WorldWideScience

Sample records for zmiany perfuzji mozgowej

  1. Zmiany w stawie szczytowo-obrotowym u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów – badanie obserwacyjne

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Anna Raczkiewicz

    2010-10-01

    Full Text Available Wstęp: Zmiany zapalne w kręgosłupie szyjnym występują u 25–80% chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS. W większościbadań podkreśla się brak związku między zgłaszanymi dolegliwościamia zmianami radiologicznymi w kręgosłupie. Cel pracy: Ocena postępu zmian w stawie szczytowo-obrotowymu chorych na RZS oraz próba znalezienia związku między zgłaszanymiobjawami ze strony kręgosłupa a progresją zmian radiologicznych. Materiały i metody: Do badania zakwalifikowano 100 chorych naRZS. Chorych oceniano na początku badania i po upływie 5 lat.Na pierwsze badanie składało się wypełnienie 7-punktowegokwestionariusza dotyczącego objawów bólowych lub sugerującychmielopatię, badanie przez lekarza neurologa oraz czynnościowezdjęcia kręgosłupa szyjnego uzupełnione o wynik badaniatomografii komputerowej i/lub rezonansu magnetycznego tegoodcinka. Po 5 latach ponownie przeprowadzono badanie kwestionariuszowe,badanie neurologiczne i zdjęcia radiologiczne. Wyniki: U połowy chorych stwierdzono obecność zmian w stawieszczytowo-obrotowym na początku badania. Nie znaleziono korelacjitych zmian z subiektywnymi objawami. Ponownemu badaniu poddano47 chorych. Progresję zmian radiologicznych stwierdzonou 23,4% z nich (u 10,6% pogorszenie, a u 12,8% nowe zmiany. U chorychz progresją zmian stwierdzono utrzymującą się wysoką aktywnośćchoroby w porównaniu z chorymi, którzy nie wykazywaliprogresji, i częściej stwierdzano u nich zmiany radiologiczne odpowiadająceIII lub IV okresowi wg Steinbrockera (p < 0,05. U chorychz progresją zmian obserwowano tendencję do wyższej punktacji w drugim badaniu kwestionariuszowym w porównaniu z chorymizaliczonymi do grupy bez progresji (p = 0,09. Wnioski: Ryzyko progresji zmian w stawie szczytowo-obrotowymjest większe u chorych z utrzymującą się wysoką aktywnością choroby.Powtórne badanie kwestionariuszowe subiektywnych objawówmoże być wskazówką do powtórzenia bada

  2. Zmiany czynności kory ruchowej mózgu po leczeniu botuliną u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym i spazmem kończyn dolnych

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Pavel Hok

    2011-12-01

    Full Text Available Miejscowe skurcze toniczne to powszechnie spotykany objaw stwardnienia rozsianego (łac. sclerosis multiplex, SM. Do ich zwalczania coraz częściej stosowany jest zastrzyk domięśniowy botuliny typu A. Do analizy statystycznej zaakceptowaliśmy 4 z 10 badanych pacjentów z SM i spastycznością kończyn dolnych oraz 5 zdrowych wolontariuszy. Pacjenci zostali poddani badaniu fMRI trzykrotnie: w tygodniu przed zastrzykiem botuliny A, a następnie w 4. i 12. tygodniu po iniekcji. Podczas badań fMRI probanci wykonywali zginanie i prostowanie stawu kolanowego według planu blokowego, przy czym faza czynna zamieniała się z fazą spoczynku w 15-sekundowych odstępach. Obraz przeciętnej aktywacji pacjentów podczas pierwszej sesji wskazywał, w porównaniu z grupą kontrolną, na istotny wzrost aktywacji obustronnej kory czuciowo-ruchowej płatu czołowego i ciemieniowego. Podczas drugiej sesji w 4. tygodniu aktywacja zmalała do tego stopnia, że statystycznie nie różniła się od zdrowej kontroli. Z kolei w obrazach trzeciej sesji po 12 tygodniach odnotowano w związku z wygaśnięciem efektu botuliny A ponowny wzrost aktywacji niemal do objętości pierwotnej. Wnioski: Stwierdzamy, że aktywacja kory ruchowej odzwierciedla zmiany w obwodowym układzie nerwowym zachodzące podczas leczenia za pomocą botuliny A, w czym prawdopodobnie pośredniczą zmiany w aferentacji. Jest to nowe odkrycie, aczkolwiek nie wykracza poza stwierdzenia podobnych badań przeprowadzonych innymi metodami.

  3. „Biblioteka ucząca się” – zmiany w organizacji i systemie zarządzania w Bibliotece Uniwersytetu Finlandii Wschodniej

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Hanna Grabowska

    2012-01-01

    Full Text Available Zmieniające się, dynamiczne i wymagające otoczenie współczesnej biblioteki naukowej wywiera nacisk na procesy innowacyjne związane ze zmianami modelu zarządzania. Tematem artykułu są zmiany w organizacji i systemie zarządzania w Bibliotece Uniwersytetu Finlandii Wschodniej przeprowadzone w związku z fuzją poszczególnych jednostek bibliotecznych. W artykule opisano przeobrażenia na poziomie struktury organizacyjnej, polityki gromadzenia, przechowywania i udostępniania zbiorów oraz w zakresie zarządzania zasobami ludzkimi w kontekście koncepcji organizacji uczącej się, która potrafi funkcjonować w niestabilnym otoczeniu, dostosowuje się do zmian, ale także poszukuje alternatywy zapewniającej ciągłość i rozwój organizacji.

  4. Ocena zmiany warunków hydrologicznych na terenach zurbanizowanych z wykorzystaniem technik GIS = GIS-based assessment of changes related to hydrological conditions in urban areas

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Danuta Szumińska

    2015-05-01

    email: dszum@ukw.edu.pl1   Streszczenie   W artykule zaprezentowano możliwości wykorzystania technik GIS do przeprowadzenia analizy zmiany warunków hydrologicznych. Badania przeprowadzono na terenie zurbanizowanym, na którym dokonano zmian rzeźby oraz sposobu użytkowania terenu. Spowodowało to pojawieniem się problemów z odwodnieniem terenu, przede wszystkim w czasie wzmożonego zasilania z opadów deszczu i roztopów śniegu. W celu określenia przyczyn występujących problemów porównano rzeźbę terenu oraz wyznaczono kierunki odpływu wód powierzchniowych przed i po zagospodarowaniu działki d (Ryc. 1. Czasochłonne i kosztochłonne badania geologiczne wykonano w minimalnym zakresie (Tab. 1 i zostały one wykorzystane jako informacja uzupełniająca, pozwalająca na ocenę możliwości infiltracji wody w podłoże. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że główne przyczyny problemów z odwodnieniem terenu związane są ze stworzeniem barier w postaci podmurówek ogrodzeń zlokalizowanych prostopadle do kierunków odpływu wody (Fot. 1, Fot. 2. Zmiany rzeźby były w analizowanym przypadku czynnikiem mniej istotnym.   Słowa kluczowe: warunki hydrologiczne, infiltracja, model rzeźby terenu, kierunki odpływu, użytkowanie terenu, tereny zurbanizowane.   Abstract   The paper discusses the possibilities of employing GIS for conducting analysis of changes in hydrological conditions. The study was carried out in an urban area featuring altered relief and use of land. This caused problems with draining the terrain, particularly at times of increased rainwater and meltwater supply. In order to identify the causes of the occurring problems, we compared land relief prior and after the plot was developed, as well as indicated the directions of surface water runoff (Fig. 1. Time-consuming and expensive geological research activities were restricted to minimum (Tab. 2 and the data thus obtained were used as supplementary information to

  5. Krótkoterminowe zmiany maksymalnej temperatury powietrza w półroczu chłodnym w Polsce

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Dominika Ciaranek

    2016-03-01

    Full Text Available W opracowaniu przedstawiono analizę zmian temperatury powietrza z dnia na dzień (T2–T1 oraz w ciągu kolejnych trzech (T3–T1 i czterech dni (T4–T1. Zostały one wyliczone na podstawie dobowych wartości temperatury maksymalnej powietrza w półroczu chłodnym (X–III z pięciu stacji w Polsce (Łeba, Warszawa, Kraków, Poznań, Włodawa, z lat 1961–2010. Średnie wieloletnie różnice krótkoterminowych zmian temperatury maksymalnej w badanym półroczu wahały się w przedziale 1,7–2,4°C na różnych stacjach, natomiast w ekstremalnych przypadkach zmiany z dnia na dzień (głównie spadki osiągały wartość 20,3°C, a w ciągu kolejnych 3 lub 4 dni odpowiednio 24,0°C i 25,6°C. Stacje położone w środkowej Polsce charakteryzowały się podobnymi tendencjami zmian wartości temperatury. Największe różnice stwierdzono na stacjach w Łebie i Krakowie. W pracy szczególną uwagę zwrócono na liczbę dni z gwałtowną zmianą temperatury, za którą uznano różnicę większą bądź równą 10,0°C. Częstość takich dni w badanym wieloleciu stanowiła 9% przypadków, z niewielką przewagą spadków temperatury nad wzrostami. W wieloletnim przebiegu stwierdzono niewielką przewagę liczby przypadków gwałtownych zmian w pierwszym 25-leciu omawianego okresu (1961–1985 nad drugim (1986–2010.

  6. Założenia i realizacja polityki zarządzania zasobami w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu w latach 1992–2014

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Małgorzata Dąbrowicz

    2015-12-01

    Full Text Available W artykule przedstawiono zmiany zachodzące w zarządzaniu zasobami Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu w latach 1992–2014. Na podstawie analizy wewnętrznych regulacji dotyczących polityki gromadzenia i związanych z nią zagadnień zaprezentowano jej ewolucję w ostatnim dwudziestoleciu. Omówiono także towarzyszące jej zmiany w organizacji pracy i strukturze oraz zarządzaniu Biblioteką.

  7. Zmiany sprawności funkcji poznawczych w trakcie suplementacji wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi omega-3 w grupie chorych na schizofrenię – przegląd systematyczny

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Marta Grancow-Grabka

    2016-09-01

    Full Text Available Deficyt w obszarze funkcjonowania poznawczego jest stałym fenomenem opisywanym w populacji osób z rozpoznaniem schizofrenii – w okresie przedchorobowym, w trakcie pogorszeń, jak również między kolejnymi epizodami. Zaburzenie funkcjonowania poznawczego stanowi niezależny czynnik rokowniczy w schizofrenii. Badania wskazują, że właśnie od tego wymiaru patologii zależą takie wykładniki funkcjonowania pacjentów, jak: wyniki leczenia i rehabilitacji, współpraca w leczeniu, funkcjonowanie zawodowe, rodzinne i społeczne, zdolność do samodzielnej egzystencji oraz jakość życia. Dotychczasowe metody leczenia schizofrenii nie zapewniają wystarczającej poprawy w zakresie tego wymiaru choroby. W okresie ostatnich 25 lat testowano użyteczność wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 jako monoterapii oraz jako augmentacji leczenia przeciwpsychotycznego w schizofrenii. Uzyskane wyniki są niejednoznaczne, choć podkreśla się tzw. pozytywny trend uzyskiwanych wyników w zakresie poprawy objawowej. Stosunkowo rzadko oceniano wpływ suplementacji preparatami wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 na funkcjonowanie poznawcze osób z rozpoznaniem schizofrenii. Korzystny wpływ suplementacji wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi na funkcjonowanie poznawcze ma uzasadnienie teoretyczne. Wśród znanych działań tych substancji mogących wpływać na usprawnienie funkcji poznawczych należy wymienić: działanie immunomodulacyjne w obrębie ośrodkowego układu nerwowego, poprawę parametrów stresu oksydacyjnego, zmiany w zakresie neurotransmisji oraz wpływ na procesy plastyczności neuronalnej. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie systematycznego przeglądu wyników badań dotyczących zmian sprawności funkcjonowania poznawczego u osób z rozpoznaniem schizofrenii będących w trakcie suplementacji wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi omega-3.

  8. Praktyczne sporządzenie biznesplanu

    OpenAIRE

    Sitkiewicz, Ryszard

    2015-01-01

    Połączenie książki z czynnym arkuszem kalkulacyjnym, na którym przygotowuje się plany finansowe, jest jedyną tego typu publikacją na rynku polskim, umożliwiającą samodzielne i profesjonalne wykonanie planu finansowego do biznesplanu. Plan finansowy został sporządzony w arkuszu kalkulacyjnym Excel z aktywnymi formułami. Wszystkie arkusze kalkulacyjne są ze sobą powiązane za pomocą określonych formuł, zmiany danych wejściowych powodują automatycznie zmiany obliczeń w tabelach analitycznych i po...

  9. Assessment of Impact of the Rheological Parameters Change on Sensitivity of the Asphalt Strain Based on the Test Results / Ocena Wpływu Zmiany Parametrów Reologicznych Na Wrażliwość Deformacji Mieszanek Mineralno - Asfaltowych Na Podstawie Wyników Badań

    Science.gov (United States)

    Kurpiel, Artur; Wysokowski, Adam

    2015-03-01

    żna określić parametry oparte o różne teorie pełzania a szczególnie cenne parametry reologiczne w oparciu o wybrane modele lepkosprężyste [1]. Parametry z modeli lepkosprężystych są miarodajnymi wskaźnikami obrazującymi odporność mieszanek na deformacje. Można za ich pomocą prognozować głębokości koleiny w przyjętym modelu reologicznym [1]. W niniejszym artykule przedstawiono jaki wpływ na głębokość koleiny mają różne wartości parametrów reologicznych z analizowanego modelu lepkosprężystego oraz wpływ parametrów na kształt i przebieg krzywej pełzania. Przedstawione w artykule mieszanki mineralno - asfaltowe charakteryzują się zmiennymi parametrami reologicznymi, zatem trudno jest określić, który parametr decyduje o wielkości odkształcenia danej mieszanki. Mając na uwadze powyższe, w artykule podjęto próbę analizy zmiany wartości odkształcenia mieszanki mineralno - asfaltowej przy zmianie jednego oraz dwóch parametrów w danym modelu reologicznym - w tym przypadku - Bürgersa.

  10. Zmiany w nierównościach edukacyjnych w Polsce. Uwagi polemiczne do tekstu Zbigniewa Sawińskiego „Gimnazja wobec nierówności społecznych”

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Michał Sitek

    2016-06-01

    Full Text Available Zbigniew Sawiński w tekście opublikowanym w EDUKACJI („Gimnazja wobec nierówności społecznych”, Edukacja, 135(4, 2015 twierdzi na podstawie analiz danych programu OECD PISA z lat 2000–2012, że reforma gimnazjalna nie spowodowała zmniejszenia nierówności w polskiej edukacji: znaczenie pochodzenia społecznego dla osiągnięć uczniów utrzymywało się na podobnym poziomie jak przed reformą, nie zmniejszył się znacząco wpływ pochodzenia społecznego na wybór szkoły średniej, a obserwowane w Polsce różnicowanie się gimnazjów nie doprowadziło do wzrostu nierówności edukacyjnych. W artykule przedstawiono argumenty metodologiczne i wyniki powtórnej analizy danych PISA wskazujące na zmiany w szerzej rozumianych nierównościach edukacyjnych. Między 2000 a 2012 r. (a nie zmieniła się wprawdzie siła związku wyników osiąganych przez piętnastolatków ze statusem społeczno-ekonomicznym rodzin uczniów, ale: (b zmniejszyło się zróżnicowanie wyników, co było przede wszystkim zasługą poprawy wyników najsłabszych uczniów; (c zmniejszyły się różnice między uczniami o niskim i wysokim statusie społeczno-ekonomicznym; (d zmniejszył się wpływ pochodzenia społecznego na wybór szkoły ponadgimnazjalnej. Wpływ ten jest w dużej mierze bezpośredni: nie jest zapośredniczony przez osiągnięcia edukacyjne uczniów. W polemice podkreślono także złożoność tzw. reformy gimnazjalnej, która nie ograniczyła się jedynie do wprowadzenia gimnazjów. Wskazano na rolę innych czynników, które utrudniają analizowanie efektów reformy gimnazjalnej w kategoriach przyczynowo-skutkowych, w tym przede wszystkim na rolę nieobserwowanych w badaniu PISA zmiennych dotyczących zmian zachodzących w środowisku uczenia się kolejnych kohort uczestniczących w badaniu.

  11. Płeć kulturowa jako kategoria historyczna. Relacje między medyczną koncepcją ciała a pojęciem płci kulturowej

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Adam Buczkowski

    2017-06-01

    Full Text Available Gender as the historical category: Relations between the medical conception of the body and the notion of gender The article touches on the relation between gender and the medical conception of the body in the context of historical changes. The oldest European conception of gender was linked to ontic inequality, which corresponded to one-gender idea of the body in medicine. From the eighteenth century on, the medical conception of the body started to change, and the idea of two-gender body started spreading. The body of women started to be perceived as the different “other.” That change was accompanied by social and cultural shift and one of its consequences was the emergence of women’s group identity. The latest medical idea is personalized medicine, and the body is an element of the culture of individualization. Judging by the recent changes in the medical conception of the body, we are probably witnessing a change in the idea of gender – namely its dispersion.   Płeć kulturowa jako kategoria historyczna. Relacje między medyczną koncepcją ciała a pojęciem płci kulturowej Artykuł dotyczy relacji pomiędzy pojęciem płci kulturowej a medyczną koncepcją ciała w kontekście zmian historycznych. Najstarsza w kulturze europejskiej koncepcja płci kulturowej wiązana była z nierównością ontyczną, co odpowiadało jednopłciowej koncepcji ciała w medycynie. Zmiana zaczęła następować od osiemnastego wieku, gdy w medycynie zaczęła się rozpowszechniać koncepcja ciała dwupłciowego, w którym kobiece ciało było traktowane jako inne. Tej zmianie towarzyszyły szerokie zmiany społeczne oraz w konsekwencji powstanie grupowej tożsamości kobiet. Najnowsze koncepcje medycyny personalizowanej wskazują na indywidualizację ciała. Towarzyszy temu zmiana kulturowa polegająca na coraz wyraźniejszym akcentowaniu indywidualności ciała. Przyjmując za punkty wyjścia zmiany pojmowania ciała w medycynie, prawdopodobnie

  12. Zmiany modelu relacji biznesowych w środowisku wirtualnym

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Ewa Frąckiewicz

    2013-03-01

    Full Text Available Purpose: The aim of the paper is to present a model of the network of relationships of an enterprise with entities around it in the virtual environment, with particular consideration of internet communities against the background of its earlier forms, along with a presentation of the crucial factors, which have influenced its shape. An additional aim is to identify the key factors that determine the relationships of the network.Approach: The article is theoretical. The basis for discussion are literature studies in economics and management.Findings: The results of the discussion indicate the manner in which new information communication technologies change the form and nature of relationships between companies and their external environment. The author puts forward a proposal concerning the development possibilities of these mutual relationships in two opposing directions, i.e. cooperation and destruction.Originality: A model of business relationships in the virtual environment is presented. The author also suggests the key internal and external factors determining the form of the mutual relationships in the virtual environment.

  13. Nowe zasady działalności firm audytorskich

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Kazimierz Sawicki

    2009-03-01

    Full Text Available W artykule przedstawiono zmiany, stanowiące implementację Dyrektywy 2006/43/WE Unii Europejskiej w części dotyczącej funkcjonowania firm audytorskich w Polsce. Zgłoszono uwagi popierające nowe rozwiązania, jak też zawierające wątpliwości dotyczące skuteczności ich stosowania w praktyce.

  14. Wpływ otyłości na wczesne zmiany miażdżycowe u dzieci z młodzieńczym idiopatycznym zapaleniem stawów

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Barbara Głowińska-Olszewska

    2011-08-01

    Full Text Available Wstęp: Przewlekłe choroby zapalne u dzieci (w tym młodzieńczeidiopatyczne zapalenie stawów – MIZS zostały uznane za jedenz czynników wysokiego ryzyka rozwoju przedwczesnej chorobyukładu sercowo-naczyniowego. Celem pracy była ocena zależnościmiędzy postacią MIZS, aktywnością choroby, czynnikami ryzykaa wczesnymi zmianami miażdżycowymi u dzieci z MIZS.Materiały i metody: Badaniem objęto 37 dzieci (średnia wieku 12,9roku z MIZS rozpoznanym co najmniej rok wcześniej. Grupę kontrolnąstanowiło 26 zdrowych dzieci (tab. I. U wszystkich badanychoznaczono: wskaźnik masy ciała (body mass index – BMI,ciśnienie tętnicze, lipidogram, stężenie białka C-reaktywnego(C-reactive protein – CRP, fibrynogenu oraz insulinooporność(wskaźnik HOMA – homeostatic model assessment, jak równieżoceniono ultrasonograficznie grubość kompleksu IMT (intimamediathickness tętnic szyjnych wspólnych.Wyniki: U dzieci z MIZS w porównaniu z dziećmi zdrowymi wykazanowyższy wskaźnik SDS-BMI: 0,7 vs –0,02, p = 0,02; stężenieCRP: 0,39 vs 0,06 mg/dl, p = 0,008; fibrynogenu: 356 vs 205 mg/dl,p = 0,003; ciśnienie skurczowe krwi: 120 vs 111 mm Hg, p = 0,002;oraz bardziej nasilone zmiany miażdżycowe (IMT: 0,51 vs 0,43 mm,p = 0,001 (tab. II. U 9 dzieci z MIZS i współistniejącą otyłością/nadwagą (24% dzieci chorych stwierdzono wyższy wskaźnikHOMA: 3,4 w porównaniu z dziećmi zdrowymi – 1,8 (p = 0,04 orazszczupłymi dziećmi z MIZS – 1,7 (p = 0,04, jak również większestężenie triglicerydów i wyższą wartość ciśnienia skurczowegokrwi. Dzieci otyłe miały wyższy wskaźnik IMT: 0,54 vs 0,49 mm(p = 0,001 w porównaniu z dziećmi szczupłymi z MIZS (tab. III,ryc. 1. Analiza korelacji wykazała zależności między IMT a BMI(r = 0,32, p = 0,26, IMT a SDS-BMI (r = 0,38, p = 0,007, IMTa HOMA (r = 0,38, p = 0,035, CRP a BMI (r = 0,33, p = 0,009 orazCRP a ciśnieniem skurczowym krwi (r = 0,41, p = 0,004 (ryc. 2 i 3.Wyst

  15. Feminist Aliens, Memoirs from the Margins. A Caribbean “Feminist’s” Experience in Western Feminism

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Andrea Baldwin

    2013-01-01

    Full Text Available Badaczki feministyczne z krajów rozwijających się przez długi czas pisały o napięciu między feminizmami Zachodnimi a feminizmami krajów rozwijających się. Zachodnie feministki często przedstawiają kobiety z krajów rozwijających jako poddaną opresji monolityczną grupę z „trzeciego świata”. W niniejszym artykule zakładam, że władza zakorzeniona w tego rodzaju przedstawieniach niejawnie kategoryzuje kobiety ze świata rozwijającego się jako „inne” i tym samym umożliwia zachodnim feminizmom określanie, czyja wiedza jest odpowiednia w kontekście rozwijania feministycznej epistemologii. Podkreślam również, że dla rozwoju nauki feministycznej konieczne jest uznanie, że feministki z każdego zakątka świata posiadają wiedzę i doświadczenie, które powinny być postrzegane jako wartościowy wkład w feminizm. W swoim artykule stawiam pytanie o to, czy może dojść do zmiany w sposobach wytwarzania wiedzy feministycznej, zmiany umożliwiającej przekroczenie obecnych ograniczeń i wprowadzenie solidarności w praktyki feministyczn.

  16. Influence of the Selected Factors on Thermal Fatigue of the ADI in an Aspect of its Suitability as the Material for Metal Moulds

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Zych J.

    2014-06-01

    Full Text Available W pracy przedstawiono wyniki badań odporności na zmęczenie cieplne dwóch gatunków żeliwa ADI (EN-GJS-1200-2 i EN-GJS-800-8. Badania prowadzono na autorskim stanowisku badawczym stosując oporowe nagrzewanie próbek, wg metody L.F. Cottina. Odporność na zmęczenie cieplne jest podstawowym kryterium w ocenie przydatności tworzywa (materiału na formy metalowe, które podlegają cyklicznemu nagrzewaniu. Oceniono wpływ maksymalnej temperatury (Tmax, cykli cieplnych na ich liczbę do pęknięcia próbki, analizowano zmiany struktury żeliwa ADI. zmiany twardości i wytrzymałości. Stwierdzono, iż przy cyklicznym nagrzewaniu do <500°C, żeliwo ADI zachowuje swoją pierwotną strukturę ausferrytu nawet po wykonaniu ponad 10.000 cykli cieplnych. Takie zachowanie żeliwa ADI predysponuje go jako materiał na formy metalowe stosowane w odlewnictwie ciśnieniowym, a więc przy odlewaniu głównie stopów Mg i Zn, ale również dla mniejszych odlewów wykonywanych ze stopów Al.

  17. Changes in flood risk impacted by river training – case study of piedmont section of the Vistula river

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Łajczak Adam

    2014-12-01

    Full Text Available Zmiany w zagrożeniu powodziowych powodowane przez regulację rzeki na przykładzie przedgórskiego odcinka Wisły. W pracy zanalizowano główne problemy związane z zagrożeniem powodziowym w dolinie przedgórskiego odcinka Wisły (południowa Polska. Ten odcinek rzeki podlega pracom regulacyjnym od połowy XIX wieku. Omówiono wiele problemów wpisujących się w główny nurt dyskusji na temat efektywności stosowanych metod regulacji rzek. Główną uwagę zwrócono na: (1 aktualny stan zagrożenia powodziowego, (2 wielkość odpływu rzeki, (3 zmiany w zagrożeniu powodziowym od początku prac regulacyjnych z uwzględnieniem zmian w geometrii koryta i zmian w wielkości odpływu rzeki odzwierciedlających efekty prac regulacyjnych. Za główną cechę hydrologiczną badanego odcinka Wisły należy uznać znaczny od zapoczątkowania prac regulacyjnych wzrost wielkości przepływu pełnokorytowego, który trwa nadal. Oznacza to, że zmniejsza się ilość wody w rzece, która podczas stanów wyższych od stanu pełnokorytowego może zatapiać strefę międzywala. Tą uwagę uznano za podstawę analizy zmian w zagrożeniu powodziowym w przedgórskim odcinku Wisły. Ocenę tych zmian w badanym odcinku rzeki nie można jednak uznać za jednoznaczną, gdyż niektóre zmiany w warunkach odpływu przyczyniają się do zmniejszenia ryzyka powodzi, podczas gdy inne są odpowiedzialne za jego zwiększenie. W pracy wykorzystano dane z ponad 100-letniego okresu udostępnione przez Państwową Służbę Hydrologiczną, uwzględniono również mapy opublikowane w dużej skali w ostatnich 230 latach, a także wyniki badań terenowych autora.

  18. Changes in sectoral structure of employment in Poland in comparison to the European Union

    OpenAIRE

    Dworak, Edyta; Malarska, Anna

    2010-01-01

    Przedmiotem opracowania jest diagnostyka i ocena przeobrażeń w sektorowej strukturze zatrudnienia w krajach UE w czasie. Na tym tle eksponowane są zmiany w GN Polski w okresie 1997– 2008. Dla zilustrowania i empirycznej weryfikacji teorii trzech sektorów A. Fishera, C. Clarka i J. Fourastie zorientowanej na ocenę procesu modernizacji unijnych gospodarek wykorzystane zostały klasyczne narzędzia analizy statystycznej oraz mało znana w Polsce, a pop...

  19. Najważniejsze zmiany wprowadzone w normie ISO 9001:2015.

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Romana Zając

    2016-12-01

    Full Text Available Najistotniejsza norma z obszaru systemu zarządzania jakością w 2015 roku została znowelizowana. Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie wybranych wymagań nowego wydania normy ISO 9001 i informacji o ich wpływie na zarządzanie organizacją.

  20. The State Policy for Natural Gas Sector / Sektor Gazu Ziemnego W Polityce Państwa

    Science.gov (United States)

    Szurlej, Adam

    2013-09-01

    This article reviews the state policy for natural gas sector. A particular attention has been given to how the assumptions of gas demand, import volumes and gas production from domestic reserves have developed in strategic documents. The restructuring of natural gas sector has been brought closer on the example of PGNiG S.A. (Polish Oil and Gas Company), and changes in the domestic gas market resulting from the implementation of EU law have been discussed as well. Major changes in the domestic gas market in the period of 1990-2011 have been presented along with the cooperation between Poland and Russia regarding the natural gas supply for the Polish market. W artykule dokonano przeglądu polityki państwa wobec sektora gazu ziemnego. W sposób szczególny przeanalizowano jak kształtowały się w dokumentach strategicznych prognozy w zakresie zapotrzebowania na gaz, wielkości importu i wydobycia gazu ze złóż krajowych. Przybliżono także restrukturyzację sektora gazu ziemnego na przykładzie PGNiG oraz zmiany na krajowym rynku gazu wynikające z implementacji prawa UE. Wskazano najważniejsze zmiany na krajowym rynku gazu ziemnego w latach 1990-2011 oraz scharakteryzowano współpracę polsko - rosyjską w zakresie dostaw gazu do Polski.

  1. Piezogeniczne guzki stóp u aktywnych fizycznie dzieci

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Piotr Brzeziński

    2009-03-01

    Full Text Available Skóra stóp sportowców narażona jest na stałe działanie niekorzystnych czynników zewnętrznych, które mogą przyczyniać się do rozwoju schorzeń w jej obrębie. Dosyć często spotykaną jednostką chorobową są piezogeniczne guzki stóp (PN. To przepukliny tłuszczowe, wpuklające się do skóry. Występują u 10-20% społeczeństwa, jako bolesne lub asymptomatyczne grudki lub guzki. Bolesne PN częściej stwierdza się u kobiet niż u mężczyzn. Wśród sportowców głównie spotykane są u maratończyków, siatkarzy. Uraz może zapoczątkować powstanie charakterystycznych guzków. Zmiany występują jako grudki bądź guzki zlokalizowane wzdłuż powierzchni podeszwowej stóp. PN ujawniają się zwykle w okolicy pięty, w momencie gdy pacjent stoi, w pozycji horyzontalnej zanikają. Mogą dotyczyć jednej lub obu stóp. Z reguły są to zmiany mnogie. Nierzadko pacjent odczuwa ból podczas stania czy chodzenia. W przypadku zmian bolesnych nie ma skutecznych metod leczenia. Cel pracy: Celem pracy była ocena występowania PN u aktywnych fizycznie dzieci. Materiał i metody: Badaniem objęto 107 dzieci (dziewczynek i chłopców w średnim wieku 14,5 roku, trenujących koszykówkę, siatkówkę i piłkę nożną, oraz 50 dzieci (dziewczynek i chłopców średnio w wieku 9,5 roku, nieuprawiających aktywnie sportu, stanowiących grupę kontrolną. W grupie sportowców chłopcy stanowili 56,07%, a dziewczynki 43,93%; w grupie kontrolnej odpowiednio 76% i 24% badanych. Wyniki: Występowanie PN stwierdzono u 22,43% sportowców (24 dzieci i u 10% (5 dzieci w grupie kontrolnej. W grupie sportowców w 95,83% zmiany obejmowały okolicę pięty. Również w grupie kontrolnej zmiany skórne w 80% zlokalizowane były na piętach. PN odnotowywano najczęściej u siatkarzy (53,13%i w 91,67% dotyczyły obu stóp. Dolegliwości bólowe zgłaszał tylko jeden chłopiec – sportowiec. Wśród sportowców wywiad w kierunku chorób tkanki łącznej by

  2. Trudności diagnostyczne i terapeutyczne w przypadku ziarniniaka grzybiastego rozpoznanego wstępnie jako actinic reticuloid

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Małgorzata Sokołowska-Wojdyło

    2010-07-01

    Full Text Available Wprowadzenie: Ziarniniak grzybiasty (mycosis fungoides – MF to chłoniako niskiej złośliwości, wywodzący się z obwodowych komórek T,pierwotnie zajmujący skórę. Cel pracy: Przedstawienie trudności diagnostycznych i terapeutycznychw MF. Opis przypadku: Przedstawiono przypadek dotyczący 72-letniejpacjentki z MF, objętej opieką przez Klinikę od października 2007 dowrześnia 2009 roku. Zmiany skórne miały cechy melanoerytrodermii,a obraz histopatologiczny wycinków ze zmian nie upoważniał do rozpoznaniarozrostu złośliwego. Początkowo rozpoznawano osutkępolekową oraz actinic reticuloid. Rozpoznanie MF ustalono dopiero po19 miesiącach obserwacji. Na skórze chorej wystąpiły zmiany rumieniowo-naciekowe, które w badaniu histopatologicznym miały cechyMF. Dwa miesiące później chora zmarła, mimo leczenia cytostatycznegoi naświetlań szybkimi elektronami. Wnioski: Przedstawiony przypadek potwierdza trudności diagnostycznewynikające z podobieństwa wczesnych okresów chłoniaka dodermatoz o podłożu zapalnym. Wyjątkowo niepomyślny przebieg choroby– pacjentka zmarła po 2 latach od momentu ustalenia rozpoznania– uzmysławia także ograniczenia możliwości terapeutycznych,szczególnie w zaawansowanych stadiach MF.

  3. Przemiany stylu edukacyjnego klasy ludowej w Polsce

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Przemysław Sadura

    2015-12-01

    Full Text Available Wprowadzenie gimnazjum – jednego z elementów zmiany systemu edukacyjnego, dostosowującej go do ogólnych parametrów postfordowskiego kapitalizmu – wpłynęło na styl edukacyjny klasy ludowej w Polsce. Zmiany zachodzące w systemie od reformy w 1999 r., dotyczące ekonomizacji edukacji, parametryzacji i kwantyfikacji wyników edukacyjnych oraz wprowadzenia elementów gry rynkowej do zarządzania i finansowania szkół publicznych, przypominają procesy zachodzące od lat 80. XX w. w krajach zachodnich. Ich wpływ na styl życia klasy ludowej w Polsce wywołuje konsekwencje wynikające z lokalnej specyfiki. Artykuł opiera się na analizie 120 wywiadów pogłębionych przeprowadzonych w latach 2013–2014 z robotnikami, rolnikami i pracownikami fizycznymi w czterech regonach Polski oraz 60 wywiadów z przedstawicielami klasy średniej i wyższej z województwa warmińsko-mazurskiego. Wykazano, że charakterystyka poddanego prawom rynkowym systemu edukacyjnego jest najlepiej dostosowana do kultury klasy średniej, w związku z czym dzieci z rodzin o niższej pozycji społecznej mogą mieć trudności z funkcjonowaniem w takim systemie. Ustalenie to staje się podstawą do formułowania nowych propozycji teoretycznych i badawczych w obszarze badań edukacyjnych.

  4. Analiza jakościowa procesów erozji i sedymentacji na wybranym odcinku koryta rzeki Wisły zachodzących w czasie przejścia wielkiej wody

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Tomasz Siuta

    2014-12-01

    Full Text Available W artykule przedstawiono wyniki symulacji numerycznej dwuwymiarowego pola przepływu i potencjalnych zmian morfologicznych dna w złożonym korycie rzeki Wisły w okolicy Wawelu na skutek przejścia wielkiej wody. W obliczeniach wykorzystano dwuwymiarowy model CCHE2D. W artykule zwrócono szczególną uwagę na lokalne zmiany w układzie zwierciadła i w rozkładzie naprężeń ścinających na skutek złożonej geometrii bulwarów wiślanych oraz znaczącej zmiany kierunku biegu rzeki w rejonie Wawelu. Efektem przeprowadzonych analiz było wyodrębnienie obszarów szczególnie zagrożonych erozją, których lokalizacja poddana została konfrontacji z obszarami lokalnych uszkodzeń konstrukcji bulwaru niskiego, udokumentowanych po powodzi z maja 2010 r. Ponadto, przedstawiono analizę jakościową zmian morfologicznych koryta, dokonując w ten sposób wstępnej oceny stabilności badanego odcinka koryta rzeki. W świetle uzyskanych wyników obliczeń numerycznych i teorii przepływów wtórnych w korytach meandrujących, podjęto również próbę interpretacji przyczyny powstania lokalnych przegłębień dna wzdłuż zakola Wisły w obrębie koryta głównego.

  5. Szanse i problemy nauczania języków obcych na wyższych uczelniach technicznych ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki nauczania języka angielskiego

    OpenAIRE

    Gajewska-Skrzypczak, Iwona

    2011-01-01

    Wydział Neofilologii: Instytut Lingwistyki Stosowanej Nauka i nauczanie języków obcych stanowią w obecnych czasach bardzo ważny aspekt kształcenia młodych ludzi w polskim systemie edukacji. Transformacja ustrojowa i wejście Polski do Unii Europejskiej przyspieszyły zmiany programowe w nauce języków obcych w szkolnictwie każdego szczebla. Celem niniejszej dysertacji jest przedstawienie szans i problemów nauczania języków obcych na uczelniach technicznych ze szczególnym uwzględnieniem specyf...

  6. Wpływ zlodzenia na rzece Wkrze na jej zasoby energetyczne

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Sławomir Bajkowski

    2014-12-01

    Full Text Available Zasoby energii wodnej są zróżnicowane obszarowo oraz ulegają zmianom okresowym. Zależą one od naturalnych lub regulowanych przepływów i stanów oraz czynników powodujących ich okresowe zmiany, zarastania i zlodzenia koryta. Podstawowym problemem związanym z pracą elektrowni wodnych w okresie zimowym jest tworzenie się form lodowych ograniczających dopływ wody do wlotów ujęć. Początek okresu zlodzenia zależy od czynników meteorologicznych, temperatur powietrza, opadów śniegu, związanych z eksploatacją obiektów wodnych, temperatury zrzutów wody i stosowania pływających przegród w miejscach, gdzie woda ma najmniejszą prędkość. W artykule przedstawiono analizę podstawowych parametrów wykorzystywanych w ocenie zasobów energetycznych rzek. Do określania form i okresów występowania zjawisk lodowych wykorzystano historyczne dane hydrologiczne, a współczynniki redukcji zimowej ustalono, analizując stany i przepływy. Współczynnik redukcji zimowej obliczono na podstawie krzywych przepustowości koryta rzeki odnosząc przepływy dla okresu zimowego do uzyskanych z krzywej podstawowej. Analizy obejmują przekrój Cieksyn na rzece Wkrze, w którym wystąpiło zlodzenie powodujące zmiany głównych krzywych hydroenergetycznych.

  7. Porównanie wpływu stosowania kompleksu lipidowego PCSO-524™ z Perna canaliculus oraz oleju z ryb na intensywność bólu odczuwanego przez pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych i/lub biodrowych

    OpenAIRE

    Marek Zawadzki; Jacek Szechiński

    2011-01-01

    Cel: Porównanie wpływu zażywania opatentowanego, stabilizowanego CO2 oleju z nowozelandzkich małży zielonych Perna canaliculus(PCSO-524™) oraz oleju z ryb [zawierającego standaryzowanąmieszaninę kwasu eikozapentaenowego (eicosapentaenoicacid – EPA) – 18%, i kwasu dokozaheksaenowego (docosahexaenoicacid – DHA) – 12%] na łagodzenie bólu, zmiany w wyznacznikachjakości życia i bezpieczeństwo u pacjentów z chorobą zwyrodnieniowąstawów kolanowych i/lub biodrowych.Materiały i metody: U 50 pacjentów ...

  8. KWALIFIKACJE SYNDYKA. PROBLEMATYKA INTERTEMPORALNA

    OpenAIRE

    Mikołajewicz, Jarosław;; Sachajko, Marek

    2013-01-01

    Prawo upadłościowe jest prawem, w którym skupia się złożona problematyka teoretycznoprawna. W niniejszym opracowaniu poruszone zostały dwa takie zagadnienia: konstrukcji organu procesowego, jakim jest syndyk, i reguł intertemporalnych oraz dostosowawczych, które dotyczą zmiany owej konstrukcji ograniczającej krąg podmiotów mogących być substratem osobowym tego organu do osób posiadających określone ustawą kwalifikacje. ***Bankruptcy law is a law that focuses on the theory of law. In this p...

  9. Budownictwo sakralne w diecezji łódzkiej w latach 1945-1989

    OpenAIRE

    Opaliński, Mateusz

    2017-01-01

    Tematem niniejszej rozprawy jest budownictwo sakralne w diecezji łódzkiej w latach 1945–1989. Omawiana kwestia jest emanacją ogólnego konfliktu między Kościołem rzymskokatolickim a władzami państwowymi w tzw. Polsce Ludowej. Potrzeba wznoszenia nowych miejsc sprawowania kultu religijnego była istotna z punktu widzenia Episkopatu, a także zasadna biorąc pod uwagę zmiany, jakie zaszły po 1945 r. w strukturze demograficznej i wyznaniowej. Wznoszenie obiektów sakralnych było wówczas znakiem zarów...

  10. O zmianie „antropologicznego punktu widzenia” w prozie Jurija Brězana

    Czech Academy of Sciences Publication Activity Database

    Derlatka, Tomasz

    2015-01-01

    Roč. 19, č. 2 (2015), s. 61-72 ISSN 1803-5663 Institutional support: RVO:68378017 Keywords : anthropological point of view * Brězan, Jurij * Sorbian prose after 1989 Subject RIV: AJ - Letters, Mass-media, Audiovision

  11. Wpływ wysiłku fizycznego na funkcję układu oddechowego w twardzinie układowej

    OpenAIRE

    Stanisław Sierakowski; Ewa Gińdzieńska-Sieśkiewicz; Maciej Kaczmarski; Zenon Siergiejko; Grzegorz Siergiejko; Piotr Siergiejko; Justyna Fryc

    2010-01-01

    Cel: Powikłania ze strony układu oddechowego stanowią główną przyczynę zgonów pacjentów z twardziną układową (TU). Tętniczenadciśnienie płucne i śródmiąższowa choroba płuc stanowią najistotniejszez nich. Pacjenci są jednak często zdiagnozowani dopierow późnym okresie choroby, dlatego też istotne jest opracowaniemetody diagnostycznej do wczesnego wykrywania tych powikłań.Celem pracy była ocena wpływu wysiłku fizycznego na zmiany parametrówoddechowych. Materiały i metody: Badania przeprowadzono...

  12. Lipodystrofia jako problem czasów współczesnych

    OpenAIRE

    Frandofert, Monika; Goździalska, Anna; Jaśkiewicz, Jerzy

    2013-01-01

    Praca recenzowana / peer-reviewed paper Lipodystrofia dotyka coraz większą część społeczeństwa, dlatego konieczne jest szerokie uświadomienie tego problemu i sposobów jego zwalczania. Lipodystrofi a to nie tylko nieestetyczny wygląd zewnętrzny skóry, ale istotne zaburzenia wewnątrz organizmu. Ważnym czynnikiem wpływającym na wygląd cellulitu są zmiany na poziomie tkanki tłuszczowej i w obrębie macierzy śródmiąższowej, uwarunkowania płciowe dotyczące dymorficznej struktury skóry, oso...

  13. Podatność osiedli wielkopłytowych z drugiej połowy XX wieku we Wrocławiu na procesy rewitalizacyjne

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Robert Masztalski

    2018-04-01

    Full Text Available W artykule prezentowana jest problematyka przekształceń wielkopłytowych osiedli z drugiej połowy XX wieku, wobec współczesnych potrzeb ich kompleksowej odnowy. Autorzy prezentują na wybranych przykładach, analizę urbanistyczną funkcjonujących kilkadziesiąt lat osiedli. Ulegają one stopniowej degradacji, zużyciu technicznemu, a ich zagospodarowanie przestrzenne odbiega od oczekiwań mieszkańców, zwłaszcza w dobie zmiany modelu społecznego. Analityczne podejście do problemu pozwoli ukazać stan zjawiska oraz predyspozycje, lub ich brak, do przekształceń w ramach działań rewitalizacyjnych.

  14. Determinanty przestrzennego zróżnicowania płodności w Polsce w latach 1999-2009

    OpenAIRE

    Małgorzata Podogrodzka

    2012-01-01

    Obserwowane od lat zmiany w natężeniu dzietności oraz wzorca płodności w Polsce nie przebiegają podobnie według województw. Celem artykułu jest ukazanie tych przekształceń oraz określenie czynników je determinujących. Zakładamy, że w regionach charakteryzujących się wyższym zagrożeniem bezrobocia oraz „nowoczesnym” stylem życia będziemy mogli zaobserwować niższą płodność oraz wyższe zaawansowanie wzorca płodności. W przypadku zmiennych określających stabilność zatrudnienia oraz lepszą dostępn...

  15. Zabytkowa architektura drewniana jako element zachowania walorów historycznych miast na Podlasiu

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Aleksander Owerczuk

    2018-04-01

    Full Text Available Miasta ulegają ciągłym przeobrażeniom. Nowy kształt urbanistyczny i nowa zabudowa wkraczają do dzielnic historycznych miast. Zachowana zabytkowa architektura przeważnie nie zawiera spektakularnych obiektów. Natomiast jako całość jest cennym świadkiem epoki. W miasteczkach nierzadko ważną rolę odgrywa zabudowa drewniana, chociaż przeważnie zachowana w szczątkowym stanie. Na Podlasiu duże nasycenie zabudową drewnianą było charakterystyczne dla małych miast. Jednym z nich jest Bielsk Podlaski. Na jego przykładzie zostanie omówiony problem zmiany dawnego charakteru miasta, którego ważnym elementem była architektura drewniana.

  16. Zmiany skórne w przebiegu ostrej białaczki szpikowej – opis przypadku

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Waldemar Placek

    2011-08-01

    Full Text Available Introduction. Acute myeloid leukaemia is a malignant neoplastic diseaseof white blood cells. About 80% of acute leukaemias in adult arediagnosed as myeloid leukaemias. The presence of transformed cellclones in bone marrow and blood, which originate from very earlystages of myelopoiesis, is characteristic. Beside systemic symptoms(anaemia, thrombocytopenia there are infiltrations in other organs,including skin. Skin lesions are most frequently non-specific (pruritus,skin spots, erythema multiforme, bullous pemphigoid but can be alsospecific (skin tumours. Cases of diffuse xanthomatoses and myeloidsarcoma have also been found in patients with acute myeloidleukaemia. Skin lesions are present more often in lymphocytic thanmyeloid leukaemias. They may precede the disease or its relapse, occurconcomitantly or after systemic symptoms, and sometimes may be ofprognostic value.Objective. To present the case of a patient in whom skin lesions werethe cause of detailed examinations, which revealed acute myeloidleukaemia.Case report. We present a case of a 61-year old patient with purplebrownnodular lesions 1-3 cm in diameter on the face, scalp skin, trunk,limbs and the oral cavity’s mucous membranes with coexistent intensepruritus and generalized lymphadenopathy. The first skin lesionsoccurred three months earlier. During hospitalization in the Departmentof Dermatology the renewal of blasts in the circulatory blood wasobserved and skin biopsy revealed a large amount of mononuclearcells. The patient was directed to the haematological ward, where thediagnosis of acute myeloid leukaemia was established.Conclusions. Our case indicates that the presence of skin lesions andthorough diagnostic procedures may contribute to the diagnosis ofmalignant neoplastic diseases of white blood cells.

  17. Wybrane zagadnienia dotyczące wpływu wysiłku fizycznego na organizm człowieka=Selected issues concerning the impact of physical exercise on the human organism

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Wojciech Wojtasik

    2015-10-01

    3      Instytut Kultury Fizycznej, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy   Słowa kluczowe: aktywność fizyczna, wysiłek fizyczny, geny i aktywności fizyczna Keywords: physical activity, physical effort, genes and physical activity   Cel i zakres pracy Ludzie, już w starożytnej Grecji, przywiązywali dużą wagę do zdrowego trybu życia, którego wyznacznikami są m. in.: siła mięśniowa, koordynacja nerwowo-mięśniowa, wydolność krążeniowo-oddechowa. Wysiłek fizyczny oddziałuje na poszczególne układy organizmu człowieka, w tym szczególnie na układ ruchu, krwionośny i oddechowy, neuro-hormonalny, a przez to na funkcjonowanie wielu narządów wewnętrznych. Od wieków prowadzone są liczne badania mające na celu poznanie zmian zachodzących w organizmie na skutek aktywności fizycznej. Zmiany w funkcjonowaniu organizmu poddanemu określonemu wysiłkowi fizycznemu (zarówno statycznemu jak i dynamicznemu określane są poprzez zastosowanie diagnostyki medycznej, praw fizycznych oraz diagnostyki sportowej. W pracy opisano zmiany, jakie zachodzą w organizmie człowieka w czasie wysiłku fizycznego, w takich układach jak: kostno-stawowy, mięśniowy, krwionośny, czy też oddechowy. Opisano także procesy przystosowawcze organizmu i wykazano korzystne oraz niekorzystne działanie (fizyczne, psychiczne i społeczne aktywności fizycznej na organizm człowieka. Sklasyfikowano również wysiłek fizyczny w zależności od przyjętych obecnie kryteriów. Artykuł stanowi częściowe podsumowanie zainteresowań naukowych autorów w latach 2014-2015.

  18. Uwarunkowania zaburzeń poznawczych powstających wskutek leczenia onkologicznego i wybrane sposoby terapii kognitywnej

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Bury

    2015-04-01

    Full Text Available Jak wynika z aktualnych danych empirycznych, sytuację pacjenta cierpiącego na nowotwór mogą dodatkowo utrudniać współwystępujące zaburzenia poznawcze pojawiające się wskutek leczenia onkologicznego; zaburzenia te określa się jako chemobrain. Rezultaty badań są bardzo zróżnicowane – zarówno w zakresie powszechności zaburzeń poznawczych, ich nasilenia czy czasu trwania, jak i w zakresie czynników determinujących lub modyfikujących objawy dotyczące procesów poznawczych. Do mechanizmów bezpośrednio wpływających nawystąpienie zaburzeń poznawczych zalicza się czynniki neurotoksyczne, stres oksydacyjny, uszkodzenie DNA, zmiany hormonalne, dysregulację immunologiczną, zmiany naczyniowe ośrodkowego układu nerwowego, predyspozycje genetyczne. Pośrednio na powstawanie zaburzeń oddziałują natomiast mutacje genetyczne, cytokiny prozapalne, zespoły paranowotworowe, rodzaj leczenia, polimorfizm genetyczny, reaktywność immunologiczna, dieta, poziom hormonów i wcześniejsze zasoby poznawcze chorego. Celem artykułu jest analiza wyników badań wyjaśniających zróżnicowane skutki poznawcze leczenia onkologicznego, ze szczególnym uwzględnieniem dysregulacji poziomu cytokin – mającej, jak się wydaje, istotny udział wpatogenezie objawów chemobrain. Omówiono także kilka podejść terapeutycznych wspomagających codzienne funkcjonowanie poznawcze pacjentów onkologicznych: trening MAAT (Memory and Attention Adaptation Training, metodę CBMEM (Cognitive-Behavioral Model of Everyday Memory, ćwiczenia C-Car and Strategy Training, metodę redukcji stresu MSBR (Mindfulness-Based Stress Reduction i polski system RehaCom. Wszystkie wymienione propozycje mają na celu usprawnianie wybranych funkcji, takich jak uwaga albo pamięć, wzrost samoświadomości deficytów i poprawę samokontroli.

  19. Krioterapia ogólnoustrojowa zmniejsza aktywność fibrynolityczną krwi u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów i osób z chorobą zwyrodnieniową stawów

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Julita Istrati

    2010-06-01

    Full Text Available W reumatoidalnym zapaleniu stawów (RZS istnieje podwyższoneryzyko występowania zawału serca i innych powikłań ze strony układukrążenia. W aktywnym RZS stwierdza się ponadto stan pobudzeniaukładu krzepnięcia i fibrynolizy, co w pewnym stopniu tłumaczyczęstsze incydenty sercowo-naczyniowe. Celem przeprowadzonychbadań było sprawdzenie, czy powszechnie uznana za bezpieczną,ogólnoustrojowa krioterapia stosowana w fizykoterapii RZS możezaburzać chwiejną równowagę układu hemostatycznego. Wykonanobadania wybranych parametrów układu krzepnięcia i fibrynolizyu 46 pacjentów z RZS oraz 20 pacjentów z chorobą zwyrodnieniowąstawów (OA, poddanych 10 cyklom leczenia w komorze kriogenicznej(w temperaturze –120°C przez 3 min. Stwierdzono, że taka terapianie powoduje hamowania odczynu ostrej fazy u chorych na RZS– stężenie białka C-reaktywnego (CRP we krwi nie uległo zmianie.Zaobserwowano natomiast zmiany w układzie fibrynolitycznymw postaci zmniejszenia stężenia tkankowego aktywatora plazminogenu(t-PA w osoczu i zwiększenia stężenia kompleksów plazminy––antyplazminy (PAP (p < 0,05 u chorych na RZS, a także zmniejszeniastężenia t-PA i zwiększenia stężenia inhibitora aktywatoraplazminogenu (PAI-1 (p < 0,05 u chorych na OA. Pomimo brakujakichkolwiek negatywnych objawów klinicznych związanych z tymizmianami autorzy uważają, że terapia chorych na RZS w komorzekriogenicznej może zaburzać równowagę w układzie hemostazy–fibrynolizy i u niektórych pacjentów może zwiększać ryzyko zakrzepicyi powikłań sercowo-naczyniowych.

  20. Alternative Evaluation of the Properties of the Silica Sands

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Beňo J.

    2014-06-01

    Full Text Available Piaski kwarcowe stanowią podstawowe tworzywo na osnowę mas formierskich i rdzeniowych. Stąd istnieje bardzo wiele metod charakteryzujących ich jakość, co umożliwia poznanie ich zalet i wad. Mało jest jednak prac opisujących wpływ systemów transportowych odlewni oraz systemów suchej regeneracji mas na zmianę ich składu granulometrycznego oraz zawartości frakcji pylastych na właściwości mas. Celem niniejszej pracy jest ocena skłonności piasku kwarcowego do rozkruszania, (tworzenia frakcji pyłowych i zmianie granulometrii według nowo opracowanej metodyki uwzględniającej charakterystyczne cechy piasku wynikające z jego pochodzenia, kształty ziaren i charakteru powierzchni.

  1. Reumatoidalne zapalenie stawów – aspekty immunobiologiczne

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Stefan Mackiewicz

    2011-08-01

    Full Text Available W trakcie ewolucji następują zmiany, których konsekwencją jestpowstanie wielu układów molekularnych determinujących przebiegchoroby. Pojawienie się reumatoidalnego zapalenia stawów(RZS jest uwarunkowane licznymi genami wrażliwości na chorobę.Czynniki środowiskowe modyfikują genom i stanowią impulsdo inicjacji choroby. Proces zapalny w RZS jest bardzo złożonyw wyniku interakcji komórki–geny–cząsteczki. Powstającyw przepływie sygnałów „chaos biologiczny” prowadzi do przekroczeniagranicy homeostazy i następstw patologicznych (ryc. 1.Mechanizmy obrony są słabo wykształcone. Dotychczasoweleczenie modyfikujące wpływa na obniżenie reaktywności biologicznejaktywnych komórek.

  2. Przedsiębiorstwo przyszłości. Zmiany paradygmatów zarządzaniu

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Wiesław M. Grudzewski

    2011-02-01

    Full Text Available The article presents the changes in management paradigms and concentrates on a specific, according to the authors, megaparadigm of the present time – sustainability. Sustainability involves liberalization and support of organizational life. Based on the principles of holistic, continuously developing view on the reality, reflection, cooperation, propensity to change, learning and trust aims to offer those who obtain it above-average value.

  3. Wpływ wysiłku fizycznego na funkcję układu oddechowego w twardzinie układowej

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Stanisław Sierakowski

    2010-12-01

    Full Text Available Cel: Powikłania ze strony układu oddechowego stanowią główną przyczynę zgonów pacjentów z twardziną układową (TU. Tętniczenadciśnienie płucne i śródmiąższowa choroba płuc stanowią najistotniejszez nich. Pacjenci są jednak często zdiagnozowani dopierow późnym okresie choroby, dlatego też istotne jest opracowaniemetody diagnostycznej do wczesnego wykrywania tych powikłań.Celem pracy była ocena wpływu wysiłku fizycznego na zmiany parametrówoddechowych. Materiały i metody: Badania przeprowadzono wśród 32 pacjentów zezdiagnozowaną TU; 72% pacjentów miało postać ograniczoną TU,28% postać uogólnioną. Wykonywano pomiar zdolności dyfuzyjnejpłuc dla tlenku węgla (DLCO, natężonej pojemności życiowej (FVC,natężonej objętości wydechowej pierwszosekundowej (FEV1 orazcałkowitej pojemności płuc (TLC w spoczynku oraz bezpośrednio pozakończeniu wysiłku fizycznego. Wyniki: Pod wpływem wysiłku fizycznego obserwowano wzrostDLCO od 59,7% do 68,1% wartości należnej (p < 0,005. Nie stwierdzononatomiast istotnych statystycznie zmian wartości FVC, FEV1oraz TLC. Wnioski: U chorych na TU zdolność dyfuzyjna płuc dla tlenku węglapo wysiłku fizycznym uległa istotnej statystycznie poprawiew porównaniu z wartościami spoczynkowymi. Związane jest toz koniecznością zapewnienia właściwego utlenowania krwi tętniczeji wynika m.in. ze zwiększenia pojemności łożyska naczyniowego.W klinicznej interpretacji wartości DLCO należy uwzględniać opróczstężenia hemoglobiny i objętości pęcherzykowej także wpływ wysiłkuoraz związane z nim zmiany wielkości objętości rzutu serca.

  4. Łuszczyca paznokci

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Hanna Wolska

    2010-09-01

    Full Text Available Łuszczycowe zmiany paznokciowe występują u około 50% pacjentówz łuszczycą zwyczajną i powyżej 80% osób z łuszczycą stawową. Zmianymogą mieć różnorodny charakter, z czego najczęściej występującymii/lub stwarzającymi największe problemy dla pacjentów są: naparstkowanie,hiperkeratoza podpaznokciowa oraz onycholiza. Mogą oneutrudniać wykonywanie nie tylko czynności dnia codziennego, alenawet pracy zawodowej, a tym samym wpływać wybitnie niekorzystniena jakość życia. Istnieją ponadto dane wskazujące na wyraźnyzwiązek między zmianami paznokciowymi i łuszczycą stawową.Związek ten zaznacza się zwłaszcza przy objęciu procesem zapalnymdystalnych stawów międzypaliczkowych. Nasilone zmiany paznokciowewydają się jednym z głównych czynników ryzyka rozwoju łuszczycystawowej. Stopień zajęcia paznokci określa się najczęściej zapomocą tzw. skali NAPSI, która pozwala na obiektywne porównanieskuteczności poszczególnych terapii. Jest to o tyle istotne, że dotychczasnie ma ujednoliconych metod leczenia przy tej lokalizacji łuszczycy.Wszystkie leki podawane ogólnie, zwłaszcza retinoidy, mogąpowodować poprawę stanu paznokci. Badania kontrolowane nowychpreparatów wskazują na znaczną skuteczność infliksymabu, a obserwacjekliniczne – również adalimumabu. Najczęściej jednak stosuje siępreparaty miejscowe, z których najskuteczniejsze wydają się kortykosteroidy,zwłaszcza w iniekcjach domiejscowych, co może jednakłączyć się z istotnymi działaniami niepożądanymi. Bezpieczniejsze jeststosowanie miejscowych pochodnych witaminy D i witaminy A – kalcypotriolui tazarotenu, ale ich skuteczność zależy w dużej mierze odsposobu aplikacji – pod okluzją czy bez okluzji, czy też w skojarzeniuz miejscowymi kortykosteroidami. Postępowanie u pacjentów z łuszczycąpaznokci nadal pozostaje problemem.

  5. ANALIZA PRACY INSTALACJI FOTOWOLTAICZNEJ W ZALEŻNOŚCI OD ORIENTACJI GEOGRAFICZNEJ

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Ewelina KRAWCZAK

    Full Text Available Rynek odnawialnych źródeł energii z każdym dniem coraz bardziej się rozwija. Zapotrzebowanie na energię elektryczną wzrasta, przy czym zasoby konwencjonalnych i zarazem nieodnawialnych źródeł energii (paliw kopalnych ulegają zubożeniu. Alternatywą dla nich są odnawialne źródła energii (OZE, których rezerwy uzupełniane są w naturalnych procesach ekosystemu, co stanowi o ich niewyczerpalności. Zmiany legislacyjne w Polsce dotyczące OZE spowodowały duże zainteresowanie małymi instalacjami fotowoltaicznymi w wyniku czego dotychczasowy konsument zmienia się w prosumenta energii elektrycznej. Rozwój rynku odnawialnych źródeł energii stawia przed projektantami ciągłe wyzwania, ponieważ projektowanie instalacji fotowoltaicznych o wysokiej wydajności dla istniejących budynków, przy uwzględnieniu występujących lokalnych warunków oraz architektury budowli, jest niezwykle trudne. Uzysk energetyczny systemu słonecznego zależy od wielu czynników, jednym z najważniejszych jest wartość nasłonecznienia zależna od lokalizacji (szerokości geograficznej, a także orientacja projektowanego systemu względem kierunku azymutu. Narzędziem wspomagającym i usprawniającym projektowanie instalacji PV (Photovoltaics jest oprogramowanie DDS-CAD, pozwalające przeprowadzić symulację uzysków energii elektrycznej. Wyniki otrzymanych symulacji umożliwiają w krótkim czasie porównanie wielu wirtualnych modeli instalacji pod kątem wydajności, a co za tym idzie wybranie najkorzystniejszego wariantu dla istniejącej orientacji geograficznej. W niniejszej pracy poddane zostały analizie rezultaty symulacji wirtualnych modeli instalacji fotowoltaicznych pod względem liczby generatorów fotowoltaicznych oraz wielkości uzysku energii elektrycznej przy założeniu wykorzystania całej powierzchni dachu oraz uwzględnieniu zmiany kąta usytuowania modułów PV względem okapu połaci dachowej i kierunku azymutu.

  6. Zmiany stanów emocjonalnych u kobiet ciężarnych po jednorazowych ćwiczeniach fizycznych

    OpenAIRE

    Guszkowska, Monika; Bernatek, Paulina

    2010-01-01

    The aim of the study was to define the changes in emotional states after single session of exercise in pregnant women and to establish their personality determinants. There were 38 pregnant women aged 20-35 participating in special exercise program included in the research. Standard psychological questionnaires (STAI, POMS, NEOFFI) were used. Emotional states were measured immediately before the physical effort and after the exercise. Research data revealed that one time physical exercise res...

  7. Wpływ dymu tytoniowego na płodność mężczyzn

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Ewa Ochwanowska

    2017-06-01

    Full Text Available Wraz ze wzrastającą świadomością społeczeństwa na temat szkodliwości palenia dla zdrowia, palenie tytoniu staje się coraz mniej popularne w wielu rejonach świata. Spadek liczby osób palących papierosy obserwuje się również w Polsce. Mężczyźni należą do przeważającej grupy osób uzależnionych. Zarówno aktywne jak i bierne palenie papierosów może stać się przyczyną chorób układu sercowo-naczyniowego, udaru mózgu, nowotworów płuc i krtani. Najnowsze badania wykazują, że związki zawarte w dymie papierosowym mogą indukować zmiany w układzie endokrynnym i zaburzać proces spermatogenezy u palaczy.

  8. Kompetencje zawodowe a system praktyk w kształceniu studentów informacji naukowej i bibliotekoznawstwa

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Gruchała Irena

    2013-01-01

    Full Text Available Praktyki zawodowe są ważnym elementem kształcenia na kierunku informacja naukowa i bibliotekoznawstwo. Istotnie wpływają na poszerzenie kompetencji zawodowych studentów, co w przyszłości decyduje o możliwości ich zatrudnienia. W niniejszym artykule podjęto analizę realizacji praktyk na przestrzeni ostatnich ośmiu lat (2004/2005–2011/2012 w Instytucie Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego, na podstawie dokumentacji zgromadzonej w instytucie. W analizie brano pod uwagę miejsca praktyk, rodzaje instytucji, w których one przebiegały, oraz opinie opiekunów praktyk i studentów. Przedstawiono także zmiany w programach praktyk, wynikające z wdrażania nowego programu kształcenia w instytucie, opracowanego zgodnie z Krajowymi Ramami Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego, oraz ich wpływ na szanse absolwentów na rynku pracy.

  9. Zmiany barwy kwiatów tulipana w procesie przekwitania [Changes of colour in tulip flowers during ageing

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    M. Lipińska

    2015-06-01

    Full Text Available Changes in the amount of total anthocyanin and flavonol pigments were estimated in three development stages of the flower: bud, full bloom, fading. The varieties taking on a bluish hue are characterized by a predominance of flavonols over anthocyanins. The varieties with a stable colour contain both pigments in almost the same amount. The colour change depends also on the amount and kind of anthocyanins.

  10. The Microstructures and Energy Dispersive Spectroscopy Analysis of a Hypoeutectoid Steels With 1% Cr

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Rożniata E.

    2013-12-01

    Full Text Available W artykule zamieszczono wyniki badań mikrostruktury, analizy EDS i twardości stali podeutektoidalnych z 1% Cr imitujących składem chemicznym stale do ulepszania cieplnego. Badania dylatometryczne wykonano przy użyciu dylatometru L78R.I.T.A niemieckiej firmy LlNSElS. Za pomocą dyla- tometru rejestrowano zmiany wydłużenia (Al próbek o wymiarach >p 3X10mm w funkcji temperatury (T. Otrzymane krzywe nagrzewania posłużyły do precyzyjnego wyznaczenia temperatur krytycznych (punktów przełomowych dla badanych stali. Natomiast otrzymane krzywe chłodzenia różniczkowano, co pozwoliło precyzyjnie określić temperatury początków i końców poszczególnych przemian dla wykonania dwóch wykresów CTPc. Analizę składu chemicznego występujących faz w badanych stalach dla różnych szybkości chłodzenia wykonano przy użyciu mikrosondy elektronowej (mikroanalizator rentgenowski. W niniejszej pracy wykorzystano technikę analizy punktowej, liniowej oraz w obszarze o ustalonym polu. Po umieszczeniu próbek z badanych stali w komorze i osiągnięciu odpowiedniej próżni, wyszukano miejsca i dokonano analizy techniką EDS (Energy Dispersive Spectroscopy. Analizy EDS dokonano przy użyciu skaningowego mikroskopu transmisyjnego typu Nova NanoS EM 450. Opracowane wykresy CTPc zgodnie z klasyfikacją Wever’a i Rose’go są typu IV, co oznacza, że przemiany dyfuzyjne są rozdzielone zakresem trwałości przechłodzonego austenitu i mają kształt litery „C". Hartowność badanych stali jest zbliżona, jednak molibden działa zdecydowanie skuteczniej niż nikiel. Molibden zajmuje I-sze miejsce wśród skuteczności pierwiastków stopowych dla stali do niskiego odpuszczania, gdzie „tło" pierwiastków jest słabe. Dla obu badanych stali podeutektoidalnych analiza EDS wykazała wydzielanie się cementy tu stopowego na granicach ziaren. Chrom, jako pierwiastek terrytotwórczy dość silnie dyfunduje do granic ziaren. Widocznie jest to przy

  11. Gruźlica płuc u 27-letniej kobiety

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Kamilla Tymińska

    2009-09-01

    Full Text Available Rozstrzenie oskrzeli to utrwalone, nieodwracalne, różnokształtne nieprawidłowe rozszerzenia oskrzeli – oskrzela są pogrubione i poszerzone oraz mają zmiany zapalne. U około 50% chorych przyczyna rozstrzeni oskrzeli pozostaje nieznana. Mukowiscydoza jest chorobą uwarunkowaną genetycznie, dziedziczoną autosomalnie recesywnie. W większości jej przypadków dochodzi do zajęcia układów pokarmowego i oddechowego. Chlamydophila pneumoniae to bakteria przenoszona drogą kropelkową, wywołująca głównie ostre infekcje górnych i dolnych dróg oddechowych. Następstwem zakażenia mogą być uszkodzenie nabłonka rzęskowego w oskrzelach i zmiany sprzyjające rozwojowi astmy, nawracających katarów nosa, przewlekłego zapalenia gardła i zapalenia zatok. Według raportu WHO w roku 2006 zanotowano 9,2 miliona nowo rozpoznanych przypadków gruźlicy, z czego 7,7% dotyczyło chorych zakażonych wirusem HIV. Głównym celem światowego programu kontroli gruźlicy jest zmniejszenie zachorowalności i umieralności z powodu tej choroby do 2015 roku. DOTS (Directly Observed Treatment Short-course, czyli strategię krótkich kursów nadzorowanego leczenia, uważa się za najbardziej wydajną ekonomicznie w zwalczaniu gruźlicy. Opis przypadku dotyczy 27-letniej kobiety z astmą oskrzelową, która do końca nigdy nie została zdiagnozowana – pacjentkę przyjęto do szpitala z powodu nawracających napadów duszności. Pomimo wdrożonego leczenia antybiotykami i glikokortykosteroidami stan kliniczny chorej, a także obraz radiologiczny uległy pogorszeniu. Na podstawie wykonywanych badań podejrzewano chlamydiowe zapalenie płuc, idiopatyczne rozstrzenie oskrzeli oraz późną postać mukowiscydozy. W badaniach plwociny początkowo nie stwierdzono żadnych patogenów. Ostatecznie badanie bronchoaspiratu metodą BACTEC wykazało obecność prątków gruźlicy. Stan chorej po 6 miesią- cach leczenia przeciwprątkowego według zalecanego przez

  12. Giant Young’S Modulus Variations in Ultrafine-Grained Copper Caused by Texture Changes at Post-Spd Heat Treatment / Gigantyczne Zmiany Modułu Younga W Ultra Drobnoziarnistej Miedzi Spowodowane Przez Zmiany Tekstury W Trakcie Obróbki Cieplnej Po SPD

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Pal-Val P.

    2015-12-01

    Full Text Available The effect of annealing on dynamic Young’s modulus, E, of ultrafine-grained (UFG copper obtained by combined severe plastic deformation (SPD is investigated. It is established that Young’s modulus in the SPD-prepared samples exceeds that in the coarse-grained fully annealed (CGFA samples by 10 to 20 %. Isothermal annealing at elevated temperatures between 90 and 630°С leads to a sharp decrease of Young’s modulus for annealing temperatures above 210°С. After annealing at 410°С, the value of E reaches its minimal value that is 35 % lower than E in CGFA samples (total change in E is about 47 % of the initial value. Further annealing at higher temperatures leads to an increase in Young’s modulus. It is shown, that the unusual behavior of Young’s modulus is caused by formation of the axial texture in the SPD-treated samples which then is replaced by the texture during the post-SPD heat treatment.

  13. O TOŻSAMOŚCI I POLITYCE

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Katarzyna Warmińska

    2015-03-01

    Full Text Available Ostatnie dekady przyniosły znaczące zmiany w sferze stosunków etnicznych w Polsce. Można było zaob- serwować wzrastającą aktywność społeczności mniejszościowych, które stają się w coraz większym stopniu aktywnymi, coraz lepiej zorganizowanymi aktorami na scenie publicznej. W bardziej otwarty sposób komunikują swoje potrzeby, cele i wizje świata. Chcąc uchwycić istotę tych przemian postanowiłam zaaplikować, do ich analizy, koncepcję polityki tożsamości. Moim celem jest ukazanie swoistej „logiki” działania politycznego grup tożsamościowych, ze szczególnym uwzględnieniem jego wymiaru etnicznego z jednoczesnym wskazaniem na pożytek z zastosowania tego pojęcia do analizy zjawisk etnicznych w Polsce. Jako empiryczną egzemplifikację potraktowałam społeczność kaszubską.

  14. Rozwój potencjału ludzkiego wyzwaniem bibliotek XXI wieku

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Adamiec-Warzecha Sabina

    2015-12-01

    Full Text Available Na przestrzeni wieków można zaobserwować radykalne zmiany w organizacji bibliotek. Rejestr czynności realizowanych we współczesnych bibliotekach oprócz procesów bibliotecznych zawiera także coraz więcej funkcji pochodzących z różnych obszarów zarządzania. Wśród wielu rozmaitych zadań realizowanych w bibliotekach nie powinno zabraknąć rozwoju potencjału zatrudnianych pracowników. Rozwój potencjału ludzkiego umożliwia osiągnięcie szeregu wymiernych korzyści zarówno dla biblioteki, jak również pracowników. Pozwala bibliotece zaktualizować oraz uzupełnić potencjał ludzki personelu adekwatnie do występujących aktualnie potrzeb. Proces rozwoju potencjału ludzkiego kreuje ponadto biblioteczną wartość naddaną. W praktyce oznaczać to będzie skuteczną mediację oraz efektowne usługi.

  15. Adaptation to climate change as a task for local authorities / Adaptacja do zmian klimatu jako zadanie władz lokalnych

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Głogowska Magdalena

    2015-09-01

    Full Text Available Dokumenty międzynarodowe i krajowe odnoszące się do zmian klimatu oraz ograniczania skutków tych zmian podkreślają istotną rolę władz lokalnych w działaniach na rzecz adaptacji do zmian klimatu. Przed gminą jako podstawową jednostką samorządu terytorialnego i wspólnotą samorządową stanowiącą zorganizowany układ terytorialny oraz realizującą określone cele, mającą własną strukturę i stosującą odpowiednie procedury, stoją nowe zadania wynikające z potrzeby adaptacji do zmian klimatu. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie i omówienie ustawowych zadań gminy w aspekcie adaptacji do zmian klimatu, które zostały zidentyfikowane w ramach prac badawczych projektu KLIMADA „Opracowanie i wdrożenie strategicznego planu adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu

  16. Toksyczna nekroliza naskórka u pacjenta z chorobą afektywną dwubiegunową leczonego lamotryginą

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Tomasz Pawełczyk

    2010-06-01

    Full Text Available Zespół Stevensa-Johnsona (SJS i toksyczna nekroliza naskórka (TEN należą do potencjalnie zagrażających życiu manifestacji odczynów polekowych, których wystąpienie jest praktycznie niemożliwe do przewidzenia. Uważa się, że SJS i TEN mają podobną patogenezę, która dotychczas nie została dokładnie poznana, jednak prawdopodobnie wiąże się z indukcją odpowiedzi immunologicznej przez lek, w wyniku czego dochodzi do apoptozy keratynocytów na drodze swoistej cytotoksyczności komórkowej, humoralnej lub nieswoistej odpowiedzi immunologicznej mediowanej przez układ dopełniacza. Sądzi się, że SJS/TEN może powstawać także na drodze nieimmunologicznej: idiosynkrazji, nietolerancji lub reakcji rzekomoalergicznej. Za większość polekowych odczynów skórnych są odpowiedzialne sulfonamidy, antybiotyki beta-laktamowe oraz leki przeciwpadaczkowe. Leki należące do tej ostatniej grupy są powszechnie stosowane w psychiatrii, a największym ryzykiem wywołania SJS/TEN obarczone są karbamazepina, lamotrygina, walproinian. Autorzy pracy przedstawiają przypadek 28-letniego mężczyzny leczonego z powodu choroby afektywnej dwubiegunowej, u którego w 12. dobie po włączeniu do leczenia lamotryginy wystąpiły rumieniowo-obrzękowe zmiany śluzówkowo- -skórne mające tendencję do zlewania i szybkiego uogólniania, prowadząc do martwicy i spełzania pozornie niezmienionego naskórka (dodatni objaw Nikolskiego. Znacznie nasilone były zmiany śluzówkowe, występowały liczne, głę- bokie owrzodzenia w obrębie jamy ustnej, nosowej oraz spojówek, co uniemożliwiało przyjmowanie pokarmów drogą enteralną. W badaniach dodatkowych obserwowano istotny wzrost niespecyficznych markerów stanu zapalnego (CRP, hipoproteinemię, hipokaliemię, podwyższone wartości D-dimerów oraz nieznacznie podwyższone wartości aminotransferazy alaninowej. Pomimo szybkiej diagnozy i odstawienia leku podejrzewanego o związek przyczynowy

  17. Wpływ informatyzacji Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu na zmiany organizacyjne i rozwój usług bibliotecznych

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Piotr Karwasiński

    2015-12-01

    Full Text Available W artykule omówiono zagadnienia związane z procesami informatyzacji Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu. W celu dokładnego scharakteryzowania przemian, prócz rysu historycznego, przedstawiono obszary, które wyraźnie poprawiły jakość pracy personelu i obsługę czytelników oraz przyczyniły się do poznania, upowszechniania i wdrażania nowoczesnych rozwiązań technologicznych. Zaprezentowano proces zmian w zakresie funkcjonowania systemu biblioteczno-informacyjnego Horizon i współpracy z narodowym katalogiem centralnym NUKAT. Opisano etapy rozwoju elektronicznej przestrzeni informacyjnej, w tym budowania elektronicznych zasobów wiedzy i tworzenia narzędzi do ich obsługi i wykorzystania w procesach wyszukiwania źródeł informacji. Zaprezentowano Bibliotekę Uniwersytecką jako partnera w aranżowaniu instytucjonalnych platform cyfrowych do deponowania i udostępniania dorobku intelektualnego społeczności naukowej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wskazano także funkcjonalność zaprojektowanych i wdrożonych innowacyjnych usług wirtualnych pakietu Libsmart, optymalizujących funkcjonowanie Biblioteki Uniwersyteckiej.

  18. Czy praktyczny profil studiów wymaga nowej organizacji programów nauczania i innowacyjnych metod edukacji?

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Kinga Kurowska

    2017-12-01

    Full Text Available Zmiany społeczno-gospodarcze, jakie zachodzą we współczesnym świecie, związane z rozwojem nauki i technologii, wymagają nowych, innowacyjnych podejść do edukacji, a w tym do szkolnictwa wyższego. Egalitaryzm przejawia sięprzede wszystkim masową dostępnością do szkolnictwa wyższego. Proces ten zmusza szkoły wyższe do rozwijania, nie tylko elitarnych kursów akademickich, lecz także programów zorientowanych zawodowo. Konieczność wykorzystania nowych narzędzi i metod edukacyjnych staje się oczywistością. W artykule przedstawiono podstawy prawne profilu studiów praktycznych na kierunki akademickie w Polsce po reformie szkolnictwa wyższego w 2014 r., a także kontekst kształcenia i szkolenia zawodowego w zakresie europejskich oraz polskich ram kwalifikacji odnośnie uczenia się przez całe życie (LLL. Przedstawiono także przykłady nowych form edukacji przydatnych w rozwijaniu kompetencji i umiejętności wymaganych od dzisiejszych absolwentów szkół wyższych.

  19. Miscellanea to the relation between notions of "organization" and "institution"

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Julian Daszkowski

    2009-04-01

    Full Text Available Historycy gospodarki bardzo wyraźnie podkreślają, że od połowy XIX wieku organizowanie komercyjnych przedsiębiorstw i zarządzanie nimi stało się nowym1 i specyficzny m2 obszarem powszechnego działania w gospodarce, przynosząc sukcesy nie jednokrotnie większe od tych, ktre wynikały z postępw techniki3. Z te go powodu oprcz pojawienia się nowych nazw i pojęć, nastąpiły także liczne zmiany i modyfikacje w sposobach oraz okolicznościach używania słw na oznaczenie nowych zjawisk lub relacji między nimi. Tak na przykład nazwa organizacja\\" w znaczeniu rzeczowo-atrybutowym4 zaczęła być używana zamiennie z nazwami przedsiębiorstwo\\", osoba prawna\\", korporacja\\", spłka\\", a nawet firma\\". Jest to istniejący do dziś językowy zwyczaj, w ktrym rżne nazwy są traktowane jako stylistyczne warianty symbolizujące tą samą treść.

  20. Zmiany sytuacji językowej w Wierszynie koło Irkucka w warunkach dwujęzyczności polsko-rosyjskiej

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Michał Głuszkowski

    2015-07-01

    Full Text Available Changes in the language situation of Vershina near Irkutsk in the conditions of Polish-Russian bilingualism Vershina was founded in 1910 by Polish voluntary settlers from Lesser Poland. There are three main periods in Vershina’s history, with different social conditions affecting the language choice. During its first three decades the settlers preserved Polish language (a mixture of dialects from their regions of origin, traditions and the Roman Catholic religion. The effects of the Revolution of 1917 and political changes came to a village in taiga only in the late 1930’s. Vershina lost its former ethnocultural homogeneity because of Russian and Buryat workers in the local kolkhoz. It was the beginning of the increasing role of Russian language in the village’s life. The process of intensive sovietization as well as heterogeneous marriages affected language choice in many domains. In the late 1980’s the inhabitants of Vershina regained their minority rights: they can pray in their own church, learn Polish in a local school and found cultural organisations. However, during the years of communism, the language situation changed irreversibly. There are some factors which may hinder the increasing domination of Russian language, such as activity of local Polish organisation, Roman Catholic parish and folk group “Jazhumbek” but their influence is limited.   Изменения языковой ситуации в Вершине Иркутской области в условиях польско-русского билингвизма  Вершина была основана в 1910 г. польскими добровольными переселенцами из Малой Польши. В истории деревни мы можем выделить три основных периода, характеризирующиеся разными социальными условиями, влияющими на выбор языка. За первые три десятилетия жители Вершины сохраняли польский язык (смесь диалектов из их родных регионов, традиции и римско-католическое вероисповедание. Вершининцы (как они сами называют себя почувствовали последствия Октябрьской революции и политические изменения только в конце 30-х гг. ХХ века. Вершина потеряла прежнюю этнокультурную гомогенность из-за присоединения к местному колхозу бурятских и русских хуторов. Роль русского языка в жизни деревни стала постепенно увеличиваться. Процесс интенсивной советизации, а также смешанные браки повлияли на выбор языка во многих сферах жизни. В конце 80-х гг. ХХ века жителям Вершины вернули их права меньшинства: они могут молиться в своем костеле, учиться польскому языку в местной школе и создавать организации, но время коммунизма неотвратимо изменило языковую ситуацию общины. Увеличивающееся преобладание русского языка может остановить лишь активная деятельность местной польской организации, римско-католического прихода и фольклорного ансамбля «Яжумбек» („Рябчик”, но их влияние ограничено.

  1. Dyskusja wokół celu sprawozdawczości finansowej opartej na MSSF

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Edyta Łazarowicz

    2016-07-01

    Full Text Available Celem artykułu jest analiza i ocena propozycji zmian odnośnie do celu sprawozdawczości finansowej opartej na Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej (MSSF przedstawionych w komentarzach do projektu Założeń koncepcyjnych sprawozdawczości finansowej (2015. Większość respondentów uważa, że w celu sprawozdawczości finansowej należy zwiększyć znaczenie dostarczania informacji o wypełnieniu funkcji powierniczej przez kierownictwo (stewardship. Ponadto proponują oni przedstawienie definicji stewardship w Założeniach koncepcyjnych oraz wskazanie konsekwencji zmiany celu sprawozdawczości finansowej dla przyszłego tworzenia standardów i dla sporządzania sprawozdań finansowych. Z analizy komentarzy i przeglądu literatury wynika, że cel sprawozdawczości finansowej powinien być zmieniony. Sprawą dyskusyjną pozostaje jednak, czy stewardship powinien być odrębnym celem. Niestety, jest za mało badań dotyczących relacji pomiędzy stewardship i użytecznością decyzyjną. Ich wyniki mogłyby wskazać twórcom standardów rachunkowości potencjalne kompromisy i konflikty między nimi.

  2. Wpływ głęboszowania na zmiany właściwości fizyko-wodnych gleby płowej

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Andrzej Bogdał

    2014-12-01

    Full Text Available Badania wpływu głęboszowania na właściwości fizyko-wodne zbitych gleb uprawnych wykonano na gruntach ornych w miejscowości Wojnowice, położonej na terenie powiatu raciborskiego w województwie śląskim. Podczas prac terenowych wykonano i opisano po jednej odkrywce glebowej na polu głęboszowanym i niegłęboszowanym. Z każdego poziomu genetycznego obu profili glebowych pobrano próby gleby o strukturze nienaruszonej i naruszonej. Przy obu odkrywkach w warstwie ornej i podornej pomierzono przepuszczalność gleby. W laboratorium oznaczono skład granulometryczny, wilgotność, zawartość próchnicy i charakterystyczne gęstości gleby oraz wyliczono porowatość ogólną. Analiza wyników badań wykazała, że głębokie spulchnianie gleb płowych powoduje zmniejszenie ich gęstości objętościowej oraz zwiększenie infiltracji i porowatości ogólnej. Stwierdzono również poprawę stosunków powietrzno-wodnych w profilu głęboszowanym – zwiększyła się tam zawartość powietrza glebowego, a zmniejszyło uwilgotnienie. Badania wykazały, że nawet po 20 miesiącach od wykonania zabiegów agromelioracyjnych ich wpływ na wykorzystanie potencjalnych zdolności retencyjnych gleby jest zauważalny, co w konsekwencji może prowadzić do łagodzenia skutków zjawisk ekstremalnych –susz i powodzi.

  3. Supporting families of children with disabilities – the prospect of change [Wspieranie rodzin dzieci z niepełnosprawnością – perspektywa zmiany

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Agnieszka ŻYTA

    2017-11-01

    Full Text Available The paper includes the summary of changes that take place in the field of social support given to families of children with disabilities in Poland and abroad. In the empirical part, using in-depth interviews, this study investigated the personal experiences of 11 mothers of children with Down syndrome within the social support system. Interview transcripts were qualitatively analysed with the usage of interpretative phenomenological analysis. Several themes emerged: support concentrated on a child with a disability as well as instrumental, informative, emotional support of parents (both formal and informal. Parents described various sources of the received support but also mentioned their shortcomings. The importance of adapting the modern model of supporting families of children with disabilities is highlighted and the implications of the findings are discussed.

  4. Changes in mental performance indicators (volume processing visual information girls junior grades of secondary schools

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Mykola Prozar

    2015-05-01

    Zmiany wskaźników zdolności umysłowej (ilości przetwarzania informacji wizualnej uczennic szkoły podstawowej   Adnotacja. W artykule przedstawione wyniki badania poziomu kognitywnej funkcji (jak jednej ze składników zdolności umysłowej ilość przetwarzania informacji wizualnej 40 uczennic drugiego roku  szkół ogólnokształcących m. Kamieniec Podolski № № 5, 9. Do rozstrzygnięcia postawionych zadań wyznaczyły kompleks metod i środków badania. Wykorzystawszy metody psychodiagnostycznego testowania, wyznaczyły wskaźniki zdolności  umysłowej  (ilość przetwarzania informacji wizualnej  w ciągu roku cztery razy: na początku i pod końiec pierwszego i drugiego semestrów. Podczas badania ustalono, że umysłowa zdolność  uczennic drugiego roku nauczania za ilością przetwarzania informacji wizualnej charakteryzuje się podobnymi wskaźnikami na początku i w końcu odpowiednio pierwszego i drugiego semestrów roku szkolnego. Otrzymane dane charakteryzują się możliwością utrzymania zdolności  umysłowej  na odpowiednim poziomie bez negatywnych skutków dla zdrowia uczennic szkoły podstawowej pod warunkiem polepszania treści ich edukacji fizycznej.   Słowa kluczowe: zdolność  umysłowa, uczennice klasy drugiej, wychowanie fizyczne.

  5. Wartość przepływu brzegowego jako wyznacznik degradacji uregulowanego koryta rzecznego

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Karol Plesiński

    2016-12-01

    Full Text Available W pracy przedstawiono zależność między erozją dna rzecznego a warto¬ścią przepływu brzegowego. Na podstawie czteroletnich obserwacji terenowych potoku Porębianka na odcinku istnienia kaskady bystrzy o zwiększonej szorstkości zauważono duże zmiany w morfologii koryta rzecznego, m.in. takie jak jego pogłębienie. Celem pracy było określenie zmienności poziomu dna rzecznego i jego wpływ na przepływ brzegowy. Analizie poddano nie tylko wartość samego przepływu brzegowego, ale również i odpowiadające mu napełnienie. Wyznaczenie przepływu brzegowego wykonano przy użyciu czterech metod z pomocą modelu komputerowego HEC-RAS. W rezultacie stwierdzono, że wyznacznikiem erozji dennej w korytach uregulowanych za pomocą budowli poprzecznych jest zwiększająca się wartość napełnienia dla przepływu brzegowego, ale tylko w przypadku, gdy poziom dna koryta obniża się poniżej korony przelewu obiektu przegradzającego koryto znajdującego się poniżej analizowanego odcinka. W pozostałych przypadkach, wyznacznikiem obniże¬nia się dna koryta rzecznego jest wzrastająca wartość przepływu brzegowego.

  6. Wykorzystanie metod GIS do wyznaczania działów wodnych zlewni zurbanizowanych na przykładzie miasta Kielce

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Grzegorz Wałek

    2017-09-01

    Full Text Available W pracy przedstawiono analizę powierzchni i zasięgu zlewni rzeki Silnicy oraz jej sześciu zlewni cząstkowych wyznaczonych metodami GIS w trzech wariantach z użyciem NMT z projektu ISOK o rozdzielczości 1 m, bazy danych obiektów topografi cznych (BDOT w skali 1 : 10 000 oraz geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu (GESUT. Przeanalizowano także różnice zasięgu zlewni Silnicy wyznaczonego na podstawie mapy topografi cznej w skali 1 : 10 000, a także pozyskanego z mapy podziału hydrografi cznego Polski (MPHP 1 : 10 000. W każdym z wariantów przeprowadzonego modelowania zmianom ulegał przebieg granic badanych zlewni, co spowodowało zarówno zmiany ich areału, jak i zasięgu przestrzennego. Najlepsze rezultaty dało wykorzystanie procedur wyznaczania granic zlewni w GIS z użyciem NMT oraz skorygowanych baz BDOT i GESUT. W tym przypadku zasięgi zlewni pokrywały się z rzeczywistymi zasięgami odwodnienia. Tradycyjne metody wyznaczania działów wodnych z wykorzystaniem mapy topograficznej oraz istniejące źródła danych w postaci MPHP w skali 1 : 10 000 były mało dokładne w stosunku do całej zlewni Silnicy i nieprzydatne do wyznaczenia małych zlewni cząstkowych w centrum Kielc.

  7. Polityka rachunkowości w praktyce jednostek gospodarczych w kontekście jej oceny przez biegłych rewidentów

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Katarzyna Świetla

    2017-07-01

    Full Text Available Ramowy charakter regulacji prawa bilansowego umożliwia jednostkom gospodarczym świadome prowadzenie polityki rachunkowości, które pozwala na kreowanie obrazu przedsiębiorstwa, a tym samym na realizację jego celów i założeń gospodarczych. W artykule, na podstawie analizy literatury przedmiotu i aktów prawnych przedstawiono współczesne problemy związane z tworzeniem polityki rachunkowości i jej dostosowywaniem do indywidualnych potrzeb jednostek gospodarczych. Zaprezentowano także wyniki badań ankietowych przeprowadzonych na grupie polskich biegłych rewidentów. W ich opinii jednostki gospodarcze częściej wykorzystują instrumenty polityki rachunkowości w celu świadomego i celowego kreowania obrazu przedsiębiorstwa, niż w rozmyślnym fałszowaniu sprawozdań finansowych. Autorzy zwracają uwagę na wzrost znaczenia zewnętrznych jednostek konsultingowych w tworzeniu i dostosowywaniu polityki rachunkowości do potrzeb jednostek. Przeprowadzone rozważania skłaniają także do zmiany postrzegania roli biegłego rewidenta w badaniu polityki rachunkowości. W opinii autorów, potwierdzonej wynikami badań, biegły rewident powinien nie tylko sprawdzać zgodność przyjętych rozwiązań z prawem bilansowym, ale też oceniać ich celowość i zasadność w konkretnej sytuacji danej jednostki.

  8. Coal demand and trade - growth and structural change in a competitive world market; Popyt i handel weglem - wzrost i zmiany strukturalne na konkurencyjnym rynku swiatowym

    Energy Technology Data Exchange (ETDEWEB)

    Copley, C. [World Coal Institute, London (United Kingdom)

    2004-07-01

    The article presents an overview of global demand and trade in hard coal (steam and coking). Coal demand has grown steadily over the past thirty years but coal trade has and will continue to grow at a faster rate. Transport contributes a relatively high proportion to the final price. Demand growth is strongest in countries with limited resources while production is declining in some countries with mature mining industries. There is a shift to demand in Asian markets. Spot contracts and tender transactions are replacing long-term contracts and e-commerce is developing. Prices are expected to remain stable, relative to those of oil and gas. China is expected to remain the world's second longest supplier of coal. 9 refs., 13 figs.

  9. Stability of Selected PAHs in Sewage Sludge/ Stabilność Wybranych Wwa W Osadach Ściekowych

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Włodarczyk-Makuła Maria

    2014-09-01

    Full Text Available Celem badań była ocena trwałości WWA w warunkach składowania poprzez wyznaczenie czasu połowicznego rozpadu. Określono zmiany ilościowe WWA w osadach przechowywanych w warunkach tlenowych przez 12 tygodni. W tych samych warunkach pozostawały także osady, w których zahamowano aktywność mikroorganizmów poprzez dodatek azydku sodu. Ilościową analizę WWA prowadzono z wykorzystaniem zestawu GC-MS w odstępach 2-tygodniowych równolegle w osadach biotycznych i abiotycznych. Oznaczano pięć WWA (fluoren, fenentren, antracen, fluoranten, piren, które znajdują się wśród 16 związków podanych na liście EPA. Osady pobrano dwukrotnie z oczyszczalni ścieków komunalnych, które w praktyce kierowane są na składowisko. Zawartość początkowa WWA w osadach była na poziomie 346μg/kg.s.m. W warunkach prowadzonego eksperymentu czas połowicznego rozkładu był zróżnicowany dla poszczególnych związków. W osadach aktywnych biologicznie czas połowicznego rozpadu badanych węglowodorów był w granicach od 19 do 368 dób. Czas połowicznego rozpadu wyznaczony dla WWA w osadach nieaktywnych biologicznie pozostawał w zakresie od 31 do 2961 dób.

  10. Psychologiczne aspekty chorób alergicznych: trudności dorosłych pacjentów z astmą oskrzelową i atopowym zapaleniem skóry

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Paulina Albińska

    2014-12-01

    Full Text Available Celem pracy jest zaprezentowanie przeglądu badań na temat psychologicznego funkcjonowania dorosłych cierpiących na choroby alergiczne. Artykuł koncentruje się na dorosłych ze względu na istnienie małej liczby prac naukowych dotyczących zmiany manifestacji symptomów u pacjentów z wyżej wymienionymi chorobami, która może być traktowana jako pierwsze i ostatnie stadium marszu alergicznego, ponieważ jego objawowa manifestacja u dzieci zwykle przybiera postać atopowego zapalenia skóry, podczas gdy u dorosłych jest znana jako astma oskrzelowa. Analiza odpowiada na pytanie, czy wspólnej, alergiczno-zapalnej etiologii tych schorzeń odpowiadają podobieństwa doświadczanych trudności psychologicznych. Omówienie odwołuje się do polskiej i zagranicznej literatury przedmiotu i uwzględnia kluczowe aspekty chorób psychosomatycznych – astmy i atopowego zapalenia skóry – czyli trudności ze snem, depresję, lęk, inne zaburzenia afektywne, zaburzenia zachowania i trudności poznawcze. Współwystępowanie zaburzeń psychicznych i somatycznych u chorych na alergię to niepodważalny dowód integralności somy i psyche, co rzadko dostrzegają osoby odpowiedzialne za system opieki zdrowotnej. Ignorują one tym samym ważny element procesu diagnostyczno-terapeutycznego, istotny dla wyzdrowienia pacjentów z astmą i atopowym zapaleniem skóry.

  11. What has changed in France in coastal flood risk management after Xynthia storm

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Cunge Jean

    2014-10-01

    Full Text Available Co zmieniło się we Francji w zarządzaniu ryzykiem powodziowym na wybrzeżach po sztormie Xynthia. W rok po sztormie Xynthia, który w nocy z 27 na 28 lutego 2010 roku w tragiczny sposób dotknął departamenty Vendée i Charente-Maritime francuskiego wybrzeża Atlantyku, władze wprowadziły krajowy plan ograniczania skutków szybkich powodzi (MEDDTL 2011. Dotyczy on także sposobów zarządzania zalewami morskimi. W niniejszym artykule analizowano częściowe wyniki realizacji tego planu oraz jego skuteczności w perspektywie katastrofy Xynthia oraz w świetle innych dramatycznych powodzi przybrzeżnych, które wystąpiły w okresie zimowym 2013/2014 w Bretanii. Jedną z długoterminowych lekcji, która należy wyciągnąć z Xynthii, jest pilna potrzeba całkowitej zmiany gospodarki przestrzennej nadbrzeżnych osiedli, która od ponad dwóch wieków nie miała wiele wspólnego z zasadami zrównoważonego rozwoju. Sam żywioł i jego następstwa objawiły również słabą świadomość ryzyka powodziowego na terenach przybrzeżnych i głęboki brak odpowiedzialności zbiorowej zarówno władz samorządowych, jak i administracji.

  12. Trauma related changes in cervical spine and spinal cord in myelography and MRI; Zmiany pourazowe kregoslupa i rdzenia w odcinku szyjnym, w mielografii i w obrazie NMR

    Energy Technology Data Exchange (ETDEWEB)

    Wozniak, E.; Bronarski, J.; Kiwerski, J.; Krasuski, M. [Akademia Medyczna, Warsaw (Poland)]|[Stoleczny Zespol Rehabilitacji, Konstancin (Poland)

    1993-12-31

    Myelographic and MRI results in 14 patients treated in 1992 because of cervical spine injury with neurological complications have been presented. Myelography proves to be useful in posttraumatic spine diagnostics but in some cases does not render sufficient information, especially if the trauma superimposes previously existing pathological changes. MRI is exceptionally valuable diagnostic modality in cervical spine injuries offering an advantage of both early and late evaluation of the post-traumatic spinal cord changes. (author). 12 refs, 6 figs, 2 tabs.

  13. Zmiany rol zarzadczych lekarzy w szpitalach: czego mozemy sie nauczyc od Brytyjczykow? (Change of managerial roles of doctors in hospitals: what can we learn from the British?)

    OpenAIRE

    Marcin Kautsch; Kathy Hartley

    2013-01-01

    This paper surveys the attitudes to managerial roles shown by Polish and British doctors and their evolution over the past decades. The paper is based on a review and analysis of literature, policy documents, healthcare statistic sand semi-structured interviews. Results of this research show that in the past doctors were reluctant to assume managerial roles in the UK system, whereas they were actually keen to do so in the Polish one. Changes in both countries (more market orientation in both ...

  14. Choroba Creutzfeldta-Jakoba − współczesne metody diagnostyki

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Marianna Makowska

    2013-11-01

    Full Text Available Choroba Creutzfeldta-Jakoba (Creutzfeldt-Jakob disease, CJD należy do chorób wywoływanych przez priony (encefalopatii gąbczastych. Jest to postępująca, śmiertelna i nieuleczalna choroba o charakterze neurozwyrodnieniowym. Jej przyczyną jest akumulacja patologicznego białka prionu (scrapie, PrPSc w ośrodkowym układzie nerwowym. Choroba objawia się postępującym otępieniem, zaburzeniami mowy i wzroku oraz motoryki pod postacią mioklonii, ataksji oraz niedowładu kończyn i zaburzeń równowagi. Bezpośrednią przyczyną zgonu jest najczęściej odoskrzelowe zapalenie płuc. Okres inkubacji choroby wynosi zazwyczaj od kilku do kilkunastu lat, a zgon następuje najczęściej od kilku do kilkunastu miesięcy od wystąpienia pierwszych objawów klinicznych. Trudności w przyżyciowym rozpoznawaniu choroby Creutzfeldta-Jakoba wynikają z braku swoistego markera umożliwiającego pewną identyfikację czynnika infekcyjnego oraz nie zawsze charakterystycznego obrazu klinicznego wymagającego różnicowania z innymi chorobami o charakterze otępiennym. Aktualnie jedyną pewną metodą rozpoznania jest przeprowadzenie badania neuropatologicznego. Klasyczna triada objawów neuropatologicznych występujących w przebiegu chorób wywoływanych przez priony obejmuje zmiany gąbczaste, rozplem astrogleju oraz utratę neuronów. Publikacja jest przeglądem aktualnych informacji na temat najnowszych metod diagnostycznych, w tym EEG, badań neuroobrazowych oraz laboratoryjnych, które znacznie poprawiły możliwość rozpoznania.

  15. Contents of selected macroelements in soils, potatoes and fodder beets at variable soil reaction / Zawartość wybranych makroelementów w glebach oraz w ziemniakach i burakach pastewnych przy zmiennym odczynie gleby

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Rogóż Antoni

    2015-03-01

    Full Text Available Celem przeprowadzonych badañ było określenie koncentracji wybranych makroelementów w glebie i w roślinach okopowych (ziemniakach i burakach pastewnych przy zmiennym odczynie gleby. Zmiany wartości pH w badanych glebach decydowały o zawartości tych pierwiastków w formach rozpuszczalnych oznaczanych w HCl o stężeniu 0,1 mol·dm-3. Analiza statystyczna wykazała dodatnią zależność pomiędzy wartością pH gleb a zawartością wapnia i magnezu w formie zbliżonej do ogólnej oraz zawartością rozpuszczalnych form fosforu, wapnia i magnezu. Zawartość badanych makroelementów, tj. fosforu, wapnia, magnezu w uprawianych burakach pastewnych oraz ziemniakach zależała od zasobności i form, w jakiej badane pierwiastki występują w glebie, a także od gatunku oraz analizowanej części rośliny. Wraz ze wzrostem wartości pH gleb stwierdzano zwiększenie zawartości fosforu i zmniejszenie zawartości magnezu w korzeniach i częściach nadziemnych buraków. Zawartość wapnia w korzeniach uległa zwiększeniu wraz ze wzrostem wartości pH gleb, natomiast kierunek zmian zawartości tego pierwiastka w ogonkach i blaszkach liściowych buraków nie był jednoznaczny. W bulwach ziemniaków stwierdzono nieznaczne obniżenie się zawartości badanych pierwiastków wraz ze wzrostem wartości pH gleb.

  16. Reforms of a real estate cadastre in Poland / Reformy katastru nieruchomości w Polsce

    Science.gov (United States)

    Pietrzak, Ludmiła; Hopfer, Andrzej; Cegielski, Stanisław

    2012-11-01

    On May 7, 2010 the act dated March 4, 2010 on the spatial information infrastructure was published which transposes the European Parliament and the European Council Directive No 2007/2/WE dated March 14, 2007 established the spatial information infrastructure (INSPIRE) in the European Community. This act introduced basic changes to the binding Act, i.e. the Law of Geodesy and Cartography and, as the consequence, the demand to develop various administrative decrees occurred. The authors of the paper present the analysis of the existing conditions of the cadastre, the task of governmental and public government administration, related to demands concerning the cadastral reforms, following the act on the spatial information infrastructure and they discuss possibilities to perform such reforms at the local and national scales. W dniu 7 maja 2010 r. weszła w życie ustawa a dnia 4 marca 2012 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej dokonująca transpozycji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2007/3/WE ustanawiającej infrastrukturę informacji przestrzennej w Europie. Ustawa to wprowadziła zasadnicze zmiany do obowiązującej ustawy prawo geodezyjne i kartograficzne, i w konsekwencji powstała konieczność opracowania nowych rozporządzeń wykonawczych. W chwili obecnej większość rozporządzeń jest już opracowana, część jest jeszcze konsultowana z organizacjami zawodowymi geodetów. W artykule autorzy dokonują analizy stanu istniejącego, zadań administracji rządowej i samorządowej związanych z koniecznością modernizacji katastru oraz podają zakres koniecznych do przeprowadzenie reform w skali kraju oraz w skali lokalnej.

  17. Twardzina ograniczona pęcherzowa – opis przypadku

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Elżbieta Meszyńska

    2011-01-01

    Full Text Available Wprowadzenie: Pęcherze pojawiające się w obrębie zmian typu twardzinyograniczonej są rzadko opisywane. Etiologia ich powstawaniajest wieloczynnikowa. Najczęściej rozważany jest ucisk blaszek twardzinowychna naczynia limfatyczne. Twardzina pęcherzowa wymagaróżnicowania z liszajem twardzinowym i zanikowym, w którym u częścichorych obserwuje się występowanie pęcherzy. Cel pracy: Przedstawienie przypadku 41-letniej kobiety z twardzinąograniczoną (morphea, u której w 15. roku trwania choroby wystąpiłypęcherze w obrębie ognisk twardzinowych. Opis przypadku: U 41-letniej kobiety z trwającymi od 15 lat ogniskamimorphea wystąpiły nadżerki oraz pęcherze krwotoczne w obrębieognisk stwardniałych. Badanie histopatologiczne wykazało obrzękskóry właściwej oraz obecność pęcherzy podnaskórkowych. Badaniaimmunologiczne (metoda immunofluorescencji pośredniej i bezpośredniejbyły negatywne. Obraz kliniczny i histopatologiczny pozwoliłna rozpoznanie odmiany pęcherzowej twardziny ograniczonej (morpheabullosa. Zmiany pęcherzowe ustąpiły po 40 dniach leczeniacefalosporynami (cefuroksym. Wnioski: Morphea bullosa jest rzadką odmianą twardziny skórnej, którawymaga różnicowania z liszajem twardzinowym i zanikowym orazautoimmunologicznymi, podnaskórkowymi chorobami pęcherzowymi.Wykwity pęcherzowe w obrębie ognisk morphea mogą wystąpićnawet po wielu latach utrzymywania się typowych blaszek stwardnieniowych.

  18. Wpływ terapii BEMER na wybrane wskaźniki krwi w ramach procesu odnowy biologicznej po wysiłku wytrzymałościowym. Studium przypadku = Effect of BEMER therapy on selected indicators of blood in the process of wellness after exercise endurance. Case study

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Mirosław Mrozkowiak

    2015-04-01

    Instytut Kultury Fizycznej, Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz, Polska     Słowa kluczowe: terapia BEMER, wskaźniki krwi, odnowa biologiczna, wysiłek wytrzymałościowy, studium przypadku.   Keywords: BEMER therapy, blood indicators, wellness, exercise endurance, case study.   Streszczenie   Zasadniczymi naczyniami tworzącymi mikrokrążenie są naczynia włosowate. Pojedyncze naczynie włosowate ma średnicę około 6 p.m, sumaryczna powierzchnia przekroju naczyń włosowatych wynosi około 3000 cm2. Na każdy milimetr sześcienny ciała ludzkiego przypada średnio 600 naczyń włosowatych. Terapia systemem BEMR przy zastosowaniu kompleksowym lub uzupełniającym doskonali podstawowe procesy fizjologiczne, angiokinezę mikrokrążenia, doprowadzenie składników odżywczych i tlenu do komórek mięśniowych. Dzięki określonej modulacji biorytmicznej uzyskuje się synergiczny wpływ również na pierwotne i wtórne, nieco większe naczynia krwionośne. Materiał i metody. Badany mężczyzna realizujący zdrowy styl życia poddał się dwukrotnie pomiarowi wybranych wskaźników krwi i układu naczyniowego: po wysiłku wytrzymałościowym w czasie restytucji fizjologicznej oraz odnowie wspomaganej terapią BEMER. Uzyskane wyniki. Najbardziej znaczące zmiany w wybranych wskaźnikach krwi po wysiłku wytrzymałościowym zaobserwowano w: całkowitej ilości hemoglobiny najmniejsze w stężeniu jonów wodorowęglowych. Znamienne zmiany wystąpiły w okresie wczesnej odnowy we wskaźnikach: cząstkowym ciśnieniu tlenu (PO2, nasyceniu krwi tętniczej tlenem (SO2 (c, oksyhemoglobinie (O2Hb, karboksyhemoglobinie (HbCO, methemoglobinie (MeHb i hydroksyhemoglobinie (HHb.         Wnioski. Zastosowana metodyka i profil sygnału BEMER wpływa zróżnicowanie na wielkość wybranych cech krwi. Zastosowanie stymulacji BEMER w odnowie biologicznej po wysiłkach wytrzymałościowych u mężczyzn w 5

  19. Z Kaliningradu na Кёнигсберг – zapotrzebowanie społeczne czy marzenie nielicznych? Społeczna inicjatywa zmiany nazwy miasta

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Miłosz J. Zieliński

    2015-04-01

    Full Text Available Kaliningrad into Кёнигсберг – a social need or a dream of a few? Societal initiative for a change of the city’s name Kaliningrad Oblast of the Russian Federation has been subject to manifold social processes due to its specific history, geographic conditions and other factors. Some of the former resulted in rejecting numerous elements of the Soviet past by a part of the local population. This included the very name of Kaliningrad, as a tribute paid to Mikhail Ivanovich Kalinin who has been considered one of the state and party officials responsible for mass purges in the 1930s and 1940s. the purpose of the article is to analyse the initiative put forward by a group of social activists to change the name ‘Kaliningrad’ into ‘Кёнигсберг’ (Königsberg, that is to return to the pre-war name of the city. As authors of the petition refer to previous attempts of changing the name and use them as an important part of their reasoning, the history of the notion has also been outlined with emphasis on the December 1988 discussion noted by Alexander Nikolaevich Yakovlev, then a Communist Party official. In the article, a brief introduction of the petition is followed by main arguments used by its supporters and the discussion which the document triggered among the local administration and in the media, in particular the Internet. The discussion concentrated on two aspects of the petition. First, controversies around procedural handling of the petition by Kaliningrad Duma. Secondly, fierce debates about phrases used in the document and their political significance in the context of the contemporary identity of Kaliningrad Oblast. Results of the debate and the impact the petition had on broader public opinion, both in Kaliningrad Oblast and the whole of Russia, turned out to be meagre. Only 400 signatures were collected across the country to support the idea. No decisive measures were taken on the administrative level such as moving the initiative toward a referendum. No agreement was reached between those who wish to turn the whole notion down and those who would like to postpone the final decision to a more distant future. In conclusion, it is worth noting that despite the obvious failure of the petition the discussion showed considerable social activity in Kaliningrad Oblast, especially on the part of the younger generation. This was reflected by a number of threads and posts in electronic media, many of which served as a basis for a constructive debate with relatively few irrelevant (insulting, aggressive and vulgar arguments. On the other hand, the article shows that there is still considerable nostalgia for the Soviet Union and its artifacts in Kaliningrad Oblast.

  20. ANALIZA ZMIAN MIKROSTRUKTURY ZAPRAW W MURACH Z CEGŁY KLINKIEROWEJ PO DŁUGOTRWAŁEJ EKSPOZYCJI NA POLSKIE WARUNKI KLIMATYCZNE

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Maria WESOŁOWSKA

    2016-07-01

    Full Text Available Mury licowe podlegają ciągłym wpływom czynników pochodzących z otaczającego środowiska. Oddziaływania te  przyczyniają się do destrukcji materiału, obniżając ich trwałość użytkową. Zaprawy należą do grupy materiałów aktywnych chemicznie, podlegającym korozji zewnętrznej i wewnętrznej. Do korozji zewnętrznej zalicza się wszystkie te przypadki, w których zaprawa narażona jest na niekorzystne czynniki zewnętrzne (gazowy CO2, kwaśne deszcze, zmienne temperatury przekraczające często punkt 0̊C, roztwory rozpuszczalnych soli mineralnych pochodzących z otaczających elementów. Przyczyną korozji wewnętrznej są same składniki zapraw. Wymienione czynniki istotnie wpływają na zmiany mikrostruktury zapraw. Proces ten jest rozłożony w czasie. Analizę przeprowadzono na stanowisku poligonowym zlokalizowanym na terenie Uniwersytetu Technologiczno – Przyrodniczego w Bydgoszczy. Do analizy wytypowano 3 mury licowe na różnych zaprawach. W kolejnych latach funkcjonowania murów obserwowano pojawianie się wykwitów o różnym zakresie i nasileniu. Zebrane informacje pozwoliły na ustalenie obszaru o najwyższej intensywności wykwitów. Po dziesięciu latach, dla każdego muru, z wytypowanego miejsca pobrano próbki zapraw, dla których zbadano mikrostrukturę metodą porozymetrii rtęciowej. Uzyskane wyniki posłużyły do oceny zmian udziału mezo- i makro-porów w badanych zaprawach powstałych w wyniku oddziaływania środowiska zewnętrznego.

  1. Doświadczanie choroby nowotworowej przez pacjentów z chorobami psychicznymi: schizofrenią oraz dużą depresją – doniesienie wstępne

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Piegza

    2011-12-01

    Full Text Available Wstęp: W codziennej praktyce psychiatrycznej mamy do czynienia z chorymi psychicznie, którzy także cierpią na scho‑ rzenia onkologiczne. Uwagę autorów pracy zwraca odmienne przeżywanie choroby nowotworowej przez chorych psy‑ chicznie, które ma polegać na hierarchizacji problemów onkologicznych poniżej innych, związanych z chorobą psy‑ chiczną czy z innymi obszarami funkcjonowania czy zainteresowań. Cel: Celem pracy była ocena przeżyć związanych z chorobą nowotworową występującą u dwóch osób ze schizofrenią i jednej z dużą depresją. Autorzy pracy odwołują się do koncepcji Antoniego Kępińskiego dotyczącej postrzegania ciała przez chorych psychicznie, także w odniesieniu do układu czasoprzestrzeni. Metoda: Metodą pracy była ocena przeżyć związanych z chorobą nowotworową dokonana na podstawie swobodnej rozmowy z chorymi. Wyniki: Badane osoby w swobodnej rozmowie spontanicznie nie poruszyły kwestii choroby nowotworowej, a nakierowanie ich na ten temat nie spowodowało zmiany dotychczasowego przebiegu rozmowy ani stanu emocjonalnego pacjentów – nastąpił powrót do tematów wyjściowych w rozmowie. Wnioski: W cięż‑ kich chorobach psychicznych, jakimi są schizofrenia i duża depresja (endogenna, występuje odmienne postrzeganie pro‑ blemów ciała, niż ma to miejsce u osób nieobciążonych chorobą psychiczną.

  2. Psylocybina jako alternatywny lek dla osób cierpiących na depresję

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Karolina Dydak

    2016-09-01

    Full Text Available Psylocybina jest substancją psychodysleptyczną pochodzenia naturalnego, występuje w grzybach rodzaju Psilocybe. Psychodysleptyki są środkami psychoaktywnymi, które silnie wpływają na percepcję, nastrój i procesy poznawcze człowieka. Psychodeliczne działanie psylocybiny opiera się na pobudzaniu receptorów serotoninergicznych, co prowadzi do wzrostu stężenia serotoniny w mózgu oraz przyczynia się do intensyfikacji czynności sensomotorycznych i percepcyjnych. Skutkiem działania psylocybiny na ludzki organizm są różne zmiany w zachowaniu – często stany euforyczne, rozweselenie, poczucie lekkości i jedności z otaczającym światem. Dodatkowo psylocybina powoduje modyfikację percepcji nieudającą rzeczywistości, często błędnie określaną mianem halucynacji. Działanie psylocybiny można porównać do działania LSD (dietyloamidu kwasu D-lizergowego, jednak wielokrotnie osłabionego. Psylocybina znajduje się w wykazie środków odurzających w grupie I-P, czyli substancji bez zastosowań medycznych i o dużym potencjale nadużywania, które są wyłączone z obrotu farmaceutycznego i mogą być używane wyłącznie do badań naukowych. Jednak właściwości psylocybiny pozwalają rozważać jej wykorzystanie w lecznictwie. Do schorzeń, w których zastosowanie tej substancji przynosi wymierne efekty, należy depresja. Badania prowadzone na ochotnikach dowodzą, że psylocybina może być dobrą alternatywą dla dostępnych obecnie leków przeciwdepresyjnych – wykazano jej skuteczność i potwierdzono bardzo niską toksyczność.

  3. Alemtuzumab – nowy lek w terapii postaci rzutowej stwardnienia rozsianego. Pierwsza czy druga linia leczenia?

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Jacek Zaborski

    2015-11-01

    Full Text Available Alemtuzumab jest humanizowanym przeciwciałem monoklonalnym skierowanym przeciwko glikoproteinie CD52, powodującym deplecję (eliminację krążących limfocytów T i B. Proces odtwarzania obu populacji limfocytów przebiega odmiennie, co prowadzi do zaburzeń w układzie odpornościowym. Zmiany te skutkują zmniejszeniem aktywności procesu chorobowego. Skuteczność alemtuzumabu została potwierdzona w trzech badaniach klinicznych: jednym fazy drugiej – CAMMS223 oraz dwóch fazy trzeciej – CARE-MS I i CARE-MS II. W badaniach tych wykazano skuteczność kliniczną podawanego dożylnie alemtuzumabu u chorych z postacią rzutową stwardnienia rozsianego. Komparatorem był podawany podskórnie interferon beta-1a. W CAMMS223 i CARE-MS I wykazano istotny wpływ alemtuzumabu na spadek wskaźnika rzutów w porównaniu z interferonem, a w CAMMS223 i CARE-MS II – wpływ na zwolnienie narastania niesprawności. Terapia z zastosowaniem alemtuzumabu nie była wolna od istotnych działań niepożądanych, które należały do trzech zasadniczych grup: działania niepożądane bezpośrednio związane z podawaniem leku, ciężkie infekcje oraz zaburzenia autoimmunologiczne (samoistna plamica małopłytkowa, zaburzenia funkcji tarczycy i nefropatia. Terapia alemtuzumabem może być zarówno skuteczna, jak i bezpieczna, jednakże pod warunkiem zachowania właściwego programu monitorowania działań niepożądanych.

  4. Zależność bodźcowości ciśnienia od cyrkulacji atmosferycznej w Warszawie

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Katarzyna Rozbicka

    2016-09-01

    Full Text Available W pracy zbadano: czasowy rozkład ciśnienia atmosferycznego, bodźcowe oddziaływanie ciśnienia atmosferycznego o wartościach wyższych od 1015 hPa lub niższych od 985 hPa. Wyznaczono częstość i prawdopodobieństwo wystąpienia ciśnienia o oddziaływaniu bodźcowym oraz zanalizowano zależność zmian międzydobowych ciśnienia od typów cyrkulacji atmosferycznej według klasyfikacji Lityńskiego. Do obliczeń wykorzystano cogodzinne wartości ciśnienia atmosferycznego pochodzące ze stacji Ursynów SGGW z okresu 2011–2015. Na podstawie badań stwierdzono, że ciśnienie atmosferyczne o oddziaływaniu bodźcowym w Warszawie może wystąpić w każdym miesiącu z prawdopodobieństwem od 0,2% do 19,1%, w przypadku ciśnienia o wartościach wyższych niż 1015 hPa oraz od 0,1 do 3,4%, w przypadku ciśnienia niższego od 985 hPa, z wyjątkiem czerwca i sierpnia. Zmiany międzydobowe ciśnienia atmosferycznego mogą osiągać około 24 hPa, a częstość występowania bodźców „silnych” wywołanych tymi zmianami wyniosła w poszczególnych miesiącach od 1% do 16%, natomiast bodźców „bardzo silnych” od 2% do 8%. Spośród sytuacji synoptycznych największe znaczenie dla bodźcowości zmian ciśnienia mają sytuacje cyklonalne: szczególnie przy adwekcji powietrza z sektora północno-zachodniego (NWC.

  5. Zmiany przewodności elektrolitycznej właściwej i stężeń wybranych biogenów w wodzie rzeki Łososina na terenie miasta Tymbark

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Agnieszka Policht-Latawiec

    2015-06-01

    Full Text Available Badania hydrochemiczne rzeki Łososina prowadzono w 2013 r. Wodę do badań pobierano z rzeki na wysokości miasta Tymbark w sześciu punktach pomiarowo-kontrolnych. W pobranych próbkach oznaczono przewodność elektrolityczną właściwą wody oraz stężenie fosforanów, azotu amonowego, azotynowego i azotanowego. Woda Łososiny na całej długości badanego odcinka spełnia wymogi klasy I. Stwierdzono statystycznie istotnie wyższe stężenie azotu azotynowego w punktach 5 i 6 w stosunku do pozostałych badanych punktów. Analiza profilu hydrochemicznego tego odcinka rzeki wykazała niewielki wpływ miasta Tymbark na jakość wody.

  6. POMIAR CHARAKTERYSTYKI PRĄDOWO-NAPIĘCIOWEJ OGNIWA FOTOWOLTAICZNEGO METODĄ POJEMNOŚCIOWĄ W WARUNKACH OŚWIETLENIA SZTUCZNEGO

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Patrycja PRAŻMO

    Full Text Available Charakterystyka prądowo-napięciowa to podstawowa forma prezentacji parametrów elektrycznych ogniwa fotowoltaicznego. Wykres krzywej I-V modułu PV zmienia się w ciągu dnia w zależności od natężenia promieniowania słonecznego oraz temperatury modułu. Artykuł przedstawia pomiary krzywych I-V w warunkach oświetlenia sztucznego wykonanych autorskim urządzeniem. W skład układu pomiarowego oprócz urządzenia wchodził również komputer sterujący wraz z oprogramowaniem Arduino w celu kontroli procesu pomiaru oraz zapisu odczytu danych do pliku. Spośród różnych dostępnych metod pomiarowych do realizacji urządzenia wybrano metodę pojemnościową wykorzystującą proces ładowania kondensatora do zmiany rezystancji układu od zera do nieskończoności. Taka metoda pomiaru nie umożliwia odtworzenia krzywej od punktu zwarcia i wymaga ekstrapolacji wyników, natomiast wykorzystuje ona stosunkowo łatwy w konstrukcji układ elektroniczny a także nie jest ona kosztowna. Urządzenie mierzy napięcie poprzez wbudowany konwerter ADC porównując badane napięcie z napięciem referencyjnym oraz natężenie prądu w obwodzie wykorzystując czujnik natężenia oparty o efekt Halla. W pracy porównano rezultaty pomiarów dla dwóch różnych typów ogniw fotowoltaicznych: polikrystalicznego i monokrystalicznego ogniwa krzemowego. Otrzymane wyniki zaprezentowano w formie wykresów. Porównano na nich wyniki dla kilku pomiarów oraz wartości uśrednionych. Porównano obliczone wartości współczynnika wypełnienia, który określa stosunek mocy maksymalnej ogniwa rzeczywistego do mocy maksymalnej ogniwa idealnego z danymi podanymi przez producenta.

  7. Imprezy biegowe na obszarach wiejskich w Polsce a poziom uczestnictwa Polaków w kulturze fizycznej = Running events in rural areas in Poland and the level of citizen participation in physical culture

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Joanna Poczta

    2016-12-01

      STRESZCZENIE   Celem artykułu jest wykazanie potencjału obszarów wiejskich do aktywności sportowo-rekreacyjnej w Polsce. Zagospodarowanie tego potencjału może natomiast wypełnić niszę i mieć utylitarny wpływ na kształtowanie postaw wobec zdrowia i kultury fizycznej jej uczestników, a także mieszkańców obszarów recepcji turystycznej. W artykule wskazano, że polityka zdrowotna w coraz większym zakresie koncentruje się na promowaniu prozdrowotnego modelu zachowań, który wspiera osiąganie dobrego stanu zdrowia ogółu populacji oraz, że interwencje z zakresu promocji zdrowia poprzez aktywność fizyczną są coraz częściej ukierunkowywane na zmiany w stylu życia i dotyczą również czasu wolnego                        i turystyki, w ostatnim czasie coraz częściej także na obszarach wiejskich w kraju.   Słowa kluczowe: wydarzenia sportowe, imprezy biegowe, turystyka sportowa, obszary wiejskie, promocja zdrowia, kultura fizyczna.       ABSTRACT   The aim of this article is to demonstrate the potential of rural areas for sports and recreation activities in Poland. Development of this potential may, however, fill a niche and have a utilitarian influence on attitudes towards health and physical culture of the participants, as well as residents of reception areas. The article indicated that health policy increasingly focused on promoting healthy behavior model, which supports the achievement of a good state of health of the general population and that interventions in health promotion through physical activity are increasingly being channeled to changes in lifestyle and also concern leisure and tourism, recently increasingly also in rural areas in the country.   Key words: sporting events, running events, sports tourism, rural areas, health promotion, physical culture.

  8. Ciąża i poród u chorych na stwardnienie rozsiane

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Małgorzata Czernichowska-Kotiuszko

    2014-04-01

    Full Text Available Stwardnienie rozsiane (łac. sclerosis multiplex, SM jest główną przyczyną niepełnosprawności u młodych dorosłych i jak większość chorób autoimmunologicznych częściej dotyczy kobiet. Wpływ ciąży na przebieg SM wzbudza zainteresowanie od wielu lat, a w ostatnim okresie stanowi temat badań wieloośrodkowych. Ciąża to zwykle okres bardzo dobrego samopoczucia chorych, najczęściej bez rzutów. Wynika to ze zmiany reaktywności immunologicznej na korzyść reakcji przeciwzapalnych związanych z limfocytami Th2 i cytokinami antyzapalnymi (interleukina 4, 5, 6, 10, TGF-β. Po porodzie zmienia się reaktywność immunologiczna i aktywność choroby wzrasta. Większość badań nie wykazała ogólnego negatywnego wpływu ciąży na niesprawność długoterminową związaną z SM; stwardnienie rozsiane nie ma negatywnego wpływu na przebieg ciąży, porodu i stan dziecka, dlatego chore kobiety mogą planować potomstwo. Choroba nie zwiększa ryzyka powikłań w ciąży i podczas porodu ani wad wrodzonych u dziecka w porównaniu z populacją ogólną. Jednakże każda terapia immunomodulująca jest przeciwwskazana w ciąży. Jeśli pacjentka decyduje się na dziecko, powinna przerwać leczenie; zaleca się również przerwę od leków przed zajściem w ciążę. W pracy podsumowano dostępne informacje na temat klinicznych problemów dotyczących ciąży i porodu u chorych na SM oraz oceniono zagrożenia dla dziecka związane z podawaniem leków.

  9. Zespół Melkerssona‑Rosenthala jako przyczyna nawracającego porażenia nerwu twarzowego u 10‑letniej dziewczynki

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Dorota Szałowska

    2012-11-01

    Full Text Available Nerw twarzowy jest siódmym, parzystym nerwem czaszkowym. Patogeneza schorzeń nerwu VII jest ściśle związana z jego przebiegiem. W każdej grupie wiekowej może wystąpić porażenie nerwu twarzowego – ośrod‑ kowe lub obwodowe. Wśród najczęstszych przyczyn porażenia nerwu VII wymienia się: porażenie idiopatycz‑ ne, porażenie pourazowe, porażenie po infekcji wirusowej, przejście stanu zapalnego na pień nerwu VII ze struktur ucha środkowego, zmiany nowotworowe, a także naczyniowe na przebiegu samego nerwu. Zespół Melkerssona‑Rosenthala jest rzadką przyczyną nawracającego porażenia nerwu twarzowego i choć występu‑ je zazwyczaj między 20. a 30. rokiem życia, to jego wczesne objawy mogą pojawić się w każdym wieku. Występowanie tego zespołu opisywane jest także w populacji pediatrycznej. W nieustalonej do końca etiolo‑ gii zespołu bierze się pod uwagę między innymi czynniki infekcyjne, alergiczne, immunologiczne i genetyczne. W zespole Melkerssona‑Rosenthala występuje charakterystyczna triada objawów klinicznych: nawracający obrzęk tkanek miękkich twarzy, porażenie nerwu twarzowego i bruzdy (pofałdowania na powierzchni języka (lingua plicata. Postać zespołu Melkerssona‑Rosenthala z pełną triadą wymienionych objawów występuje rzadko, najczęściej spotykane są postacie niepełne czy monosymptomatyczne. W pracy przedstawiono przy‑ padek 10‑letniej dziewczynki z nawracającym porażeniem nerwu twarzowego, bruzdami na języku i obrzę‑ kiem wargi, u której na podstawie badania przedmiotowego i podmiotowego rozpoznano zespół Melkersso‑ na‑Rosenthala. Zaostrzeniom choroby towarzyszyły nawracające zakażenia wirusem Herpes simplex.

  10. Zaburzenia odżywiania – problem wciąż aktualny = Eating disorders – an ongoing problem

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Ewa Rzońca

    2016-12-01

    Department of the Basics of Midwifery, Faculty of Health Sciences, Medical University of Lublin   Słowa kluczowe: zaburzenia odżywiania, ortoreksja, anoreksja, pregoreksja, bulimia, otyłość Key words: nutritional disorder, orthorexia nervosa, anorexia, pregorexia, bulimia nervosa, obesity     STRESZCZENIE Na przestrzeni ostatnich lat w krajach zachodnich nastąpił wzrost zachorowań na zaburzenia odżywiania, u podłoża, których podkreślane są zmiany społeczno-kulturowe. Zaburzenia odżywiania, takie jak ortoreksja, anoreksja, pregorekscja, bulimia czy otyłość to nieprawidłowe zachowania w obszarze nawyków żywieniowych, które prowadzą do znacznych zakłóceń masy ciała. Stanowią istotny problem zdrowotny, który dotyka głównie dziewczęta oraz młode kobiety, powodujący wiele negatywnych konsekwencji zarówno zdrowotnych, psychologicznych, jak i społecznych dla osoby chorej. Złożona etiologia zaburzeń odżywiania wymaga interdyscyplinarnego podejścia, uwzględniającego m. in. modyfikację stylu życia, w szczególności zachowań żywieniowych, wsparcie psychologiczne czy postępowanie farmakologiczne.     ABSTRACT Recent years have seen an increase in the occurrence of eating disorders in Western countries, with sociocultural changes being one of the main reasons for this trend. Eating disorders, such as anorexia, pregorexia, bulimia or obesity, are abnormal behaviours related to eating habits, which lead to serious disturbances in body weight. They are a major health problem mostly in girls and young women, negatively affecting their physical health, mental condition and social life in many different ways. The complex etiology of eating disorders requires an interdisciplinary approach, including methods such as change of lifestyle, in particular eating habits, psychological support and pharmacological treatment.

  11. Changes in The Content of Biodegradable Organic Matter in Tap Water in The City of Częstochowa / Zmiany Zawartości Biodegradowalnej Materii Organicznej w Wodzie Wodociagowej Dla Miasta Częstochowy

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Rakocz Klaudia

    2016-03-01

    Full Text Available This paper presents research aimed at the assessment of biodegradable organic carbon content changes (BDOC during water disinfection process. The water samples examined in the research came from intakes, pumping stations at treatment plants situated in the Silesia district and water consumers. The examined water was underground water. One water sample was disinfected by sodium sub chloride while the other one by ozone. BDOC was determined using the Joret method, which involves observation of dissolved organic carbon (DOC decrease in the examined water. The research has shown that BDOC content fluctuates at every stage of the treatment process and distribution of the examined water. Another analyzed parameter was biological stability of water.

  12. Korzyści z podejmowania regularnej aktywności fizycznej przez osoby starsze = The benefits of regular physical activity for the elderly

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    U. Kaźmierczak

    2015-01-01

    3Wydział Kultury Fizycznej, Zdrowia i Turystyki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy   Słowa kluczowe: regularna aktywność fizyczna, osoby starsze.   Keywords: regular physical activity, elderly.   Abstrakt W państwach rozwiniętych i rozwijających się coraz większą grupę społeczeństw stanowią seniorzy. Świadomość problemu spowodowała podjęcie powszechnej dyskusji ekspertów i praktyków z dziedzin medycznych na temat konieczności działań niezbędnych dla zapewnienia społeczeństwom pomyślnej starości. Od dawna wskazuje się, że brak aktywności ruchowej jest dla zdrowia niebezpieczny. Starzeniu się układu sercowo-naczyniowego towarzyszy dużo niekorzystnych zmian strukturalnych, czynnościowych i biochemicznych. Za typowe dla tego okresu zmiany uważa się osłabienie możliwości relaksacji włókien mięśniowych, co może być przyczyną rozkurczowej niewydolności serca. Trening zdrowotny – jest rodzajem aktywności fizycznej wykonywanej z powodów medycznych. Celem jest uzyskanie efektów fizycznych oraz psychicznych przeciwdziałających zmniejszaniu się zdolności adaptacyjnych organizmu. Eksperci przekonują osoby starsze o korzyściach płynących z aktywnego fizycznie stylu życia. Bogate piśmiennictwo poruszające tematykę medycznych aspektów procesu starzenia, mówi o niezaprzeczalnym znaczeniu ruchu dla toczących się w ludzkim ciele procesów inwolucyjnych. Aktywność fizyczna odpowiednio dozowana jest w stanie wyraźnie zmniejszyć negatywny wpływ tych zmian i jak najdłużej pozwolić utrzymać zdrowie fizyczne, psychiczne i społeczne. Zauważono, że systematycznie dozowany wysiłek fizyczny zmniejsza ryzyko wystąpienia wielu chorób np. cukrzycy, miażdżycy, choroby niedokrwiennej serca. Liczne badania naukowe i bogate piśmiennictwo gerontologiczne przedstawiają najnowsze doniesienia specjalistów o tym, jak należy prawidłowo przygotować i prowadzić trening fizyczny z osobami starszymi

  13. Zmiany wybranych wskaźników i cech gazometrii krwi w okresie fizjologicznej restytucji po wysiłku wytrzymałościowym mężczyzny w 6 dekadzie życia. Opis przypadku

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Mirosław Mrozkowiak

    2015-07-01

    • Należy przyjąć, że wskaźnik aktualnego nadmiaru zasad i stężenia jonów wodorowęglanowych wymaga dłuższego okresu normalizacji niż 54 godzina restytucji późnej.   Abstract Introduction. Rest meaning is dynamically variable physiological state of the body, immediately following the completion or reducing the intensity of physical or mental. During this period, dominated by the processes of assimilation over dissimilation. The decline of physical performance in older extent be explained by the deterioration of muscle perfusion during exercise. Its causes should be sought in anatomical changes occurring both in the myocardium, as well as blood vessels. The aim of the study is to demonstrate the changes in selected indicators and characteristics of blood gases during the period of physiological restitution after exercise endurance for a man in 6 decade of life. Materials and methods. Tested man pursuing a healthy lifestyle surrendered to the designation of selected indicators of blood after exercise endurance during spontaneous restitution pH, PCO2, PO2, BB, BE, BEart,cHCO3, SO2(c. Obtained results. Positive results were observed in most measured rates and characteristics of blood gases. At the same time differently they presented their configuration during the 5-day measurement cycle. The most positive changes were observed in the size of BB, BE, PCO2. Conclusions 1. During the early restitution after exercise endurance in a 61 year old male normalization is: systolic and diastolic arterial blood pressure, heart rate, the partial pressure of carbon dioxide, the principle of buffering plasma, state principles (excess / deficiency. In the late restitution: oxygen saturation, partial pressure of oxygen. 2. It is assumed that the current rate of excess bases and bicarbonate ion concentration requires a longer period of normalization than 54 hours restitution of late.

  14. Ropień tkanek miękkich podudzia wywołany przez Salmonella sp. u pacjentki z reumatoidalnym zapaleniem stawów leczonej adalimumabem

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Marek

    2011-04-01

    Full Text Available Stosowanie leków biologicznych, do których zalicza się m.in. przeciwciałaprzeciwko czynnikowi martwicy nowotworów α, może byćzwiązane ze zwiększoną zapadalnością na zakażenia o etiologiibakteryjnej, wirusowej czy grzybiczej.Supresja układu odpornościowego czasami zmienia typowy przebiegkliniczny infekcji w porównaniu z przebiegiem u osób immunokompetentnych.Obserwuje się tendencję do uogólnienia zakażeniai/lub nietypowego, skąpoobjawowego przebiegu.Przedstawiono przypadek 60-letniej kobiety chorej na reumatoidalnezapalenie stawów o agresywnym przebiegu od ok. 12 lat,obciążonej wieloletnią cukrzycą typu 2, leczonej adalimumabem,metotreksatem i prednizonem, przyjętej do szpitala z powodubolesnej zmiany o charakterze naciekowo-zapalnym na bocznejpowierzchni prawego podudzia. Przeprowadzona diagnostykadoprowadziła do rozpoznania ropnia tkanek miękkich prawegopodudzia o etiologii Salmonella sp. (ryc. 1, 2.Etiologia została potwierdzona badaniem bakteriologicznymwydzieliny uzyskanej po chirurgicznym nacięciu ropnia. Zastosowanoantybiotykoterapię zgodną z antybiogramem oraz leczeniemiejscowe (miejscowo działające leki odkażające i regularnawy mia na sączków, uzyskując bardzo dobry efekt kliniczny (ryc. 3.W cza sie diagnostyki i leczenia odstawiono metotreksat i adali -mumab.Powstanie ropnia było prawdopodobnie poprzedzone skąpoobjawowym,ograniczonym jedynie do stanów gorączkowych, zakażeniemSalmonella i bakteriemią. Należy również wziąć pod uwagęmożliwość nosicielstwa i reaktywacji zakażenia w wyniku stosowanychleków immunosupresyjnych. Z powodu wciąż rosnącej liczby chorych stosujących leki biologicznewarto zwrócić uwagę na to, że zakażenia w tej grupie chorychmogą mieć bardzo nietypowy przebieg oraz etiologię.Decyzja o ponownym stosowaniu leku z grupy leków modyfikującychprzebieg choroby, ewentualnie o ponownej kwalifikacji doleczenia biologicznego, będzie podjęta po zako

  15. Rola aktywności ruchowej w zapobieganiu zaburzeniom poznawczym

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Andrzej W. Ziemba

    2014-11-01

    Full Text Available Regularna aktywność ruchowa wywołuje szereg zmian adaptacyjnych, zwłaszcza w układzie krążenia i przemianie materii. W licznych pracach na temat pojedynczego wysiłku i wzmożonej aktywności fizycznej pojawia się coraz więcej potwierdzeń ich korzystnego wpływu na kształtowanie funkcji poznawczych. U podstaw mechanizmów związanych z tym wpływem leżą zmiany anatomiczne i funkcjonalne, m.in. zwiększenie przepływu krwi przez mózg, angiogenezy i neurogenezy, objętości istoty szarej w korze czołowej i skroniowej. Wysiłek pobudza wydzielanie czynników troficznych, wśród których dla procesów poznawczych, plastyczności synaptycznej, poprawy szlaków sygnałowych neurogenezy i funkcji naczyniowych kluczowe są czynnik troficzny pochodzenia mózgowego i insulinopodobny czynnik wzrostowy. Aktywność ruchowa wywołuje wzmożoną ekspresję czynnika troficznego pochodzenia mózgowego, co pozytywnie wpływa na procesy energetyczne i aktywuje w mózgu wiele układów energetycznych, które korzystnie modyfikują potencjał synaptyczny przetwarzania informacji ważnych w kształtowaniu funkcji poznawczych. Wysiłek redukuje stan zapalny przez obniżenie we krwi stężenia cytokin prozapalnych, mogących się przyczyniać do rozwoju procesów neurodegeneracyjnych. Redukuje czynniki ryzyka zespołu metabolicznego, a zwłaszcza nadciśnienie i insulinooporność, więc zmniejsza ryzyko wystąpienia zaburzeń czynności poznawczych, poprawia funkcjonowanie mózgu, opóźnia początek i spowalnia rozwój zaburzeń w chorobach neurodegeneracyjnych, a wśród nich w chorobie Alzheimera i chorobie Parkinsona. Za sprawą wymienionych mechanizmów aktywność ruchowa wydaje się niezbędna do zachowania prawidłowych funkcji poznawczych w każdym wieku.

  16. Profilaktyka i leczenie niefarmakologiczne u dzieci z pierwotnym nadciśnieniem tętniczym – rola pielęgniarki

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Iga Grad

    2011-12-01

    Full Text Available Pierwotne nadciśnienie tętnicze (PNT jest coraz częściej rozpoznawane u dzieci i młodzieży. Występuje zwykle jako stan przednadciśnieniowy lub pierwsze stadium nadciśnienia tętniczego. Podobnie jak u dorosłych związane jest z otyłością, stylem życia i rodzinnym występowaniem choroby. Powikłania narządowe PNT stwierdza się u ponad 40% dzieci w momencie rozpoznania choroby. W terapii PNT istotne miejsce zajmuje postępowanie niefarmakologiczne, odnoszące się do modyfikacji stylu życia i zachowań związanych ze zdrowiem. Stosuje się je u dzieci z rozpoznanym stanem przednadciśnieniowym jako jedyną formę terapii, natomiast w nadciśnieniu tętniczym – jako leczenie uzupełniające. Niełatwy proces zmiany stylu życia wymaga współpracy personelu medycznego z pacjentami i ich rodzinami. Szczególną rolę powinna odgrywać pielę- gniarka ze względu na bezpośredni, ciągły kontakt z pacjentem i jego opiekunami. Konieczne jest wnikliwe monitorowanie osób z rozpoznanym nadciśnieniem tętniczym i w stanie przednadciśnieniowym. Istotne są także promocja zdrowego stylu życia, wczesne identyfikowanie dzieci obarczonych ryzykiem wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego oraz podejmowanie odpowiednich działań interwencyjnych w stosownym czasie. W pracy omówiono zasady profilaktyki i terapii nadwagi/otyłości (zmiana diety, aktywność fizyczna, nieprawidłowości snu, zaburzeń zachowania (tzw. wzór zachowania A. Podkreślono negatywny wpływ stosowania używek przez młodocianych na rozwój PNT. Przedstawiono reguły współpracy pielęgniarki z chorymi na PNT, niezbędne dla efektywności podejmowanych interwencji. Zwrócono uwagę na konieczność edukacji prozdrowotnej w placówkach oświatowych i na zajęciach pozaszkolnych.

  17. Farmakogenetyczne uwarunkowania lekooporności w padaczce

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Alicja Kozera-Kępniak

    2013-06-01

    Full Text Available Padaczka jest jedną z najczęstszych chorób ośrodkowego układu nerwowego, występującą u około 1% populacji na świecie. Charakteryzuje się występowaniem nawracających napadów o różnej symptomatologii. Szacuje się, że u 30% pacjentów mimo prowadzonego właściwego leczenia przeciwpadaczkowego nadal występują napady drgawkowe. Jest to tak zwane zjawisko lekooporności. W Polsce problem ten dotyczy około 100 000–120 000 chorych. Czynnikami predysponującymi do wystąpienia padaczki lekoopornej są: ujawnienie się choroby przed 1. rokiem życia, duża częstotliwość napadów przed rozpoczęciem leczenia oraz zmiany strukturalne mózgu, w tym wady rozwojowe kory mózgowej. Niekontrolowane napady padaczkowe pogarszają jakość życia chorych, zwiększając ryzyko urazów, wpływając negatywnie na samopoczucie fizyczne oraz funkcjonowanie psychospołeczne. Chociaż znane są potencjalne czynniki ryzyka, to nadal nie wiadomo, dlaczego u dwóch pacjentów z tym samym rodzajem padaczki lub tym samym typem napadów skuteczność leczenia lekami przeciwpadaczkowymi może być skrajnie różna. Wśród możliwych przyczyn tego zjawiska wymienia się czynniki genetyczne, zmieniające właściwości farmakodynamiczne i farmakokinetyczne stosowanych leków. Do grupy tych czynników zalicza się: genetycznie uwarunkowany polimorfizm niektórych enzymów mikrosomalnych (CYP2C9, CYP2C19, glikoproteiny P, białka MRP (multidrug resistance-associated protein oraz zaburzenia funkcji farmakodynamicznych receptorów GABA (GABAA i kana- łów jonowych. Wydaje się, że badania nad mechanizmami lekooporności mogą skutkować wprowadzeniem nowych strategii terapeutycznych. Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie wpływu powyżej wymienionych czynników genetycznych na brak skuteczności leczenia w padaczce.

  18. Idiopatyczny przerost opony twardej – opis przypadku

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Andrzej Klimek

    2011-07-01

    Full Text Available Idiopatyczny przerost opony twardej to rzadkie schorzenie o niejasnej patogenezie. W literaturze światowej do 2010 roku opisano około 100 przypadków, z czego większość w ostatnim dziesięcioleciu. Niniejszym chcieliśmy przedstawić przypadek 52-letniej kobiety, która została przyjęta do Kliniki Neurologii i Epileptologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi w sierpniu 2010 roku. Choroba rozpoczęła się osłabieniem ostrości widzenia oka lewego w 2007 roku. Z tego powodu pacjentka była hospitalizowana na oddziale okulistycznym, a następnie neurologicznym, jednakże nie ustalono rozpoznania przyczynowego. Miała wielokrotnie wykonywane badanie CT głowy, które wypadało prawidłowo. W maju 2009 roku z powodu zaburzeń kardiologicznych implantowano chorej kardiostymulator, co w przyszłości wykluczało możliwość wykonania MRI. W sierpniu 2009 roku stwierdzono już całkowity zanik nerwu II oka lewego oraz zaczynający się zanik nerwu II po stronie prawej. W lutym 2010 roku bóle głowy zmieniły swoją częstość – ze sporadycznych stały się codzienne. Po przyjęciu pacjentki do szpitala w 2010 roku badanie CT głowy ujawniło krwiaka przymózgowego. Mimo istniejących objawów ucisku prawej komory bocznej, z jej przemieszczeniem, chora nie została zakwalifikowana do zabiegu. Po ponownej hospitalizacji w sierpniu 2010 roku, z powodu braku ewolucji krwiaka i narastających przemieszczeń pacjentkę przeniesiono do Kliniki Neurochirurgii. W trakcie zabiegu stwierdzono pogrubiałą oponę twardą (około 7 mm, której fragmenty przesłano do badania histopatologicznego. Wykazało ono zmiany o charakterze włóknisto-ziarnistym. U chorej wykonano szereg badań laboratoryjnych w celu ustalenia przyczyny przerostu opony twardej, które wypadły negatywnie, co wskazuje na idiopatyczny przerost opony twardej.

  19. Topiramat – przegląd wybranych artykułów

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Andrzej Klimek

    2013-06-01

    Full Text Available Padaczka stanowi poważny problem epidemiologiczny z powodu znacznego rozpowszechnienia, a także terapeutyczny ze względu na odsetek przypadków lekooporności wynoszący 30%. W związku z tym położono nacisk na proces zsyntetyzowania nowych leków przeciwpadaczkowych (LPP, które będzie cechować większa skuteczność niż dotychczasowych. Pomimo wprowadzenia do obrotu ponad dziesięciu LPP drugiej generacji odsetek przypadków padaczki lekoopornej nie uległ zmianie, aczkolwiek u pojedynczych chorych wykazały one wyższość nad preparatami stosowanymi tradycyjnie. Do leków przeciwpadaczkowych drugiej generacji należy między innymi topiramat (TPM, cechujący się unikalną budową chemiczną (pochodna fruktopiranozy. W Polsce został wprowadzony do obrotu w 1998 roku. W niniejszej pracy opisano właściwości farmakokinetyczne, jak również zastosowanie TPM jako terapii dodanej w napadach padaczkowych uogólnionych i napadach częściowych oraz jako monoterapii w tego typu napadach. Topiramat ma wielokierunkowy mechanizm działania. Jest silnym blokerem kanałów sodowych, a także wpływa na kanały wapniowe, zwiększa aktywność receptorów GABA, blokuje typ kainowy/AMPA receptorów glutaminowych, jest słabym inhibitorem anhydrozy węglanowej. Omówiono dodatkowo możliwości zastosowania TPM w status epilepticus. Zwrócono uwagę na koszt leczenia topiramatem w porównaniu z takimi lekami, jak kwas walproinowy, oraz wpływ na jakość życia w porównaniu na przykład z lamotryginą. Opisano objawy uboczne, przyglądając się bliżej przyczynie spadku wagi przy zastosowaniu TPM oraz możliwości wystąpienia kwasicy metabolicznej, kamicy nerkowej oraz zmniejszonej potliwości. Podkreślono zalety stosowania topiramatu na tle innych LPP.

  20. PRACTALL – nowe zalecenia w leczeniu astmy u dzieci

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Rafał Pawliczak

    2009-09-01

    Full Text Available Astma oskrzelowa jest najczęstszą przewlekłą chorobą układu oddechowego występującą u dzieci. Chociaż jej rozpoznawanie w większości przypadków oparte jest na wywiadzie i stosunkowo prostych badaniach dodatkowych, wydaje się, że choroba ta często pozostaje niezdiagnozowana przez lekarzy rodzinnych i pediatrów. Również leczenie astmy – choć stosunkowo proste – pozostawia wiele do życzenia. Taka sytuacja występuje nie tylko w Polsce, podobnie jest na całym świecie. W zależności od kraju lub kontynentu to samo dziecko chore na astmę może zostać poddane leczeniu różnego rodzaju. Dzieje się tak z wielu powodów, między innymi dlatego, że leczeniem astmy na świecie zajmuje się szerokie grono specjalistów, począwszy od lekarzy rodzinnych, przez pediatrów i pulmonologów, a na alergologach skończywszy. Dotychczasowe zalecenia dotyczące diagnostyki i leczenia astmy u dzieci stanowiły zaledwie część dokumentów poświęconych dorosłym pacjentom. Opublikowane niedawno zalecenia PRACTALL dotyczą diagnostyki i leczenia astmy oskrzelowej u dzieci. W niniejszej pracy zawarto omówienie tego ważnego konsensusu pediatrycznego, pierwszego ogólnoświatowego tak obszernego dokumentu poświęconego chorobie, która stanowi ważne wyzwanie dla lekarzy rodzinnych, pediatrów, pulmonologów dziecięcych i alergologów. Konsensus ten omawia i wprowadza do praktyki klinicznej większość najnowszych badań nad astmą oskrzelową i świstami u dzieci. Niektóre zmiany mają charakter nowatorski i przełomowy, gdy chodzi o diagnostykę i leczenie astmy dziecięcej. W poniższym artykule podjęto próbę omówienia najważniejszych elementów zaleceń PRACTALL.

  1. Genesis and classification of the soils developed from the sediments of the former Oleszek mill pond basin (the Chełmińskie Lakeland, N Poland / Geneza i pozycja systematyczna gleb wykształconych z osadów niecki dawnego stawu młyńskiego Oleszek (Pojezierze Chełmińskie

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Mendyk Łukasz

    2015-03-01

    Full Text Available Budowa i funkcjonowanie młynów wodnych znacznie wpłynęły na przekształcenie środowiska przyrodniczego w ich otoczeniu, przede wszystkim na zmiany rzeźby terenu i warunków wodnych. Obszar badañ obejmuje nieckę dawnego stawu młyńskiego Oleszek w okolicach wsi Borówno, w zachodniej części Pojezierza Chełmińskiego, około 20 km na północny wschód od Torunia. Celem badañ było określenie genezy gleb wykształconych z osadów zakumulowanych w niecce dawnego stawu młyńskiego Oleszek. Pięć profili glebowych w transekcie o długości około 550 m zlokalizowanym wzdłuż Strugi Rychnowskiej stanowiącej oś podłużną niecki. Wszystkie przeanalizowane gleby zbudowane są z osadów wypełniających nieckę dawnego stawu młyńskiego. Gleby w opisywanej niecce powstały w wyniku wielu nakładających się procesów, takich jak: proces mułotwórczy, aluwialny, koluwialny oraz glejowy. Dwa z analizowanych profili glebowych (profile 3 i 4 spełniaj¹ kryteria wydzielania gleb organicznych limnowych typowych (Systematyka gleb Polski 2011. Jako pozycję systematyczną kolejnych dwóch gleb (profile 2 i 5 zaproponowano gleby mułowate. W związku z problemami klasyfikacyjnymi dotyczącymi tego typu gleb, przy opracowaniu aktualizacji Systematyki gleb Polski należałoby wprowadzić w typie gleb glejowych podtyp gleb mułowatych lub mułowato-glejowych, obejmuj¹cy gleby wytworzone z mineralno-organicznych utworów aluwialno-mułowych. Cztery wymienione powyżej profile zostały zaklasyfikowane jako Histosols (3 i 4 i Gleysols (2 i 5 według klasyfikacji WRB (2014. Jednostki glebowe wykształcone z osadów aluwialnych (mady wg SgP 2011 lub Fluvic Phaeozems wg WRB 2014 występują w proksymalnej części stawu (cofce.

  2. Nowoczesna farmakoterapia kardiologiczna w świetle nowych wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego z 2013 roku

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Filip M. Szymański

    2013-09-01

    Full Text Available W bieżącym roku Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne (European Society of Cardiology, ESC opublikowało nowe wytyczne dotyczące diagnostyki i leczenia nadciśnienia tętniczego, postępowania u chorych ze stabilną cho‑ robą wieńcową oraz wytyczne dotyczące chorób układu sercowo-naczyniowego w grupie pacjentów z cukrzycą. Częstość występowania wszystkich tych schorzeń w populacji ogólnej jest bardzo wysoka. W codziennej praktyce klinicznej lekarze, niezależnie od wykonywanej specjalizacji, bardzo często spotykają się z pacjentami z nadciśnie‑ niem tętniczym, cukrzycą czy chorobą wieńcową. Aby leczyć pacjentów zgodnie z najnowszymi zaleceniami, lekarze praktycy muszą stale pogłębiać swoją wiedzę. W kontekście publikacji nowych wytycznych szczególnie istotne jest zapoznanie się z wprowadzanymi zasadami dotyczącymi farmakoterapii – właśnie w stosunku do leczenia farma‑ kologicznego obserwowane w ostatnich latach zmiany są najbardziej dynamiczne i w bardzo wysokim stopniu wpły‑ wają na sposób postępowania z pacjentami. Niektóre ze stosowanych w kardiologii grup farmaceutycznych zyskują na znaczeniu, inne powoli zastępowane są nowymi substancjami. W obecnych wytycznych pozycja inhibitorów konwertazy angiotensyny, blokerów receptora angiotensynowego, statyn oraz kwasu acetylosalicylowego w lecze‑ niu oraz prewencji incydentów sercowo-naczyniowych została umocniona. Jednak w przypadku wymienionych grup leków bardzo istotny jest wybór substancji, która będzie spełniać oczekiwania dotyczące zarówno skuteczności działania, jak i bezpieczeństwa terapii. Poniższa praca, poza podsumowaniem najnowszych wytycznych ESC, pokazuje dowody naukowe potwierdzające skuteczność kliniczną takich substancji, jak ramipril, telmisartan, ator‑ wastatyna czy rosuwastatyna, u pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego.

  3. Changes of chemistry of precipitation on the area affected by imissions from hard coal power plant in the years 1977-1994; Zmiany chemizmu opadow na obszarze oddzialywania imisji z elektrowni opalanej weglem w latach 1977-1994

    Energy Technology Data Exchange (ETDEWEB)

    Zablocki, Z. [Akademia Rolnicza, Szczecin (Poland)

    1996-12-31

    The changes of precipitation chemistry was studied on 9 sites in the distance 0.2-13.5 km from Dolna Odra power plant during the years 1977-1994. The results of long-term studies of changes of precipitation reaction and amounts of sulfur in precipitation on the area were shown as chronotoposequences. The results indicated on some positive changes in chemistry of precipitation in 1991-1994 years as compared to the period of 1986-1990 which manifested as decrease as yearly averages of amounts of sulfur and nitrate-nitrogen in precipitation and decrease of percentage of monthly measurements of precipitation with very acid reaction. (author). 11 refs, 2 figs, 1 tab.

  4. Numerical Simulation of Stress-Relief Effects of Protective Layer Extraction / Symulacja numeryczna skutków odprężenia warstwy zabezpieczającej w trakcie jej wybierania

    Science.gov (United States)

    Tian-Rang, Jia; Zi-Min, Zhang; Chun-An, Tang; Yong-Jun, Zhang

    2013-06-01

    with the stress-relief effects in field. Badania terenowe oraz modelowanie w warunkach laboratoryjnych skutków odprężenia warstwy zabezpieczającej w trakcie wydobycia są niezwykle czasochłonne i skomplikowane. Uwzględniając niejednorodność skał i wykorzystując dane geologiczne i o obecności gazów w kopalni Pindingshan 5, opracowano model numeryczny pękania skał w układzie gaz-ciało stałe w oparciu o analizę układu RFPA-Gaz. Model wykorzystano do symulacji zmian naprężeń, odkształceń stropu i spągu, propagacji pęknięć, przemieszczeń w pokładach zabezpieczonych, zmian w przepuszczalności gazów oraz migracji gazów w trakcie wybierania warstwy zabezpieczającej. Wyniki symulacji odwzorowują zmiany naprężeń, odkształceń stropu i spągu, propagacji pęknięć w trakcie wybierania warstwy ochronnej. Ruchy warstw górotworu scharakteryzowano poprzez analizę trzech stref nadkładu i dwóch stref lezących poniżej: w warstwach nadkładu: strefy zawału, strefy spękań oraz strefy osiadania (przemieszczenia w kierunku pionowym), w warstwach leżących poniżej: strefy odkształcenia i pękania spągu, oraz strefy odkształceń elastyczno- plastycznych w kierunku pionowym. Wykazano, że odprężanie miało miejsce w pokładzie zabezpieczającym, co prowadziło do powstania przemieszczeń pionowych oraz poziomych, zanotowano także znaczny wzrost przepuszczalności gazów, desorpcji gazów oraz ich transportu. Z tych względów zagrożenie wybuchem w pokładzie ochronnym zostało wyeliminowane. Całościowa analiza zmian stanu naprężenia, charakterystyki odkształceń i rozkładu pęknięć w pokładzie węgla przeprowadzona została dla czterech stref przecieku gazów, wydzielonych w oparciu zmiany natężenia wypływu gazów, ciśnienia gazów oraz przepuszczalności w odniesieniu do natężenia przepływu gazu w spągu w warstwie ochronnej. Te cztery strefy odpowiadały czterem strefom w których zanotowano odmienne stany napr

  5. Cuttings Transport with Foam in Highly Inclined Wells at Simulated Downhole Conditions / Transport urobku wiertniczego przy użyciu piany w silnie nachylonych otworach w symulowanych warunkach w otworze

    Science.gov (United States)

    Xu, Jiafu; Ozbayoglu, Evren; Miska, Stefan Z.; Yu, Mengjiao; Takach, Nicholas

    2013-06-01

    of this paper will help designers with the choice of optimal drilling fluid for drilling horizontal wells in unconventional (shale) gas/oil reservoirs. Równolegle ze stale rosnącym zapotrzebowaniem na prowadzenia prac udostępniających w złożach niekonwencjonalnych notuje się wzrost świadomości społecznej odnośnie zagadnień ochrony środowiska. Piana jako alternatywa dla tradycyjnej płuczki wiertniczej nabiera coraz większego znaczenia w górnictwie otworowym. Wiercenie przy użyciu piany pomogą ograniczać zniszczenia formacji geologicznych, redukuje zużycie wody, pozwala na zminimalizowanie oporów ruchu i momentów obrotowych silników. Ponadto, koszty piany są niższe a jej oddziaływanie na środowisko naturalne jest mniej znaczne niż w przypadku typowych płuczek opartych na olejach syntetycznych używanych w trakcie udostępniania trudnych w eksploatacji złóż, np. gazu łupkowego. Wiercenia odcinków poziomych lub prawie poziomych są już szeroko stosowane a zapotrzebowanie na takie odcinki wrasta, ważnym jest właściwe rozpoznanie problemów związanych z transportem urobku wiertniczego i czyszczeniem otworu w trakcie prowadzenia prac wiertniczych na tych odcinkach przy użyciu piany. Zespól badaczy z uniwersytetu w Tulsa zaangażowanych w projekt badawczy w dziedzinie wiertnictwa (TUDRP) przeprowadził serię eksperymentów mających na celu zbadanie wpływu zmiany kąta nachylenia otworu z 90 na 70 stopni na przebieg transportu urobku wiertniczego z wykorzystanie piany w warunkach podwyższonego ciśnienia i podwyższonych temperatur. Badania eksperymentalne i teoretyczne obejmowały także analizę pozostałych parametrów procesu: jakość piany, natężenie przepływu piany, stężenie polimerów, prędkość obrotowa przewodu wiertniczego. Nie stwierdzono znacznych różnic w stężeniu zwiercin ani utraty ciśnienia wskutek tarcia w trakcie zmiany kąta nachylenia z 90 na 70 stopni. Ponadto, dodatkowy wzrost prędkości ruchu

  6. Dynamika zmian temperatury ręki reumatoidalnej po wybranych zabiegach z zakresu termoterapii

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Małgorzata Gizińska

    2011-08-01

    Full Text Available Wstęp: W procesie usprawniania osób z chorobami reumatycznymi wykorzystuje się wiele zabiegów z zakresu ciepłolecznictwai krioterapii. W dostępnym piśmiennictwie niewiele jest opisówbadań dotyczących efektów termicznych występujących w tkankachw wyniku stosowania takich zabiegów w obrębie ręki reumatoidalnej.Z tego powodu autorzy podjęli próbę określenia przebiegudynamiki zmian temperatury po zastosowaniu powszechniestosowanych u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów(RZS zabiegów z zakresu termoterapii, w aspekcie zmian zachodzącychw mikrokrążeniu podczas 120 minut obserwacji.Materiały i metody: Do dwóch grup przydzielono 27 pacjentówz rozpoznanym RZS (średni wiek badanych 57 ±7,9 roku: I grupaliczyła 14 osób, u których naświetlano jedną rękę promiennikiempodczerwieni IR-A, -B oraz -C, II grupa – 13 osób, u których wykonanozabieg nadmuchu jednej ręki zimnym powietrzem (–30°C.Analizy rozkładu temperatury dokonano na podstawie 120-minutowejobserwacji zmian temperatury powierzchniowej obu rąk, dozapisu której użyto kamery termowizyjnej. U każdej osoby wykonano8 zdjęć termowizyjnych w określonych odstępach czasu:przed zabiegiem, zaraz po zabiegu oraz 5, 15, 30, 45, 60 i 120 minutpo zabiegu.Wyniki: Istotne różnice temperatur mierzonych w kolejnych odstępachczasu zaobserwowano we wszystkich grupach tylko podczas wynopierwszych5 minut po zabiegu (p < 0,05. Maksymalny wzrost temperaturyodnotowany zaraz po zabiegu IR-A, -B, -C wynosił 3,5°C. Ponadmuchu zimnym powietrzem (–30°C maksymalne obniżenietemperatury mierzonej zaraz po zabiegu wynosiło 6,4°C (ryc. 1 i 2.Wnioski: Istotne zmiany temperatury powierzchniowej rąk obserwowanow ciągu pierwszych 5 minut po zabiegu, zarówno ponaświetlaniu IR-A, -B, -C, jak i nadmuchu zimnym powietrzemo temperaturze ok. –30°C. W przypadku zabiegu cieplnego wartośćtemperatury w ciągu tego czasu pozostawała powyżej warto

  7. Neuroprotekcyjne właściwości związków pochodzenia roślinnego: triterpeny pentacykliczne

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Monika Orłowska-Majdak

    2014-12-01

    Full Text Available Ludzki mózg to struktura wykazująca ogromną zmienność w ciągu życia osobniczego. W pierwszym okresie zmiany budowy i czynności spowodowane są procesami rozwoju i dojrzewania. Następnie, dzięki niezwykłej plastyczności synaptycznej, poszczególne ośrodki mózgu przystosowują się do wymagań środowiska, w jakim człowiek funkcjonuje, i do stylu jego życia. Po 40. roku życia włącza się proces zaprogramowanej śmierci neuronów, czyli apoptozy, a w stanie choroby neurony mogą ginąć w procesie nekrozy lub aponekrozy. Neurogeneza na bazie miejscowych albo transplantowanych komórek macierzystych mózgu pełni funkcję naprawczą w powstałych uszkodzeniach, ale może także mieć związek z chorobami psychicznymi i neurologicznymi. U podstaw neuroprotekcji leżą procesy antyoksydacyjne, przeciwzapalne, antyapoptotyczne i przeciwdziałające destrukcyjnemu działaniu jonów wapnia. Wspierającą funkcję w działaniu neuroprotekcyjnym mogą mieć związki pochodzenia roślinnego, podawane w ramach fitoterapii. W ostatnich latach zwrócono uwagę na neuroprotekcyjne właściwości pentacyklicznych triterpenów i ich pochodnych. W pracy omówiono właściwości neuroprotekcyjne kwasu ursolowego, oleanolowego, maslinowego, asjatowego, betulinowego, bosweliowego oraz saponin triterpenowych pozyskiwanych z roślin Bupleurum i Panax ginseng. Saponiny ginseng dodatkowo nasilają neurogenezę w mózgu. Sugeruje się potencjał stosowania wymienionych związków w terapii wielu chorób neurologicznych i psychicznych – z kilkoma zastrzeżeniami: 1 kierunek działania może zależeć od dawki; 2 związki te mogą różnie działać na neurony różnych rodzajów; 3 mogą istnieć niekorzystne interakcje z innymi lekami stosowanymi równocześnie. Większość doświadczeń z użyciem triterpenów wykonano na zwierzętach bądź w hodowlach komórkowych, zagadnienie wymaga więc dalszych badań na ludziach.

  8. Wpływ regularnej aktywności fizycznej na skład ciała i ciśnienie tętnicze dzieci ze szkoły sportowej

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Małgorzata Stańczyk

    2013-06-01

    Full Text Available Wstęp: Trening fizyczny uważany jest za czynnik wpływający na parametry antropometryczne i ciśnienie tęt‑ nicze. Twierdzi się, że osoby regularnie ćwiczące mają lepsze wskaźniki składu ciała oraz niższe wartości ciśnienia tętniczego krwi w porównaniu z osobami nieuprawiającymi sportu. Cel: Ocena wpływu regularnej rocznej aktywności fizycznej prowadzonej w szkole sportowej na skład ciała oraz wartości ciśnienia tętnicze‑ go u dzieci 14-letnich (II klasa gimnazjum. Materiał i metodyka: W badaniu wzięło udział 25 dzieci z gim‑ nazjum sportowego. Dzieci badano dwukrotnie w odstępie 12 miesięcy. Analizie poddano zmianę parame‑ trów antropometrycznych, składu ciała metodą impedancji bioelektrycznej oraz wartości ciśnienia krwi. Wyniki: W całej grupie zaobserwowano wzrost wartości centylowych ciśnienia skurczowego krwi (p < 0,05, przede wszystkim u chłopców. W zakresie ciśnienia rozkurczowego nie zanotowano istotnych różnic. Skład ciała zmienił się niekorzystnie u wszystkich badanych – wzrósł udział tłuszczu (13% vs 20%, p < 0,05, a przy‑ rost masy tłuszczowej był wyższy u dziewczynek (6% vs 3%, p < 0,05. Centyl BMI istotnie statystycznie wzrósł w grupie dziewczynek (37 vs 49, p < 0,05, u chłopców nie uległ zmianie. Wnioski: Aktywność fizyczna proponowana przez szkołę sportową nie poprawia stanu odżywienia 13–14-letnich dziewcząt i chłopców, u których obserwuje się istotne zwiększenie w organizmie zawartości tkanki tłuszczowej. Szkolna aktywność fizyczna nie powoduje obniżenia ciśnienia tętniczego wśród młodzieży w wieku 13–14 lat w odniesieniu do norm wiekowych. W zakresie ciśnienia skurczowego w grupie chłopców zaobserwowano nawet wyższe wartości centylowe.

  9. Zaburzenia depresyjne z ewolucyjnego punktu widzenia

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Marcin Piotr Nowak

    2017-06-01

    Full Text Available Epizod depresyjny stanowi częste zaburzenie zdrowia psychicznego. Jednak zgodnie z teoriami ewolucji cechy wpływające negatywnie na dostosowanie są usuwane z populacji przez selekcję naturalną, czego w przypadku epizodu depresyjnego się nie obserwuje. W celu wyjaśnienia tego paradoksu zaproponowano ewolucjonistyczne hipotezy depresji: • hipotezę immunologiczną (epizod depresyjny jako przedłużona reakcja na infekcję; • hipotezę przywiązania (objawy depresyjne przypominają zachowanie dziecka odłączonego od matki; • hipotezę pozycji społecznej (osobnikom o niskiej pozycji społecznej nie opłaca się konkurować z dominującymi; • hipotezę nawigacji społecznej (objawy depresyjne pełnią funkcję ruminacji – osoba depresyjna intensywnie myśli nad rozwiązaniem swoich problemów – oraz funkcję motywacji społecznej – są ukierunkowane na uzyskanie pomocy; • hipotezę motywacyjną (duża depresja jest nieadaptacyjna, ale lęk przed nią może chronić przed niebezpieczeństwem, podobnie jak ból ostrzega przed urazem. Pewne sformułowania zawarte w powyższych hipotezach pozostają w sprzeczności ze współczesną syntezą ewolucyjną, m.in. opisują strategie ewolucyjnie niestabilne. Sytuacja ta prowokuje pytania: Jeśli objawy depresyjne stanowią część ludzkiej natury i zwiększają dostosowanie, to czy powinny być leczone? Która z przedstawionych hipotez jest poprawna? Po pierwsze, nawet gdy dana cecha jest naturalna i poprawia dostosowanie, nie musi polepszać stanu klinicznego ani dobrostanu pacjenta. Co więcej, to, że „coś jest”, nie oznacza, że „coś musi być”. W odpowiedzi na drugie pytanie proponuje się mechanizm preadaptacji, w którym dana adaptacja może ulec zmianie, by wypełniać nową funkcję. Objawy depresyjne mogły się pojawić jako część odpowiedzi na infekcję bądź odłączenie dziecka od matki i – w miarę rozwoju społecznego grup ludzkich

  10. Trudności terapeutyczne u pacjenta z ciężką postacią młodzieńczego zapalenia skórno-mięśniowego powikłanego uogólnioną wapnicą

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Joanna Szymańska-Kałuża

    2011-08-01

    Full Text Available Młodzieńcze zapalenie skórno-mięśniowe (MZSM to najczęstszaidiopatyczna miopatia zapalna wieku dziecięcego. Do charakterystycznychobjawów tej choroby należą: osłabienie mięśni, głównieobręczy barkowej lub biodrowej, oraz zmiany skórne w postaciobrzęku twarzy, heliotropowego zabarwienia powiek, zmian plamisto-rumieniowych na twarzy i klatce piersiowej. W badaniachlaboratoryjnych typowe dla MZSM są podwyższone wskaźnikiostrej fazy, wysoka aktywność enzymów mięśniowych (aminotransferaz,kinazy kreatynowej oraz dehydrogenazy mleczanowej,a także czasami obecność przeciwciał anty-Jo1. Badanie elektromiograficznewykazuje cechy pierwotnego uszkodzenia mięśni,a w obrazie histopatologicznym wycinka skórno-mięśniowegoodnotowuje się nacieki zapalne. U dzieci często obserwowane sątakże ogniska zwapnień w tkankach miękkich, prowadzące doatrofii mięśni i przykurczów stawowych.Leczeniem I rzutu u pacjentów z MZSM są glikokortykosteroidy,w przypadku nieskuteczności tej terapii stosuje się leki immunosupresyjnelub leki biologiczne, w tym immunoglobuliny.W pracy przedstawiono przypadek pacjenta z ciężkim przebiegiemMZSM powikłanego wapnicą, z uwzględnieniem objawów klinicznychi możliwości leczenia. Omówiono również trudności w doborzenajskuteczniejszej farmakoterapii dla tego pacjenta. U chorego– obecnie 14-letniego chłopca – występowały uogólnione zmianyskórne oraz bardzo gwałtownie narastające liczne złogi soli wapniaw skórze, tkance podskórnej, powięziach i mięśniach, które pojawiły się po 3 latach od wystąpienia pierwszych objawów chorobowych(ryc. 1–8. U chłopca z powodu wybitnie ciężkiego przebieguchoroby prowadzono agresywną konwencjonalną terapię(glikokortykosteroidy, metotreksat, cyklosporyna, pamidronian,która nie przynosiła zadowalających rezultatów i poprawy stanuklinicznego. Na podstawie doniesień z piśmiennictwa światowegopodjęto próbę leczenia

  11. Rola leptyny w regulacji metabolizmu lipidów i węglowodanów

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Patrycja Gogga*

    2011-01-01

    Full Text Available Leptyna jest białkiem wydzielanym głównie przez tkankę tłuszczową, a jej stężenie we krwi jest ściśle związane z ilością zapasów energetycznych zgromadzonych w adipocytach. Jako hormon leptyna ma niezwykle szeroki zakres działania. Białko to bezpośrednio lub za pośrednictwem układu współczulnego bierze udział w regulacji metabolizmu energetycznego. Leptyna hamuje biosyntezę triacylogliceroli w wątrobie i tkance tłuszczowej, a także w mięśniach szkieletowych, obniżając tym samym ilość odkładanych w nich lipidów. W adipocytach leptyna zmniejsza ekspresję genów kodujących syntazę kwasów tłuszczowych (FAS i karboksylazę acetylo-CoA (ACC – główne enzymy szlaku biosyntezy kwasów tłuszczowych. Zwiększa z kolei ekspresję genu kodującego lipazę zależną od hormonów (HSL, co stymuluje hydrolizę triacylogliceroli w tkance tłuszczowej. Ponadto leptyna wzmaga utlenianie kwasów tłuszczowych w adipocytach, mięśniach szkieletowych oraz w mięśniu sercowym, wywołując wzrost ekspresji genów kodujących podstawowe dla tego procesu enzymy, palmitoilotransferazę karnitynową 1 (CPT1 i dehydrogenazę acylo-CoA o średniej długości łańcucha (MCAD. Wykazano również, że hormon ten zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę i poprawia tolerancję glukozy – pod wpływem leptyny wzrasta transport glukozy do komórek oraz intensywność glikolizy.Wiadomo, że leptyna bierze udział w długoterminowej regulacji pobierania pokarmu, jednak coraz więcej badań wskazuje, że ma ona również wpływ na przemiany substratów energetycznych w tkankach obwodowych. Leptyna może zatem kontrolować homeostaz�� energetyczną organizmu wywołując zmiany metabolizmu lipidów i węglowodanów, przede wszystkim w tkance tłuszczowej i w mięśniach.

  12. Ciało obce drzewa oskrzelowego jako przyczyna zaostrzenia astmy

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Ludmiła Bartoszewicz

    2009-09-01

    Full Text Available Astma jest najczęstszą przewlekłą chorobą układu oddechowego u dzieci. Częstość jej występowania w Polsce wśród populacji dziecięcej wynosi 8,6%. To choroba o podłożu zapalnym i każdy, nawet niespecyficzny bodziec prowokujący zmiany zapalne w układzie oddechowym, może przyczyniać się do jej zaostrzeń. Dzieci, zarówno z podejrzeniem astmy, jak i z już ustalonym rozpoznaniem, są częstymi pacjentami pediatry i lekarza rodzinnego. Postawiona diagnoza astmy nie zwalnia lekarza z czujności i indywidualnego rozważenia każdego przypadku. W artykule przedstawiono przypadek pacjenta z zaostrzeniem astmy, które wywołane było aspiracją ciała obcego do drzewa oskrzelowego. Początkowo wywiad w kierunku ciała obcego był negatywny. Pomimo intensywnego leczenia nie uzyskiwano zadowalającej odpowiedzi. Asymetria objawów osłuchowych nad płucami oraz obraz radiologiczny klatki piersiowej skłoniły do pogłębienia wywiadu oraz diagnostyki. Wykrycie ciała obcego i jego usunięcie pozwoliło na uzyskanie kontroli astmy i zapobiegło powikłaniom wynikającym z intensywnego leczenia dziecka. Nawrotowość przebiegu astmy i jej przewlekły charakter sprawiają, że lekarz kolejne zaostrzenia traktuje rutynowo, zwłaszcza jeśli mamy do czynienia z dobrą reakcją na leczenie. Z drugiej strony często negatywny wywiad oraz różnorodność i niespecyficzność objawów związanych z aspiracją ciała obcego prowadzą do błędnej diagnozy. Dodatkowo leczenie przeciwastmatyczne może powodować czasowe złagodzenie objawów związanych z aspiracją ciała obcego i sugerować astmę jako pierwotną przyczynę choroby. Nierozpoznanie ciała obcego prowadzi do poważnych i nieodwracalnych następstw, które są konsekwencją zarówno pozostawania ciała obcego w drogach oddechowych, jak i konieczności stosowania intensywnego leczenia, np. glikokortykosteroidów systemowych czy wielokrotnej antybiotykoterapii.

  13. Ciało obce drzewa oskrzelowego jako przyczyna zaostrzenia astmy

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Ludmiła Bartoszewicz

    2009-03-01

    Full Text Available Astma jest najczęstszą przewlekłą chorobą układu oddechowego u dzieci. Częstość jej występowania w Polsce wśród populacji dziecięcej wynosi 8,6%. To choroba o podłożu zapalnym i każdy, nawet niespecyficzny bodziec prowokujący zmiany zapalne w układzie oddechowym, może przyczyniać się do jej zaostrzeń. Dzieci, zarówno z podejrzeniem astmy, jak i z już ustalonym rozpoznaniem, są częstymi pacjentami pediatry i lekarza rodzinnego. Postawiona diagnoza astmy nie zwalnia lekarza z czujności i indywidualnego rozważenia każdego przypadku. W artykule przedstawiono przypadek pacjenta z zaostrzeniem astmy, które wywołane było aspiracją ciała obcego do drzewa oskrzelowego. Początkowo wywiad w kierunku ciała obcego był negatywny. Pomimo intensywnego leczenia nie uzyskiwano zadowalającej odpowiedzi. Asymetria objawów osłuchowych nad płucami oraz obraz radiologiczny klatki piersiowej skłoniły do pogłębienia wywiadu oraz diagnostyki. Wykrycie ciała obcego i jego usunięcie pozwoliło na uzyskanie kontroli astmy i zapobiegło powikłaniom wynikającym z intensywnego leczenia dziecka. Nawrotowość przebiegu astmy i jej przewlekły charakter sprawiają, że lekarz kolejne zaostrzenia traktuje rutynowo, zwłaszcza jeśli mamy do czynienia z dobrą reakcją na leczenie. Z drugiej strony często negatywny wywiad oraz różnorodność i niespecyficzność objawów związanych z aspiracją ciała obcego prowadzą do błędnej diagnozy. Dodatkowo leczenie przeciwastmatyczne może powodować czasowe złagodzenie objawów związanych z aspiracją ciała obcego i sugerować astmę jako pierwotną przyczynę choroby. Nierozpoznanie ciała obcego prowadzi do poważnych i nieodwracalnych następstw, które są konsekwencją zarówno pozostawania ciała obcego w drogach oddechowych, jak i konieczności stosowania intensywnego leczenia, np. glikokortykosteroidów systemowych czy wielokrotnej antybiotykoterapii.

  14. Opryszczkowe zapalenie mózgu przebiegające w postaci szybko narastającego zespołu otępiennego u chorej na reumatoidalne zapalenie stawów, leczonej infliksymabem

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Justyna Swarowska-Knap

    2011-06-01

    Full Text Available Przedstawiono przypadek 53-letniej chorej na reumatoidalnezapalenie stawów (RZS o ciężkim, opornym na standardoweleczenie przebiegu, leczonej wieloma lekami modyfikującymi przebiegchoroby (LMPCh oraz glikokortykosteroidami, u którejw trakcie leczenia antycytokinowego (infliksymabem wystąpiłyobjawy szybko narastającego zespołu otępiennego. Ze względu nacoraz powszechniejsze zastosowanie leków antycytokinowych nietylko w dziedzinie reumatologii, coraz częściej w literaturze światowejpojawiają się doniesienia o związanych z ich stosowaniemdziałaniach niepożądanych, w tym powikłaniach infekcyjnychi zaburzeniach ze strony ośrodkowego układu nerwowego. Zaburzenianeurologiczne obserwowano w trakcie leczenia wszystkimiinhibitorami czynnika martwicy nowotworów α (tumour necrosisfactor α – TNF-α. Wśród nich występowały: parestezje (65% chorych,zaburzenia widzenia związane z zapaleniem nerwu wzrokowego(40% chorych i splątanie (25% chorych. Ponadto, wgdanych literaturowych, u chorych na RZS leczonych immunosupresyjnieistnieje większe niż w populacji ogólnej ryzyko poważnychinfekcji oraz reaktywacji latentnych infekcji wirusowych,w tym infekcji wirusami z rodziny Herpesviridae i wirusem JC. Ze względu na możliwy związek szybko ujawniających się zaburzeńneurologicznych z leczeniem infliksymabem wysunięto u pacjentkipodejrzenie postępującej wieloogniskowej leukoencefalopatii(progressive multifocal leukoencephalopathy – PML, będącej wynikiemaktywacji utajonej infekcji wirusem JC. W wykonanym badaniuMRI mózgowia stwierdzono obecność hiperintensywnychzmian zlokalizowanych w istocie białej oraz szarej płatów czołowychi skroniowych, które nie dawały efektu masy (ryc. 1. Lokalizacjazmian w płatach skroniowych była typowa dla opryszczkowegozapalenia mózgu (herpes simplex encephalitis – HSE, aleobecnie wiadomo, że podobne zmiany mogą także występowaćw PML. Obie neuroinfekcje mogą przebiega

  15. CZYNNIKI CHŁODNICZE O NISKIM WSPÓŁCZYNNIKU GWP STOSOWANE W POWIETRZNYCH POMPACH CIEPŁA

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Piotr KOPEĆ

    Full Text Available W artykule przedstawiono obecny stan prawny dotyczący czynników chłodniczych stosowanych w pompach ciepła oraz urządzeniach chłodniczych i klimatyzacyjnych a także omówiono ich wpływ na środowisko. Obowiązujące regulacje prawne zawierają plan redukcji stosowania czynników chłodniczych wpływających na ocieplenie klimatu. Następnie dokonano analizy rynku pomp ciepła w Polsce w latach 2010-2015. Szczególną uwagę zwrócono na pompy ciepła pracujące w układzie powietrze-woda, które w 2015 roku odnotowały znaczny wzrost sprzedaży. Wzrost ten wynosił około 70% w stosunku do roku 2014. Ze względu na niski koszt inwestycyjny, bardzo duży udział w rynku posiadają powietrzne pompy ciepła przeznaczone do podgrzewania ciepłej wody użytkowej. W związku z regulacjami prawnymi, dobór odpowiedniego czynnika chłodniczego staje się trudnym zagadnieniem. Należy bowiem dobrać czynnik chłodniczy, który będzie zarówno bezpieczny dla środowiska oraz będzie posiadał bardzo dobre właściwości termodynamiczne. Przedstawiono właściwości idealnego czynnika chłodniczego oraz kryteria jakimi powinno się kierować przy doborze nowego. Dokonano również porównania proponowanych przez producentów alternatywnych czynników chłodniczych o niskim współczynniku GWP, które mogą być stosowane w powietrznych pompach ciepła. W tym celu założono idealny jednostopniowy sprężarkowy obieg chłodniczy dla pompy ciepła w którym przyjęto stałą temperaturę górnego źródła ciepła, przegrzania i dochłodzenie czynnika. Temperatura dolnego źródła ciepła była zmienienia w zakresie od -20C do +15C. Analizy proponowanych czynników dokonano pod względem zmiany współczynnika wydajności grzewczej COP w stosunku do obecnie stosowanych freonów.

  16. Ocena przydatności kryteriów Williamsa w rozpoznawaniu atopowego zapalenia skóry w praktyce lekarza pediatry

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Zbigniew Samochocki

    2009-09-01

    Full Text Available O trudnościach w rozpoznawaniu AZS u dzieci świadczy stosowanie wielu różnych metod diagnostycznych. Jedną z nich są kryteria zaproponowane przez Williamsa iwsp. Celem pracy było określenie przydatności kryteriów Williamsa iwsp. wrozpoznawaniu AZS u dzieci poprzez ocenę porównawczą z kryteriami Hanifina iRajki. Badaniami objęto 166 pacjentów Poradni Dermatologicznej (67 chłopców i 99 dziewczynek w wieku od 4 do 15 lat (średnio 10,3 roku, którzy niezależnie od zmian skórnych zgłaszali świąd skóry. Poddano ich badaniu klinicznemu i procedurom zawartym w kryteriach Hanifina i Rajki. Dokonano analizy statystycznej wyników. U 108 dzieci rozpoznano AZS, a u 58 – świerzb, łojotokowe zapalenie skóry, zapalenie skóry z podrażnienia, łuszczycę, trądzik młodzieńczy oraz pokrzywkę. U wszystkich chorych naAZS wykazano suchość skóry. Zajęcie typowych okolic podawane wwywiadzie, początek zmian skórnych <2. roku życia, czynne zmiany w przegubach i osobnicze obciążenie atopią obserwowano odpowiednio u 96,3% (104/108, 71,3% (77/108, 67,6% (73/108 i 64,3% (70/108 pacjentów. Wszystkie te cechy występowały statystycznie istotnie częściej (p<0,001 wporównaniu z grupą dzieci, u których nie rozpoznano wyprysku atopowego. Stosując kryteria Williamsa i wsp., u 3/108 chorych wykazano fałszywie ujemne wyniki, a u 2/58 – fałszywie dodatnie. Czułość i swoistość tej metody badawczej wynosiła odpowiednio 97,2% i 96,6%. Wnioski: 1. Kryteria diagnostyczne Williamsa i wsp. są bardzo pomocne w praktyce lekarza pediatry w rozpoznawaniu AZS u dzieci powyżej 3. roku życia. 2. Suchość skóry i potwierdzenie wwywiadzie obecności zmian wypryskowych o typowej lokalizacji są najbardziej przydatne w rozpoznawaniu AZS u dzieci. 3. W przypadkach wątpliwych rozszerzenie granicy wieku wystąpienia pierwszych zmian skórnych z 2 do 5 lat zwiększa wykrywalność choroby.

  17. Analiza poziomu zgodności ocen dwóch terapeutów manualnych (MT w diagnozie skręcenia miednicy na podstawie wybranych testów manualnych.

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Michał Cichosz

    2015-06-01

      Streszczenie Wstęp Skręcenie (torsja miednicy jest w fizjoterapii oraz medycynie manualnej często stawianym rozpoznaniem opartym głównie na podstawie badania fizykalnego oraz danych z wywiadu pacjenta. Coraz częściej łączy się je i opisuje wspólnie z dysfunkcją stawów krzyżowo- biodrowych (SIJD, której nie towarzyszy ból, jedynie zmiany w przestrzennym funkcjonowaniu kompleksu miedniczego. Cel pracy: Celem niniejszej pracy jest ocena poziomu zgodności ocen dwóch terapeutów manualnych (MT dla wybranych testów diagnostycznych stawów krzyżowo- biodrowych. Materiał badawczy: Badania przeprowadzono na 180 osobowej grupie studentów w wieku między 20 a 30 lat. Wyniki: Największą zgodność szacunków, określaną jako znaczną odnotowano jedynie w przypadku testu ASLR, przy wartości k= 0,62. Pozostałe testy charakteryzowały się niższymi wartościami zgodności. Wnioski: Większość analizowanych testów charakteryzuje się umiarkowana oraz niższą wartością zgodności wyników. Na poziom zgodności ocen ma wpływ typu budowy ciała badanego.   Summary Introduction: The twist (torsion of the pelvis is in physiotherapy and manual medicine based diagnosis is often posed mainly based on physical examination, and data the patient's history. More often they combine them and describes, together with dysfunction of the sacroiliac joints (SIJD, which is not accompanied by pain, only changes in the spatial functioning of pelvic complex. Aim: The  purpose  of  this  study  is  to  assess  the level  of  compliance  reviews  two manual  therapists (MT for  selected  diagnostic  tests  the  sacroiliac  joints. Research material: The research was conducted on 180 members of a group of students aged between 20 and 30 years. Results: The biggest compliance estimates, defined as significant was noted only in the ASLR test, with values of k = 0,62. Other tests were characterized by lower values of conformity. Conclusions: Most of

  18. Zachowania zdrowotne kobiet w okresie menopauzalnym = The health behavior of women during menopausal period

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Weber-Rajek

    2016-02-01

      Streszczenie   Wstęp Menopauza to naturalny etap życia każdej kobiety. Zmiany hormonalne zachodzące w organizmie w tym okresie powodują często wiele dolegliwości. Jedną z metod łagodzenia objawów menopauzy jest stosowanie hormonalnej terapii zastępczej, jak również przestrzeganie zachowań sprzyjających zdrowiu. Hormonalna terapia zastępcza łagodzi objawy menopauzy, ale także niesie za sobą pewne zagrożenia, które można minimalizować poprzez zachowania prozdrowotne. Cel badań  Celem badań była ocena zachowań zdrowotnych kobiet w okresie około menopauzalnym. Materiał i Metody W niniejszej pracy przebadano 50 kobiet w przedziale wiekowym 45-63 lata (średnia wieku 52,8 lat, które podzielono na 3 grupy w zależności od występowania objawów menopauzalnych i stosowania hormonalnej terapii zastępczej. Wyniki W badanej grupie kobiet w okresie menopauzalnym wykazano przeciętny poziom zachowań zdrowotnych. W całej badanej grupie najwyższe wyniki uzyskano w kategorii „zachowania profilaktyczne”, najniższe w kategoriach „prawidłowe nawyki żywieniowe” i „praktyki zdrowotne”. Porównując wyniki między grupami nie wykazano różnic istotnych statystycznie.   Summary   Introduction Menopause is a natural stage of life of every woman. The hormonal changes that occur the body often cause a lot of discomfort. One method of alleviating the symptoms of menopause is hormone replacement therapy, as well as the observance of behavior conducive to health. Hormone replacement therapy eases the symptoms of menopause, but also entails certain risks, which can be minimized by health behaviors. The aim of the study The aim of this reaserch was to present health behaviours of women in perimenopausal age. Material and Methods In this reaserch, 50 women in the age range 45-63 years old (average age 52,8 were examined and divided into 3 groups according to their menopausal symptoms and the use of hormonal replacement therapy. Results In

  19. Technical Features of the Architecture of an Electronic Trilingual Dictionary

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Grygorii Chetverikov

    2016-12-01

    projektowania Model-View-ViewModel. Dzięki wykorzystaniu tego szablonu interfejs użytkowania jest oddzielony od logiki programu, co pozwala wprowadzać niezależne zmiany poszczególnych części oprogramowania. Sporządzone oprogramowanie pozwala na redagowanie, uzupełnienie i tym samym tworzenie nowych tematycznych słowników przekładowych. Zaletą systemu jest równorzędność języków. Autorzy nakreślili zarówno sposoby wykorzystania samego słownika, jak i metody jego budowania.

  20. Частеречная транспозиция как пример грамматики в словаре (на примере словенского языка

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Андрея [Andreja] Желе [Žele

    2017-12-01

    Full Text Available Conversion as an example of grammar in a dictionary (as exemplified by Slovene Conversion in Slovene and other Slavic languages is not merely a marginal phenomenon. It spreads mainly with the borrowing of new lexicon. In so far as the borrowed lexicon remains indeclinable even after it has been borrowed, it preserves or extends the syntactic possibilities and therefore the conversion possibilities in the recipient language as well. As a new lexicalization, conversion depends on the possibilities of a shift from one syntactic role to another – and in this regard, it can be complete or incomplete/partial. Examples of complete conversion are bomba film ‘a bomb movie’ ( lexicalization > conversion. What conversion, univerbation, and homonymy have in common in the case of existing vocabulary and its use, is the economy of language in the sense that a particular expression is semantically utilized to its maximum. The expression – syntax – meaning relationship within a given lexeme, along with conversion as a grammatical occurrence, can be presented most thoroughly in a dictionary.   Konwersja jako przykład gramatyki w słowniku (na przykładzie języka słoweńskiego Konwersja w słoweńskim i innych językach słowiańskich nie jest zjawiskiem marginalnym; spotyka się ją coraz częściej, przede wszystkim za sprawą zapożyczania nowej leksyki. Kiedy leksyka ta pozostaje nieodmienna zarówno w języku oryginalnym, jak i docelowym, przyczynia się do zachowania i rozszerzenia możliwości składniowych, a zatem także możliwości konwersji w języku dokonującym zapożyczenia. Jako leksykalizacja konwersja jest zależna od potencjału zmiany jednej roli syntaktycznej w inną – i z tego punktu widzenia może być pełna lub niepełna/częściowa. Przykładami pełnej konwersji są: bomba film ‘bombowy film’ ( leksykalizacja > konwersja. Konwersję, uniwerbizację i homonimię w odniesieniu do zastanego słownictwa łączy to,

  1. Zasady żywienia dzieci w drugim i trzecim roku życia

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Adam J. Sybilski

    2010-11-01

    Full Text Available W artykule przedstawiono aktualny stan wiedzy na temat zasad żywienia dzieci w 2. i 3. roku życia. W okresie poniemowlęcym zapotrzebowanie energetyczne dziecka zmniejsza się do ok. 90 kcal/kg mc./dobę. Zmianie ulega również tempo jego wzrostu. Połowa energii wydatkowana jest na potrzeby aktywności fizycznej, więc potrzeby żywieniowe dziecka są od nich uzależnione. Rozkład podaży energii pozabiałkowej powinien wynosić 60-65% z węglowodanów i 35-40% z tłuszczu. Należy zadbać o stopniowe wzbogacanie diety o kwasy tłuszczowe (NNKT, zawarte w olejach roślinnych, tłustych rybach morskich, orzechach oraz zielonych warzywach. Do 2. roku życia zalecana jest dieta bogata w tłuszcze, głównie pochodzące z masła, następnie należy stopniowo ograniczać tłuszcze zwierzęce, aby uniknąć otyłości. Dziecku nie należy podawać tłustych mięs oraz surowych jaj, gdyż zawierają one awidynę. Do 3. roku życia korzystniejsze jest podawanie mieszanek mlecznych typu „junior” niż pełnego mleka krowiego. Rekomendowane produkty zbożowe zawierające węglowodany to przede wszystkim pieczywo razowe oraz grube kasze. Zapotrzebowanie na płyny u małego dziecka wynosi ok. 950 ml/dobę. Najlepsze do picia są woda, niesłodzone herbatki ziołowe i naturalne soki owocowe. Ważna jest też forma, czyli w jaki sposób przyjmowane są pokarmy. Należy kształtować w dziecku dobre nawyki i przyzwyczajenia związane z jedzeniem, kierując się zasadą 4U: urozmaicenie, umiar, unikanie i uregulowanie. Obecnie można zauważyć poprawę w stanie odżywienia polskich dzieci, choć nadal sposób ich żywienia bywa niezadowalający. Do najczęstszych błędów zalicza się nadmierne używanie soli, mało urozmaiconą dietę, brak czasu i zniecierpliwienie w czasie posiłków, nerwową atmosferę w czasie posiłków oraz nadmierne rozdrabnianie produktów.

  2. Renovation and Modernization of Residential Structures in Gliwice Based on Survey of the Environment Built from the Years 1848-2014 / Renowacja I Modernizacja Struktury Mieszkaniowej W Gliwicach Na Podstawie Badań Ankietowych Środowiska Zbudowanego Z Lat 1848-2014

    Science.gov (United States)

    Cibis, Jerzy; Serdyńska, Joanna

    2015-03-01

    The subject of the survey carried out in 2013-2014 are changes in Gliwice residential substance in relation to the two fundamental issues:how proceeded transformation of the existing housing stock, which changes has it undergone during operation. The range of changes within the housing illustrates all the positive and negative solutions characteristic for each of the periods. In the selection of research technique decision was made to form the survey. The quantitative data collected during the survey are the basis for building applications and also from grouped and developed characteristics for the surveyed collections. The test results help to identify regularities concerning the scope of the changes made in each period and - indirectly - give evidence to evaluate the built environment in terms of meeting the expectations and needs of the residents. Analysis of the assumptions also draws attention to the life cycles of the apartment, as the original part undergoing transformation during the adaptation, modernization and reconstruction of housing environment to changing needs during operational requirements. The scope of the changes introduced by them within the housing allows to evaluate the accuracy of functional and spatial, technical and technological solutions characteristic of the period in which they developed. Przedmiotem badania przeprowadzonego w latach 2013-2014 są zmiany zachodzące w substancji mieszkaniowej Gliwic w odniesieniu do dwu zasadniczych kwestii: jak przebiegała transformacja istniejących zasobów mieszkaniowych, jakim zmianom została ona poddana w czasie eksploatacji. Zakres zmian w obrębie mieszkania ilustruje wszelkie pozytywne i negatywne rozwiązania charakterystyczne dla każdego z badanych okresów. W doborze techniki badawczej zdecydowano się na formę badania ankietowego. Dane ilościowe zebrane podczas badań ankietowych są podstawą do budowania wniosków i tez z pogrupowanych i opracowanych cech charakterystycznych dla

  3. Northeast China as a Contact Zone in Polish and Serbian Travelogues, 1900-1939

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Tomasz Ewertowski

    2017-11-01

    Full Text Available Northeast China as a Contact Zone in Polish and Serbian Travelogues, 1900-1939 Historically, Northeast China (Manchuria was a border zone between China and nomadic peoples, as well as between Russian and Qing empires since the 17th century. In the second half of the 19th century and in the first half of the 20th century, a number of factors (penetration by foreign powers, collapse of the Qing Empire, revolution in Russia, Japanese expansion and demographic changes transformed this area into “a contact zone” in the sense given by Mary Louise Pratt. The main focus of the article is the way in which this contact zone was described by Polish and Serbian travellers. Their can provide a special outlook, because Poland and Serbia did not participate extensively in the colonial penetration into China, however, Serbs and Poles travelled there, often representing Russian institutions. Therefore they were observing China as agents of imperial force, but they did not identify themselves fully with it. Our analysis of the image of Northeast China as a contact zone will be divided into three broad sections: 1 political and military expansion, 2 economic and demographic relations, 3 transcultural phenomena of everyday life.   Chiny Północno-Wschodnie jako strefa kontaktu w polskich i serbskich relacjach podróżniczych w latach 1900-1939 Północno-wschodnie Chiny (Mandżuria są historyczną granicą między Chinami a ludami wędrownymi, od siedemnastego wieku również między Rosją a imperium dynastii Qing. W drugiej połowie dziewiętnastego wieku, a zwłaszcza w pierwszej połowie dwudziestego szereg czynników (penetracja przez obce mocarstwa, upadek dynastii Qing, rewolucja w Rosji, ekspansja japońska i zmiany demograficzne uczyniły z tego obszaru „strefę kontaktu” w rozumieniu Mary Louise Pratt. Głównym tematem artykułu jest sposób opisu strefy kontaktu przez polskich i serbskich podróżników. Ich dzieła dają bowiem szczeg

  4. Możliwości leczenia kamicy moczowodowej u dzieci

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Ewa Straż-Żebrowska

    2010-09-01

    Full Text Available Kamicą układu moczowego nazywamy schorzenie, w którym wytwarzane są złogi w obrębie nerek lub dróg moczowych. Obecnie obserwuje się wzrost częstości występowania kamicy. Szacuje się, iż częstość występowania kamicy układu moczowego wynosi 0,5-5% w grupie dorosłych i 0,1-5% u dzieci. Istotnym problemem jest wykrywanie złogów u małych dzieci, również u niemowląt. Biorąc pod uwagę coraz częstsze wykrywanie kamicy układu moczowego, jej nawrotowość i powikłania, ważne jest wypracowanie schematów leczniczych skutecznych i jednocześnie bezpiecznych, nawet przy konieczności ich kilkukrotnego powtarzania. Postępowanie zachowawcze jest skuteczne w 80%, w przypadkach złogów o wielkości do 4 mm. Powszechnie stosowane do lat 80. XX wieku leczenie operacyjne związane z nacięciem miąższu nerki obecnie w większości przypadków zastępowane jest metodami mniej inwazyjnymi, takimi jak ESWL, PCNL, URSL, a wskazania do leczenia chirurgicznego kamicy zostały znacznie ograniczone. W niniejszej pracy przedstawiono przypadek pacjentki z kamicą układu moczowego leczonej kilkakrotnie metodą ESWL bez efektu, a następnie z uwagi na obecność złogów w moczowodzie za pomocą URSL. Jednym z powikłań po zabiegu ESWL może być „droga kamieni”. Po wykonaniu zabiegu ESWL pacjent wymaga monitorowania poprzez wykonywanie badań USG, co pozwala na szybkie uwidocznienie powikłania w postaci „drogi kamieni” i wdrożenie dodatkowego postępowania ułatwiającego wydalenie złogów. „Droga kamieni” może spowodować utrudnienie odpływu moczu, co może być przyczyną dolegliwości bólowych oraz różnego stopnia poszerzeń moczowodów i układów kielichowo-miedniczkowych. Często wymaga interwencji zabiegowej w trybie pilnym. W ciągu ostatnich dwudziestu lat nastą- piły w Polsce znaczne zmiany w sposobach leczenia kamicy moczowodowej. Rutynowo stosuje się URSL i ESWL, do rzadkości natomiast należy zak

  5. Zmiany w składzie chemicznym źdźbąa zbóz w fazie kłoszenia przy różnym poziomie nawożenia mineralnego [Changes in the chemical composition of corn culms and their ear-forming stage depending on mineral fertilization

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Maria Przeszlakowska

    2015-06-01

    Full Text Available A study was curried out on the influence of mineral fertilization on the chemical composition of the cell walls of culms of wheat, barley, rye, and oats at the ear-forming stage. The content of reducing sugars, protein, pectin substances, hemicellulose, lignin, ash, and α-cellulose has been determined as well as the distribution of some of the micro- and macroelements in the lower and the upper parts of culm.

  6. Assessment of Impact of the Rheological Parameters Change on Sensitivity of the Asphalt Strain Based on the Test Results / Ocena Wpływu Zmiany Parametrów Reologicznych Na Wrażliwość Deformacji Mieszanek Mineralno - Asfaltowych Na Podstawie Wyników Badań

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Kurpiel Artur

    2015-03-01

    Full Text Available Badanie pełzania pod obciążeniem statycznym jest obecnie najbardziej efektywnym badaniem pozwalającym na określenie reologicznych parametrów mieszanek mineralno - asfaltowych na podstawie krzywej pełzania. Stosowane obciążenia mają poziom nieniszczący i pozwalają na obserwację przebiegu odkształceń w czasie również po odciążeniu. Badanie może być realizowane przy ściskaniu, ścinaniu, rozciąganiu i zginaniu, a także w zakresie trójosiowym, w zależności od stosowanego aparatu realizującego zadany schemat naprężeń [1, 2, 3, 4, 5, 6].

  7. The Research into the Quality of Rock Surfaces Obtained by Abrasive Water Jet Cutting

    Science.gov (United States)

    Młynarczuk, Mariusz; Skiba, Marta; Sitek, Libor; Hlaváček, Petr; Kožušníková, Alena

    2014-12-01

    In recent years, water jet cutting technology has been being used more and more often, in various domains of human activity. Its numerous applications include cutting different materials - among them, rock materials. The present paper discusses the results of the research that aimed at determining - in a quantitative manner - the way in which the water jet cutting parameters (such as the traverse speed of the head, and the distance between the high-pressure inlet of the water jet and the cut material) influence the quality of the processed surface. Additionally, the impact of these parameters on the surface of various materials was investigated. The materials used were three granites differing with respect to the size of grains. In the course of the research, the standard parameters defined by the ISO norms were analyzed. It was also proposed that variograms be used to analyze the quality of the cut surface. Technologia cięcia strumieniem wodnym staje się w ostatnich latach coraz intensywniej wykorzystywana w różnych dziedzinach działalności człowieka. Jest ona wykorzystywana do obróbki różnorodnych materiałów, również materiałów skalnych. W ramach badań analizowano trzy granity różniące się m.in. wielkościami ziarn, które były przecinane przy różnych prędkościach przesuwu głowicy z wlotem strumienia wodnego. Analizowano standardowe parametry zdefiniowane w normach ISO jak również zaproponowano wykorzystanie wariogramów do analizy jakości wyciętej powierzchni. W pracy opisano w sposób ilościowy zmiany jakości powierzchni skał ciętych strumieniem wodnym ze ścierniwem w zależności od prędkości przesuwu głowicy, jak również w zależności od odległości przecinanego fragmentu powierzchni od wlotu strumienia wodnego do materiału. Wyniki uzyskane w pomiarach wskazują też na wpływ wielkości uziarnienia skały na jakość otrzymanej powierzchni. Jest to szczególnie widoczne dla najmniej optymalnych parametrów ci

  8. Physical activity level and health-related quality of life (HRQOL in amateur tennis players. Comprehensive evaluation of factors and components of subjective self-assessment of health

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Janusz Kocjan

    2015-06-01

    STRESZCZENIE Wstęp: Rekreacja ruchowa jest formą aktywnego spędzania wolnego czasu. Szybki rozwój nauki i techniki, który dokonał się na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat, oraz następujące w wyniku tego zmiany warunków i sposobów życia ludzi spowodowały, iż coraz więcej osób decyduje się na sedenteryjny tryb wypoczynku. Systematyczna aktywność fizyczna, uważana jest nie tylko jako jeden z kluczowych czynników profilaktyki zdrowia, lecz pozwala również na prawidłowe funkcjonowanie organizmu w wymiarze fizycznym oraz psychicznym. Cel pracy: Celem pracy była ocena poziomu aktywności fizycznej osób amatorsko uprawiających tenis ziemny oraz określenie poziomu ich jakości życia w porównaniu do osób nie prowadzących aktywności sportowej. Zbadano także czy poziom aktywności fizycznej, wiek oraz wartość wskaźnika BMI wpływają na poszczególne wymiary i komponenty zdrowia w obu grupach. Materiał i metody: Badaniem objęto 81 mężczyzn w wieku 18-62 lat (M=46,24; SD=10,43 – uczestników amatorskich turniejów tenisowych. Grupę kontrolną stanowiło 108 mężczyzn w wieku 23-57 lat (M=39,76; SD=7,98, nie prowadzących żadnej aktywności fizycznej oraz nie leczących się na żadną chorobę somatyczną. W badaniu wykorzystano techniki socjometryczne uzupełnione o autorską metryczkę. Poziom aktywności sportowej określono za pomocą kwestionariusza HPA (Habitual Physical Activity natomiast samoocenę zdrowia za pomocą kwestionariusza SF-36 (Short Form Health Survey. Wyniki: Odnotowano istotnie statystycznie wyższą samoocenę samoocenę zdrowia w grupie badanej – w porównaniu z grupą kontrolną. Zaobserwowano dodatnią korelacje między wskaźnikiem sportu i ogólnym wskaźnikiem HPA a czynnikami i komponentami zdrowia wśród mężczyzn uprawiających sport. W odniesieniu do grupy kontrolnej, odnotowano negatywną zależność między wysiłkiem fizycznym w pracy a psychicznym komponentem zdrowia i tworz

  9. Od Redakcji

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Redakcja Czasopisma "Muzealnictwo"

    2018-02-01

    Full Text Available Rocznik „Muzealnictwo”, wypełniając swoje powinności wobec polskich środowisk muzealnych, już 66 lat opisuje dokonujące się w polskim muzealnictwie przekształcenia, analizuje losy instytucji i ludzi oraz muzealnych kolekcji, śledzi zmiany rozwiązań prawnych – niemierzoną w swym zróżnicowaniu rzeczywistość muzealnego uniwersum. Rok 2018 w dziele wypełniania tych powinności ma miejsce szczególne. Jest to bowiem rok refleksji, które przynosi ze sobą jubileusz 100-lecia odzyskania niepodległego bytu przez państwo polskie; refleksji nad państwem, społeczeństwem, prawem i obyczajem, nad postawami ludzi, ich wyborami, szacowanymi również w perspektywie służby publicznej, wedle kryteriów i wartości cementujących wspólnotę, ale pozwalających również Jednostce na odnalezienie się we Wspólnocie. Jest w tej refleksji miejsce na najbliższe nam muzea w całym zróżnicowaniu ich ustawowej działalności, jest miejsce na lepsze odczytywanie potrzeb publiczności, która coraz liczniej do muzeów przychodzi, dowodząc potrzeby ich istnienia jako instytucji długiego trwania, instytucji podtrzymywania wartości w świecie zmieniającym się tak dynamicznie, jak bodaj nigdy dotąd. W tegorocznym numerze „Muzealnictwa” – poza stałymi i szanującymi Państwa przyzwyczajenia działami, poświęconymi m.in. dziejom kolekcji, legislacji, działalności edukacyjnej czy też digitalizacji – tradycyjnie odnajdą Państwo temat główny. Jest nim Awangarda, postrzegana jako sposób myślenia o zbiorowości i o Sztuce, o powinnościach Sztuki wobec zbiorowości, z ambicjami – niejednokrotnie złudnymi – czynienia świata lepszym. Nieprzypadkowo temat Awangardy otwiera numer „Muzealnictwa” ukazujący się w roku tak istotnym dla naszej zbiorowej Pamięci. Niepodległość jako idea i niepodległość jako codzienność Drugiej Rzeczypospolitej przyniosła ze sobą procesy modernizacyjne, do których odwo

  10. Porównanie wpływu stosowania kompleksu lipidowego PCSO-524™ z Perna canaliculus oraz oleju z ryb na intensywność bólu odczuwanego przez pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych i/lub biodrowych

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Marek Zawadzki

    2011-08-01

    Full Text Available Cel: Porównanie wpływu zażywania opatentowanego, stabilizowanego CO2 oleju z nowozelandzkich małży zielonych Perna canaliculus(PCSO-524™ oraz oleju z ryb [zawierającego standaryzowanąmieszaninę kwasu eikozapentaenowego (eicosapentaenoicacid – EPA – 18%, i kwasu dokozaheksaenowego (docosahexaenoicacid – DHA – 12%] na łagodzenie bólu, zmiany w wyznacznikachjakości życia i bezpieczeństwo u pacjentów z chorobą zwyrodnieniowąstawów kolanowych i/lub biodrowych.Materiały i metody: U 50 pacjentów w wieku powyżej 50 lat, którzypodpisali świadomą zgodę na udział w powyższym badaniu, leczonychw Poradni Reumatologicznej Akademickiego Szpitala Klinicznegowe Wrocławiu, stosowano kapsułki Lyprinol® zawierającePCSO-524™ lub kapsułki z olejem z ryb. Badanie przeprowadzonometodą podwójnie ślepej próby. U wszystkich uczestników badaniarozpoznano chorobę zwyrodnieniową dużych stawów obwodowych.Charakterystykę grup przedstawiono w tabelach I i II.Tuż przed rozpoczęciem badania oraz w 4., 8. i 12. tygodniu jegotrwania od pacjentów zbierano informacje dotyczące intensywnościodczuwanego bólu za pomocą wizualnej skali analogowej(VAS; oceny stanu zdrowia z zastosowaniem kwestionariuszaoceny stanu zdrowia; ogólnego stanu zdrowia i subiektywnej ocenyprzebiegu choroby. Aby określić bezpieczeństwo stosowania suplementów, przed rozpoczęciem badania i po jego zakończeniuprzeprowadzono analizę parametrów morfologii krwi, OB, poziomuAlAT oraz badania moczu.Wyniki: U pacjentów, którym podawano PCSO-524™, zaobserwowanoistotne obniżenie intensywności odczuwanego bólu związanegoz chorobą zwyrodnieniową stawów oraz ogólną poprawęjakości życia (tab. III–V, ryc. 1 i 2. U chorych z tej grupy nie wystąpiłyżadne działania niepożądane. W grupie pacjentów leczonycholejem z ryb zaobserwowano statystycznie istotną mniejszą poprawę(p < 0,05. Dodatkowo u niektórych z nich wystąpiły objawyniepo

  11. Роль картотеки «портретів слів» в укладанні словників нового покоління

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Євгенія [IEvheniia] Анатоліївна [Anatoliïvna] Карпіловська [Karpilovs'ka

    2017-12-01

    występowania danego wyrazu w korpusie i bazach tekstów, zwłaszcza w internecie. Informacje te dają możliwość przeprowadzania porównań z tekstami pod kątem występowania nowych słów, wariantów ich pisowni, rozwoju ich semantyki, przebiegu ich konkurencji z innymi sposobami opisu tych samych realiów, procesów czy cech. Kartoteka tego rodzaju, w zestawieniu z korpusem i tekstami, sygnalizuje konieczność uzupełnienia korpusu o pewne rodzaje tekstów, a także potrzebę zmiany oznaczeń umieszczonych w korpusie tekstów – a tym samym pozwala na przygotowanie zweryfikowanego materiału wyjściowego do tworzenia słowników nowego pokolenia.

  12. Obraz kliniczny mielopatii szyjnej

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Andrzej Klimek

    2010-03-01

    Full Text Available Mielopatia szyjna zaliczana jest do chorób cywilizacyjnych związanych z wiekiem. Choć jej objawy były znane od dawna, dopiero wprowadzenie badań neuroradiologicznych pozwoliło na potwierdzenie tego schorzenia. Od roku 1928, kiedy to Stookey ogłosił teorię wyjaśniającą powstanie mielopatii szyjnej, następni badacze proponowali własne lub modyfikowali dotychczasowe hipotezy. Obecnie uważa się, że mielopatia szyjna jest wynikiem: 1 bezpośredniego ucisku kości, wyrośli lub zwapnianych tkanek na rdzeń; 2 zmian niedokrwiennych spowodowanych przez ucisk na naczynia zaopatrujące rdzeń; 3 powtarzających się urazów w czasie ruchu prostowania lub zginania szyi. Uważa się, iż do rozwoju mielopatii szyjnej dochodzi, kiedy następuje zwężenie kanału kręgowego o 30%. Rdzeń zostaje wówczas spłaszczony w wymiarze przednio-tylnym. Nieliczne badania anatomopatologiczne prowadzone w tych przypadkach wykazały, że na wysokości uszkodzenia następuje glikoza i demielinizacja rdzenia. Kolumny boczne rdzenia kręgowego są bardziej podatne na ucisk niż przednie czy tylne. Zmiany zwyrodnieniowe o charakterze osteofitów stwierdza się u 90% populacji po 60. roku życia. Początkowymi objawami są bóle głowy i karku, następnie bóle promieniują do barków i ramion, kończyny górne stają się słabsze, chory odczuwa parestezje, głównie w dłoniach. Po pewnym czasie mniej sprawne stają się także kończyny dolne i chory odczuwa je jako sztywne. Chód staje się powolny i niezgrabny. Występują zaburzenia w utrzymaniu moczu. W przebiegu choroby są obserwowane zaniki mięśni, głównie rąk. Stwierdza się upośledzenie czucia głębokiego i wibracji. Charakterystyczne jest wygórowanie odruchów głębokich. Spotykany jest nawet klonus rzepki, a także objaw Lhermitte’a. W diagnostyce różnicowej należy brać pod uwagę szereg chorób, ale decydujące znaczenie mają wyniki badań neuroradiologicznych. Trzeba pami

  13. Koncepcja rozwoju Wojewódzkiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Drzonkowie „Farma Zdrowia” = The Concept of Development of Voivodeship Sport and Recreation Centre in Drzonkow “Health Farm”

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Mirosław Mrozkowiak

    2015-08-01

      Słowa kluczowe: sport, rekreacja.   Streszczenie Ośrodek w Drzonkowie zawsze przyciągał mieszkańców nie tylko Regionu Lubuskiego. Z jego bazy treningowej korzystają sportowcy polscy i zagraniczni. Niestety z biegiem lat wskutek stopniowej dekapitalizacji obiektów i licznych zmian organizacyjnych, funkcjonalność Wojewódzkiego Ośrodka Sportu i Rekreacji przestała odpowiadać współczesnym standardom. Struktura organizacyjna i niewydolne zarządzanie nie zahamowały tego procesu.      Ośrodek musi być wielofunkcyjny i powszechnie dostępny. Powinien spełniać oczekiwania mieszkańców nie tylko regionu. Opracowanie szczegółowych założeń modernizacji WOSiR, w zakresie przyszłych funkcji i procesu inwestycyjnego będzie pierwszym krokiem w kierunku naprawy i rozwoju. Krok drugi, to inwestycje własne i wdrożenie partnerstwa społeczno - prywatnego, które pozwoli na szybkie i oszczędne sfinalizowanie zamierzeń.      Wizja rozwoju ośrodka jest możliwa do realizowania dzięki dotychczas dokonanym przedsięwzięciom, których zrealizowanie było możliwe przy wsparciu finansowemu organu założycielskiego, środkom pozyskanym z funduszy pomocowych, sponsorów i działań własnych. Dyrekcja dobrze zaplanowała i wykorzystała środki pomocowe przekazane na modernizację bazy hotelowej i sportowej, jednak zmiany muszą być radykalne.   Keywords: sport, recreation.   Abstract The Voivodeship Sport and Recreation Centre (Wojewódzki Ośrodek Sportu i Rekreacji, WOSiR in Drzonkow has always attracted inhabitant of both Lubusz Voivodeship and other regions of the country. Its sports facilities are used by Polish and foreign sportsmen. Unfortunately, in the course of time, as a result of gradual decapitalization of sports centres and numerous organizational transitions, functions of the Voivodeship Sport and Recreation Centre stopped meeting contemporary standards. Organizational structure and inefficient management did not prevent

  14. Pozycja wybranych atypowych leków przeciwpsychotycznych w terapii choroby afektywnej dwubiegunowej – obecny stan wiedzy

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Łukasz Święcicki

    2017-03-01

    Full Text Available Wprowadzony ze względów czysto akademickich podział na leki przeciwdepresyjne, przeciwpsychotyczne i normotymiczne jest mylący. W praktyce klinicznej z pewnością nie każdy rodzaj depresji należy leczyć lekami określanymi jako przeciwdepresyjne, a działanie leków przeciwpsychotycznych z pewnością nie ogranicza się do leczenia tzw. psychoz (rozumianych jako choroby psychiczne, którym towarzyszą objawy wytwórcze. Bardzo dobrym przykładem jest tutaj terapia choroby afektywnej dwubiegunowej. W chorobie afektywnej dwubiegunowej typu pierwszego często w ogóle odradza się stosowanie leków przeciwdepresyjnych (także w okresach depresji, z kolei w chorobie afektywnej dwubiegunowej typu drugiego przydatność leków przeciwdepresyjnych ocenia się najczęściej jako „ograniczoną”. Z jednej strony występuje tu ryzyko zmiany fazy depresyjnej na hipomaniakalną, z drugiej często spotkać się można z lekoopornością. W tej sytuacji warto zadać pytanie o pozycję atypowych leków przeciwpsychotycznych w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej. W artykule przedstawiono aktualne wyniki badań dotyczących stosowania olanzapiny, kwetiapiny i amisulprydu w terapii depresji i manii w przebiegu tej choroby. Wspomniano również o roli leków z omawianej grupy w terapii zapobiegawczej (normotymicznej. Wyniki wielu poprawnych metodologicznie badań, przeprowadzonych z wykorzystaniem metody podwójnie ślepej próby oraz grupy kontrolnej placebo, wskazują na skuteczność olanzapiny w leczeniu zarówno depresji, jak i manii w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej. Można także wykorzystać olanzapinę, choć raczej w kuracjach skojarzonych, jako lek normotymiczny. Podstawowym problemem związanym ze stosowaniem tego leku jest częste występowanie zespołu metabolicznego. W przypadku kwetiapiny również istnieją dane dotyczące możliwości jej użycia w terapii depresji i manii. Autorzy badań nad kwetiapin

  15. Pielęgnacja i usprawnianie osób z paraplegią i tetraplegią = Care and improvement of people with paraplegią and tetraplegią

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Katarzyna Pietkun

    2016-08-01

    4 Kujawska Szkoła Wyższa we Włocławku   Abstrakt   Urazy kręgosłupa i rdzenia kręgowego stanowią problem leczniczy z uwagi na występujące po najczęściej wypadku poważne zaburzenia funkcji całego organizmu. Według danych statystycznych zjawisko występowania urazów kręgosłupa i rdzenia kręgowego częściej dotyczy mężczyzn niż kobiet oraz osób młodych między 16 a 30 rokiem życia. Analizując dane ponad połowa urazów powstaje podczas wypadków komunikacyjnych, następnie upadków z wysokości, urazów sportowych ale również jest wynikiem nieleczonej osteoporozy bądź nowotworów. Uraz najczęściej obejmuje odcinek szyjny rdzenia oraz rdzenia na pograniczu piersiowo-lędźwiowym. Późne następstwa urazów rdzenia kręgowego można przedstawić również jako zmiany w obrębie jakości życia. Na szeroko rozumianą jakość życia składają się: warunki mieszkaniowe, stan cywilny i rodzinny, sytuacja finansowa, kształcenie, zarobkowanie, uprawianie sportu i podejmowanie innych form rekreacji. Celem pracy jest przedstawienie jakości życia pacjenta po urazie kręgosłupa jak również elementów profilaktyki i rehabilitacji, możliwości powrotu pacjentów do aktywności życiowej sprzed urazu, jaki jest czas powrotu, jak na jakość życia wpływa wiedza o chorobie.   Słowa kluczowe: uraz kręgosłupa, powikłania, pielęgnacja chorego, rehabilitacja.   Summary   Injuries to the spinal column and spinal cord are a medical problem due to the most frequently occurring case of severe disorders of the body. According to statistics the phenomenon of spinal injuries and spinal cord injury affects more men than women, and young people between 16 and 30 years old. Analyzing data on more than half of the injuries produced during traffic accidents, followed by falls from a height, sports injuries but also is the result of untreated osteoporosis or cancer. The injury usually involves the cervical core and the core on the border of the

  16. Przyczynek do postrzegania struktury współczesnego systemu rachunkowości

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Irena Sobańska

    2018-03-01

    Full Text Available Głównym celem artykułu jest objaśnienie procesu ewoluowania elementów systemu rachunkowości organizacji gospodarczej pod wpływem zmian zachodzących w różnicach informacji oczekiwanych przez odbiorców wewnętrznych i zewnętrznych. Dla zrealizowania tego celu przedstawiono zamęt regu- lacyjny w obszarze rachunkowości i jego skutki dla rozwoju systemów rachunkowości w praktyce w Polsce oraz przeanalizowano zmiany w potrzebach informacyjnych interesariuszy w kontekście wprowadzanych zmian w sprawozdaniach finansowych, zintegrowanych raportach biznesowych i zmian w stosowanych metodach rachunkowości zarządczej w organizacjach społecznie odpowiedzialnych. Następnie przedsta- wiona została autorska propozycja nowej struktury systemu rachunkowości odpowiadająca jego współczesnej funkcjonalności w warunkach obecnego poziomu rozwoju globalizacji, zmierzającego w kierun- ku zrównoważonej gospodarki oraz szereg wniosków ogólnych wynikających z przedstawionych rozwa- żań. W propozycji nowej struktury przyjęto, że system rachunkowości organizacji społecznie odpowie- dzialnej powinien być zbudowany z podsystemu rachunkowości biznesowej, emitującego zintegrowany raport biznesowy (sprawozdanie finansowe + raporty niefinansowe i wewnętrzne raporty dla zarządu oraz podsystemu rachunkowości podatkowej, emitującego informacje dla agend podatkowych. W opra- cowaniu artykułu zastosowano analizę treści i opinii autorów wybranych publikacji, metodę analizy dokumentów oraz wiedzę uzyskaną metodą obserwacji bezpośredniej i wyniki badań empirycznych innych autorów. The main goal of the article is to explain the process of evolution of the organization's accounting system elements as a result of changes taking place in information expected by internal and external users. To achieve this goal, regulatory uncertainties in the area of accounting and their consequences for the devel- opment of accounting systems in

  17. Macierzyństwo nastoletnich kobiet w aspekcie społecznym, psychologicznym i prawnym = Childbearing among teenage women as seen from the social, psychological and legal points of view

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Agnieszka Bałanda-Bałdyga

    2016-06-01

    3/ Powiatowe Centrum Medyczne Sp. z.o.o., 05-600 Grójec ul. Piotra Skargi 10     dr n. o zdrowiu Agnieszka Bałanda-Bałdyga, dr hab. n. med. Celina Łepecka-Klusek, dr n. med. Anna B. Pilewska-Kozak, mgr Agnieszka K.Pawłowska-Muc, dr n. med. Grażyna Stadnicka   Streszczenie Pomimo obserwowanych zmian w preferencjach, dotyczących zakładania rodziny i rosnących aspiracji życiowych młodych ludzi w zakresie poziomu wykształcenia oraz statusu zawodowego i społecznego, nadal obserwuje się wiele tysięcy urodzeń dzieci przez nastoletnie kobiety, w tym także w krajach wysokorozwiniętych. Przyczyn tej sytuacji upatruje się zarówno w akceleracji rozwojowej młodzieży, jak i w zmianie obyczajowości seksualnej, a szczególnie obniżaniu się wieku inicjacji seksualnej. Ze względu na konsekwencje przedwczesnego macierzyństwa zagadnienie to trzeba rozpatrywać wieloaspektowo. Konsekwencje bowiem nie są wyłącznie problemem osobistym dziewczyny, ale również rodziny, szkoły, społeczeństwa. Moment pojawienia się nowego życia, wraz z całym okresem ciąży i porodu, wydaje się być jednym z ważniejszych wydarzeń, rzutującym na całą przyszłość kobiety, jej dziecka i rodziny. W pracy omówiono zagadnienie dotyczące nastoletniego macierzyństwa z punktu widzenia socjologii, psychologii i prawa. Zaprezentowano najważniejsze skutki i związane ze zbyt młodym rodzicielstwem komplikacje życia codziennego nastoletnich matek, wynikające w szczególności z braku niezależności finansowej i pełnienia roli uczennicy. Celem pracy było ukazanie problemu macierzyństwa nastoletnich kobiet w aspekcie społecznym, psychologicznym oraz prawnym.   Słowa kluczowe: ciąża nastolatek, wsparcie społeczne, adaptacja psychologiczna, prawo.   Abstract Although young peoples’ preferences concerning parenthood and aspirations regarding education, social and proffesional status are changing, every year teenage women are still giving birth to thousands of

  18. Leki jako czynnik prowokujący choroby tkanki łącznej

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Maria Błaszczyk

    2010-07-01

    Full Text Available Wśród czynników prowokujących choroby tkanki łącznej (ang. connectivetissue diseases – CTD wymienia się: wpływy środowiska, infekcje,głównie wirusowe, a także leki. Patomechanizm CTD wywoływanychprzez leki nie jest znany. Najlepiej poznana jest rola leków w powstawaniutocznia rumieniowatego (lupus erythematosus – LE. Leki mogąindukować toczeń rumieniowaty układowy (ang. systemic lupus erythematosus– SLE, podostrą skórną postać tocznia rumieniowatego (ang.subacute cutaneous lupus erythematosus – SCLE oraz rzadko przewlekłe,skórne postacie. Niektóre leki indukują tylko przeciwciała przeciwjądrowe,natomiast inne wywołują również objawy kliniczne tocznia.U większości chorych objawy kliniczne i przeciwciała przeciwjądrowe(w tym także przeciwciała przeciwko histonom, które są markeremtego zespołu ustępują w różnym czasie po odstawieniu leku prowokującego,natomiast u części pacjentów choroba przebiega dalej,podobnie jak toczeń idiopatyczny. Leki wywołujące (prowokującetoczeń pochodzą z różnych grup terapeutycznych. Są to m.in.: lekiarytmiczne, przeciwnadciśnieniowe, przeciwdrgawkowe, moczopędne,antybiotyki, statyny, leki biologiczne i inne. Ich lista jest bardzo długai stale dopisywane są do niej nowe preparaty. W ostatnich latachw piśmiennictwie pojawiły się stosunkowo liczne opisy przypadkówSCLE wywołanego terbinafiną, a także szeroko stosowanymi statynami,które powodują nie tylko LE, lecz również inne choroby autoimmunologiczne,m.in. zapalenie skórno-mięśniowe. Skórne zmiany charakterystycznedla dermatomyositis, współistniejące z różnym stopniemzajęcia mięśni lub bez objawów mięśniowych, obserwowano takżeu pacjentów leczonych przewlekle, ze wskazań hematologicznych,hydroksymocznikiem i innymi cytostatykami. W większości przypadkówzmiany ustępowały po odstawieniu leczenia. W grupie twardzinypodkreśla się rolę leków przeciwnowotworowych w

  19. Wybrane zachowania zdrowotne oraz czynniki ryzyka raka piersi w grupie pielęgniarek województwa lubelskiego i podkarpackiego = Selected health behaviours and risk factors of breast cancer in nurses group from Lublin and Subcarpathian provinces

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Ewa Smoleń

    2016-07-01

    Department of Development in Nursing, Faculty of Health Sciences, Medical University, Lublin   Słowa kluczowe: rak piersi, zapobieganie, ryzyko zachorowania, pielęgniarki. Key words: breast cancer, prevention, risk, nurses.   Streszczenie Wstęp. Do najważniejszych czynników ryzyka zachorowania na raka piersi zalicza się: płeć żeńską, wiek powyżej 64 r.ż., mutacje genowe, rozpoznanie nowotworu piersi u dwóch lub więcej krewnych I stopnia, przebyty rak piersi oraz zmiany w piersi. W profilaktyce raka piersi ważne znaczenie obok badań przesiewowych ma podejmowanie prozdrowotnych zachowań zdrowotnych, zmniejszających ryzyko zachorowania. Cel pracy. Ocena zachowań zdrowotnych pielęgniarek w zakresie profilaktyki raka piersi oraz ryzyka rozwoju chorób nowotworowych w badanej grupie kobiet. Materiał i metody. Badania przeprowadzono metodą sondażu diagnostycznego w grupie 184 pielęgniarek województwa lubelskiego i podkarpackiego. Zastosowano kwestionariusz ankiety własnej konstrukcji. W analizie statystycznej posłużono się testem χ2 Pearsona. Wyniki. U ponad połowy respondentek w rodzinie notowano wystąpienie nowotworu, a u co dziesiątej był to nowotwór piersi. Jedna dziesiąta pielęgniarek deklarowała rozpoczęcie miesiączkowania w 12 r.ż. Większość pielęgniarek deklarowała karmienie naturalne w okresie macierzyństwa. Średnia wieku pierwszej wizyty u ginekologa to 20 lat. Ponad połowa badanych pielęgniarek deklarowała prawidłową masę ciała oraz podejmowanie aktywności fizycznej. Wykazano niewielkie różnice istotne statystycznie w poszczególnych zachowaniach w obu badanych grupach pielęgniarek. Wnioski. Zagrożenie wystąpieniem nowotworów piersi u badanych pielęgniarek związane było w głównej mierze z rodzinnym obciążeniem nowotworowym oraz wczesnym rozpoczęciem menstruacji, co zalicza się do czynników niepodlegających modyfikacji. Brak aktywności fizycznej oraz występowanie otyłości to czynniki

  20. Zespół rowka nerwu łokciowego – ocena efektów leczenia operacyjnego = Cubital tunnel syndrome - evaluation of the effects of surgical treatment

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Kamila Woźniak

    2016-09-01

    • 2.        Katedra i Klinika Rehabilitacji, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu       Streszczenie   Wstęp Zespół rowka nerwu łokciowego jest to zespół chorobowy wywołany uciskiem na nerw łokciowy. Choroba najczęściej jest konsekwencją zwężenia kanału łokciowego (struktura anatomiczna utworzona przez nadkłykieć przyśrodkowy kości ramiennej, więzadło ramienno-łokciowe i rozcięgno położone pomiędzy głowami zginacza łokciowego nadgarstka. Przyczynami zwężenia są urazy, stany zapalne lub zmiany zwyrodnieniowe stawów. Cel pracy Celem niniejszej pracy była ocena efektów leczenia operacyjnego u pacjentów z zespołem rowka nerwu łokciowego bezpośrednio po zabiegu operacyjnym oraz w okresie 14 dni po zabiegu operacyjnym. Materiał i metody W okresie od stycznia 2012 roku do czerwca 2016 roku w Klinice Neurochirurgii, Neurotraumatologii i Neurochirurgii Dziecięcej Szpitala Uniwersyteckiego nr 1 w Bydgoszczy do zabiegu operacyjnego zakwalifikowano 20 chorych, u których stwierdzono jednostronny zespół rowka nerwu łokciowego o różnym stopniu nasilenia. Badanie skuteczności metody operacyjnej obejmowało ocenę obiektywnych i subiektywnych objawów klinicznych w okresie po zabiegu operacyjnym – w 1 i 14 dobie. Wyniki Analiza dotychczasowych wyników leczenia wykazała, że po zastosowanej metodzie u większości pacjentów następuje zmniejszenie bądź ustąpienie dolegliwości bólowych i zaburzeń wegetatywnych w obszarze zaopatrywanym przez nerw łokciowy oraz poprawa funkcji chorej ręki. Wnioski Zastosowane leczenie operacyjne jest skutecznym postępowaniem u chorych, u których zostały wyczerpane możliwości leczenia farmakologicznego oraz fizjoterapeutycznego. Ocena zależności efektów terapii wymaga dalszych badań na większej liczbie pacjentów.   Słowa kluczowe: zespół rowka nerwu łokciowego, nerw łokciowy, leczenie operacyjne  

  1. Биология vs. социология и напредъкът на националното тяло (Един теоретичен дебат в българското общество от междувоенния период

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Нина [Nina] Димитрова [Dimitrova

    2017-10-01

    żliwościom socjologii biologicznej, nowego trendu w nauce, w odniesieniu do potencjalnych korzyści dla postępu narodu – kwestii priorytetowej w okresie międzywojennym. Autor przedstawia argumenty bułgarskich filozofów, socjologów, psychologów, psychiatrów oraz innych myślicieli na polu humanistyki, którzy komentują osiągnięcia biologii i medycyny i ich zastosowanie do „polepszenia” człowieka i uzdrowienia życia społecznego na drodze różnego typu eugeniki negatywnej. Uwagę skupiono na sporach teoretycznych między dwoma podejściami do społeczeństwa; ich poważne konsekwencje są komentowane przede wszystkim w kontekście samej debaty. Dyskusja jest ujęta również jako echo ówczesnych trendów europejskich, dotyczących nowej roli biologii. Dwie szkoły filozoficzne w Bułgarii – remkeanizm i marksizm – popierały „socjologię autonomiczną”, wedle której społeczeństwo ludzkie jest radykalnie różne od sfery natury, tak więc czynnik biologiczny nie jest dla zmian społecznych istotny. Zgodnie z przeciwnym punktem widzenia, częściej spotykanym, ważniejsze niż wpływ środowiska i wychowania jest dziedziczenie, toteż eugenika – oparta na genetyce nauka o polepszeniu człowieka i ludzkości – daje wiele możliwości. W artykule ukazano różnorodne stanowiska, pojawiające się w wyniku zmiany intelektualnego paradygmatu „biologizowania” nauk społecznych, jak również autentyczne postawy leżące u ich podstaw. Autor analizuje ślady debaty także w dzisiejszych czasach.

  2. Rak piersi w ciąży - odmienności procesu diagnostyki i leczenia = Breast cancer during pregnancy - differences in diagnostic and treatment procedures

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Sowa

    2016-09-01

    85 -801 Bydgoszcz e – mail: magdalena.sowa@cm.umk.pl         Streszczenie Wprowadzenie: Rak piersi w ciąży jest rozpoznawany stosunkowo rzadko. W ostatnich dziesięciu latach w Europie można zauważyć wyraźną tendencję do odraczania macierzyństwa wśród młodych kobiet. Obecnie średnia wieku kobiet rodzących pierwsze dziecko wynosi 30 lat. Jednym z czynników ryzyka zachorowania na raka piersi jest wiek. Z uwagi na fakt, iż kobiety coraz później decydują się na macierzyństwo, a średnia wieku występowania raka piersi się obniża,  z tą szczególną sytuacją kliniczną lekarzom jak i kobietom przyjdzie się zmagać coraz częściej.  Cel pracy:Celem pracy była próba przybliżenia odmienności procesu diagnostyki i leczenia raka gruczołu piersiowego rozpoznanego w ciąży. Rozwinięcie:Z danych epidemiologicznych wynika, iż rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem u kobiet ciężarnych.Szczególnie niebezpiecznym jest fakt, iż zmiany fizjologicznie zachodzące w organizmie kobiety już od pierwszych tygodni ciąży, mogą maskować pojawienie się guza i znacznie opóźniać wdrożenie procesu diagnostyki.  Choroba nowotworowa rozpoznana w czasie trwania ciąży jest zawsze dramatyczną i ogromnie stresującą sytuacją dla kobiety i jej najbliższych, dlatego proces diagnostyki i leczenia jest silnie zindywidualizowany, zaś maksymalny efekt terapeutyczny z jednoczesną ochroną nienarodzonego dziecka stanowi priorytet działań. Podsumowanie:Decyzje terapeutyczne podejmowane są po uwzględnieniu ogólnego stanu zdrowia pacjentki, stopnia zaawansowania klinicznego nowotworu, wieku ciążowego oraz postulatów samej pacjentki i jej najbliższych.W niniejszej pracy, posługując się metodą analizy piśmiennictwa szczegółowo omówiono odmienności w procesie diagnostyki i leczenia raka piersi u kobiet ciężarnych.   Słowa kluczowe: rak piersi, ciąża, diagnostyka, leczenie   Breast cancer during pregnancy

  3. Strategie przedsiębiorstwa prasowego w XXI wieku (internalizacja oraz obecność na rynku nowych technologii

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Anita Uchańska

    2011-05-01

    ędzynarodowym. Jednak kryzys rynku prasowego zmusił także i te przedsiębiorstwa do poszukiwania z jednej strony oszczędności (redukcja kosztów działalności i zatrudnienia, restrukturyzacja, łączenie redakcji, z drugiej zaś nowych źródeł przychodów, jakimi stały się inwestycje w przedsięwzięcia internetowe i nowe media, stąd wśród istotnych elementów strategii przedsiębiorstw prasowych znalazła się digitalizacja. Wydawcy prasy wciąż starają się uatrakcyjnić swoją ofertę, wprowadzając na rynek innowacje, począwszy od zmiany layoutu, poprzez poprawienie jakości dziennikarstwa, po nowe formy przekazu, w tym serwisy internetowe i aplikacje elektroniczne. Równocześnie jednak przychody przedsiębiorstw prasowych wciąż spadają, na co wpływ ma także zmiana zwyczajów czytelniczych, a także stopniowe przenoszenie się reklamodawców do Internetu. Mimo problemów wydawcy starają się podążać za postępem technicznym i elastycznie reagować na dynamicznie zmieniającą się sytuację na rynku, aby nie dopuścić do realizacji czarnego scenariusza, zakładającego „śmierć prasy drukowanej”.

  4. Latvian dialects in the 21st century: old and new borders

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Anna Stafecka

    2015-12-01

    in various sub-dialect groups of High Latvian dialect. The Selonian sub-dialects spoken in Zemgale show traces of dialectal features (syllable tones, irregular vowel shifts, etc.; they are found mainly in the speech of older generation. The Latgalian sub-dialects in Vidzeme are mainly spoken by older respondents and usually among family members; while in public spaces the sub-dialects practi­cally cannot be heard. However, many dialectal features have been retained in the speech of middle and even younger generations. The most stable are the sub-dialects spoken in Latgale because of their use not only in everyday speech but also in cultural activities. The presence of the Latgalian written language, too, helps to maintain local sub-dialects; it is also used in Roman Catholic church services in Latgale. In Latgale, the sub-dialects are spoken by all generations. However, the younger people sometimes use the standard language to communicate among themselves. This study provides new facts and might be the basis for further research. It might allow to predict the development of native language and its dialects as an important component of national and local identity respectively. Comparative analysis of mate­rial acquired at different periods allows us to conclude which dialectal features are more viable and which are more likely to change and disappear.   Dialekty łotewskie w wieku XXI: stare i nowe granice Choć na Łotwie wciąż stosunkowo dobrze zachowały się historyczne dialekty lokalne, nie można już obecnie mówić o dialektach i gwarach w tradycyjnym znaczeniu. Zmiany granic administracyjnych sprawiły bowiem, że tradycyjne gwary ulegają dziś zatarciu i stopniowo zanikają. Znacząco zmieniło się zwłaszcza usytuowanie strefy styku dialektów środkowego i górnołotewskiego; granica zasięgu tego ostatniego przesunęła się na wschód. Kwestiom tym poświęcono projekt „Dialekty łotewskie w XXI wieku: aspekt socjolingwistyczny”, w ramach kt

  5. Próba określenia wpływu obciążenia osiowego na wybrane cechy postawy ciała szermierzy = An attempt to determine the effect of the axial load on selected posture fencers

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Mirosław Mrozkowiak

    2016-10-01

                        Wyniki: Zastosowane obciążenie standardowe wśród chłopców wywołało istotne zmiany w następujących cechach kręgosłupa: zmniejszyło długości i wysokości lordozy lędźwiowej, pogłębiło kąt i głębokość kifozy piersiowej, wyprost tułowia w płaszczyźnie strzałkowej, kąt nachylenia odcinka piersiowego górnego kręgosłupa i asymetrię barków w płaszczyźnie czołowej. Wśród dziewcząt istotne i pogłębiające wielkości cech zaobserwowano w: kącie i głębokości kifozy piersiowej, sumie kątów cząstkowych delta, kącie nachylenia odcinka piersiowo-lędźwiowego kręgosłupa oraz kącie kilkustopniowej lewostronnej skoliozy. Wnioski: 1. Zastosowane obciążenie wśród chłopców najistotniej wpłynęło na cechy strzałkowe kręgosłupa, mniej czołowe, nie wpłynęło na cechy w płaszczyźnie poprzecznych. Przy czym najistotniej na długość i wysokość lordozy lędźwiowej i głębokość kifozy piersiowej, co nie korygowane może prowadzić do zmian przeciążeniowych w odcinku L-S kręgosłupa. Wśród dziewcząt najistotniej na głębokość kifozy piersiowej i sumę kątów cząstkowych (Delta. 2. W treningu uzupełniającym szkolenie zasadnicze szermierzy należy w większym stopniu uwzględnić siłę mięśni posturalnych. Wśród szermierek z większym akcentem na obszar kifozy piersiowej i deficyty zakresów ruchu stawów biodrowych i barkowych.   Słowa kluczowe: posturę, spine, pelvis, kyphosis, szermierka     Summary   Objective. In report presented with the problem of assessing the impact of the vertical load on selected spatially describing the spine, thorax and pelvis. Method. The study was conducted among 23 athletes fencing in age from 12 to 19 years. The method consisted of measuring 29 parameters describing the pelvis and the physiological curvature of the spine in the attitude of habitual and a vertical load of 1/3 of the weight of the subject. To assess the value

  6. Zachowania zdrowotne starzejących się mężczyzn = The health behaviors of ageing men

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Celina Łepecka-Klusek

    2015-05-01

        Adres do korespondencji: Dr hab. n. med. Celina Łepecka – Klusek Katedra i Klinika Ginekologii i Endokrynologii Ginekologicznej Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytet Medyczny w Lublinie Al. Racławickie 23 20-049 Lublin, Poland tel./fax. 81-7183286 e-mail: cklusek@onet.pl   Streszczenie Wprowadzenie W ostatnich latach obserwuje się nasilenie skutków nieprawidłowego stylu życia wśród mężczyzn. Specjaliści koncentrują się na kreowaniu zmiany niektórych zachowań zdrowotnych. Cel Sprawdzenie, jakie zachowania zdrowotne cechują starzejących się mężczyzn i od czego to zależy. Materiał i metody Badaniami objęto 119 mężczyzn, w wieku 45 – 55 lat, hospitalizowanych w oddziale kardiologii, urologii lub leczących się w poradni przyszpitalnej. Prowadzono je od czerwca 2013 roku do lutego 2014 r. W badaniach wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego, z użyciem kwestionariusza ankiety własnej konstrukcji oraz standaryzowanego Inwentarza Zachowań Zdrowotnych. Wyniki Ogólny wskaźnik zachowań zdrowotnych (IZZ – ZZ w badanej grupie mieścił się w granicach od 43 punktów (1 sten do 111 punktów (10 sten, przy czym średnia wynosiła 78,5 + 15,1 punktów, co odpowiada 5 – 6 stenowi. Dominującym zachowaniem zdrowotnym w badanej grupie było pozytywne nastawienie psychiczne. Różnica w nasileniu ogólnego wskaźnika zachowań zdrowotnych zarysowała się w kategorii zachowań profilaktycznych (p = 0.04. Badani z miast do 100 tysięcy mieszkańców cechowali się wyższym wskaźnikiem niż pozostali. Zaobserwowano również istotną statystycznie różnicę w kontekście poziomu wykształcenia (p<0.01 - mężczyźni z wykształceniem wyższym podyplomowym charakteryzowali się wyższym niż inni wskaźnikiem. Wnioski Ogólny wskaźnik zachowań zdrowotnych starzejących się mężczyzn był przeciętny, a dominującą kategorię zachowań stanowiło pozytywne nastawienie psychiczne. Wyższym wskaźnikiem zachowań profilaktycznych

  7. Stosowanie zabiegów fizjoterapeutycznych u osób uprawiających balet po urazie sportowym oraz przeciążeniach narządu ruchu = The use of physical therapy in people practicing ballet trauma and sports overload the musculoskeletal system

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Magdalena Michalczak

    2016-07-01

          Słowa kluczowe: przeciążenie tkanek, balet, urazy sportowe. Keywords: overload tissue, ballet, sports injuries.     Streszczenie   Wprowadzenie: Każdy sportowiec poddawany jest obciążeniom. Są to obciążenia psychiczne i fizyczne i wzajemnie ze sobą powiązane. Zmiany stanu wytrenowania i poziomu formy sportowej, a także rozwój sportowy zawodnika to efekt długotrwałych zmian adaptacyjnych w organizmie człowieka pod wpływem treningu. Cel pracy: Ocena jakie zabiegi fizjoterapeutyczne najczęściej stosowane były u pacjentów po przebytym urazie sportowym Materiał i metody: Analizę przeprowadzono na losowo wybranych respondentach z grupy wiekowej od 12 do 38 roku życia, zamieszkałych na terenie województwa lubelskiego. Łącznie badaniem objęto grupę 20 osób. Wyniki: Proces patologii tkanek i urazów sportowych dotyczy 90% ankietowanych. 90% ankietowanych trening zawsze rozpoczyna od rozgrzewki, natomiast 10% badanych odpowiedziało, że czasami nie rozpoczynają treningu od rozgrzewki. Rehabilitacji po przeciążeniu tkanek objętych było 75%, przy czym w przychodni ambulatoryjnej rehabilitowanych jest 60% ankietowanych. W mniejszym stopniu pacjenci korzystają z usprawniania w domu - 10%  badanych. Najczęściej stosowanym zabiegiem była kinezyterapia - 75%. Masaż leczniczy również został uznany za często stosowany zabieg w patofizjologii tkanek - 15%. Rzadziej stosowanymi zabiegami okazały się prądy galwaniczne - 5% oraz ultradźwięki - 5%. U znacznej większości osób ankietowanych – 75% nie występowały choroby współistniejące. Wnioski: W badaniach stwierdzono wysoki odsetek osób, u których występują przeciążenia tkanek oraz urazy stawów, które spowodowane są zbyt częstym i długotrwałym treningom - 90% badanych. U znacznej większości osób badanych nie występowały choroby współistniejące, które mogłyby dodatkowo wpływać na powstawanie urazów tak jak np. osteoporoza - 75% os

  8. Porównanie oceny obciążenia statycznego przedstawicieli handlowych różnych firm = Comparison evaluation of static load of sales representatives from different companies

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Justyna Gierczak

    2016-06-01

    Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie     Streszczenie   1. Wprowadzenie i cel pracy Jednym z czynników zaliczających się do zagrożeń w środowisku pracy jest obciążenie mięśniowo-szkieletowe. Stanowisko przedstawiciela handlowego jest stosunkowo nowym, dlatego warto bliżej zapoznać się z jego charakterystyką. Celem pracy było zbadanie i porównanie wielkości obciążenia statycznego w środowisku pracy przedstawicieli handlowych dwóch różnych firm. 2. Materiał i metoda Ocena obciążenia dotyczyła przedstawicieli handlowych pracujących w dwóch różnych firmach zróżnicowanych branżowo. Badanie zostało przeprowadzone w maju 2016 r. i została do niego wykorzystana metoda OWAS (Ovako Working Posture Analysis System. 3. Wyniki Przedstawiona ocena przedstawiciela zakładu 1. potwierdza, że w przypadku badanego stanowiska pracy istnieje średnie ryzyko wystąpienia nadmiernego obciążenia układu mięśniowo-szkieletowego. Świadczy to o tym, iż pozycje ciała przyjmowane przez pracowników, mogą mieć negatywne skutki zdrowotne, dlatego warto rozważyć propozycję zmiany warunków pracy. Przedstawiona ocena pracownika zakładu 2. wykazała, że w przypadku analizowanego stanowiska pracy istnieje małe ryzyko wystąpienia nadmiernego obciążenia układu mięśniowo-szkieletowego. Świadczy to, że pozycje ciała przyjmowane przez pracowników w przedstawionym wymiarze czasowym nie powinny mieć negatywnych skutków zdrowotnych, więc nie trzeba zmieniać warunków pracy. Wskazane jest aby okresowo przeprowadzać ocenę na obu stanowiskach pracy. 4. Wnioski Należy indywidualnie podchodzić do każdego stanowiska przy ocenie ryzyka obciążeniem statycznym. Gdy występuje średnie ryzyko przeciążenia układu mięśniowo-szkieletowego nie jest obowiązkowe natychmiastowe zmienianie warunków pracy tego stanowiska jednakże wskazana jest regularna jego ocena oraz rozważenie możliwości korzystnych zmian. Obciążenie statyczne jako

  9. Fetysz „obiektywności”. „Nasza klasa” Tadeusza Słobodzianka

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Tomasz Żukowski

    2016-01-01

    completely ignored by the reviewers, however. They were also unable to break through the narration structures of the first type, which are more recognisable. Fetysz „obiektywności”. Nasza klasa Tadeusza Słobodzianka Nasza klasa przyjęta została w Polsce z entuzjazmem. Autora chwalono za odwagę, a jego głos uznano za wyważony i rozsądny w toczącej się od 2000 roku debacie nad zbrodnią w Jedwabnem. Skąd ten entuzjazm, którego brakowało przecież po publikacji Sąsiadów? Jakie zmiany wprowadzone przez Słobodzianka do narracji o Jedwabnem zapewniły mu sukces? Artykuł opisuje recepcję dramatu, która okazuje się wybiórcza. Sięga także do tekstu sztuki, wydobywając dwa porządki prezentowania i objaśniania zdarzeń. W pierwszej warstwie Nasza klasa tworzy obraz stosunków międzyludzkich, w którym znikają społeczne mechanizmy dyskryminacji. Wątek ten podchwytują i rozwijają polscy recenzenci. Wymordowanie Żydów okazuje się następstwem konfliktu równorzędnych grup z podobnymi możliwościami działania i sprawstwa, a więc nieuwikłanych w stosunki dominacji większości nad mniejszością. Stąd wynika symetria krzywd, a w konsekwencji nierozstrzygalność pytania o winę i domniemany tragizm aktorów zdarzeń. Do tego dochodzi psychologiczne wyjaśnianie zachowań i motywacji wzorowane na relacjach rodzinnych. Punkt widzenia uczestników wydarzeń (będący symptomem dyskryminacji zostaje potraktowany jako obiektywizujący opis. Widziane z bliska i psychologizowane perypetie bohaterów zasłaniają tło, jakim jest przemoc grupy dominującej. A tę można wyjaśnić jedynie w kategoriach socjologicznych. Słobodzianek sięga jednak także po opis na poziomie społecznym. Tak konstruuje scenę ślubu Rachelki, rozgrywanie sprawy jej ocalenia po wojnie – niezwykle opisany fenomen społecznego funkcjonowania motywu Sprawiedliwych – dostrzega i opisuje rytuały podporządkowania organizowane dla ocalałych oraz to, jak

  10. Analytical Method of Designing and Selecting Take-Up Systems for Mining Belt Conveyors / Analityczna Metoda Projektowania i Doboru UKŁADÓW Napinania Dla GÓRNICZYCH PRZENOŚNIKÓW TAŚMOWYCH

    Science.gov (United States)

    Kulinowski, Piotr

    2013-12-01

    ężystości taśmy uwzględnianego w obliczeniach drogi napinania jest korygowana na podstawie zależności przedstawionej w niniejszym artykule. Zastępczy moduł sprężystości taśmy powinien być uwzględniony w algorytmie obliczania długości skokuwózka napinającego, szczególnie dla przenośników, których złożony profil trasy może przyczynić się do lokalnego zmniejszenia sił w taśmie. W kolejnej części artykułu przedstawiono metodę konstruowania charakterystyk statycznych urządzeń napinających taśmę (Jabłoński, 1988), które wykorzystano do opisu stosowanych układów napinania taśmy. Spośród stosowanych urządzeń napinających przedstawiono rozwiązania ze stałym położeniem bębna napinającego podczas pracy przenośnika - tzw. sztywne urządzenia napinające oraz ze zmiennym położeniem bębna napinającego w czasie pracy przenośnika - grawitacyjne, hydrauliczne, automatyczne i nadążne. Na diagramach opisujących charakterystykę napinania, poza wymaganą wartością siły w taśmie zbiegającej z bębna napędowego, przedstawiono spodziewany przebieg jej zmiany w funkcji momentu napędowego, charakterystyczny dla danego typu urządzenia napinającego taśmę (Kulinowski, 2012). Podsumowanie artykułu stanowi przedstawienie propozycji wykorzystania charakterystyk statycznych urządzeń napinających do oceny pracy ciernego, bębnowego układu napędowego przenośnika taśmowego. Przedstawiona w artykule metoda obliczeniowa została weryfikowana poprzez badania przemysłowe i realizacje wielu złożonych projektów przenośników taśmowych uzupełnionych analizą wyników badań symulacyjnych dynamiki pracy modeli urządzeń napinających taśmę (Kulinowski, 2012).

  11. „Nowa epoka” jako kategoria kompensacyjna. Metodologiczne wyzwania opisu a casus dwudziestowiecznej Macedonii

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Lech Miodyński

    2014-11-01

    (with four indications, state-political (institutional, c historical-cultural (identifying-imagological, and d material-economic (pragmatic. The various scenarios for restoring their memory are also present in this part: cleansing in the past, establishment in the present and liberation in the future. Their image is made complete by a short presentation of heritage canonisation patterns and ethnocentric re-evaluation of methodologies in the Macedonian humanities after 1991.     „Nowa epoka” jako kategoria kompensacyjna. Metodologiczne wyzwania opisu a casus dwudziestowiecznej Macedonii W artykule przedstawia się funkcje i możliwe sposoby opisu macedońskich wizji histo­riozoficznych i kulturowych wyrosłych na gruncie politycznego przełomu 1991 roku – ujęte na tle przemian kolektywnej świadomości w XX wieku. Problemy metodologii badań oraz tożsamości idei nowego początku (i jej części składowych ukazane są w czterech kontek­stach: genetycznym, ontologicznym, aksjologicznym i procesualnym. W ramach pierwszego z nich zwraca się uwagę na takie zagadnienia jak retrospektywna orientacja temporalna, asymilacja przeszłości, „synchronia historii” i odbicia prototypów, nowa konceptualna sieć rekonstruowanych znaczeń, selekcja związków przyczynowych. Drugi kontekst odnosi się do celowościowo-zbawczego wyobrażenia czasu, dominacji „historii strukturalnej”, twórczego zastosowania dawnych – głównie romantycznych – kategorii historiozoficznych: moralnej predestynacji narodu (Hegel, kryzysu jako czynnika zmiany (Burckhardt, podrzędności kategorii historii wobec wolności w następstwie epok (Fichte, przełomu powstrzymującego proces rozkładu (corso – ricorso – Vico, znaczenia periodyzacji i cezur. W trzecim kontekście zawierają się między innymi następujące problemy: więź pochodzenia a roszczenie nowości i wyzwolenia, „korekta niespełnienia” przeszłości, „pozytywna apokalipsa” permanentnej rewolucji

  12. Pierwsze lata istnienia obwodu kaliningradzkiego a problem kształtowania się tożsamości jego mieszkańców

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Miłosz J. Zieliński

    2014-04-01

    łkowitą negację przeszłości regionu. Zmiany owe, a także te, do których doszło w kolejnych latach, położyły podwaliny tożsamości mieszkańców obwodu już po rozpadzie Związku Sowieckiego oraz jej dalszą ewolucję. Pod tym względem mogą być postrzegane jako punkt wyjścia dla dalszej analizy, która jest głównym celem moich badań jako doktoranta w Instytucie Slawistyki Polskiej Akademii Nauk.

  13. Nadwaga i otyłość a niedoczynność tarczycy = Overweight and obesity in hypothyroidism

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Katarzyna Szwajkosz

    2016-07-01

    aktywna diagnostyka w kierunku chorób tarczycy wśród pacjentów z nadwagą i otyłością, także w warunkach podstawowej opieki zdrowotnej. Podjęcie prób aktywnego edukowania pacjentów z już zdiagnozowaną niedoczynnością tarczycy z towarzysząca nadwagą i otyłością do zmiany zachowań behawioralnych stanowi wyraz profilaktyki chorób sercowo-naczyniowych.   Słowa kluczowe: otyłość, nadwaga, niedoczynność tarczycy, ryzyko sercowo-naczyniowe.           Summary Introduction: Hypothyroidism is usually caused by chronic autoimmune inflammation of the thyroid gland. It is one of the most common disorders of the thyroid concerning approximately 2% of the adult population. This disorder is related to higher risk of overweight and obesity due to decreased total body metabolism. Furthermore, it predisposes to dyslipidaemia thus increases the risk of cardiovascular disease. Aim: The aim of the study was to evaluate the prevalence of overweight and obesity in patients with hypothyroidism. Material and methods: 101 patients (77F, 24M, with an average age 43years with diagnosed hypothyroidism were enrolled into the study. A method of proprietary questionnaire was used with measurement of anthropometric parameters. Results: In the examined group of patients, 39,6% were overweight (BMI 25,0-29,9, first degree obesity (BMI: 30,0-34,9 was present in 26,7%; 10,9% of the patients had 2 nd degree obesity. 2% of the examined patients had third degree obesity with BMI ≥40 kg/m2. Mean BMI value was 28,9, whereas patients aged 18-25 years and patients aged 26-40 years had significantly more often normal body mass than patients aged 65 years and older (p=0,0003 and p<0,0001 respectively. Conclusion: Overweight and obesity concern the majority of patients with hypothyroidism and this risk is increasing with patients’ age. Therefore, it is worth considering evaluating routinely, also in General Practitioner’s office, thyroid function particularly in patients who are

  14. Enforced linguistic conversion: translation of the Macedonian toponyms in the 20th century

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Katica Kulavkova

    2015-08-01

    terytorium Ma­cedonii (na co istnieją niezaprzeczalne dowody, zostały przemieszczone z ich pierwotnego kontekstu językowego / kulturowego w ramach kilku podmiotów regulujących: greckiego, albańskiego i – jak się paradoksalnie wydaje – macedońskiego. Ten rodzaj zakłóceń języko­wych ma swoje geopolityczne konsekwencje. Wprowadzone zmiany toponimów świadczą o systematycznej negacji macedońskiej tożsamości językowej i kulturowej, a w konsekwencji o procesie negowania prawa narodu macedońskiego do własnego państwa narodowego, gdyż główną intencją każdej negacji jest reinterpretacja, przetwarzanie i zmiana rzeczywistości historycznej.

  15. Żydzi w dyskursie Kościoła katolickiego

    Directory of Open Access Journals (Sweden)

    Marzena Makuchowska

    2016-01-01

    anti-Semitism. After 1989 in Poland anti-Jewish inclinations returned, especially in the circle of the so callled Catholicism of the Maryja Radio. Again Jews are accused of causing damage to Poles, and the language of those statements is very much like in the discourse before the Council.   Żydzi w dyskursie Kościoła katolickiego Artykuł opisuje ważne zmiany w dyskursie Kościoła katolickiego w odniesieniu do wyznawców judaizmu, które pojawiły się po Soborze Watykańskim II. Jedną z nich jest różnica pomiędzy stanem tekstów w dwóch różnych momentach: przed i po soborze. Dlatego pierwszą część artykułu autorka poświęca charakterystyce przedsoborowego (i w większości przedwojennego dyskursu na temat Żydów, a część drugą – głównym kierunkom zmian spowodowanym realizacją postulatów soboru. Część trzecia pokazuje objawy kontynuacji starych, głęboko zakorzenionych schematów. Analiza częściowo odnosi się do ogólnych tekstów Kościoła, a częściowo do tekstów Kościoła publikowanych w Polsce. Polski przedsoborowy dyskurs o Żydach był wyjątkowo negatywny. Liturgia katolicka przedstawiała Żydów jako tych, którzy torturowali i zabili Jezusa (mit bogobójcy. W kazaniach, listach duszpasterskich i katolickiej prasie Żydów pokazywano jako wrogów nie tylko chrześcijan, lecz szczególnie Polaków, ponieważ Kościół w Polsce zaangażował się w kreowanie narodowo i religijnie homogenicznego kraju pod sloganem „Polska dla Polaków”. Reprodukowano wszystkie tradycyjne mity (Żydzi jako szkodnicy, spiskowcy, rozpustnicy itd. Używano wiele środków lingwistycznych, by zdegradować Żydów, np. zdrobnienia, animalizację (czyli mówienie o Żydach jako o zwierzętach czy tak zwany kakofemizm (czyli używanie słów o pejoratywnym znaczeniu, aby sprowokować uczucie moralnego i fizycznego obrzydzenia. Po Vaticanum II treści reprodukujące przedstawienie Żydów jako bogobójców zostały usunięte z liturgii

  16. Free Surface of the Liquid-Gas Phase Separation as a Measuring Membrane of a Device for Measuring Small Hydrostatic Pressure Difference Values / Powierzchnia Swobodna Rozdziału Faz Ciecz-Gaz Jako Membrana Pomiarowa Urządzenia Do Pomiaru Małych Wartości Różnicy Ciśnienia Hydrostatycznego

    Science.gov (United States)

    Filipek, Wiktor; Broda, Krzysztof; Branny, Marian

    2015-03-01

    ładu ciśnienia przy wysokich spadkach hydraulicznych (Trzaska i Broda, 1991, 2000; Trzaska i in., 2005). Zwłaszcza pomiary w zakresie tzw. dolnej granicy stosowalności prawa Darcy'ego dla cieczy oraz dotyczące określenia progowego spadku hydraulicznego J0 (Bear, 1988) sprawiają wielkie trudności. Pomiary takie miałyby duże znaczenie aplikacyjne zwłaszcza przy określaniu infiltracji wody do wyrobisk górniczych, filtracji przez fundamenty budowli itp. Autorzy od kilku lat (Broda i Filipek, 2012, 2013) zajmują się opracowaniem metody oraz przyrządu pomiarowego (wnioski patentowe: P.407 380 i P.407 381) pozwalających na pomiary wartości ciśnienia (różnicy ciśnienia) hydrostatycznego poniżej 1 Pa. W tym okresie opracowali nową metodę pomiaru, skonstruowali stanowisko badawcze i przeprowadzili pomiary różnicy ciśnień hydrostatycznych z dokładnością do 0.5 Pa znacznie ograniczając zjawisko histerezy (Broda i Filipek, 2012) (wniosek patentowy: P.407 380). W oparciu o zdobyte doświadczenie prace kontynuowano opracowując metodę pomiaru i budując nowe stanowisko do pomiaru bardzo małych różnic ciśnień z kompensacją wpływu ciśnienia atmosferycznego o dużo prostszej budowie, co znacząco zwiększyło dokładność i wiarygodność pomiarów (Broda i Filipek, 2013) (wniosek patentowy: P. 407 381). W trakcie prac badawczych narodziła się nowa koncepcja metodologii pomiaru niskich wartości różnicy ciśnienia hydrostatycznego, która jest przedmiotem niniejszego artykułu. Na rysunku 1 przedstawiono zdjęcie stanowiska pomiarowego służącego do określenia wpływu zmiany wartości różnicy ciśnienia hydrostatycznego na kształt a co za tym idzie przemieszczenie powierzchni swobodnej rozdziału faz ciecz-gaz, oraz omówiono jego budowę zwracając uwagę na istotne szczegóły konstrukcyjne. Przedstawiono także sposób kalibrowania przyrządu, wykonywania i obróbki zdjęć fotograficznych w celach pomiarowych z wykorzystaniem

  17. Comments on "Determination and Analysis of the Theoretical Production of a Bucket Wheel Excavator" / Uwagi I Komentarze Do Pracy: "Określanie I Analiza Teoretycznej Wydajności Pracy Koparki Wielonaczyniowej Kołowej"

    Science.gov (United States)

    Bošnjak, Srđan M.

    2015-03-01

    kopalni odkrywkowej lignitu w Reńskim Zagłębiu Węglowym ..." (Che i Chen 2014). Obliczenia głębokości wrębu i prędkości kątowej wysięgnika oraz teoretycznej wydajności pracy przeprowadzono na cztery sposoby, co obrazuje Tabela 2: • Wariant 1 - z wykorzystaniem teorii rozwiniętej przez Che i Chena (2014, strona 289); • Wariant 2 różni się od Wariantu 1 tylko zasadą określającą zmiany prędkości kątowej, i.e. określona jest ona wzorem: "...zasada 1/cosφ (Che i Chen 2014, strona 289); • Wariant 3 wykorzystuje znane równania podane w cytowanej literaturze przedmiotu (Durst i Vogt, 1988; Pajer i in., 1971; Rasper, 1975); • Wariant 4 różni od Wariantu 3 wyłącznie wyrażenie określające głębokości wrębu, w Wariancie 4 zastosowane zostało wyrażenie pozwalające na dokładne obliczenie głębokości wrębu. Zaprezentowane wyniki prowadzą do następujących wniosków: • Maksymalna teoretycznie obliczona wydajność dla wszystkich wariantów jest niższa od wartości maksymalnej otrzymanej przy wykorzystaniu równania (s), tak więc nie zachodzi niebezpieczeństwo nadmiernego przeciążenia łyżki, jak to zostało stwierdzone w pracy Che i Chena (2014); • Maksymalne teoretycznie wyliczone wydajności dla wariantu 1 i 2 należy odrzucić z powodu błędu w definicji promienia odniesienia Re, określonego równaniem (I), co zostało szczegółowo omówione w rozdziale 3 tej pracy; • Gdy teoretyczna wydajność obliczana jest w oparciu o dokładny wzór na głębokość wrębu (Wariant 4), otrzymujemy nieco wyższe wartości niż w Wariancie 3. Procentowo, różnica ta jest mniejsza niż 1% dla 0 ≤ φ ≤ 50.8°, poniżej 2% dla 0 ≤ φ ≤ 64.5° i poniżej 3% dla 0 ≤ φ ≤ 75.6° (rys. 11). Maksymalna wartość (5.9%) osiągana jest dla φ = 80°. Z punktu widzenia zastosowań inżynierskich, taki poziom błędu jest dopuszczalny, zwłaszcza gdy uwzględni się jego rozkład w zakresie 0 ≤ φ ≤ 80°, oraz fakt że b