of the shoulder (in patients from the age group 50-59 years, symptom winged shoulder on the left side of the body, which has been acquired surgery. Material and Methods: The material collected in the Department of Rehabilitation Holy Cross Cancer Center in Kielce. Inclusion criteria (age, sex, treatment at Holy Cross Cancer Center > 2 years after surgery, met 32 patients over 50 years of age. Goniometric assessment made to measure range of motion in the joint, Anthropometric examined the range of motion of the shoulder. Dynamometer  was used to assess the strength of selected muscle groups while lifting, protract and retract of the shoulder. Results: The mobility of glenohumeral and scapular joint on the left breast mastectomy was significantly restricted in the movements of flexion (9°, vertical extension (5°, abduction (8.2°, internal rotation (3.4° and external rotation (10.9° compared to the healthy side in the same patients. Muscle strength in selected groups of shoulder muscles differed significantly between the upper limb covered mastectomy with symptom winged scapula and healthy limb of the same patients. Conclusion 1. Mobility of the shoulder patients in the group of 50-59 years after mastectomy symptom winged blades vary the value of bending compared to patients after mastectomy without this symptom. 2. The strength of muscle movements in the selected shoulder does not differ between patients after mastectomy symptom winged blade, and tested after mastectomy without symptoms.

  9. Evaluation of Corrosion Resistance of Nanotubular Oxide Layers on the Ti13Zr13Nb Alloy in Physiological Saline Solution / Ocena Odporności Korozyjnej Nanotubularnych Struktur Tlenkowych Na Stopie Ti13Zr13Nb W Środowisku Płynów Ustrojowych”

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Smołka A.

    2015-12-01

    Full Text Available Evaluation of corrosion resistance of the self-organized nanotubular oxide layers on the Ti13Zr13Nb alloy, has been carried out in 0.9% NaCl solution at the temperature of 37ºC. Anodization process of the tested alloy was conducted in a solution of 1M (NH42SO4 with the addition of 1 wt.% NH4F. The self-organized nanotubular oxide layers were obtained at the voltage of 20 V for the anodization time of 120 min. Investigations of surface morphology by scanning transmission electron microscopy (STEM revealed that as a result of the anodization under proposed conditions, the single-walled nanotubes (SWNTs can be formed of diameters that range from 10 to 32 nm. Corrosion resistance studies of the obtained nanotubular oxide layers and pure Ti13Zr13Nb alloy were carried out using open circuit potential, anodic polarization curves, and electrochemical impedance spectroscopy (EIS methods. It was found that surface modification by electrochemical formation of the selforganized nanotubular oxide layers increases the corrosion resistance of the Ti13Zr13Nb alloy in comparison with pure alloy.

  10. Jakość życia pacjentów z zaćmą = The quality of life of patients with cataracts

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Iwona Jaworska

    2015-03-01

      Autor do korespondencji Author for the correspondence Iwona Jaworska email: iwonajaworska1@op.pl   Słowa kluczowe: zaćma, jakość życia.   Keywords: cataract, quality of life.   Streszczenie   Cel pracy: Określenie wpływu zmiennych społeczno-demograficznych (płeć, wiek, poziom wykształcenia, stan cywilny na postrzeganie jakości życia w zaćmie. Materiał i metodyka: Badanie kwestionariuszem Jakości Życia WHOQOL Bref przeprowadzono wśród 300 pacjentów Radomskiego Szpitala Specjalistycznego i Mazowieckiego Szpitala Specjalistycznego w Radomiu Wyniki badań: Analiza wyników wykazała, że chorzy z zaćmą wysoko oceniają jakość swojego życia we wszystkich dziedzinach, jednak najniższej oceny dokonują w zakresie samooceny stanu zdrowia. Stwierdzono też, że płeć, wiek, wykształcenie i stan cywilny korelują z oceną jakości życia. Najniższej oceny jakości życia w dziedzinie somatycznej dokonują kobiety oraz osoby po 75 roku życia. Osoby najstarsze dokonują też niższej niż pozostałe grupy wiekowe oceny stanu zdrowia i jakości życia w dziedzinie fizycznej. Im wyższy poziom wykształcenia chorych z zaćmą tym niższe poczucie jakości życia w dziedzinie fizycznej i niższa ocena stanu zdrowia. Wnioski: W badaniach stwierdzono istnienie istotnej statystycznie zależności pomiędzy badanymi zmiennymi społeczno-demograficznymi (wiek, płeć, poziom wykształcenia, stan cywilny a samooceną stanu zdrowia, ogólnym poczuciem jakości życia oraz poczuciem jakości życia w dziedzinie fizycznej.   Abstract Aim: To determine the impact of socio-demographic variables (gender, age, education level, marital status, the perception of quality of life in cataract. Material and methods: The study was a questionnaire Quality of Life WHOQOL Bref was conducted among 300 patients Radomski Mazowiecki Specialist Hospital and Specialist Hospital in Radom Test results: Analysis of the results showed that patients with cataract highly

  11. Skuteczność montelukastu w ambulatoryjnym leczeniu astmy oskrzelowej u pacjentów powyżej 15. roku życia w warunkach codziennej praktyki lekarskiej (real life study

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Izabela Kupryś‑Lipińska

    2012-12-01

    Full Text Available Astma oskrzelowa jest chorobą o podłożu zapalnym, dlatego leki o właściwościach przeciwzapalnych stanowią podstawę w terapii tej choroby. Takie działanie wykazują leki antyleukotrienowe. Leki te są rekomendowane przez ekspertów GINA w monoterapii alternatywnie do niskich dawek wGKS w 2. stopniu intensywności terapii lub jako terapia dodana do wGKS w wyższych stopniach intensywności leczenia astmy. Celem obecnego badania obserwacyjnego była ocena skuteczności montelukastu w warunkach codziennej praktyki lekarskiej u pacjentów ambulatoryjnych w wieku 15 lat i więcej, leczonych w Polsce z powodu przewlekłej astmy oskrzelowej. Do bada‑ nia włączono 11 250 pacjentów, u których lekarze z przyczyn medycznych niezależnych od udziału pacjenta w obserwacji włączyli montelukast w ostatnim miesiącu przed rozpoczęciem obserwacji. Dane były zbierane od pacjentów przez ich lekarzy prowadzących w ramach dwóch rutynowych wizyt lekarskich przeprowadzonych średnio w odstępnie 8 tygodni. Zastosowano jednolite, specjalnie przygotowane dla potrzeb badania kwestiona‑ riusze. średnia wieku uczestników badania wyniosła 36,79±15,62 roku (przedział od 15 do 90 lat. Kobiety sta‑ nowiły 52,09% respondentów. W chwili włączenia do obserwacji czas trwania astmy najczęściej wynosił między 2 a 5 lat. W 83,39% przypadków astma miała charakter atopowy. Przyczyną włączenia montelukastu u większo‑ ści pacjentów (58,74% była niedostateczna kontrola choroby, w 47,99% lekarze włączyli lek z powodu objawów astmy prowokowanych wysiłkiem, a w 40,85% wskazywali na istotny wpływ na decyzję współwystępowania aler‑ gicznego nieżytu nosa. W 11,35% przypadków montelukast stosowano w monoterapii, a u 87,6% badanych jako lek dodany do wziewnych glikokortykosteroidów. W ciągu 8 tygodni obserwacji istotnie wzrosła liczba pacjen‑ tów z całkowitą bieżącą kontrolą astmy z 8,22% (695 podczas pierwszej wizyty do

  12. Piezogeniczne guzki stóp u aktywnych fizycznie dzieci

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Piotr Brzeziński

    2009-03-01

    Full Text Available Skóra stóp sportowców narażona jest na stałe działanie niekorzystnych czynników zewnętrznych, które mogą przyczyniać się do rozwoju schorzeń w jej obrębie. Dosyć często spotykaną jednostką chorobową są piezogeniczne guzki stóp (PN. To przepukliny tłuszczowe, wpuklające się do skóry. Występują u 10-20% społeczeństwa, jako bolesne lub asymptomatyczne grudki lub guzki. Bolesne PN częściej stwierdza się u kobiet niż u mężczyzn. Wśród sportowców głównie spotykane są u maratończyków, siatkarzy. Uraz może zapoczątkować powstanie charakterystycznych guzków. Zmiany występują jako grudki bądź guzki zlokalizowane wzdłuż powierzchni podeszwowej stóp. PN ujawniają się zwykle w okolicy pięty, w momencie gdy pacjent stoi, w pozycji horyzontalnej zanikają. Mogą dotyczyć jednej lub obu stóp. Z reguły są to zmiany mnogie. Nierzadko pacjent odczuwa ból podczas stania czy chodzenia. W przypadku zmian bolesnych nie ma skutecznych metod leczenia. Cel pracy: Celem pracy była ocena występowania PN u aktywnych fizycznie dzieci. Materiał i metody: Badaniem objęto 107 dzieci (dziewczynek i chłopców w średnim wieku 14,5 roku, trenujących koszykówkę, siatkówkę i piłkę nożną, oraz 50 dzieci (dziewczynek i chłopców średnio w wieku 9,5 roku, nieuprawiających aktywnie sportu, stanowiących grupę kontrolną. W grupie sportowców chłopcy stanowili 56,07%, a dziewczynki 43,93%; w grupie kontrolnej odpowiednio 76% i 24% badanych. Wyniki: Występowanie PN stwierdzono u 22,43% sportowców (24 dzieci i u 10% (5 dzieci w grupie kontrolnej. W grupie sportowców w 95,83% zmiany obejmowały okolicę pięty. Również w grupie kontrolnej zmiany skórne w 80% zlokalizowane były na piętach. PN odnotowywano najczęściej u siatkarzy (53,13%i w 91,67% dotyczyły obu stóp. Dolegliwości bólowe zgłaszał tylko jeden chłopiec – sportowiec. Wśród sportowców wywiad w kierunku chorób tkanki łącznej by

  13. Assessment of Impact of the Rheological Parameters Change on Sensitivity of the Asphalt Strain Based on the Test Results / Ocena Wpływu Zmiany Parametrów Reologicznych Na Wrażliwość Deformacji Mieszanek Mineralno - Asfaltowych Na Podstawie Wyników Badań

    Science.gov (United States)

    Kurpiel, Artur; Wysokowski, Adam

    2015-03-01

    The creep test under the static loading, that allows to determine rheological properties of asphalt based on the creep curve, is the most effective test nowadays. Applied loads are non-destructive and allow to observe the course of the strain after the test load. The test can be carried out on compressing, shearing, bending as well as on triaxial test, that depends on the applied apparatus implementing different intensity [1, 2, 3, 4, 5, 6]. Based on the creep test, the stress of different properties can be specified. Among them there are valuable rheological properties based on selected viscoelascity models [1]. The properties of the viscoelascity models are relevant indexes depicting resistance to deformation. They can be used to forecast the wheel-truck in the accepted rheological model [1]. In this article it is shown the impact of different rheological properties of the viscoelacity model on the wheel-truck as well as the impact of different properties on shape and the course of the creep curve. The asphalt mixtures presented in this article are characterized by variable rheological properties. It is therefore difficult to determine which property mostly affects the size of the strain. However, the authors of this article attempted to analyse the change of the asphalt strain value of the different variables in particular rheological model, called Bürgers's model. Badanie pełzania pod obciążeniem statycznym jest obecnie najbardziej efektywnym badaniem pozwalającym na określenie reologicznych parametrów mieszanek mineralno - asfaltowych na podstawie krzywej pełzania. Stosowane obciążenia mają poziom nieniszczący i pozwalają na obserwację przebiegu odkształceń w czasie również po odciążeniu. Badanie może być realizowane przy ściskaniu, ścinaniu, rozciąganiu i zginaniu, a także w zakresie trójosiowym, w zależności od stosowanego aparatu realizującego zadany schemat naprężeń [1, 2, 3, 4, 5, 6]. Na podstawie badania pełzania można określić parametry oparte o różne teorie pełzania a szczególnie cenne parametry reologiczne w oparciu o wybrane modele lepkosprężyste [1]. Parametry z modeli lepkosprężystych są miarodajnymi wskaźnikami obrazującymi odporność mieszanek na deformacje. Można za ich pomocą prognozować głębokości koleiny w przyjętym modelu reologicznym [1]. W niniejszym artykule przedstawiono jaki wpływ na głębokość koleiny mają różne wartości parametrów reologicznych z analizowanego modelu lepkosprężystego oraz wpływ parametrów na kształt i przebieg krzywej pełzania. Przedstawione w artykule mieszanki mineralno - asfaltowe charakteryzują się zmiennymi parametrami reologicznymi, zatem trudno jest określić, który parametr decyduje o wielkości odkształcenia danej mieszanki. Mając na uwadze powyższe, w artykule podjęto próbę analizy zmiany wartości odkształcenia mieszanki mineralno - asfaltowej przy zmianie jednego oraz dwóch parametrów w danym modelu reologicznym - w tym przypadku - Bürgersa.

  14. Assessment of Impact of the Rheological Parameters Change on Sensitivity of the Asphalt Strain Based on the Test Results / Ocena Wpływu Zmiany Parametrów Reologicznych Na Wrażliwość Deformacji Mieszanek Mineralno - Asfaltowych Na Podstawie Wyników Badań

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Kurpiel Artur

    2015-03-01

    Full Text Available Badanie pełzania pod obciążeniem statycznym jest obecnie najbardziej efektywnym badaniem pozwalającym na określenie reologicznych parametrów mieszanek mineralno - asfaltowych na podstawie krzywej pełzania. Stosowane obciążenia mają poziom nieniszczący i pozwalają na obserwację przebiegu odkształceń w czasie również po odciążeniu. Badanie może być realizowane przy ściskaniu, ścinaniu, rozciąganiu i zginaniu, a także w zakresie trójosiowym, w zależności od stosowanego aparatu realizującego zadany schemat naprężeń [1, 2, 3, 4, 5, 6].

  15. Aktywność fizyczna u młodzieży ponadgimnazjalnej Zespołu Szkół Chemicznych w Bydgoszczy = Physical activity at school youth team Chemical Schools in Bydgoszcz

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Agnieszka Pluta

    2016-07-01

    odpornościowych, adaptacyjnych, a także na prawidłowy przebieg szeregu procesów metabolicznych i hormonalnych. Materiał i metoda. Badaniami objęto liczbę 100 uczniów klas maturalnych Zespołu Szkół Chemicznych w Bydgoszczy. W pracy jako narzędzie badawcze wykorzystano kwestionariusz ankiety własnego autorstwa oraz analizę formularzy sprawozdawczych z przeprowadzonych badań przesiewowych i profilaktycznych badań lekarskich. Cel. Celem niniejszej pracy była ocena aktywności fizycznej u młodzieży ponadgimnazjalnej. Wyniki. Młodzież płci męskiej stanowiła większość w badanej grupie – 54 osoby (54,0%. Badaną młodzież podzielono na dwie grupy wiekowe: 19 lat i 20 lat. Większość stanowili 19 -  latkowie – 59 osób (59,0%.  Wnioski.  Poziom aktywności młodzieży jest niewystarczający. Nieznacznie wyższy poziom  aktywności fizycznej wykazywały dziewczęta z niedoborem masy ciała oraz mieszkańcy wsi. Najniższy poziom aktywności fizycznej prezentowały osoby z nadwagą.

  16. A preliminary study in zero anaphora coreference resolution for Polish

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Adam Jan Kaczmarek

    2017-12-01

    pracy wykorzystujemy istniejące narzędzia do rozpoznawania koreferencji dla pozostałych rodzajów wzmianek (tj. nazwy własne, frazy rzeczownikowe oraz zaimki jako źródło częściowych zbiorów wzmianek odnoszących się do tego samego obiektu, a także jako punkt odniesienia dla uzyskanych przez nas wyników. Ocena skupia się nie tylko na poprawności uzyskanych zbiorów wzmianek, bez względu na ich typ, co odzwierciedlają wyniki podane dla standardowych metryk CoNLL-2012, ale także na wartości informacji, która zostaje uzyskana w wyniku rozpoznania koreferencji. W nawiązaniu do założeń anotacji korpusu KPWr, jedynie nazwy własne traktowane są jako wzmianki, które zawierają w sobie wystarczająco szczegółową informację, aby można było powiązać je z obiektami rzeczywistymi. W konsekwencji dostarczamy także ocenę opartą na wartości informacji dla podmiotów domyślnych połączonych relacją koreferencji z nazwami własnymi. Z tą samą motywacją rozpatrujemy jedynie zbiory wzmianek koreferencyjnych zbudowane wokół nazw własnych.

  17. Motywacja i wpływ uprawiania jogi na stan zdrowia – badanie własne = Motivation and influence practicing yoga on health - own study

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Katarzyna Gwis

    2016-09-01

      Motywacja i wpływ uprawiania jogi na stan zdrowia – badanie własne Motivation and influence practicing yoga on health - own study   Katarzyna Gwis1, Dominik Olejniczak2, Joanna Skonieczna2   1 Absolwentka kierunku Zdrowie Publiczne Wydział Nauki o Zdrowiu Warszawski Uniwersytet Medyczny   2 Warszawski Uniwersytet Medyczny Zakład Zdrowia Publicznego ul. Banacha 1a, 02-097 Warszawa   Słowa kluczowe: joga, zdrowie, zachowania zdrowotne Key words: yoga, health, health behavior   Streszczenie Wprowadzenie i cel pracy: Joga to jedna z form aktywności ruchowej. Joga oddziałuje na ciało i na umysł, dzięki czemu w prosty sposób pomaga zachować zdrowie. Celem badania była ocena wpływu uczestnictwa w zajęciach jogi na zdrowie. Materiał i metoda: Grupę badaną stanowiło 50 osób uczęszczających na zajęcia jogi. Udział w ankiecie był dobrowolny i poufny. Zastosowano autorski kwestionariusz. Wyniki: W grupie badanych, aż 48 osób (96% stwierdziło, że ćwiczenia jogi pozytywnie wpływają na kształtowanie nawyków ruchowych. Ponad połowa badanych - 26 osób (52% stwierdziła, że uczęszczanie na zajęcia jogi sprawiło, że wzrosło ich zainteresowanie zdrowym odżywianiem. Ponad połowa badanych – 26 osób (52% jako główną korzyść płynącą z ćwiczeń jogi wskazała wzrost sprawności fizycznej. Ponad połowa osób ankietowanych – 28 osób (56% zaobserwowała, że od kiedy ćwiczy jogę stany chorobowe występują rzadziej.  Wnioski: Analizując wyniki przeprowadzonego badania własnego oraz dyskusję można stwierdzić, iż w związku z udokumentowanym pozytywnym wpływem jogi na stan zdrowia warto jest propagować tą formę rekreacji ruchowej we wszystkich grupach wiekowych, poczynając od dzieci, a  kończąc na osobach w  podeszłym wieku.       Abstract   Introduction: Yoga is a form of physical activity. Yoga affects the body and the mind, making it an easy way to help maintain good health. The aim of this

  18. Występowanie i nasilenie zaburzeń lękowych i depresyjnych u kobiet z rakiem piersi przygotowywanych do leczenia chirurgicznego = Incidence and intensification of anxiety and depressive disorders at women with breast cancer prepared for the surgical treatm

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Marta Łuczyk

    2015-05-01

    2 Department of the Internal Medicine with the Unit of Internal Nursing, Department of Health Sciences, Medical University of Lublin   Streszczenie Wstęp. Rozpoznanie choroby nowotworowej piersi wywiera szczególny wpływ na stan psychiczny kobiety. Jedną z negatywnych reakcji emocjonalnych u kobiet po rozpoznaniu choroby nowotworowej są zaburzenia lękowe, którym mogą towarzyszy zaburzenia depresyjne. Cel pracy. Ocena występowania i nasilenia zaburzeń lękowych i depresyjnych wśród kobiet z rakiem piersi oczekujących na zabieg operacyjny. Materiał i metoda. Badania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego, techniką ankiety z użyciem narzędzi: Szpitalnej Skali Oceny Lęku i Depresji (HADS, Skali wizualno – analogowej zaadoptowanej do oceny lęku, autorskiego kwestionariusza wywiadu. Do badań zakwalifikowano 150 kobiet z rakiem piersi. Wyniki. W grupie chorych z rakiem piersi przygotowywanych do leczenia chirurgicznego u 93 (62,00% osób wystąpiły zaburzenia lękowe, u 24 (19,33% chorych stwierdzono stany graniczne, u 28 kobiet (18,67% nie stwierdzono zaburzeń. Ponad 95% kobiet odczuwało niepokój przed chorobą nowotworową, a 89% badanych deklarowało odczuwanie lęku przed leczeniem chirurgicznym. Stwierdzono występowanie zaburzeń depresyjnych u 24 osób (16,00%, a u 39 (26,00% osób stwierdzono stany graniczne. U 58% (87,00% badanych kobiet nie stwierdzono zaburzeń. Wnioski. U badanych kobiet stwierdzono występowanie zaburzeń lękowych, natomiast w mniejszym stopniu zaobserwowano zaburzenia depresyjne. Prowadzenie badań oceniających występowanie lęku w okresie przedoperacyjnym powinno stać się rutynowym postępowaniem w przygotowaniu chorych do zbiegu operacyjnego. Słowa kluczowe: fobie, zaburzenia lękowe, zaburzenia depresyjne, nowotwory sutka.   Abstract Introduction. Diagnosing cancer of the breast exerts special impact on the mental state of the woman. One of negative emotional reactions at women after diagnosing

  19. Badania epidemiologiczne jako podstawa informacyjna rozpoznania chorób alergicznych układu oddechowego i skóry u dzieci w wieku 6–7 i 13–14 lat w rejonie grodzieńskim

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Andrei Shpakou

    2015-03-01

    Full Text Available Wstęp: Duże rozpowszechnienie, skutki medyczne i społeczne, wpływ na jakość życia oraz znaczący koszt chorób alergicznych uzasadniają liczne działania na rzecz ich profilaktyki. Nie ma wątpliwości, iż oficjalne statystyki mogą nie odpowiadać rzeczywistej częstotliwości występowania chorób alergicznych. Cel pracy: Celem pracy jest ocena częstotliwości występowania astmy i chorób alergicznych, głównych objawów alergicznych i oddechowych wśród miejskich i wiejskich dzieci w wieku 6–7 i 13–14 lat (w grupach wiekowych według badań ISAAC w rejonie Grodna. Materiał i metody: W badaniu kwestionariuszowym (na podstawie ankiety ISAAC wzięło udział 2187 rodziców dzieci w wieku 6–7 i 13–14 lat z Grodna i  jego okolic (1091 dzieci z miasta i 1096 ze wsi. Wśród nich 955 dzieci było w wieku 6–7 lat, a 1232 w wieku 13–14 lat. Wiedząc o tym, że astmę oskrzelową można podejrzewać u osób, które odczuwają duszności z towarzyszącymi świstami, uciskiem w klatce piersiowej lub kaszlem i chorobami alergicznymi (alergiczny nieżyt nosa i atopowe zapalenie skóry, przeanalizowano częstotliwość występowania tych objawów i chorób wśród dzieci. Wyniki: Wykazano niską częstotliwość występowania astmy wśród dzieci w  standaryzowanych grupach wiekowych. Rodzice 30 dzieci (1,37% badanych potwierdzają istnienie choroby u dzieci na podstawie jej zdiagnozowania przez lekarza. Wskaźnik występowania astmy wyniósł wśród dzieci miejskich 1,74% (19 osób, a wiejskich – 1,0% (11 dzieci. Po głębszej analizie odpowiedzi ustalono, że 60 dzieci (2,74% miało w ciągu ostatnich 12 miesięcy świsty w klatce piersiowej i napady kaszlu. Częstotliwość występowania alergicznego nieżytu nosa i atopowego zapalenia skóry wynosiła około 4% i 10%. Choroby te częściej spotykano u dzieci chorych na astmę. Wnioski: Ponieważ rozpoznawalność astmy u dzieci na

  20. Wpływ wykształcenia oraz aktywności fizycznej rodziców na poziom rozwoju zdolności szybkościowych dziewcząt wiejskich w młodszym wieku szkolnym

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Jarosław Fugiel

    2009-06-01

    Full Text Available Wstęp: Proces rozwoju motorycznego kształtowany jest przez czynniki biogeograficzne, społeczno-ekonomiczne oraz tryb życia, wynika również ze stanu zaawansowania rozwoju somatycznego. Znaczącą rolę przypisuje się zwłaszcza aktywności fizycznej, której poziom różnicowany jest głównie przez takie czynniki jak płeć, wiek,miejsce zamieszkania czy wykształcenie. Poziom aktywności fizycznej znacznie różni się w środowisku miejskim i wiejskim. Sytuacja ta w dużym stopniu wynika z odmiennych warunków socjalno-bytowych, różnic w ilości i dostępności do bazy sportowej oraz niższej świadomości dotyczącej promocji zdrowia. Również wykształcenie rodziców, które wpływa na poziom świadomości dotyczącej kształtowania rozwoju fizycznego potomstwa, jest niższe na wsi w porównaniu do populacji miejskiej. Czynniki te mogą decydować o poziomie i charakterze aktywności fizycznej oraz mogą wpływać na sprawność motoryczną dzieci i młodzieży wiejskiej. Celem pracy była ocena wpływu wykształcenia oraz aktywności fizycznej rodziców na poziom sprawności motorycznej dziewcząt wiejskich z Legnicko-Głogowskiego Zagłębia Miedziowego. Materiał i metody: Materiał do pracy zgromadzono w 1998 r. na terenie Zagłębia Miedziowego. Zbadano 69 dziewcząt w wieku 9 lat z wiejskich szkół okolic Legnicy i Głogowa. Zmierzono wysokość i masę ciała oraz przeprowadzono testy sprawności fizycznej: skok w dal z miejsca, rzut 1 kg piłką lekarską, bieg wahadłowy 10x5m i stukanie w krążki. Informacje na temat wykształcenia rodziców oraz ich aktywności fizycznej w zakresie uprawiania sportu uzyskano za pomocą ankiety. W analizie wykorzystano podstawowe obliczenia statystyczne oraz obliczono test t-Studenta dla grup niezależnych. Wyniki i wnioski: 1. Wykształcenie średnie lub wyższe ojca i matki wpływa na uzyskanie wyższego poziomu rozwoju somatycznego córek. Dziewczęta z tych grup uzyskują r

  1. Rola „Kodeksu etyki zawodowych księgowych IFAC” w opinii praktyków i studentów. Wyniki wstępnych badań

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Anna Rzepka

    2018-03-01

    Full Text Available Celem artykułu jest ocena postrzegania Kodeksu etyki zawodowych księgowych IFAC przez osoby zwią- zane z rachunkowością oraz jego roli, a także zmian w tym zakresie wraz z przyrostem doświadczenia zawodowego. Autorzy formułują hipotezę, że Kodeks postrzegany jest jako użyteczne narzędzie, które w pozytywny sposób wpływa na pełnienie obowiązków przez zawodowych księgowych. Autorzy ocze- kują, że wraz ze wzrostem doświadczenia zawodowego, a zatem rangi zajmowanych stanowisk, zwiększa się także znaczenie Kodeksu. W badaniu uczestniczyło łącznie 301 respondentów: 74 członków oddziału krakowskiego Stowarzyszenia Księgowych w Polsce (SKwP oraz 227 studentów, realizujących studia wyższe z zakresu rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie. Stwierdzono istotny wpływ doświadczenia zawodowego respondentów na postrzeganie Kodeksu oraz jego użyteczności. Stu- denci traktują Kodeks jako ważny, choć biorąc pod uwagę deklarowaną znikomą styczność z nim, wynika to raczej z intuicji niż ze znajomości zapisów. Brak doświadczenia zawodowego powoduje niemożność oceny jego użyteczności. Korzystanie z Kodeksu potwierdzają praktycy, toteż wyrażane przez nich opinie można uznać za oparte na merytorycznych przesłankach. Równocześnie dominuje wśród nich przekonanie o niedostatecznej znajomości tego dokumentu w środowisku zawodowym. Opinie na temat przydatności Kodeksu w procesie sprawozdawczości finansowej wśród praktyków są podzielone, przeczące dominują u osób o średnim i wyższym poziomie doświadczenia zawodowego. The aim of the article is to assess the perception of IFAC's Code of Ethics for Professional Accountants and its role, as well as changes in this perception depending on the level of professional experience. The authors expect that the Code is perceived as a tool that positively affects the ethical attitude of account- ants and their professional duties. The

  2. Muticriteria assesment of possible use of computer games in teaching / Многокритериальный анализ возможностей применения компьютерных игр в процессе обучения / Višekriterijumska ocena mogućih primena računarskih igara u nastavi

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Mališa R. Žižović

    2017-07-01

    озицию, так как от его решений зависит развитие и исход игры. / U radu se daje višekriterijumska ocena nekoliko mogućih pristupa organizovanju studija. Zahvaljujući sve široj upotrebi savremenih informacionih tehnologija, tradicionalni obrazovni sistem suočava se sa velikim promenama. Jedna od njih je i razvoj ozbiljnih igara koje simuliraju rad realnih poslovnih okruženja. Tradicionalni, pasivni pristup obrazovanju obučava nas za neke uske procedure, a zatim vrši evaluaciju na osnovu našeg sećanja na ono što nam je rečeno. Čak i kada smo uspešno savladali činjenice i procedure, naše ponašanje u pravim životnim situacijama ostaje neprovereno. Igre pokušavaju da reše problem, motivišu i promovišu učenje. Njihov interaktivni aspekt dovodi do visoke uključenosti samih učesnika u aktivnosti igre, pa one više nemaju svrhu isključivo zabave već postaju ozbiljan alat za učenje. Od klasičnih zabavnih igara odvaja ih prvenstveno drugačiji cilj, tj. mogućnost da se učesniku igre, pored zabave, pruži i edukativna komponenta. Takođe, učesnik nije pasivni igrač već svojim odlukama i postupcima direktno može uticati na tok igre, dovodeći do dobrih ili loših rezultata.

  3. Ocena wiedzy uczniów warszawskich szkół średnich na temat skutków zdrowotnych wynikających z nadmiernego korzystania z promieniowania ultrafioletowego (UV = Knowledge assessment about health effects caused by excessive use of ultraviolet radiation (UV among high school students in Warsaw

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Paweł Koczkodaj

    2016-05-01

    Abstract 1. Introduction and aim Ultraviolet radiation is present in the daily life of every human being. The constantly growing number of new cases of skin cancer in Poland and in the world can suggest a lack of adequate knowledge of photoprotection. Raising public awareness, especially among young people about the health effects of excessive UV radiation use, plays a key role in relation to their current and future health. The aim of the study was to assess the level of knowledge among high school students in Warsaw about the health effects resulting from excessive use of ultraviolet radiation, as well as knowledge concerning health behaviors of young people using UV radiation. 2. Material and methods The study group consists of 153 students from Warsaw high schools. The gender distribution was random, the age range of the respondents was 17 to 19 years. The study was conducted using paper questionnaire, consisting of 29 questions. To examine the relationship between the selected traits has been applied test of independence chi-square (χ2 (STATISTICA12 package. In tests the level of significance was p≤0.05. Depending on the size used appropriate amendments to the chi-square test. 3. Results and conclusions There was no relationship between such features as: the use of tanning devices and perception of skin burns as a carcinogenic factor, the use of the solarium and regularly reviewing pigmented moles, the occurrence of malignant melanoma of the skin in the past in the family and the use of tanning devices, the occurrence of skin burns and frequency of use of formulations with UV protection. This may indicate incomplete knowledge of the respondents in terms of the impact of UV on human health.

  4. Determinanty zakresu praktyki pielęgniarskiej w opiece nad pacjentami nieprzytomnymi = Determinants of the scope of nursing practice in the care of unconscious patients

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Barbara Ślusarska

    2015-11-01

      Słowa kluczowe: pacjent nieprzytomny, stan funkcji życiowych, różnorodność symptomatologii, praktyka pielęgniarska.   Keywords: unconscious patient, state of vital functions, variety of symptomatology, nursing practice.   Streszczenie   Wstęp. Sprawowanie opieki pielęgniarskiej nad pacjentem nieprzytomnym to złożony i długotrwały proces. Wymaga znajomości uwarunkowań tego stanu oraz samodzielności pielęgniarki w zakresie działań dostosowanych do potrzeb pacjenta nieprzytomnego. Cel. Określenie zakresu symptomów determinujących opiekę wobec pacjentów nieprzytomnych w Oddziale Anestezjologii i Intensywnej Terapii. Materiał i metody. Analizie empirycznej poddano dokumentację szpitalną grupy 101 pacjentów nieprzytomnych, hospitalizowanych w Oddziale Anestezjologii i Intensywnej Terapii (OAIT w Lublinie w okresie jednego roku. Badania prowadzono metodą retrospektywnej analizy źródłowej dokumentacji medycznej i pielęgniarskiej. Wyniki. Najczęstszą przyczyną stanu nieprzytomności były: urazy (31,68% oraz zaburzenia świadomości w przebiegu choroby podstawowej (26,73% i inne czynniki zewnętrzne (21,78%. W analizowanej grupie 55,45% zachowało pełną wydolność oddechową, u 31,68% była zastosowana intubacja, a w przypadku 12,87% założono rurkę tracheostomijną W zakresie funkcji układu moczowego tj. wydalanie moczu u 83,17% osób było kontrolowane poprzez założony cewnik do pęcherza moczowego, natomiast u 16,83% pacjentów zastosowano pieluchomajtki. W zakresie funkcji wydalania stolca u 62,38% stolec był normalny, u 18,81% wystąpiła biegunka i u 18,81% osób wystąpiły zaparcia. Wnioski. Wyniki badań wykazały zróżnicowany stan zdrowia pacjentów nieprzytomnych, który determinuje przedmiot praktyki pielęgniarskiej. Analiza symptomów zarejestrowanych retrospektywnie wśród pacjentów nieprzytomnych wskazuje na dominację obszarów deficytu samoopieki oraz ryzyka powikłań wynikających z braku aktywno

  5. Formy spędzania czasu wolnego studentów wybranych kierunków Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy = Forms of spending free time students of selected fields of the University of Bydgoszcz

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Martyna Łachacz

    2016-08-01

    Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy       Streszczenie Kreowanie odpowiednich nawyków wolnoczasowych jest bardzo ważnym aspektem w dzisiejszych czasach. Należy wciąż uświadamiać społeczeństwo, że aktywność fizyczna stanowi niezbędny element zachowania dobrostanu psychicznego i fizycznego człowieka. Wiele osób nadal nie rozumie, że regularna aktywność ruchowa przyczynia się do zmniejszenia ryzyka wystąpienia chorób cywilizacyjnych, na które umiera większość społeczeństwa. Dlatego ważne są badania sprawdzające jak spędzają czas wolny osoby w różnym wieku oraz czy i jakie formy rekreacji ruchowej podejmują, jakie mają podejście do aktywności fizycznej, czy są świadomi, że w ich otoczeniu są organizowane zajęcia sprzyjające zwiększeniu sprawności fizycznej oraz czy i jakie różnice występują między poszczególnymi grupami społecznymi. Badania przeprowadzono, w styczniu 2015 roku, na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Badania przeprowadzono na studentach I, II oraz II roku administracji oraz Turystyki i Rekreacji. Zgromadzony materiał badawczy to 102  ankiety, po 17 na każdym roczniku i kierunku. W badaniu wzięło udział 74 kobiety oraz 28 mężczyzn w wieku od 19 do 25 lat. Analizując wyniki badań można wysunąć wniosek, że występują małe różnice w postrzeganiu aktywności fizycznej studentów administracji oraz turystyki i rekreacji. Studenci TiR częściej wybierają aktywność ruchową. Jak widać studenci administracji mają nieco inne priorytety lub być może wiedza na temat rekreacji ruchowej nie jest im tak często i skutecznie przekazywana jak studentom TiR.   Słowa kluczowe: czas wolny, aktywność fizyczna, rekreacja ruchowa, studenci.     Abstract Creating the appropriate lot of habits is a very important aspect nowadays. You should still realize a society that physical activity is an essential element in maintaining a mental or physical man. Many people

  6. Rak piersi w ciąży - odmienności procesu diagnostyki i leczenia = Breast cancer during pregnancy - differences in diagnostic and treatment procedures

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Sowa

    2016-09-01

    85 -801 Bydgoszcz e – mail: magdalena.sowa@cm.umk.pl         Streszczenie Wprowadzenie: Rak piersi w ciąży jest rozpoznawany stosunkowo rzadko. W ostatnich dziesięciu latach w Europie można zauważyć wyraźną tendencję do odraczania macierzyństwa wśród młodych kobiet. Obecnie średnia wieku kobiet rodzących pierwsze dziecko wynosi 30 lat. Jednym z czynników ryzyka zachorowania na raka piersi jest wiek. Z uwagi na fakt, iż kobiety coraz później decydują się na macierzyństwo, a średnia wieku występowania raka piersi się obniża,  z tą szczególną sytuacją kliniczną lekarzom jak i kobietom przyjdzie się zmagać coraz częściej.  Cel pracy:Celem pracy była próba przybliżenia odmienności procesu diagnostyki i leczenia raka gruczołu piersiowego rozpoznanego w ciąży. Rozwinięcie:Z danych epidemiologicznych wynika, iż rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem u kobiet ciężarnych.Szczególnie niebezpiecznym jest fakt, iż zmiany fizjologicznie zachodzące w organizmie kobiety już od pierwszych tygodni ciąży, mogą maskować pojawienie się guza i znacznie opóźniać wdrożenie procesu diagnostyki.  Choroba nowotworowa rozpoznana w czasie trwania ciąży jest zawsze dramatyczną i ogromnie stresującą sytuacją dla kobiety i jej najbliższych, dlatego proces diagnostyki i leczenia jest silnie zindywidualizowany, zaś maksymalny efekt terapeutyczny z jednoczesną ochroną nienarodzonego dziecka stanowi priorytet działań. Podsumowanie:Decyzje terapeutyczne podejmowane są po uwzględnieniu ogólnego stanu zdrowia pacjentki, stopnia zaawansowania klinicznego nowotworu, wieku ciążowego oraz postulatów samej pacjentki i jej najbliższych.W niniejszej pracy, posługując się metodą analizy piśmiennictwa szczegółowo omówiono odmienności w procesie diagnostyki i leczenia raka piersi u kobiet ciężarnych.   Słowa kluczowe: rak piersi, ciąża, diagnostyka, leczenie   Breast cancer during pregnancy

  7. Ocena częstości występowania składowych zespołu metabolicznego w grupie pacjentów ze stabilną dusznicą bolesną kwalifikowanych do planowej koronarografii = Assessment of frequency of components of metabolic syndrome in patients with stable angina qualified for planning angiography

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Katarzyna Sawicka

    2016-09-01

    Wstęp. Ze stabilną dusznicą bolesną wiąże się występowanie zespołu metabolicznego. Zespół metaboliczny to zbiór wzajemnie powiązanych czynników metabolicznych takich jak: upośledzona tolerancja glukozy, insulinooporność, hiperinsulinemia, otyłość, zaburzenia lipidowe, nadciśnienie tętnicze. Zespół ten stanowi główną przyczynę rozwoju chorób sercowo-naczyniowych o podłożu miażdżycowym i cukrzycy typu 2. Za rozwój zespołu metabolicznego odpowiedzialne są predyspozycje genetyczne oraz współdziałające czynniki środowiskowe, w tym brak aktywności fizycznej oraz wysokokaloryczna dieta [1]. Materiał i metoda badań. W niniejszej pracy posłużono się metodą sondażu diagnostycznego. Do gromadzenia informacji wykorzystano autorski kwestionariusz ankiety. Ankieta obejmowała 37 pytań, w tym 33 pytania zamknięte i 4 pytania półotwarte, w których istniała możliwość wpisania własnej odpowiedzi przez osoby ankietowane. Pytania pozwoliły na zebranie danych dotyczących cech demograficznych badanej populacji oraz ocenę zasobu wiedzy respondentów na temat poszczególnych składowych zespołu metabolicznego. Wyniki badań.  1. Uzyskane wyniki badań wskazują, że u 70% pacjentów ze stabilną dusznicą bolesną kwalifikowanych do planowej koronarografii występują składowe zespołu metabolicznego. 2. Istnieje zależność pomiędzy miejscem zamieszkania pacjenta, a występowaniem składowych zespołu metabolicznego: u osób mieszkających w mieście częściej występuje zespół metaboliczny. 3. Istnieje zależność pomiędzy stylem życia, a występowaniem składowych zespołu metabolicznego (u 54,5% ankietowanych, którzy prowadzą niezdrowy styl życia, istnieje problem występowania zespołu metabolicznego. 4. Nie istnieje zależność pomiędzy podejmowaniem aktywności fizycznej, a występowaniem składowych zespołu metabolicznego. 5. Nadciśnienie tętnicze jest najczęściej występującą składową zespołu metabolicznego wśród badanej populacji. 6. Osoby mieszkające w mieście częściej narażone są na występowanie zespołu metabolicznego niż mieszkańcy wsi. 7. Nie istnieje istotna statystycznie zależność pomiędzy paleniem papierosów i spożywaniem alkoholu, a występowaniem zespołu metabolicznego. 8. Występowanie zespołu metabolicznego stwierdzono równie często w grupie osób, które twierdziły, że odżywiają się zdrowo, jak i u tych, które nie prowadzą zdrowego stylu odżywiania. Słowa kluczowe: zespół metaboliczny, dusznica bolesna stabilna, koronarografia Summary Admission. With stable angina pectoris involves the metabolic syndrome. The metabolic syndrome is a collection of interrelated metabolic factors such as impaired glucose tolerance, insulin resistance, hyperinsulinemia, obesity, lipid disorders, hypertension. This team is the main cause of the development of cardiovascular disease atherosclerosis and type 2 diabetes for the development of the metabolic syndrome are responsible genetic predisposition and associated environmental factors, including a lack of physical activity and calorie diet [1]. Materials and methods of research. In this paper method was used diagnostic survey. To collect information used proprietary questionnaire. The survey consisted of 37 questions, including 33 closed questions and 4 semi-open questions in which it was possible to enter their own answers by the respondents. Questions allowed to collect data on the demographic characteristics of the study population and resource evaluation of respondents' knowledge about the individual components of the metabolic syndrome. Findings. 1. Results of the study indicate that 70% of patients with stable angina pectoris referred for elective coronary angiography are components of metabolic syndrome. 2. There is a relationship between the place of residence of the patient, and the presence of components of the metabolic syndrome: in people living in the city is more common metabolic syndrome. 3. There is a relationship between lifestyle and the presence of components of the metabolic syndrome (54.5% of respondents who lead an unhealthy lifestyle, there is a problem of occurrence of the metabolic syndrome. 4. There is no relationship between the taking of physical activity, and the presence of components of the metabolic syndrome. 5. Hypertension is the most common component of metabolic syndrome in the population studied. 6. If you live in the city often are exposed to metabolic syndrome than rural residents. 7. There is no statistically significant relationship between cigarette smoking and alcohol consumption, and the prevalence of metabolic syndrome. 8. The presence of metabolic syndrome was found as often in the group of people who claimed that nourish healthy and in those that do not lead a healthy way of eating. Keywords: metabolic syndrome, stable angina pectoris, coronary angiography

  8. Ocena transportu rumowiska zawieszonego z wykorzystaniem nefelometrycznych i tradycyjnych pomiarów mętności wody na przykładzie kaskady dolnej Brdy = The estimation of suspended sediment transport using nefelometric and traditional measurements of turbidity of water on an example of the cascade lower Brda River

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Dawid Aleksander Szatten

    2016-01-01

    Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Instytut Geografii, 85-428 Bydgoszcz, ul. Mińska 15   Streszczenie             Ocenę transportu rumowiska zawieszonego, dla zbiorników retencyjnych kaskady dolnej Brdy, przeprowadzono w celu porównania metod: tradycyjnej (wagowej oraz nefelometrycznej (optycznej. Analizy dokonano na podstawie badań terenowych przeprowadzonych poniżej Zbiornika Smukała w latach 2014 - 2015. Obejmowały one pobór prób w celu oznaczenia wartości wskaźnika zawiesina ogólna (metoda tradycyjna oraz nefelometrycznej mętności wód (metoda laserowa. Pobór połączony był z obserwacjami stanów wody, umożliwiając określenie sytuacji hydrologicznej. Zebrane dane zinterpretowano za pomocą podstawowych metod statystycznych. Stwierdzono, iż rzeka Brda charakteryzuje się niewielkim obciążeniem w materiał zawieszony. Obserwacje zmącenia wód, umożliwiły określenie chwilowej dynamiki zawiesin oraz wskazanie głównego źródła pochodzenia analizowanej składowej transportu fluwialnego. Otrzymane dane wskazują na możliwość zamiennego stosowania porównywanych w artykule metod.   Abstract             The evaluation of the suspended sediment transport was conducted on artificial reservoir of cascade of lower Brda River, to compare methods: traditional (weight and nephelometric (optical. The analysis was based on field research conducted below the Smukała Reservoir in the years 2014 - 2015. These included sample collection for determining the value of total suspension (traditional method and nephelometric turbidity of water (laser method. Sampling was connected with the observations of water levels, for specifying the hydrological situation. The collected data were interpreted using basic statistical methods. Was found that the the Brda River is characterized by a low suspended sediments load. Observations turbidity of water was possible to determine temporary dynamics of suspended sediments and indicate the main source of the suspended material. Received in article data indicate that the compare methods are interchangeability.   Słowa kluczowe: transport rumowiska zawieszonego, mętność wód, zawiesina ogólna, nefelometryczne pomiary mętności, sztuczne zbiorniki wodne.   Key words: suspended sediment transport, turbidity of water, total suspension, nefelometric measurements, artificial reservoir.

  9. Jakość życia chorych z niewydolnością serca = Quality of life in patients with heart failure

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Beata Kowalczyk

    2016-10-01

      Streszczenie: Wprowadzenie Przewlekła niewydolność serca jest poważnym problemem klinicznym, społecznym i ekonomicznym. W ostatnich latach częstość występowania tej choroby stale rośnie i znacząco ogranicza funkcjonowanie pacjentów w aspekcie bio-psycho-społecznym, obniżając poziom jego jakości życia. Cel pracy Ocena jakości życia pacjentów z niewydolnością serca. Materiał i metody Badaniem objęto 105 pacjentów z niewydolnością serca. Do jego przeprowadzenia wykorzystano anonimową ankietę własnego autorstwa, kwestionariusza AIS oraz kwestionariusza NHP. Przeprowadzono analizę statystyczną. Wyniki Najliczniejszą grupę stanowiły osoby ze średnim poziomem akceptacji choroby (56,2%. Najwięcej ankietowanych znajdowało się w II klasie w skali NYHA (56,2% i wykazywało średni i dobry (33 vs. 20 stopień akceptacji choroby. Analiza kwestionariusza NHP wykazała, iż w grupie pacjentów z dobrym poziomem akceptacji choroby poziom zaburzeń funkcji jest znacznie niższy niż w grupie pacjentów nie akceptujących chorobę (p<0,001. W grupie ankietowanych osób najbardziej zaburzona była energia życiowa (63,0 ± 42,2, a najmniej izolacja społeczna (20,0 ± 27,8. Wnioski Wyższy poziom jakości życia warunkuje lepszą akceptację choroby. Na stopień akceptacji choroby pacjentów wpływa: płeć, wiek, miejsce zamieszkania, stan cywilny, frakcja wyrzutowa lewej komory, klasa czynnościowa wg NYHA, konieczność wezwania pogotowia lub udania się na SOR, niektóre choroby współistniejące i wszystkie domeny jakości życia. Na akceptację choroby wpływają ujemnie ograniczenia ruchowe, wyobcowanie społeczne, reakcje emocjonalne i poziom energii.  Im niższa jakość życia tym niższy poziom akceptacji choroby. Słowa kluczowe: niewydolność serca, jakość życia, akceptacja choroby.           Abstract: Background Chronic heart failure is a serious clinical, social and economic problem.  In recent years, the

  10. Wpływ aktywności fizycznej w okresie ciąży na przebieg porodu = The influence of physical activity during pregnancy on childbirth

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    AGNIESZKA KONSTANCJA PAWŁOWSKA-MUC

    2015-09-01

    3 Ośrodek Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych Radomski Szpital Specjalistyczny im. dr Tytusa Chałubińskiego w Radomiu, ul. Lekarska 4   Adres do korespondencji Grażyna Stadnicka Samodzielna Pracownia Umiejętności Położniczych, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny 10-081 Lublin, ul. Staszica 4/6; e-mail:grazyna.stadnicka@umlub.pl   Streszczenie Aktywność fizyczna w czasie ciąży poprawia ogólną kondycję fizyczną i zapobiega dolegliwościom tego okresu. Celem pacy była ocena profilu społeczno-demograficznego kobiet rodzących oraz wpływu aktywności fizycznej w okresie ciąży na przebieg porodu. Materiał i metoda. Badania przeprowadzono wśród 150 rodzących. Narzędzie badawcze stanowiła ankieta własnego autorstwa, skala Borga oraz skala oceny bólu VAS. Wyniki. Badane były w wieku 19-41 lat,  średnia wieku wynosiła 28.7±5.3  lat. Najczęściej podejmowaną przez respondentki aktywnością fizyczną był spacer (n=29; 38.15%, fitness (n=21; 27.63%, joge (n=14; 18.42%, pilates (n=25; 32.89%.Korzystanie z aktywności ruchowej przez kobiety w ciąży było zależne od: wykształcenia (p=0.031, miejsca zamieszkania (p=0.13, statusu zawodowego (0.004 oraz wieku (p=0.042 badanych. Aktywności fizyczna w okresie ciąży miała znamienny statystycznie wpływ na sposób ukończenia ciąży (p=0.024 i wystąpienie samoistnej czynności skurczowej (p=0.001 oraz  bliski istotności statystycznej wpływ na częstość uszkodzenia krocza podczas porodu (0.049. Wnioski. Aktywność fizyczna podczas ciąży nie ma wpływu na częstotliwość okołoporodowych urazów kanału rodnego, w tym nacinania krocza. Natomiast warunkuje wystąpienie samoistnych skurczów porodowych, lepszą tolerancję bólu i wysiłku podczas porodu oraz zmniejsza liczbę cięć cesarskich.   Słowa kluczowe: ciąża, aktywność fizyczna, poród.   Abstract Physical activity during pregnancy, which improves overall physical condition and prevents

  11. Przezskórna elektrostymulacja nerwów (TENS w leczeniu zespołów bólowych kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego = Transcutaneous electrical nerve stimulation (TENS in the treatment of low back pain

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Weber-Rajek

    2016-03-01

        Streszczenie Wstęp Bóle kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego są poważnym problemem medycznym i społecznym. Fizjoterapia jest nieodzownym elementem leczenia zespołów bólowych kręgosłupa. Metodą, która zdobywa coraz większe uznanie wśród fizjoterapeutów, a także wśród pacjentów jest stymulacja TENS (transcutaneus electrical nerve stimulation. Cel badań Celem niniejszej pracy była ocena skuteczności terapii TENS w terapii zespołów bólowych kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego. Materiał i Metody Badania przeprowadzono w grupie czterdziestu pacjentów w wieku 30 - 60 lat (średnia wieku 45 lat. Bezpośrednio przed oraz po zakończeniu terapii u wszystkich pacjentów wykonano: ocenę dolegliwości bólowych przy użyciu skali VAS, ocenę natężenia i częstotliwości bólu, ilości stosowanych leków przeciwbólowych, ograniczenia aktywności ruchowej przy użyciu kwestionariusza Laitinena, test Schobera oceniający zakres zgięcia kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego. Analizę statystyczną przeprowadzono wykorzystując pakiet PQStat wersja 1.4.8. Normalność rozkładu zmiennych sprawdzano testem Shapiro-Wilka. W celu porównania wyników otrzymanych w testach przed terapią z wynikami otrzymanymi po terapii  przeprowadzono test Wilcoxona na poziomie istotności α = 0,05. Wyniki Uzyskano istotne statystycznie zmniejszenie intensywności i częstotliwości bólu, zmniejszenie ilości stosowanych leków przeciwbólowych, zmniejszenie ograniczenia aktywności ruchowej oraz zwiększenie zakresu zgięcia kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego. Wnioski Stymulacja TENS jest skutecznym zabiegiem w leczeniu zespołów bólowych kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego.   Słowa kluczowe: przezskórna stymulacja nerwów (TENS, zespoły bólowe kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego.   Summary Introduction Low back pain is a serious medical and social problem. Physiotherapy is the indispensable component of treatment of back pains. A method that is

  12. Wpływ edukacji zdrowotnej na zachowania zdrowotne dzieci w wieku przedszkolnym w opinii rodziców = Health education influence on health behaviors of preschool children in the opinion of their parents

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Dominik Olejniczak

    2015-09-01

      Streszczenie   Wprowadzenie: Wiek przedszkolny to najlepszy okres rozwojowy do kształtowania nawyków, postaw i umiejętności życiowych. Rodzina i przedszkole to środowiska, w których występuje edukacja zdrowotna dziecka. Od rodziny oczekuje się stworzenia warunków zapewniających bezpieczeństwo i zaspokojenie zdrowotnych potrzeb dziecka, a także organizacji życia zgodnego z zasadami higieny somatycznej i psychicznej. Dziecko przebywa w przedszkolu wiele godzin, zdobywa podstawowe informacje i umiejętności dbania o zdrowie i bezpieczeństwo. Cel pracy: Ocena wpływu edukacji zdrowotnej na zachowania zdrowotne dzieci w wieku przedszkolnym z perspektywy rodziców. Materiał i metody: Badanie zostało przeprowadzone metodą sondażu diagnostycznego. Wykorzystanym narzędziem był autorski kwestionariusz. Grupę badaną stanowiło 105 rodziców w 1. etapie badania oraz 127 rodziców w 2. etapie badania. Wyniki: Większość ankietowanych (76% jest zdania, że wczesna edukacja zdrowotna ma bardzo duże znaczenie dla rozwoju i stanu zdrowia dzieci. Około 77% badanych rodziców jest zdania, że dzieci wykorzystują wiedzę zdobytą w przedszkolu w życiu codziennym. Połowa badanych (52% jest zdania, że zachowania zdrowotne dzieci znacznie się poprawiły po zajęciach z edukacji zdrowotnej. Wnioski: Rodzice doceniają rolę wczesnej edukacji zdrowotnej w rozwoju i zdrowiu dzieci. Edukacja zdrowotna w przedszkolu przyczynia się do wzrostu zainteresowania zdrowiem wśród dzieci. Środowisko rodzinne może mieć pozytywny wpływ na zachowania prozdrowotne dzieci. Część rodzin nie zapewnia dzieciom właściwych warunków do wychowania zdrowotnego, dlatego należy rozważyć implementację działań edukacyjnych skierowanych do osób planujących bądź posiadających dzieci. Należy dążyć do zwiększenia roli osób wykonujących zawody medyczne w promocji zdrowia.   Abstract   Introduction: Preschool is the best period to acquire habits

  13. Ocena i porównanie wybranych parametrów stabilności postawy u pacjentów z zaburzeniami równowagi i osób zdrowych w badaniach stabilometrycznych = Assessment and comparison of selected parameters of posture stability in patients with balance disorders and healthy people by stabilometric analysis

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Jerzy Pyskir

    2016-12-01

    • Katedra Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej, Zakład Patofizjologii Narządu Słuchu i Układu Równowagi, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu       Streszczenie   Wstęp Pionowa stabilna pozycja ciała człowieka jest możliwa dzięki pracy skomplikowanego systemu kontroli postawy, którego praca wymaga prawidłowego działania i współpracy kilku zmysłów. Praca tego układu jest utrudniona w podeszłym wieku, ale także może być zaburzona w wyniku przebytych chorób czy urazów. Istnieje wiele sposobów oceny stabilności posturalnej, ale wypracowanie ogólnych norm różnicujących prawidłową od wadliwej pracy systemu kontroli postawy okazuje się być nadal dużym wyzwaniem. Cel Próba znalezienia takich wartości kilku mierzonych, podczas prostego, krótkiego badania, parametrów, których przekroczenie wskaże na ryzyko wystąpienia zaburzeń pracy systemu kontroli postawy. Materiał i metody W badaniach wzięło udział 50 pacjentów hospitalizowanych w Szpitalu Uniwersyteckim im. dr A. Jurasza oraz 50 zdrowych ochotników. Do badania wykorzystano posturograf firmy PROMED J. Otton. Rejestrowano błądzenie centrum nacisku (COP na podłoże w czasie swobodnego stania przez 32 sekundy. Badanie obejmowało trzy próby – przy oczach otwartych, zamkniętych oraz samokontrolę. Wyniki Analizowano wartości pola powierzchni i długości statokinezjogramów w trzech sytuacjach pomiarowych oraz współczynniki Romberga i współczynnik koordynacji w badaniu samokontroli. Wszystkie analizowane parametry w grupie pacjentów znacznie różniły się od wyników uzyskanych przez osoby zdrowe. Uwagę zwraca szczególnie powierzchnia SKG przy oczach zamkniętych, współczynnik Romberga i współczynnik koordynacji. Wnioski Wartości pola statokinezjogramu przy oczach zamkniętych przekraczające 400mm2 w czasie 30 sekund badania, jak również wartości współczynnik Romberga powyżej dwóch przy koordynacji wzrokowo – ruchowej na poziomie poniżej 70% powinny skłaniać do podjęcia bardziej szczegółowej diagnostyki systemu kontroli postawy.   Słowa kluczowe: stabilność postawy, system kontroli postawy, posturografia, badanie stabilometryczne, zaburzenia równowagi     Abstract   Introduction Stable vertical position of the human body is possible thanks to the work complicated Postural Control System (PCS, whose operation requires proper cooperation of several senses. Operation of this system deteriorates in the elderly, it also can be impaired as a result of illnesses or injuries. There are a lot of ways of postural stability assessment, but to develop magnitudes of measuring quantities that differentiate normal from malfunctioning PCS appears to be still a large challenge. Aim The aim of this research was trying to find such the values of some measured parameters which indicate the risk of a failure operation of the postural control system. Materials and methods The study involved 50 patients hospitalized in the Dr Antoni Jurasz University Hospital No.1 in Bydgoszcz and 50 healthy volunteers. The PROMED J. Olton company stabilometric platform was used. It was recorded movement center of pressure (COP on the ground while the free stand for 32 seconds. Each examination included three trials - with eyes open, eyes closed and feedback. Results The values of the area and length of the COP path measured in three trials, Romberg coefficient and the feedback coefficient were compared in both groups. All analyzed parameters in patients group differ significantly from the results obtained by healthy individuals. Special attention should be paid to the COP area with closed eyes, Romberg coefficient and the feedback coefficient. Conclusions The area of sways with eyes closed exceeding 400mm2 in 30 seconds tests, as well as the Romberg coefficient bigger than 2 and the feedback coordination coefficient less than 70% should encourage to take a more detailed diagnosis of postural control system.   Key words: posture stability, Postural Control System (PCS, posturography, stabilometric analysis, balance disorders

  14. Selection of the open pit mining cut-off grade strategy under price uncertainty using a risk based multi-criteria ranking system / Wybór strategii określania warunku opłacalności wydobycia w kopalniach odkrywkowych w warunkach niepewności cen w oparciu o wielokryterialny system rankingowy z uwzględnieniem czynników ryzyka

    Science.gov (United States)

    Azimi, Yousue; Osanloo, Montza; Esfahanipour, Akbar

    2012-12-01

    Cut-off Grade Strategy (COGS) is a concept that directly influences the financial, technical, economic, environmental, and legal issues in relation to exploitation of a mineral resource. A decision making system is proposed to select the best technically feasible COGS under price uncertainty. In the proposed system both the conventional discounted cash flow and modern simulation based real option valuations are used to evaluate the alternative strategies. Then the conventional expected value criterion and a multiple criteria ranking system were used to rank the strategies based on the two valuation methods. In the multiple criteria ranking system besides the expected value other stochastic orders expressing abilities of strategies in producing extra profits, minimizing losses and achieving the predefined goals of the exploitation strategy are considered. Finally, the best strategy is selected based on the overall average rank of strategies through all ranking systems. The proposed system was examined using the data of Sungun Copper Mine. To assess the merits of the alternatives better, ranking process was done at both high (prevailing economic condition) and low price conditions. Ranking results revealed that at different price conditions and valuation methods, different results would be obtained. It is concluded that these differences are due to the different behavior of the embedded option to close the mine early, which is more likely to be exercised under low price condition rather than high price condition. The proposed system would enhance the quality of decision making process by providing a more informative and certain platform for project evaluation.

  15. Estimation of the Cost of Equity for Mining Companies Using the P-Lefac Method

    Science.gov (United States)

    Ranosz, Robert

    2014-03-01

    - Capital (kapitał). Jest to metoda punktowa (scoringowa) zbliżona do sposobu określania wartości cen akcji wykorzystywana przez ING Finansial Markets. Jak wynika z przeprowadzonego przeglądu literatury, metoda ta nie jest powszechnie znana i używania przez przed- siębiorstwa, niemniej jednak posiada ona pewne zalety, uzasadniające jej wykorzystanie. Do jej głównych atutów należy zaliczyć łatwość zastosowania oraz "stabilność" uzyskiwanych wyników - wyliczony koszt kapitału własnego nigdy nie będzie przyjmował wartości mniejszych niż przyjęta stopa wolna od ryzyka. Omawiana metoda ma swoje szczególne zastosowanie do spółek (przedsiębiorstw), które nie są notowane na giełdach papierów wartościowych. Niniejszy artykuł składa się z pięciu części: wstępu, metody LEFAC, parametryzacji metody LEFAC (P-LEFAC), przykładu obliczeniowego oraz podsumowania. Druga cześć opracowania dotyczy charakterystyki metody LEFAC. W trzeciej części artykułu dokonano parametryzacji metody uzyskując funkcję określoną przez wzór 22. Kolejny rozdział zawiera przykład obliczeniowy dla spółki KGHM S.A., w rozdziale tym zaprezentowano również wyniki, jakie uzyskałyby spółki górnicze stosując omawianą metodę obliczania kosztu kapitału własnego - obliczeń dokonano zarówno dla spółek górniczych notowanych, jak i nie notowanych, na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. W tej części artykułu zaprezentowano również krótkie porównanie wyników uzyskiwanych przy zastosowaniu metody CAPM z omawianym modelem. Ostatnim rozdziałem jest podsumowanie, w którym przedstawiono wnioski końcowe. Całość artykułu została zamknięta spisem wykorzystanej literatury

  16. Rola pielęgniarki w opiece nad pacjentem z atopowym zapaleniem skóry = Nurse’s role in taking care of a patient with atopic dermatitis

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Karolina Filipska

    2016-01-01

    3Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy   Słowa kluczowe: atopowe zapalenie skóry, psychologiczne aspekty chorób, świąd, rola pielęgniarki. Keywords: atopic dermatitis, psychological aspects of diseases, itching, nurse’s role.   Streszczenie Wstęp. Atopowe zapalenie skóry (AZS, ang. atopic dermatitis jest chorobą alergiczną o przewlekłym i nawracającym przebiegu. Toczący się proces chorobowy dotyczy naskórka i skóry właściwej. AZS to najpowszechniej występująca przewlekła choroba zapalna dzieci, której patogeneza nie jest do końca poznana. Uznaje się, że na rozwój choroby składają się czynniki genetyczne, immunologiczne, oraz środowiskowe. Cel. Przedstawienie roli pielęgniarki w opiece nad pacjentem z atopowym zapaleniem skóry. Materiał i metody. Dokonano przeglądu 43 doniesień naukowych – artykuły badawcze i poglądowe oraz literatura współczesna - obejmujących swą tematyką rolę pielęgniarki w opiece nad pacjentem z atopowym zapaleniem skóry. Posługując się słowami kluczowymi: atopowe zapalenie skóry, psychologiczne aspekty chorób, świąd rola pielęgniarki przeszukano bazy bibliograficzne  Ebsco, ScienceDirect, SpringerLink, Medline. Wyniki. Zadania pielęgnacyjno-opiekuńcze wynikają z poszczególnych symptomów AZS. Wśród założeń opieki pielęgniarskiej wymienia się: zmniejszenie świądu i suchości skóry;  zminimalizowanie zaburzeń sennych; obniżenie ryzyka wtórych nadkażeń bakteryjnych, wirusowych lub grzybiczych; oraz kompleksowa edukacja chorego i jego rodziny w celu szybszej rekonwalescencji i wydłużenia okresów remisji. Wnioski. AZS wpływa negatywnie na domenę fizyczną, psychiczną i społeczną chorego. Ze względu na swoją przewlekłość oraz szerokie roz­powszechnienie należy do jednego z największych wyzwań zarówno dla pielęgniarki jak i całego zespołu terapeutycznego. Skuteczne leczenie dermatologiczne, w

  17. Analiza nawyków i zachowań związanych ze stosowaniem leków oryginalnych i generycznych = The analysis of behaviour related to the use of original and generic drugs

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Piotr Kozłowski

    2015-08-01

        Uniwersytet Medyczny w Lublinie ul. Aleje Racławickie 1, Lublin e-mail: piotr7176@gmail.com   Abstrakt Celem pracy była ocena zachowań i nawyków a także poziom wiedzy na temat leków generycznych. Badaniem objęto 108 osób. W grupie badanej kobiety stanowiły 67,6% respondentów, natomiast mężczyźni 32,4%. Wiek ankietowanych zawierał się w przedziale od 20 do 60 lat. Badanie przeprowadzono w okresie od stycznia do lutego 2015 roku metodą wywiadu standaryzowanego. Narzędziem badawczym, którym posłużono się do zebrania danych, był autorski kwestionariusz, który zawierał 29 pytań z możliwością jednokrotnego wyboru. Przeprowadzono analizę statystyczną z wykorzystaniem testu chi-kwadrat. Wszystkie wartości w których p<0,05 uznano za istotne statystycznie.                 Najbardziej istotnym elementem dla ankietowanych wpływającym na wybór lek była jego cena. Istniała różnica biorąc pod uwagę płeć respondenta gdyż uwagę na cenę zwracało 58,9% kobiet i 37,1% mężczyzn. Większość ankietowanych (60,2% nigdy nie została zapytana przez lekarza odnośnie preferencji dotyczących ceny leku. Jedna trzecia respondentów (32,4% nigdy nie była zapytana przez farmaceutę o chęć kupna tańszego odpowiednika. Większość osób z grupy badanej (69,4% zawsze lub sporadycznie wybierała kupno leku generycznego nawet jeżeli w aptece dostępny jest lek oryginalny. Analizie i ocenie została poddana również wiedza na temat leków oryginalnych i generycznych. Zdaniem jednej trzeciej (34,3% ankietowanych nie było różnicy w działaniu pomiędzy lekami generycznymi a oryginalnymi. Respondenci zapytani czy obie grupy leków maja ten sam skład w 50,9% nie znali odpowiedzi na to pytanie.   Słowa kluczowe: leki generyczne, leki odtwórcze, generyk.     Abstract                 The aim of the study was an evaluation of behaviours and habits, as well as an essesment of the level of knowledge about

  18. Analiza socjometryczna w ocenie grupy społecznej i budowaniu zespołu sportowego = Sociometry in the assessment of social group and sport team building

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Anna Ussorowska

    2016-08-01

        a Uniwersytet Gdański, Wydział Nauk Społecznych, ul. Bażyńskiego 4, 80-952 Gdańsk, Polska   b Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, ul. Fredry 10, 61-701 Poznań, Polska   c Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu im. Jędrzeja Śniadeckiego, ul. Kazimierza Górskiego 1, 80-336 Gdańsk, Polska           Key words: physical activity, sociometry, social relations development Słowa kluczowe: aktywność fizyczna, socjometria, budowanie relacji społecznych   Streszczenie             Socjometria jako metoda badawcza jest powszechnie wykorzystywana zarówno w socjologii jak i psychologii społecznej, głównie do oceny i pomiaru struktur władzy, współpracy i komunikacji pomiędzy jednostkami danej populacji oraz spoistości określonych grup społecznych. Głównym celem takiego działania jest ocena kierunku i siły stosunków przyciągania i odrzucania, które występują między przedstawicielami danych grup. W sporcie, a zwłaszcza dyscyplinach drużynowych, które odpowiadają założeniom małych grup społecznych czynnik relacji międzyosobowych jest szczególnie istotny w budowaniu drużyny, a co za tym idzie w tworzeniu odpowiednich warunków do osiągania wysokich wyników sportowych.             Znajomość nieformalnej struktury społecznej zespołu sportowego może okazać się cennym źródłem informacji, które świadomy trener jest w stanie odpowiednio wykorzystać. Posiadając wiedzę na temat czynników kształtujących relacje interpersonalne, można na nie świadomie oddziaływać w celu korekty i eliminacji zachowań niepożądanych. Ponadto dzięki świadomemu kształtowaniu i monitorowaniu właściwych postaw w drużynie trener jest w stanie istotnie poprawić sytuację interpersonalną pojedynczego zawodnika, a co za tym idzie znacząco wpływać na ogólną atmosferę panująca wewnątrz drużyny, co jak dowodzą liczne badania naukowego bezpośrednio koreluje z efektywno

  19. Analiza nawyków i zachowań związanych ze stosowaniem środków przeciwbólowych dostępnych bez recepty = Analysis of habits and behaviours related to the use of over-the-counter painkillers

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Piotr Kozłowski

    2015-03-01

    ul. W. Chodźki 1, 20-093 Lublin e-mail: piotr7176@gmail.com   Abstrakt Celem pracy była ocena nawyków i zachowań związanych ze stosowaniem środków przeciwbólowych. Badaniem objęto 108 osób. W grupie badanej kobiety stanowiły 67,6% ankietowanych, natomiast mężczyźni 32,4%. Wiek ankietowanych zawierał się w przedziale od 20 do 60 lat. Badanie przeprowadzono w okresie od stycznia do lutego 2015 roku metodą wywiadu standaryzowanego. Narzędziem badawczym, którym posłużono się do zebrania danych, był autorski kwestionariusz. Kwestionariusz zawierał 29 pytań z możliwością jednokrotnego wyboru. Przeprowadzono analizę statystyczną z wykorzystaniem testu chi-kwadrat. Wszystkie wartości w których p<0,05 uznano za istotne statystycznie. Prawie połowa ankietowanych (46,3% odpowiedziało, że zażywa leki przeciwbólowe sporadycznie. Częste użycie (raz lub kilka razy w tygodniu leków analgetycznych deklarowało 12,9% ankietowanych. Najczęstszym powodem stosowania analgetyków przez kobiety były bóle menstruacyjne aż 52,1% pań wybrało tę odpowiedź. Mężczyźni najczęściej sięgali po leki przeciwbólowe z powodu bólu głowy (48,6% ankietowanych mężczyzn. Najczęściej wybieraną substancją przeciwbólową był ibuprofen (34,3% ankietowanych stosowało tę substancję. Na pytanie: „Kto polecił Panu/Pani, który lek przeciwbólowy wybrać?”, 49,1% ankietowanych odpowiedziało, że sami zdecydowali o wyborze leku przeciwbólowego, tylko 16,7% skorzystało z porady lekarza, a 0,9% zasugerowało się reklamą. Ponad jednej trzeciej respondentów (38,9% zdarzyło się przyjmować leki przeciwbólowe razem z alkoholem. Nie było tu istotnej różnicy biorąc pod uwagę płeć.   Słowa kluczowe: środki przeciwbólowe, analgetyki.   Abstract The aim of the study was to evaluate the habits and behaviours associated with the use of painkillers. The study included 108 participants. In the study group, 67.6% of respondents were

  20. Czynnik martwicy nowotworów alfa (TNF-α jako potencjalny osoczowy marker przebiegu stwardnienia rozsianego – badania wstępne

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Justyna Kacperska

    2014-07-01

    wykonywania oznaczeń. Do oznaczenia poziomu TNF-α w osoczu wykorzystano metodę ELISA. Wyniki i wnioski: We wstępnym badaniu nie wykazano istotnego wzrostu stężenia TNF-α w osoczu pacjentów z SM zarówno w rzucie, jak i w remisji. Zaawansowanie choroby (oceniane w skali EDSS u osób z SM wykazało nieistotną statystycznie dodatnią korelację ze stężeniem TNF-α w osoczu pacjentów w grupie z rzutem oraz grupie w remisji. W podgrupie pacjentów z remisją SM, posiadających niskie poziomy TNF-α w osoczu (<1 pg/ml, zaobserwowano wyższe poziomy TNF-α u osób z większym zaawansowaniem choroby (mierzonym skalą EDSS. Porównanie liczby WBC u osób z SM w rzucie oraz w remisji (razem wykazało istotnie wyższe liczebności leukocytów we krwi pacjentów w rzucie. Wstępne badania na małych grupach pacjentów pokazują, że stężenie TNF-α w osoczu chorych mogłoby odzwierciedlać aktywności procesów patologicznych w SM. W tym celu konieczne są dalsze badania na większej grupie osób oraz ocena korelacji stężenia TNF-α we krwi z jego stężeniem w płynie mózgowo-rdzeniowym.

  1. Stosowanie zabiegów fizjoterapeutycznych u osób uprawiających balet po urazie sportowym oraz przeciążeniach narządu ruchu = The use of physical therapy in people practicing ballet trauma and sports overload the musculoskeletal system

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Michalczak

    2016-07-01

          Słowa kluczowe: przeciążenie tkanek, balet, urazy sportowe. Keywords: overload tissue, ballet, sports injuries.     Streszczenie   Wprowadzenie: Każdy sportowiec poddawany jest obciążeniom. Są to obciążenia psychiczne i fizyczne i wzajemnie ze sobą powiązane. Zmiany stanu wytrenowania i poziomu formy sportowej, a także rozwój sportowy zawodnika to efekt długotrwałych zmian adaptacyjnych w organizmie człowieka pod wpływem treningu. Cel pracy: Ocena jakie zabiegi fizjoterapeutyczne najczęściej stosowane były u pacjentów po przebytym urazie sportowym Materiał i metody: Analizę przeprowadzono na losowo wybranych respondentach z grupy wiekowej od 12 do 38 roku życia, zamieszkałych na terenie województwa lubelskiego. Łącznie badaniem objęto grupę 20 osób. Wyniki: Proces patologii tkanek i urazów sportowych dotyczy 90% ankietowanych. 90% ankietowanych trening zawsze rozpoczyna od rozgrzewki, natomiast 10% badanych odpowiedziało, że czasami nie rozpoczynają treningu od rozgrzewki. Rehabilitacji po przeciążeniu tkanek objętych było 75%, przy czym w przychodni ambulatoryjnej rehabilitowanych jest 60% ankietowanych. W mniejszym stopniu pacjenci korzystają z usprawniania w domu - 10%  badanych. Najczęściej stosowanym zabiegiem była kinezyterapia - 75%. Masaż leczniczy również został uznany za często stosowany zabieg w patofizjologii tkanek - 15%. Rzadziej stosowanymi zabiegami okazały się prądy galwaniczne - 5% oraz ultradźwięki - 5%. U znacznej większości osób ankietowanych – 75% nie występowały choroby współistniejące. Wnioski: W badaniach stwierdzono wysoki odsetek osób, u których występują przeciążenia tkanek oraz urazy stawów, które spowodowane są zbyt częstym i długotrwałym treningom - 90% badanych. U znacznej większości osób badanych nie występowały choroby współistniejące, które mogłyby dodatkowo wpływać na powstawanie urazów tak jak np. osteoporoza - 75% os

  2. Opieka ginekologiczna z perspektywy pacjentek ze szczególnym uwzględnieniem osób w wieku 12-25 lat, LBTQ oraz z niepełnosprawnościami

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Patrycja Wonatowska

    2015-08-01

    (2   Public Health Department, Medical University of Warsaw   Słowa kluczowe: promocja zdrowia, ginekologia, młodzież, osoby niepełnosprawne. Key words: health promotion, gynecology, adolescence, people with disabilities.   Streszczenie Wprowadzenie i cel pracy: Zdrowie reprodukcyjne i seksualne to stan całkowitego fizycznego, psychicznego i społecznego dobrego samopoczucia. Celem pracy była ocena stanu opieki ginekologicznej z perspektywy osób z niej korzystających, ze szczególnym uwzględnieniem osób w wieku od 12. do 25. roku życia, osób LBTQ oraz osób z niepełnosprawnościami. Materiał i metoda: Wykorzystanym narzędziem był autorski kwestionariusz wypełniany anonimowo w trybie online. Badaniem objęto 2501 respondentek. Wyniki: Największą grupę, która wypełniła ankietę, stanowiły osoby w wieku 21-30 lat (62%. Blisko 18% to osoby nieheteroseksualne, a prawie 8% to osoby z niepełnosprawnościami. Najczęstszym powodem pójścia na wizytę do ginekologa była troska o własne zdrowie (38,7%. Prawie 15% traktuje wizytę jako „zło konieczne”, a u 9,7% budzi ona skrępowanie. Na wybór lekarza zdecydowanie największy wpływ ma opinia znajomych osób (67,2%. Najważniejszym oczekiwaniem podczas wizyty jest, aby lekarz wyczerpująco odpowiadał na pytania (80,4%. Pacjentki z niepełnosprawnościami ruchowymi zwracały uwagę na brak udogodnień lub bariery architektoniczne. Wnioski: Brakuje u kobiet wykształconego od najmłodszych lat poczucia odpowiedzialności za własne zdrowie reprodukcyjne i seksualne, które przekładałoby się na potrzebę regularnego odbywania wizyt ginekologicznych. Za wykształcenie odpowiednich nawyków prozdrowotnych powinni być odpowiedzialni rodzice młodych kobiet oraz szkolna edukacja seksualna. W toku edukacji ginekologów należy położyć większy nacisk na umiejętności właściwego podejścia do pacjentki jako osoby, w tym odpowiedniego sposobu komunikowania się i przekazywania rzetelnej

  3. Różnice w zachowaniu żywieniowym kobiet i mężczyzn z nadmierną masą ciała i otyłością = Differences in nutritional behaviour of men and women with excessive body weight and obesity

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Piotr Kozłowski

    2016-07-01

    4 Instytut Filologii Angielskiej, KUL w Lublinie     Piotr Kozłowski Uniwersytet Medyczny w Lublinie ul. W. Chodźki 1, 20-093 Lublin e-mail: piotr7176@gmail.com     Streszczenie   Celem pracy była ocena różnic w zachowaniach żywieniowych kobiet i mężczyzn z nadmierną masą ciała i otyłością oraz ich próby redukcji masy ciała. Badaniem objęto 117 osób z nadwagą lub otyłością. Kobiety stanowiły 54,7% respondentów, natomiast mężczyźni 45,3%. Wiek ankietowanych zawierał się w przedziale od 18 do 59 lat. Badanie przeprowadzono w okresie od września 2015 do czerwca 2016 roku metodą wywiadu standaryzowanego. Narzędziem użytym do zebrania danych, był autorski, anonimowy kwestionariusz. Kwestionariusz zawierał 33 pytań z możliwością jednokrotnego wyboru w tym dwa pytania z możliwością wielokrotnego wyboru. Przeprowadzono analizę statystyczną z wykorzystaniem testu chi- kwadrat. Wszystkie wartości w których p5 lat (32,5% kobiet, 30,5% mężczyzn. Nadmierną masę ciała lub otyłość od dzieciństwa ma 14,5% kobiet i 7,7% mężczyzn. Zdecydowana większość respondentów (92,2% kobiet i 69,8% mężczyzn podejmowała co najmniej jedną próbę utraty masy ciała, najczęściej były to osoby z nadwagą i otyłością typu I. W celu redukcji masy ciała dietę stosowało 68,4% respondentów, częściej były to kobiety. Uprawianie sportu wskazało zaledwie 35,9% ankietowanych, nie było różnic pod względem płci. Suplementy diety zalecane do utraty masy ciała stosowało 76,6% kobiet i 22,6% mężczyzn, częściej były to osoby z nadwagą.   Słowa kluczowe: nawyki żywieniowe, styl życia, nadwaga, otyłość.     Abstract   The aim of the study was to evaluate differences in nutritional behaviour of women and men with excessive body weight and obesity, and to evaluate their attempts to reduce their body weight. The study included 117 overweight or obese persons. Women accounted for 54.7% of the group, while 45

  4. Brak skuteczności leczenia zespołów bólowych kręgosłupa za pomocą laseroterapii i fali ultradźwiękowej = Lack of efficacy of laser therapy and ultrasound for low back pain

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Janusz Kocjan

    2016-09-01

    Doctoral Studium of School of Medicine, Medical University of Silesia, Katowice, Poland   Słowa kluczowe: ból kręgosłupa, dyskopatia, laseroterapia, ultradźwięki, fizykoterapia Keywords: back pain, disc herniation, laserotherapy, ultrasound, physical therapy   Streszczenie             Dolegliwości bólowe kręgosłupa stanowią jeden z najbardziej rozpowszechnionych problemów zdrowotnych na całym świecie. Skuteczne strategie leczenia tego schorzenia są jednak w dalszym ciągu ograniczone.              Celem pracy była ocena skuteczności leczenia zespołów bólowych kręgosłupa o podłożu mechanicznym za pomocą laseroterapii oraz fali ultradźwiękowej w zależności od pozycji w której wykonywano zabieg.             Materiał badawczy stanowiły 92 osoby z dolegliwościami bólowymi dolnego odcinka kręgosłupa o podłożu dyskowym. Badanych losowo przydzielono do jednej z czterech grup (każda n=23 ze względu na rodzaj przeprowadzonej interwencji zabiegowej. Wszystkich chorych oceniano dwukrotnie, przed rozpoczęciem leczenia oraz po jego zakończeniu posługując się skalą VAS (Visual Analogue Scale oraz skalą ODI (Oswestra Disability Index.             Przed leczeniem nie stwierdzono żadnych statystycznie istotnych różnic pomiędzy grupami w zakresie analizowanych zmiennych, tj. intensywności bólu oraz poziomu niepełnosprawności. Istotną statystycznie poprawę po zastosowanym leczeniu odnotowano wśród pacjentów którym zabiegi fizykalne wykonywano w pozycji przeprostu odcinka lędźwiowego kręgosłupa oraz wśród pacjentów u których wykonywano symulowane zabiegi fizykoterapeutyczne również w pozycji przeprostu odcinka lędźwiowego. W przypadku pacjentów przebywających podczas zabiegu w zgarbionej, siedzącej pozycji (grupa interwencyjna i grupa placebo nie odnotowano znamiennej poprawy względem danych wyjściowych.             Przeprowadzone badania i analiza

  5. Badania nad czynnikami mogącymi mieć wpływ na udzielanie pierwszej pomocy osobie leżącej w miejscu publicznym = Research on factors being able to affect on delivering first aid to a person lying in a public place

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Rafał Czyż

    2016-03-01

      Abstrakt Osoby udzielające pierwszej pomocy medycznej tworzą istotne ogniwo łańcucha przeżycia. Chęć udzielenia pomocy nieznanej osobie jest zależna od wielu czynników. Ocena skłonności społeczeństwa do udzielania pomocy osobie leżącej w miejscu publiczny oraz badanie ich powiązań z danymi demograficznymi, poziomem lęku, jako stan i wrażliwością na wstręt. Grupę badaną stanowiło 314 osób, w wieku 23,9±5,1 lat w tym 74% kobiet i 26% mężczyzn. Wyniki zebrano za pomocą autorskiego kwestionariusza. Do ankiety dołączono również skalę oceny wrażliwości na wstręt (DSS oraz część STAI X-1 Inwentarzu Stanu i Cechy Lęku. 249 respondentów (79,3% podało, że co najmniej raz w życiu widziało osobę leżącą w miejscu publicznym. Porównując respondentów, którzy podeszli do osoby leżącej z tymi, którzy nie zainteresowali się tą osobą nie wykazano istotnych różnic pod względem płci, wieku oraz lęku jako stan. Jednakże, osoby te miały istotnie niższy wynik poziomu wstrętu: podstawowego  (45,4 ± 10,1 vs. 49,5 ± 11,5, do zwierząt (19,8 ± 7,3 vs. 23,9 ± 9,1, do skażonych przedmiotów (33,3 ± 9,2 vs. 36,1 ± 8,7 p<0,05. W analizie wieloczynnikowej wykazano, że osoby lepiej wykształcone z 1,7 krotnie większym prawdopodobieństwem zainteresują się osobą leżącą w miejscu publicznym. Dodatkowo wykazano, że wraz ze wzrostem poziomu wstrętu podstawowego u respondentów spada szansa na zainteresowanie się i udzielenie pierwszej pomocy osobie poszkodowanej. Duży odsetek respondentów spotkał się z przypadkiem osoby leżącej w miejscu publicznym, jednakże stosunkowo częsta jest reakcja niezainteresowania się jej stanem zdrowia. Instruktorzy pierwszej pomocy powinni uświadamiać kursantów, że poziom wrażliwości na wstręt istotnie wpływa na chęć i zakres udzielanej pomocy.   Słowa kluczowe: lęk, pierwsza pomoc, resuscytacja, medycyna ratunkowa, zdrowie publiczne.     Abstract Persons who

  6. Analiza nawyków i zachowań związanych higieną jamy ustnej = Analysis of oral hygiene-related habits and behaviours

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Piotr Kozłowski

    2015-08-01

    3Katedra i Zakład Anatomii Prawidłowej Człowieka, UM w Lublinie     Uniwersytet Medyczny w Lublinie ul. Aleje Racławickie 1, 20-093 Lublin e-mail: piotr7176@gmail.com   Abstrakt: Celem pracy była ocena nawyków i zachowań związanych z higieną jamy ustnej. Badaniem objęto 120 osób. W grupie badanej kobiety stanowiły 78,3% ankietowanych, natomiast mężczyźni 21,7%. Wiek ankietowanych zawierał się w przedziale od 18 do 65 lat. Badanie przeprowadzono w styczniu 2015 roku metodą wywiadu standaryzowanego. Narzędziem badawczym, którym posłużono się do zebrania danych, był autorski kwestionariusz, który zawierał 21 pytań. Przeprowadzono analizę statystyczną z wykorzystaniem testu chi- kwadrat. Wszystkie wartości w których p<0,05 uznano za istotne statystycznie. Niespełna połowa, bo 45,8% ankietowanych myło zęby rano, natomiast wieczorem przed pójściem spać zęby myło już 95% respondentów. Największa część ankietowanych myła zęby przez ok 2 min (43,3%. Podczas codziennej higieny jamy ustnej język i przedsionek jamy ustnej myło 71,7% respondentów. Odsetek osób myjących zęby po zjedzeniu słodkiego posiłku wynosił 36,7%, natomiast jamę ustną po spożyciu posiłku o niskim pH wodą płukało jedynie 25,8% respondentów. Ponad połowa (60% osób niemyjących zębów po słodkim posiłku miała od 1 do 5 wypełnień, odpowiednio w grupie respondentów posiadających od 6 do 10 wypełnień w zębach 64% stanowiły osoby nie myjące zębów po zjedzeniu słodkich posiłków.                 Płyny do płukania jamy ustnej używało 50,8% respondentów. Nitka dentystyczna używana była przez 49,2% ankietowanych. Ponad jedna trzecia ankietowanych (37,5% chodziła do dentysty raz na pół roku. Najczęstszą przyczyną (67,5%  wizyty u stomatologa była wizyta kontrolna, ból zęba był przyczyną jedynie 15%  wizyt u dentysty.   Słowa kluczowe: higiena jamy ustnej, nieprawidłowe nawyki, mycie zębów.

  7. Skuteczność kompleksowej fizjoterapii ambulatoryjnej u chorych z rozpoznaniem zapalenia nadkłykcia bocznego kości ramiennej = The efficiency of complex outpatient physiotherapy in patients diagnosed with lateral epicondylitis

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Klaudia Pasiud

    2016-08-01

    3Indywidualna Praktyka Fizjoterapeutyczna w Szczecinie   A. przygotowanie projektu badawczego; B. zbieranie danych; C. analiza statystyczna; D. interpretacja danych; E. przygotowanie manuskryptu; F. opracowanie piśmiennictwa; G. pozyskanie funduszy.               Autor do korespondencji: dr n. o zdr. Wojciech Garczyński Indywidualna Praktyka Fizjoterapeutyczna ul. Biskupa Bandurskiego 71/17 71-685 Szczecin mail: w.garczynski@gmail.com     STRESZCZENIE WSTĘP. Zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej, zwane powszechnie „łokciem tenisisty” jest jedną z najczęściej rozpoznawanych dolegliwości w okolicy stawu łokciowego u osób między 30 a 65 rokiem życia. Schorzenie to występuje wśród 1-3% populacji, a jej główną przyczyną są przeciążenia mięśni prostowników przedramienia w wyniku długotrwałej pracy dynamicznej lub statycznej o niewielkim obciążeniu. Osoby, które zawodowo wykonują czynności manualne są szczególnie predysponowane do powstania tego schorzenia. CEL. Celem przeprowadzonych badań była ocena skuteczności kompleksowej fizjoterapii u pacjentów z rozpoznaniem zapalenia nadkłycia bocznego kości ramiennej. MATERIAŁ I METODY. Badanie przeprowadzono w grupie 40 osób (25 mężczyzn i 15 kobiet z rozpoznaniem zapalenia nadkłycia bocznego kości ramiennej, u których dolegliwości bólowe utrzymywały się od 4 do 6 miesięcy. Średni wiek grupy badanej to 44 lata ± 10,22. W badaniu wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego w oparciu o autorski kwestionariusz ankiety oraz standaryzowany kwestionariusz dotyczący niesprawności kończyny górnej DASH (Disability of the Arm, Shoulder and Hand. Poziom dolegliwości bólowych oceniono za pomocą skali NRS (Numerical Rating Scale. Ponadto u badanych wykonano trzy testy funkcjonalne: test Thomsona, test Cozena i test Milla. Do analizy wyników wykorzystano arkusz kalkulacyjny Excel i program Statistica 12. WYNIKI. Najczęściej zlecanymi zabiegami

  8. Nadwaga a gibkość młodzieży licealnej – raport z badań = Overweight and flexibility secondary school students – research report

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Anna Srokowska

    2015-06-01

    3Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Bydgoszcz, Polska   Adres do korespondencji: mgr Anna Srokowska, Katedra i Zakład Podstaw Kultury Fizycznej UMK w Toruniu Collegium Medicum im. L. Rydygiera w Bydgoszczy ul. Świętojańska 20, 85-077 Bydgoszcz, tel. 600341155, e-mail a.srokowska@cm.umk.pl   Słowa kluczowe: młodzież licealna, BMI, skłon tułowia, różnice, zależności.   Streszczenie: Problem nadwagi i otyłości to temat często podejmowany przez wielu badaczy. Konsekwencje tych zaburzeń mają swoje skutki dopiero w wieku dorosłym, dlatego ważne jest wczesne wykrywanie i zapobieganie nadmiernej masie ciała. Nadwaga i otyłość może również prowadzić do obniżenia sprawności fizycznej, a co za tym idzie gibkości jako jednego z jej komponentów. Celem pracy jest ocena gibkości młodzieży licealnej o prawidłowej masie ciała i z nadwagą oraz ustalenie częstości jej występowania. Sformułowano hipotezę, że nadmierna masa ciała dotyczy populacji młodzieży licealnej, a także w negatywny sposób wpływa na poziom gibkości. Badaniami objęto 309 uczniów Liceum Ogólnokształcącego nr VIII w Bydgoszczy. Wykonano pomiary wysokości i masy ciała jako podstawowych charakterystyk, które pozwoliły na obliczenie wskaźnika wagowo-wzrostowego Queteleta (BMI. Wykonano pomiar poziomu gibkości testem skłonu tułowia w przód w pozycji siedzącej. Wykonane badania nie wykazały istotnego problemu z nadwagą i otyłością wśród uczniów klas licealnych, a także istotnego statystycznie wpływu masy ciała na gibkość badanych osób. Młodzież o podwyższonym BMI osiągnęła podobne wyniki gibkości jak uczniowie z BMI w normie. Grupa dziewcząt charakteryzowała się większymi głębokościami skłonu tułowia w przód jednakże również w tej grupie stwierdzone różnice nie były znaczące. Obliczone współczynniki korelacji poziomu gibkości z wybranymi cechami

  9. Decision-making process during the fulfilment of military assignments / Процесс принятия решений при выполнении военных задач / Proces odlučivanja tokom izvršavanja zadataka u vojsci

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Radek Mitáček

    2017-10-01

    еоретических решений отдельных боевых задач, которое будущие командиры подразделений привели в опросниках, может быть использовано при прогнозировании успешности управления анализируемыми боевыми задачами на практике. / Članak se bavi procesom odlučivanja u kriznom menadžmentu s naglaskom na vojsku Republike Češke (kadeti na Univerzitetu odbrane u Brnu. Tokom istraživanja, posmatrana su 44 kadeta u različitim taktičkim situacijama tokom složene tronedeljne vežbe na terenu. Od njih se tražilo da izvrše sledeće borbene zadatke: upravljanje vatrom, naređenje za borbu i komunikacija putem radija. Pre treninga, kadeti su popunili upitnik sa pitanjima koja su odgovarala gore pomenutim zadacima u praksi. Na osnovu dobijenih rezultata, može se tvrditi da ocena teorijskog rešavanja izabranih borbenih zadataka među budućim komandirima jedinica može da se koristi za predviđanje uspešnosti rukovođenja takvim zadacima u praksi.

  10. Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego a zadania zdrowia publicznego = Community Mental Health Center in the context of public health care

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Marzena Furtak-Niczyporuk

    2017-02-01

    Streszczenie Wstęp. Wzrastająca liczba osób dotkniętych zaburzeniami psychicznymi, zarówno na świecie, jak i w kraju, karze zwrócić społeczną uwagę na upowszechnienie środowiskowej opieki psychiatrycznej. Powołanie Środowiskowego Centrum Zdrowia Psychicznego mogłoby dostarczyć wszystkich medycznych świadczeń psychiatrycznych w połączeniu z usługami pomocy społecznej na poziomie jednostki samorządu terytorialnego szczebla powiatu.   Cel. Celem pracy była ocena i propozycja sposobu realizacji zadań zdrowia publicznego przez Środowiskowe Centra Zdrowia Psychicznego w Polsce. Zgodnie z założeniami Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego Centrum byłoby zlokalizowane na poziomie jednostki samorządu terytorialnego szczebla powiatu. Dlatego przeprowadzono badania jednostek samorządu terytorialnego, aby zobrazować obecnie podejmowane przez nich działania na rzecz promocji zdrowia psychicznego oraz wsparcia osób z zaburzeniami psychicznymi, a które to samorządy będą wspierały Środowiskowe Centra Zdrowia Psychicznego.    Materiał i metoda. Badania pracowników powiatowych oraz gminnych jednostek samorządu terytorialnego z obszaru województwa lubelskiego w zakresie postępowania z osobami chorymi psychicznie oraz rozwoju środowiskowej opieki psychiatrycznej dokonano na podstawie kwestionariusza ankiety składającego się z 29 pytań.  Druga część badań aktów prawnych pozwoliła na przygotowanie rekomendacji efektywnego realizowania zadań zdrowia publicznego w Środowiskowych Centrach Zdrowia Psychicznego.    Wyniki. Pomoc oferowana osobom dotkniętym zaburzeniami psychicznymi przez jednostki samorządu terytorialnego w większości sprowadza się do wypłacania zasiłków – 71% badanych. Blisko połowa badanych nie posiada wiedzy o sposobach zapobiegania zaburzeniem psychicznych – 47% badanych. Aż 80% badanych nie zna programu zdrowia psychicznego dla jednostki w której pracuje, co oznacza brak takich