Zastosowanie programów komputerowych w rehabilitacji neuropsychologicznej dysfunkcji poznawczych u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Ernest Tyburski

2013-06-01

Full Text Available W obrazie klinicznym stwardnienia rozsianego (łac. sclerosis multiplex, SM na funkcjonowanie chorych wpływają – poza objawami neurologicznymi – współwystępujące objawy neuropsychologiczne, do których zalicza się zaburzenia emocjonalne i dysfunkcje poznawcze oraz czynniki osobowościowe. Dysfunkcje w sferze procesów uwagi, funkcji wykonawczych czy pamięci mają wpływ na zmniejszenie zdolności adaptacyjnych, które są kluczowe dla jakości życia chorych. W badaniach dużych grup klinicznych udowodniono obecność dysfunkcji poznawczych u 40–65% pacjentów. Najczęściej na SM zapadają osoby młode, u których dysfunkcje ruchowe i zaburzenia poznawcze mogą utrudniać codzienne funkcjonowanie, a często też stają się przeszkodą w podejmowaniu zadań życiowych. Dlatego też istnieje potrzeba opracowania nowych i skutecznych programów rehabilitacyjnych dla tej grupy chorych. Rehabilitacja neuropsychologiczna pacjentów z SM obejmuje różnego rodzaju oddziaływania, których celem jest leczenie dysfunkcji poznawczych. W pracy neuropsychologa coraz częściej jako narzędzie terapeutyczne wykorzystuje się programy komputerowe służące do treningów poznawczych. Podstawą dla tego typu oddziaływań są dowody świadczące o zmianach neuroplastycznych u osób ze stwardnieniem rozsianym. Największe efekty terapeutyczne osiąga się jednak dzięki współpracy zespołu interdyscyplinarnego, w którego skład powinni wchodzić neurolog, psychiatra, neuropsycholog oraz rehabilitant. W Polsce uzyskanie takiej pomocy przez pacjentów z SM jest nadal bardzo trudne. Przykładem obrazującym skuteczne zastosowanie rehabilitacji neuropsychologicznej za pomocą programów komputerowych jest studium przypadku chorego ze stwardnieniem rozsianym.

Terapia par jako narzędzie przeciwdziałania dysfunkcji rodziny

OpenAIRE

Frąckowiak - Sochańska, Monika

2011-01-01

This article is aiming at a presentation and critical analysis of selected concepts of marital therapy. Permanent conflicts between partners influence generalized life quality of every member of a family system (spouses as well as children). According to clinical research results presented in the text, there is a strong link between marital conflicts between parents and depression, eating disorders, and behavioral disorders among children and youngsters. That is why marital the...

Farmakoterapia dysfunkcji poznawczych w chorobie Alzheimera: obecne strategie i terapie eksperymentalne

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Tomasz Sobów

2013-12-01

Full Text Available Obecnie dostępne metody farmakologicznego leczenia zaburzeń funkcji poznawczych w chorobie Alzheimera (Alzheimer’s disease, AD opierają się na potencjalizacji przekaźnictwa cholinergicznego (inhibitory cholinesteraz oraz modulowaniu przekaźnictwa glutaminianergicznego (memantyna. Leki te wywierają zauważalny efekt objawowy w zakresie nie tylko funkcji poznawczych, lecz także zachowania i codziennej aktywności. Ich wpływ na naturalny przebieg choroby nie został jak dotąd jednoznacznie potwierdzony i ze względu na mechanizm działania jest uwa- żany za mało prawdopodobny. Wraz z rozwojem badań genetycznych i molekularnych nad patogenezą AD do prób klinicznych wchodzą leki, które mają bezpośrednio oddziaływać na procesy odpowiedzialne za neurodegenerację i prowadzące do neurotoksycznego działania oligomerów i odkładania się w mózgu złogów białkowych. Niestety, przeprowadzone dotąd badania kliniczne zawiodły oczekiwania – nie potwierdziły skuteczności klinicznej i/lub wskazały na problemy z bezpieczeństwem leczenia. Najczęściej wymienianymi przyczynami tych niepowodzeń mają być podawanie leków w zbyt późnym stadium choroby i/lub niewystarczająco selektywne strategie doboru pacjentów, skutkujące włączaniem do badań chorych cierpiących na inne niż AD przyczyny zaburzeń poznawczych. Proponowaną odpowiedzią na niepowodzenia prób klinicznych ma być inkorporowanie biomarkerów procesu chorobowego do nowych badań.

Ocena urodynamiczna nietrzymania moczu po radykalnej prostatektomii - studium przypadku

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Rafał Święcicki

2010-06-01

Full Text Available Nietrzymanie moczu po radykalnej prostatektomii we wczesnym okresie po zabiegu występuje u około 30% operowanych, natomiast w okresie późnym, ponad rok po zabiegu, objawy wysiłkowego nietrzymania moczu utrzymują się u około 5% badanych chorych. Obiektywnych danych na temat przyczyn i nasilenia nietrzymania moczu może dostarczyć kompleksowe badanie urodynamiczne. Zasadnicze znaczenie dla rokowania zależne jest od stopnia dysfunkcji aparatu zwieraczowego. Cel pracy: Celem pracy była ocena możliwości diagnostycznych pooperacyjnego nietrzymania moczu u chorego po prostatektomii radykalnej, na podstawie diagnostyki urodynamicznej. Materia! i metody: W pracowni urodynamicznej 10. Wojskowego Szpitala Klinicznego z Polikliniką (WSKzP wykonano kompleksowe badanie urodynamiczne u chorego skarżącego się na nietrzymanie moczu 12 miesięcy po radykalnej prostatektomii. W ramach badania wykonano przepływ cewkowy, cystometrię, badanie ciśnieniowo-przepływowe oraz profiłometrię spoczynkową. Wyniki: Maksymalne ciśnienie zamknięcia cewki moczowej było wyraźnie obniżone, do wartości 8 cm H20, c o sugerowało obecność wysiłkowego nietrzymania moczu. Stwierdzono również objawy niestabilności wypieracza oraz cechy uszkodzenia mechanizmu zwieraczowego. Wynik ten miał duże znaczenie dla dalszych możliwości leczenia chorego. Wnioski: Kompleksowe badanie urodynamiczne ma istotne znaczenie w diagnozowaniu chorych z pooperacyjnym nietrzymaniu moczu.

Zanik korowy tylny – obraz kliniczny, diagnostyka różnicowa i postępowanie

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Anna Barczak

2014-11-01

Full Text Available Zanik korowy tylny (posterior cortical atrophy, PCA to rzadki zespół otępienny z dominującymi zaburzeniami percepcji wzrokowej i deficytem funkcji wzrokowo-przestrzennych. Charakteryzuje się wczesnym początkiem – zwykle przed 65. rokiem życia. Schorzenie to jest najczęściej uznawane za atypową postać choroby Alzheimera, określaną jako jej wariant wzrokowy. U pacjentów obserwuje się trudności z czytaniem, rozpoznawaniem twarzy, obiektów i otoczenia, problemy konstrukcyjne, niemożność jednoczesnego spostrzegania kilku obiektów i sięgania po przedmioty znajdujące się w zasięgu ręki. Wymienione deficyty prowadzą do – wcześniejszej niż u osób z chorobą Alzheimera – utraty samodzielności. Zaburzenia procesów poznawczych wynikają z dysfunkcji jednego lub dwóch głównych szlaków przetwarzających informacje wzrokowe w mózgu (grzbietowego, pozwalającego na lokalizację bodźca, bądź brzusznego, odpowiedzialnego za rozpoznanie bodźca, a następnie z zaniku kory płatów ciemieniowych i/lub potylicznych. Schorzeniu może towarzyszyć bardziej złożona symptomatologia neurologiczna i psychiatryczna. W pracy przedstawiono obraz kliniczny i kryteria diagnostyczne zaniku korowego tylnego, neuropsychologiczne metody użyteczne w procesie diagnozowania, główne problemy związane z różnicowaniem oraz możliwości oddziaływania farmakologicznego i niefarmakologicznego.

Rola wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 w etiopatogenezie i leczeniu zaburzeń psychicznych

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Tomasz Pawełczyk

2010-12-01

Full Text Available Wielonienasycone kwasy tłuszczowe (WKT omega-3 są niezbędne do prawidłowego rozwoju i funkcji ośrodkowego układu nerwowego. Stanowią istotny element strukturalny neuronalnych błon komórkowych oraz są źródłem aktywnych biologicznie substancji, które pełnią złożone funkcje sygnałowe oraz uczestniczą w przekazywaniu informacji wewnątrz komórek. Zaburzenia metabolizmu lipidów i WKT obserwuje się w przebiegu wielu zaburzeń i chorób psychicznych: schizofrenii, zaburzeń afektywnych, zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, autyzmu i innych. Dysfunkcje te mają podłoże genetyczne i wraz z innymi nieprawidłowościami przyczyniają się do zwiększenia podatności na wystąpienie objawów psychopatologicznych danego zaburzenia. Ponadto dieta mieszkańców większości krajów europejskich nie zapewnia wystarczającej ilości WKT omega-3, które należą do substancji egzogennych, tj. niesyntetyzowanych w wystarczającej ilości w organizmie ludzkim. Co więcej, w przebiegu wielu zaburzeń psychicznych dochodzi do nadmiernej utraty długołańcuchowych WKT za pośrednictwem procesów ekscytotoksyczności i stresu oksydacyjnego, co dalej przyczynia się do uszczuplenia dostępnej puli WKT. W przypadku schizofrenii liczne badania eksperymentalne i kliniczne doprowadziły badaczy do sformułowania hipotezy wyjaśniającej rozwój tej choroby w oparciu o występowanie dysfunkcji metabolizmu lipidów. W pracy przedstawiono przegląd aktualnego piśmiennictwa oraz wyniki oryginalnych badań przeprowadzonych przez autorów zajmujących się problematyką zaburzeń metabolizmu WKT u chorych z wymienionymi wyżej zaburzeniami psychicznymi.

Metody badania spontanicznych i spowodowanych lekami przeciwpsychotycznymi zaburzeń ruchowych w schizofrenii

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Olga Kałużyńska

2013-09-01

Full Text Available Od dawna wiadomo, że przynajmniej niektóre zaburzenia motoryczne występują u chorych na schizofrenię jeszcze przed podjęciem leczenia lekami przeciwpsychotycznymi istotnie statystycznie częściej niż w populacji ogólnej. Wpro‑ wadzenie leków przeciwpsychotycznych zahamowało jednak ten nurt badań, bowiem od tej pory koncentrowano się wyłącznie na objawach zaburzeń ruchowych powstałych w wyniku stosowania neuroleptyków. W kilku pracach wy‑ kazano również, że niektóre zaburzenia ruchowe są częstsze i bardziej nasilone u krewnych I stopnia osób chorych, lecz rzadsze i mniej nasilone niż u chorych na schizofrenię. Obecnie istnieje wiele narzędzi – skal klinicznych, używa‑ nych w praktyce i badaniach, opartych na obserwacji klinicznej, służących do oceny występowania i nasilenia zabu‑ rzeń motorycznych zarówno spontanicznych, jak i związanych z leczeniem lekami przeciwpsychotycznymi. Najczęściej przy pomocy tych skal ocenia się i monitoruje objawy parkinsonizmu, dystonie oraz akatyzję. Uważa się, że wszyst‑ kie te narzędzia mają jednak wiele wad i nie pozwalają na wykrycie i obiektywny pomiar subklinicznych objawów za‑ burzeń motorycznych. Instrumentalne metody oceny zaburzeń ruchowych (spontanicznych i spowodowanych leka‑ mi przeciwpsychotycznymi pozwalają na wykrycie właśnie subtelnych, słabo nasilonych objawów i dlatego mogą być przydatne przy identyfikacji osób z tzw. stanem wysokiego ryzyka rozwoju psychozy, ocenie występowania dysfunkcji motorycznych u krewnych osób chorych na schizofrenię, a także określaniu stopnia i rodzaju odpowiedzi na leczenie lekami przeciwpsychotycznymi. Większość tych metod wymaga jednak skomplikowanej aparatury i procedury analizy uzyskanych wyników. Jedną z interesujących i stosunkowo łatwych do realizacji metod instrumentalnych wydaje się wieloaspektowa ocena pisma. Zastosowanie nowych metod oceny zaburzeń motorycznych konieczne

Wortioksetyna – lek przeciwdepresyjny o wielofunkcyjnym mechanizmie działania

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Adam Wysokiński

2016-06-01

Full Text Available Depresja pozostaje jedną z  najbardziej inwalidyzujących chorób przewlekłych, a  skuteczność dostępnych leków przeciwdepresyjnych jest ograniczona. Jedynie około ⅓ pacjentów uzyskuje remisję po zastosowaniu pierwszego leku; również około ⅓ chorych cechuje się lekoopornością, czyli nie uzyskuje poprawy mimo zastosowania różnych leków. Coraz większą uwagę zwraca się na dysfunkcje poznawcze (zaburzenia uwagi, pamięci i funkcji wykonawczych, wolniejsze tempo przetwarzania informacji, należące do kluczowych objawów w przebiegu depresji. Są one częste u pacjentów z depresją (do 94% wszystkich chorych w trakcie epizodu depresji oraz do 44% osób w fazie remisji i znacząco wpływają na jakość życia. Wortioksetyna jest nowym lekiem przeciwdepresyjnym o wielofunkcyjnym mechanizmie działania, który obejmuje hamowanie transportera serotoniny, częściowy agonizm wobec receptorów 5-HT1A i 5-HT1B oraz antagonizm wobec receptorów 5-HT3A i 5-HT7. Wortioksetyna ma dobrze udokumentowaną skuteczność przeciwdepresyjną – w leczeniu zarówno krótko-, jak i długoterminowym. Najwięcej danych wskazuje na skuteczność leku stosowanego w dawce dobowej 10 mg i wyższej, przy czym dawka 10 mg ma podobną skuteczność jak 15 i 20 mg. Profil działań ubocznych wortioksetyny może być lepszy niż w przypadku innych leków przeciwdepresyjnych (głównie duloksetyny i wenlafaksyny. Uwagę zwraca korzystny wpływ wortioksetyny na zaburzenia poznawcze, który może być niezależny od jej działania przeciwdepresyjnego. Ponadto w porównaniu z innymi lekami przeciwdepresyjnymi wortioksetyna cechuje się dobrym profilem tolerancji w zakresie dysfunkcji seksualnych oraz nie wpływa istotnie na masę ciała i inne parametry metaboliczne.

Podstawy immunopatogenetyczne i doświadczenia kliniczne zastosowania leków biologicznych w terapii przewlekłych kłębuszkowych zapaleń nerek u dzieci

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Lidia Hyla-Klekot

2010-12-01

Full Text Available Zespół nerczycowy u dzieci, rozwijający się najczęściej na podłożu zmian minimalnych, ogniskowego szkliwienia kłębuszków nerkowych bądź w przebiegu chorób układowych, jest następstwem dysfunkcji układu immunologicznego. Pośrednim tego dowodem jest ustępowanie klinicznych i laboratoryjnych objawów choroby pod wpływem steroidów nadnerczowych oraz leków immunosupresyjnych. Występowanie steroidoopornych, alkiloopornych, a także steroido- i cyklosporynozależnych przypadków stwarza konieczność poszukiwania nowych form terapii. Dużą nadzieję wiąże się z grupą leków określanych mianem leków biologicznych. Ich działanie jest precyzyjnie ukierunkowane na wybrane ogniwa układu immunologicznego, zaangażowane w etiopatogenezę pierwotnych i wtórnych glomerulopatii. W nefrologii dziecięcej do chwili obecnej znalazł zastosowanie jedynie rytuksymab – chimeryczne przeciwciało monoklonalne przeciw antygenowi CD20 limfocytów B. Lek ten wywołuje deplecję limfocytów B, a w efekcie hamuje syntezę hipotetycznych czynników przepuszczalności białka czy też produkcję patologicznych autoprzeciwciał. Stosowanie rytuksymabu u dzieci uznawane jest za „terapię ratunkową”, dopuszczoną jedynie w przypadkach niepowodzenia innych form leczenia. Wskazania obejmują: steroidooporny zespół nerczycowy na podłożu FSGS, MCNS, nefropatie w przebiegu tocznia trzewnego, nawrót FSGS w nerce przeszczepionej. Pomimo zadowalających wyników leczenia biologicznego, raportowanych przez większość autorów, nie w pełni zrozumiały i przewidywalny jest zakres zaburzeń w układzie immunologicznym, indukowany jego podaniem. Wywoływanie i podtrzymywanie remisji zespołu nerczycowego nie pozostaje w prostej zależności ze stopniem i czasem trwania deplecji limfocytów B, a powodzenie leczenia bywa zależne od aktywności choroby, nasilenia białkomoczu i stosowanego uprzednio leczenia immunosupresyjnego. Pełna ocena

A study of possibility of application of instrumental NNA for multielement large-scale analysis of materials important for ecology and geology; Rozpoznanie mozliwosci zastosowania instrumentalnej wersji NNA do wielopierwiastkowej analizy duzych serii materialow waznych z punktu widzenia ekologii i geologii

Energy Technology Data Exchange (ETDEWEB)

Wasek, M.; Szopa, Z.; Dybczynski, R.

1997-12-31

A general scheme of INAA used in the Laboratory of Radiometric Methods of the INCT as well as present status of equipment and software serving for processing and interpretation of gamma-ray spectra have been presented. Sequential stages of multielement analysis were described, especially those were potential systematic and random errors that might affect the analysis reliability could be expected. Conclusions estimating the possibilities of INNA analyses carried out at present conditions have been drawn as well as future needs concerning both equipment and software serving for large-scale multielement routine analyses have been pointed out. (author). 13 refs, 5 figs, 3 tabs.

Ocena funkcji barku u pacjentek po 50 r.ż. z objawem łopatki skrzydlatej, oraz bez tej dysfunkcji, leczonych z powodu raka piersi. Badanie przekrojowe = Assessment of shoulder function in patients 50 years of age treated for breast cancer. Cross-sectional study

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Anna Włoch

2016-02-01

• Siła mięśniowa w wybranych ruchach barku nie różni się pomiędzy pacjentkami po mastektomii z objawem łopatki skrzydlatej,a badanymi po mastektomii bez tego objawu.           Introduction and purpose: Approximately 70,000 women in Poland, lives with at least five years, diagnosed with breast cancer. 40 to 60% of the respondents, 12 months after surgery and adjuvant therapy, has at least one functional problem of the shoulder, which may result from the co-existence winged scapula. Aim of the study was to evaluate the function and range of motion of the shoulder (in patients from the age group 50-59 years, symptom winged shoulder on the left side of the body, which has been acquired surgery. Material and Methods: The material collected in the Department of Rehabilitation Holy Cross Cancer Center in Kielce. Inclusion criteria (age, sex, treatment at Holy Cross Cancer Center > 2 years after surgery, met 32 patients over 50 years of age. Goniometric assessment made to measure range of motion in the joint, Anthropometric examined the range of motion of the shoulder. Dynamometer  was used to assess the strength of selected muscle groups while lifting, protract and retract of the shoulder. Results: The mobility of glenohumeral and scapular joint on the left breast mastectomy was significantly restricted in the movements of flexion (9°, vertical extension (5°, abduction (8.2°, internal rotation (3.4° and external rotation (10.9° compared to the healthy side in the same patients. Muscle strength in selected groups of shoulder muscles differed significantly between the upper limb covered mastectomy with symptom winged scapula and healthy limb of the same patients. Conclusion 1. Mobility of the shoulder patients in the group of 50-59 years after mastectomy symptom winged blades vary the value of bending compared to patients after mastectomy without this symptom. 2. The strength of muscle movements in the selected shoulder does not differ between patients after mastectomy symptom winged blade, and tested after mastectomy without symptoms.