Klozapina: między skutecznością a bezpieczeństwem

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Tomasz Sobów

2015-07-01

Full Text Available Klozapina, choć uważana za bardzo skuteczny lek przeciwpsychotyczny, jest stosowana rzadziej, niż wynikałoby z przesłanek klinicznych wspierających jej stosowanie. Co najmniej 1/3 chorych ze schizofrenią spełnia kliniczne kryteria lekooporności, charakteryzuje się wysokim ryzykiem samobójstwa lub reaguje nasilonymi objawami pozapiramidowymi na inne leki przeciwpsychotyczne. Możliwym powodem relatywnie rzadkiego sięgania po klozapinę w praktyce klinicznej jest postrzeganie leku jako obarczonego poważnymi objawami niepożądanymi. Agranulocytoza i inne dyskrazje krwi są dobrze znane, a zasady prewencji – uporządkowane zaleceniami. O innych objawach niepożądanych, również tych potencjalnie niebezpiecznych (kardiomiopatia, zapalenia mięśnia sercowego, niedrożność jelit czy drgawki wiadomo mniej. Ryzyko wystąpienia groźnych powikłań kuracji klozapiną można jednak zminimalizować, a same powikłania – wykrywać i leczyć, pod warunkiem zachowania czujności diagnostycznej. Świadomość ryzyka i korzyści związanych ze stosowaniem klozapiny to warunek konieczny skutecznego i bezpiecznego użycia tego leku oraz pełnego wykorzystania jego niezwykłych właściwości.

Zastosowanie peptonu Peptobak-Bacutil tu hodowli merystematycznej tkanki Cymbidium Sw. [Application of the peptone Peptobak-Bacutil medium in the culture of meristem-tissue of Cymbidium Sw.

Directory of Open Access Journals (Sweden)

K. Kukułczanka

2015-06-01

Full Text Available In was found that peptone of Peptobak-Bacutil brand (produced in Poland fulfills perfectly the requirements in cultures in vitro of the meristem tissues of Cymbidium in the modified Tsuchiya's medium in a concentration of 2 g per 1. A decrease in the concentration to 1 g per 1. affects the growth intensity of the tissue, but an increase of concentration up to 3 g per 1. retards the transformation of protocorms into the plant-stage. Growth of the meristem tissue of Cymbidium in the medium consolidated with agar is weaker and the number of protocorms produced 2,3 times lower than in liquid media.

Regulation of cerebral circulation in spontaneous hypertension. Abstract. [Intraarterial xanon-133 technique]. Regulacja krazenia mozgowego krwi w genetycznie uwarunkowanym nadcisnieniu tetniczym (streszczenie pracy habilitacyjnej)

Energy Technology Data Exchange (ETDEWEB)

Kozniewska-Kolodziejska, E. (Akademia Medyczna, Warsaw (Poland))

1991-01-01

The study was undertaken in order to determine global cerebral blood flow (intraarterial xenon-133 technique), cerebral oxygen utilization and cerebrovascular resistance and to estimate cerebrocortical microcirculation (Clark-type surface microelectrodes, corrosion casts) during normo- and hypoxemia in normotensive, spontaneously hypertensive stroke-resistant and stroke-prone rats. The reactivity of cerebral circulation to the changes in the arterial partial pressure of carbon dioxide and to calcium channel blockade was also determined. The results of the study suggest that cerebrovascular resistance in spontaneously hypertensive rats under resting conditions depends, to a great extend, upon the increase of the permeability of cerebral blood vessel to calcium ions and upon the ratification of microvascular bed. Cerebral blood flow in spontaneously hypertensive rats is maintained at a normotensive level during normoxia and normocapnia. The reactivity of cerebral circulation to moderate changes of the arterial partial pressure of oxygen and carbon dioxide is well preserved in both strains of hypertensive rats in comparison with normotensive ones, but is diminished during severe hypocapnia. (author).

Profilaktyka cukrzycy typu 2 w grupie osób starszych = Type 2 diabetes prevention among elderly people

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Anna Mirczak

2016-12-01

Cukrzyca typu 2 jest poważną chorobą przewlekłą występującą powszechnie w grupie osób starszych. Późna diagnoza oraz niewłaściwe leczenie prowadzi do poważnych  powikłań takich jak choroby układu krążenia, neuropatia, zespół stopy cukrzycowej i amputacji, niewydolność nerek oraz ślepota, których leczenie jest bardzo kosztowne. Cukrzyca typu 2 jest uwarunkowana czynnikami genetycznymi oraz środowiskowymi (niewłaściwy styl życia. Coraz powszechniejsze wstępowanie cukrzycy w społeczeństwie wynika jednak głównie z nadwagi, otyłości brzusznej oraz niskiej aktywności fizycznej. Badania pokazują, że poprzez modyfikacje stylu życia (dieta, aktywność fizyczna można opóźniać i zapobiegać występowaniu cukrzycy w grypach ryzyka. W tym procesie niezwykle ważne są trzypoziomowe działania profilaktyczne. Profilaktyka pierwszej fazy oznacza zapobieganie cukrzycy poprzez zmianę stylu życia u osób zdrowych, profilaktyka drugiej fazy to zapobieganie występowaniu powikłaniom cukrzycy u osób z grupy ryzyka, natomiast profilaktyka trzeciorzędowa skierowana jest do osób chorych i polega na wczesnym wykrywaniu i odpowiednim leczeniu powikłań cukrzycy. Jednakże, pomimo iż cukrzyca jest chorobą często występującą wśród seniorów, wciąż brakuje badań klinicznych dotyczących specyfiki leczenia w tej grupie wiekowe, jak również doniesień na temat działań prewencyjnych. Celem pracy było przedstawienie zasad profilaktyki cukrzycy w grupie osób starszych na podstawie analizy dostępnej literatury. Dotychczasowe badania wskazują, że skuteczną metodą profilaktyki cukrzycy wśród seniorów jest optymalizacja poziomu glukozy we krwi poprzez zdrową dietę, aktywność fizyczną, kontrolę wartości trójglicerydów i ciśnienia tętniczego krwi, zmniejszenie masy ciała i unikanie używek.   Abstract Type 2 diabetes is one of the most common chronic diseases among the elderly and is also a very serious health

Gruźlica – od diagnostyki do leczenia według standardów dla krajów Unii Europejskiej

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Iwona Grzelewska-Rzymowska

2013-09-01

Full Text Available Autorzy przedstawiają dane epidemiologiczne odnoszące się do gruźlicy w niektórych krajach, w tym w Polsce. Gruźlica ciągle pozostaje priorytetowym wyzwaniem dla zdrowia publicznego. Obecnie stosowana chemioterapia jest skuteczna, ale długotrwała i kompleksowa. Poważny problem stanowią szczepy Mycobacterium tuberculosis oporne na leki przeciwprątkowe, szczególnie szczepy oporne na wiele leków (MDR-TB i te o rozszerzonej opor‑ ności (XDR-TB, oraz zakażenia HIV wśród chorych na gruźlicę. W październiku 2011 roku zostały sfinalizowane standardy dotyczące gruźlicy dla krajów Unii Europejskiej (European Union Standards for Tuberculosis Care, ESTC. Dokument ten pozostaje w zgodzie z definicjami i rekomendacjami WHO. ESTC składają się z czterech sekcji: diagnozowanie, leczenie, HIV i choroby współistniejące, zdrowie publiczne, które korespondują z Między‑ narodowymi Standardami Opieki nad Chorymi na Gruźlicę (ISTC z 2009 roku. W 2013 roku zostały opubliko‑ wane polskie rekomendacje. Autorzy komentują wszystkie odnoszące się do gruźlicy rekomendacje. Przedstawio‑ no objawy kliniczne gruźlicy i wybrane problemy gruźlicy utajonej (latent tuberculosis. Próbki wydzieliny oskrzelowej powinny być poddane badaniu mikroskopowemu, hodowli i testom lekowraźliwości. WHO rekomen‑ duje szybki test molekularny, który należy wykonać w dniu bakteriologicznej diagnozy gruźlicy. Wszyscy chorzy (w tym osoby zakażone HIV, którzy nie byli wcześniej leczeni i u których nie występują czynniki ryzyka oporności na leki, powinni otrzymywać przez 2 miesiące izoniazyd, ryfampicynę, pirazynamid i etambutol, a przez 4 miesiące izoniazyd i ryfampicynę. Niektóre standardy odnoszą się do gruźlicy dziecięcej. Infekcja wywołana przez Mycobacterium tuberculosis powinna zostać wykryta za pomocą testu tuberkulinowego lub testu uwalniania interferonu gamma (IGRA. Dzieci poniżej 5. roku życia i osoby zaka

Wykrywanie białka prionu w płynach ustrojowych – nowe perspektywy w diagnostyce choroby Creutzfeldta-Jakoba

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Ewa Golańska

2013-11-01

Full Text Available Choroba Creutzfeldta-Jakoba (Creutzfeldt-Jakob disease, CJD należy do grupy chorób wywołanych przez priony, których diagnostyka nastręcza trudności ze względu na brak nieinwazyjnych metod umożliwiających przyżyciowe definitywne rozpoznanie. Rutynowe badania laboratoryjne wspomagające diagnostykę polegają na oznaczaniu obecności białka 14-3-3 w płynie mózgowo-rdzeniowym. Białko to jest jednak jedynie nieswoistym markerem rozpadu neuronów. Również badania obrazowe oraz EEG są niewystarczające do pewnego potwierdzenia rozpoznania. Obecnie duże nadzieje wiąże się z rozwojem czułych i swoistych metod wykrywania śladowych ilości nieprawidłowych konformerów białka PrPSc – markera jednoznacznie związanego z chorobami wywołanymi przez priony – znajdujących się w płynie mózgowo-rdzeniowym lub krwi chorych z CJD. W artykule omówiono opracowane w ostatnich latach metody, w których wykorzystuje się zdolność białka prionu do indukowania przekształcenia struktury przestrzennej cząsteczek PrPc w patologiczną izoformę PrPSc. Największe nadzieje na praktyczne zastosowanie budzi obecnie metoda konwersji indukowanej przez wytrząsanie (quaking-induced conversion, QuIC, oparta na amplifikacji nieprawidłowych konformerów białka prionu w warunkach in vitro z zastosowaniem oczyszczonego zrekombinowanego białka PrPc jako substratu. Omówiono zasadę metody, wyniki najnowszych badań nad jej optymalizacją oraz perspektywy wykorzystania w celach diagnostycznych i naukowych.

Skuteczność ketoprofenu stosowanego miejscowo w postaci żelu

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Brygida Kwiatkowska

2013-04-01

Full Text Available Niesteroidowe leki przeciwzapalne są bardzo często stosowane w leczeniu bólu ostrego i przewlekłego. Wśród chorób, w których znajdują zastosowanie, wymienia się między innymi choroby reumatyczne, a szczególnie chorobę zwyrodnieniową, która jest trzecią co do częstości chorobą przewlekłą występującą w populacji ogólnej. Przy wyborze niesteroidowych leków przeciwzapalnych należy brać pod uwagę wiele czynników, takich jak wiek pacjenta, rodzaj choroby, rodzaj bólu (ostry, przewlekły, występowanie schorzeń współistnie‑ jących oraz leki przyjmowane przez chorego. Częstość choroby zwyrodnieniowej wzrasta z wiekiem – wystę‑ puje ona u około 50–60% osób >75. roku życia. W tej grupie wiekowej często występują również inne scho‑ rzenia i przyjmowane są leki, które w istotny sposób mogą ograniczać lub uniemożliwiać stosowanie ogólne niesteroidowych leków przeciwzapalnych. U takich chorych zalecane są przede wszystkim – w pierwszej linii – niesteroidowe leki przeciwzapalne podawane miejscowo. Ketoprofen w żelu cechuje największa siła działania przeciwbólowego i przeciwzapalnego oraz duży profil bezpieczeństwa. Ponieważ stężenie tego leku w postaci żelu w skórze, chrząstce stawowej i łąkotce jest duże, a w surowicy krwi małe, ketoprofen jest również zalecany w bólach urazowych.

Wariant Choroby Creutzfeldta-Jakoba: aktualny stan wiedzy

Directory of Open Access Journals (Sweden)

James W. Ironside

2011-04-01

Full Text Available Choroby wywoływane przez priony obejmują: chorobę Creutzfeldta-Jakoba (Creutzfeldt-Jakob disease, CJD, kuru, chorobę Gerstmanna-Sträusslera-Scheinkera (GSS, śmiertelną rodzinną bezsenność (fatal familial insomnia, FFI u człowieka, scrapie (polska nieużywana nazwa: trzęsawka u owiec, kóz i muflonów, pasażowalną encefalopatię norek (transmissible mink encephalopathy, TME, encefalopatię gąbczastą bydła albo chorobę szalonych krów oraz przewlekłą chorobę wyniszczającą u jeleni (chronic wasting disease. Wariant choroby Creutzfeldta-Jakoba (vCJD jest to nowa choroba z grupy chorób wywoływanych przez priony spowodowana pasażem czynnika encefalopatii gąbczastej bydła (BSE. Przed wystąpieniem vCJD obserwowano pasaż BSE na kota domowego, pumę, ocelota, lwa i bizona. Większość przypadków vCJD obserwowano w Wielkiej Brytanii, mniejszą liczbę w 11 innych krajach. Wszystkie definitywne przypadki vCJD wystąpiły u homozygot Met Met w kodonie 129. genu kodującego PrP (PRNP. W wyniku zakażenia przez przewód pokarmowy czynnik infekcyjny vCJD replikuje się w tkance limfatycznej przed wystąpieniem objawów klinicznych choroby. Obecnie cztery prawdopodobne przypadki vCJD zidentyfikowano u biorców masy czerwonokrwinkowej uzyskanej od asymptomatycznych dawców, którzy następnie zmarli na vCJD. Ostatnio jeden przypadek prawdopodobnego pasażu vCJD poprzez koncentrat czynnika VIII wystąpił w Wielkiej Brytanii u starszego chorego z hemofilią. Ostatnie doniesienie o teście laboratoryjnym wykonywanym we krwi, który może być zastosowany do detekcji vCJD, wskazuje na możliwość identyfikacji zakażonych osób być może jeszcze przed wystąpieniem objawów klinicznych.

Perwityna, „krystaliczna metamfetamina” – nowe zagrożenie na polskiej scenie narkotykowej

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Anna Dietrich-Muszalska

2012-09-01

Full Text Available Terminem perwityna określa się w Europie Środkowej metamfetaminę wyprodukowaną nielegalnie z efedryny lub pseudoefedryny, jako prekursora. Od kilkunastu lat notuje się w niektórych krajach europejskich zwiększone zainteresowanie używaniem tej substancji psychoaktywnej. Dane Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii wskazują, że liczba osób uzależnionych od perwityny w Europie zwiększa się w tempie kilku procent rocznie. Perwityna jest produkowana i sprzedawana nielegalnie zwłaszcza na terenie Czech i Słowacji oraz w Niemczech i w krajach skandynawskich, gdzie jej przyjmowanie stanowi znaczny problem społeczny i medyczny. W Polsce stosowanie perwityny w celu odurzenia zaobserwowano głównie w województwach południowych i południowo-zachodnich, do których substancja ta jest sprowadzana najczęściej z Czech i Słowacji. Używanie perwityny prowadzi do uzależnienia i wielu negatywnych następstw zdrowotnych związanych z jej działaniem na ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy, układ krążenia i układ oddechowy. W przebiegu stosowania perwityny mogą występować psychozy intoksykacyjne, zaburzenia depresyjne i deficyty neuropsychologiczne oraz uszkodzenia różnych narządów wewnętrznych. Ostre zatrucie perwityną może prowadzić do zgonu z powodu zaburzeń układu krążenia lub hipertermii, a jej dożylne przyjmowanie sprzyja rozprzestrzenianiu się chorób przenoszonych drogą krwi. Opisywane są też takie negatywne efekty jej stosowania, jak ryzykowne zachowania seksualne i przestępstwa. Celem tego artykułu jest zwrócenie uwagi na stosunkowo nowy w Polsce problem używania perwityny (tzw. czeskiej, krystalicznej metamfetaminy w celu odurzenia oraz opisanie działania tej substancji i zagrożeń wynikających z jej stosowania.

Korzyści karmienia piersią dla matki

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Magdalena Gibas-Dorna

2012-12-01

Full Text Available Powszechnie wiadomo, że karmienie piersią pozytywnie wpływa na zdrowie dziecka oraz jego rozwój intelek‑ tualny. światowa Organizacja Zdrowia (World Health Organization, WHO zaleca rozpoczęcie karmienia piersią od pierwszej godziny po porodzie i jego kontynuację przez okres co najmniej 6 miesięcy, a w miarę urozmaicania diety dziecka rekomenduje utrzymanie tego sposobu żywienia mniej więcej do 2. roku życia, traktując mleko matki jako najlepszy jakościowo pokarm uzupełniający. Coraz częściej podkreśla się protek‑ cyjną rolę karmienia naturalnego w rozwoju różnych chorób u matek oraz potencjalne skutki unikania prze‑ dłużonej laktacji. Wydaje się, że korzyści dla matki mają charakter wczesny (podczas połogu oraz długofa‑ lowy. Tuż po porodzie karmienie piersią przyspiesza obkurczanie macicy, zapobiega nadmiernej utracie krwi, chroni przed niedokrwistością z niedoboru żelaza, przeciwdziała wystąpieniu depresji poporodowej, umacnia więź matka – dziecko oraz poprawia zaburzoną w tym okresie jakość snu. Korzyści długofalowe wiążą się z obniżeniem ryzyka wystąpienia niektórych chorób nowotworowych (rak sutka, rak endometrium, rak jajni‑ ka, chorób sercowo‑naczyniowych (choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze, zaburzeń metabo‑ licznych (cukrzyca, nietolerancja glukozy, otyłość, hiperlipidemia, hiperinsulinemia, reumatoidalnego zapa‑ lenia stawów czy osteoporozy. Przedłużenie okresu laktacji i karmienia piersią ma również wymierną korzyść ekonomiczną i stanowi darmową naturalną antykoncepcję. Poniższa praca podsumowuje aktualny stan wie‑ dzy na temat wpływu karmienia piersią na zdrowie matek karmiących.

Choroba Creutzfeldta-Jakoba i jej odmiany

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Beata Sikorska

2011-04-01

Full Text Available Choroba Creutzfeldta-Jakoba jest najczęstszą chorobą wywoływaną przez priony. Heterogenna pod względem klinicznym, neuropatologicznym i molekularnym, może sprawiać spore problemy diagnostyczne. Chorobę Creutzfeldta-Jakoba dzieli się na 4 podstawowe postaci: sporadyczną, rodzinną, jatrogenną i wariant choroby CJD. Najczęstsza jest postać sporadyczna, którą z kolei dzielimy na 6 czystych i 3 mieszane podtypy. Typowa triada objawów obejmująca szybko postępujące otępienie, mioklonie i typowy zapis EEG nie jest charakterystyczna dla wszystkich podtypów CJD, a nasilenie i kolejność występowania objawów mogą być różne w poszczególnych podtypach. Podobnie jak inne choroby wywo- ływane przez priony, CJD jest chorobą nieuleczalną, prowadzącą do śmierci chorego. Rozpoznanie definitywnych postaci chorób wywoływanych przez priony jest nadal możliwe jedynie na podstawie badania histopatologicznego lub molekularnego. Obecnie jednak możliwości przyżyciowego rozpoznania CJD zwiększyły się, przede wszystkim dzięki rozwojowi badań obrazowych. Prawidłowa diagnostyka wymaga jednak wykonania wielu badań dodatkowych, przede wszystkim rezonansu magnetycznego o wysokiej czułości, badania EEG oraz badania płynu mózgowo-rdzeniowego na obecność białka 14-3-3. Nowe kryteria diagnostyczne obejmują obecność zmian w jądrach podstawy i korze mózgu w badaniu rezonansu magnetycznego. Pomimo że infekcyjność postaci sporadycznej jest niska, należy monitorować wszystkie przypadki i dokładnie zbierać wywiad, szczególnie dotyczący zabiegów neurochirurgicznych, okulistycznych i transfuzji krwi.

Zakrzepowa plamica małopłytkowa – diagnostyka i leczenie

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Jolanta Korsak

2013-12-01

Full Text Available Zakrzepowa plamica małopłytkowa (thrombotic thrombocytopenic purpura, TTP początkowo charakteryzowała się pentadą objawów: małopłytkowością, niedokrwistością hemolityczną mikroangiopatyczną, zaburzeniami układu nerwowego, niewydolnością nerek i gorączką. Jednak u 35% chorych z rozpoznaniem TTP nie stwierdza się wszyst‑ kich tych dolegliwości: nie występują u nich objawy neurologiczne, zaburzenia funkcji nerek oraz gorączka. Obec‑ nie zakrzepową plamicę małopłytkową rozpoznaje się na podstawie małopłytkowości i niedokrwistości mikroangiopatycznej. Diagnostyka obejmuje badanie morfologiczne krwi obwodowej wraz z rozmazem, badanie czynności nerek i oznaczenie aktywności LDH. Pomocne w rozpoznaniu jest oznaczenie aktywności metaloprote‑ azy ADAMTS13 i miana przeciwciał anty-ADAMTS13. W terapii w pierwszym rzucie stosuje się plazmaferezę lecz‑ niczą – powinna ona zostać przeprowadzona nawet wtedy, gdy diagnoza jest niepewna. Plazmafereza usuwa mul‑ timery ULvWF i nabyte przeciwciała skierowane przeciw ADAMTS13. Przetoczenie osocza nie jest tak efektywne jak plazmafereza, lecz może być stosowane tymczasowo. Efekt leczenia oceniany jest na podstawie unormowa‑ nia się aktywności LDH oraz ustąpienia małopłytkowości, niedokrwistości i zmian neurologicznych. Inną możli‑ wością terapeutyczną jest podawanie glikokortykosteroidów oraz immunoglobulin. U niektórych chorych korzystne może być wykonanie splenektomii. Ostatnio stosuje się także rytuksymab – powoduje on redukcję miana inhibitora ADAMTS13 i wzrost aktywności enzymu. Po leczeniu rytuksymabem odnotowano remisje kliniczne w przypad‑ kach, w których zawiodły inne metody terapii.

Zmiany wybranych wskaźników i cech gazometrii krwi w okresie fizjologicznej restytucji po wysiłku wytrzymałościowym mężczyzny w 6 dekadzie życia. Opis przypadku

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Mirosław Mrozkowiak

2015-07-01

• Należy przyjąć, że wskaźnik aktualnego nadmiaru zasad i stężenia jonów wodorowęglanowych wymaga dłuższego okresu normalizacji niż 54 godzina restytucji późnej.   Abstract Introduction. Rest meaning is dynamically variable physiological state of the body, immediately following the completion or reducing the intensity of physical or mental. During this period, dominated by the processes of assimilation over dissimilation. The decline of physical performance in older extent be explained by the deterioration of muscle perfusion during exercise. Its causes should be sought in anatomical changes occurring both in the myocardium, as well as blood vessels. The aim of the study is to demonstrate the changes in selected indicators and characteristics of blood gases during the period of physiological restitution after exercise endurance for a man in 6 decade of life. Materials and methods. Tested man pursuing a healthy lifestyle surrendered to the designation of selected indicators of blood after exercise endurance during spontaneous restitution pH, PCO2, PO2, BB, BE, BEart,cHCO3, SO2(c. Obtained results. Positive results were observed in most measured rates and characteristics of blood gases. At the same time differently they presented their configuration during the 5-day measurement cycle. The most positive changes were observed in the size of BB, BE, PCO2. Conclusions 1. During the early restitution after exercise endurance in a 61 year old male normalization is: systolic and diastolic arterial blood pressure, heart rate, the partial pressure of carbon dioxide, the principle of buffering plasma, state principles (excess / deficiency. In the late restitution: oxygen saturation, partial pressure of oxygen. 2. It is assumed that the current rate of excess bases and bicarbonate ion concentration requires a longer period of normalization than 54 hours restitution of late.

Rozpoznanie i leczenie alergicznego nieżytu nosa

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Anna Grad

2009-09-01

Full Text Available Alergiczny nieżyt nosa (ANN jest najczęstszą chorobą alergiczną na świecie. Często współistnieje z innymi chorobami alergicznymi, np. astmą, alergicznym zapaleniem spojówek lub atopowym zapaleniem skóry. Jest chorobą zapalną o podłożu immunologicznym, wywołaną IgE-zależną reakcją błony śluzowej nosa na alergen. Biorąc pod uwagę czas utrzymywania się objawów, ANN można podzielić na okresowy i przewlekły – ich przebieg może być łagodny oraz umiarkowany lub ciężki. Alergiczny nieżyt nosa jest chorobą zależną od wielu czynników. Za jego rozwój odpowiadają interakcje czynników środowiskowych i genetycznych. Do czynników środowiskowych zalicza się alergeny powietrznopochodne zewnętrzne i domowe (pyłki roślin, zarodniki grzybów pleśniowych, roztocze kurzu domowego, naskórki i sierści zwierząt, owady, alergeny zawodowe i zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego. Czynniki genetyczne to atopia i współistnienie określonych polimorfizmów genów. Objawami ANN są świąd, kichanie, surowicza wydzielina nosowa, niedrożność nosa, utrata powonienia. Rozpoznanie ANN opiera się na wykazaniu zgodności pomiędzy objawami i wynikami punktowych testów skórnych lub obecnością we krwi swoistych IgE. Pomiar całkowitego IgE nie jest przydatny w rozpoznaniu ANN, a donosowe próby prowokacyjne są wykorzystywane głównie w badaniach naukowych, rzadziej w praktyce klinicznej. Postępowanie terapeutyczne obejmuje edukację pacjenta, zmniejszenie narażenia na alergeny, leczenie farmakologiczne oraz immunoterapię swoistą. W leczeniu farmakologicznym stosujemy leki przeciwhistaminowe doustne i donosowe, glikokortykosteroidy donosowe i systemowe, leki obkurczające naczynia błony śluzowej nosa, montelukast, bromek ipratropium i kromony. Immunoterapia swoista jest stosowana w leczeniu wybranych grup chorych i wpływa na naturalny przebieg chorób alergicznych.

Wpływ wysiłku fizycznego na funkcję układu oddechowego w twardzinie układowej

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Stanisław Sierakowski

2010-12-01

Full Text Available Cel: Powikłania ze strony układu oddechowego stanowią główną przyczynę zgonów pacjentów z twardziną układową (TU. Tętniczenadciśnienie płucne i śródmiąższowa choroba płuc stanowią najistotniejszez nich. Pacjenci są jednak często zdiagnozowani dopierow późnym okresie choroby, dlatego też istotne jest opracowaniemetody diagnostycznej do wczesnego wykrywania tych powikłań.Celem pracy była ocena wpływu wysiłku fizycznego na zmiany parametrówoddechowych. Materiały i metody: Badania przeprowadzono wśród 32 pacjentów zezdiagnozowaną TU; 72% pacjentów miało postać ograniczoną TU,28% postać uogólnioną. Wykonywano pomiar zdolności dyfuzyjnejpłuc dla tlenku węgla (DLCO, natężonej pojemności życiowej (FVC,natężonej objętości wydechowej pierwszosekundowej (FEV1 orazcałkowitej pojemności płuc (TLC w spoczynku oraz bezpośrednio pozakończeniu wysiłku fizycznego. Wyniki: Pod wpływem wysiłku fizycznego obserwowano wzrostDLCO od 59,7% do 68,1% wartości należnej (p < 0,005. Nie stwierdzononatomiast istotnych statystycznie zmian wartości FVC, FEV1oraz TLC. Wnioski: U chorych na TU zdolność dyfuzyjna płuc dla tlenku węglapo wysiłku fizycznym uległa istotnej statystycznie poprawiew porównaniu z wartościami spoczynkowymi. Związane jest toz koniecznością zapewnienia właściwego utlenowania krwi tętniczeji wynika m.in. ze zwiększenia pojemności łożyska naczyniowego.W klinicznej interpretacji wartości DLCO należy uwzględniać opróczstężenia hemoglobiny i objętości pęcherzykowej także wpływ wysiłkuoraz związane z nim zmiany wielkości objętości rzutu serca.

Parametry oceny kontroli astmy

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Andrzej M. Fal

2009-09-01

Full Text Available Nie ma jednoznacznego stanowiska, które z oznaczanych obecnie parametrów w przebiegu astmy najlepiej odzwierciedlają efektywność leczenia i mogą być powszechnie uznanymi kryteriami oceny tej choroby. Do tej pory najczęściej stosowano w tym celu parametry spirometryczne (FEV1, PEF, występowanie wybranych objawów choroby (nocne lub dzienne napady duszności, nocne przebudzenia oraz przyjmowanie „na ratunek” β2-agonistów. Nie odzwierciedlają one jednak w pełni złożonych procesów patogenetycznych leżących u podłoża astmy. Artykuł niniejszy przedstawia znaczenie iwzajemne korelacje innych parametrów, szczególnie monitorujących przebieg zapalenia alergicznego: eozynofilia w plwocinie, stężenie eozynofilowego białka kationowego (ECP w surowicy krwi i/lub w plwocinie, stężenie wydychanego tlenku azotu (eNO, nadreaktywność oskrzeli (PC20, PD20, parametry spirometryczne (FEV1, PEF, parametry jakości życia (częstość hospitalizacji, częstość i nasilenie zaostrzeń. Autorzy zwracają także uwagę na wzrastającą rolę oceny jakości życia pacjentów w monitorowaniu terapii astmy szczególnie wkontekście współpracy pacjenta irelacji pacjent – lekarz. Ocenie zostaje poddany szereg badań analizujących poszczególne parametry i zależności pomiędzy nimi. W podsumowaniu analizowany jest sposób właściwego kojarzenia parametrów z różnych grup wcelu uzyskania pełnego obrazu poziomu kontroli astmy, co jest szczególnie podkreślane przez GINA2006, i podjęcia właściwych decyzji terapeutycznych. Autorzy sugerują, że dla pełniejszej indywidualizacji leczenia konieczna jest jednoczesna ocena parametrów, co najmniej po jednym, z przedstawionych grup. Dalsze badania są konieczne dla uzyskania bardziej obiektywnych połączeń parametrów w ocenie leczenia i kontroli astmy.

O hodowli in vitro wycinków z łodygi rącznika (Ricinus communis L. i wilczomlecza tyrlicza (Euphorbia lathyris L. [In vitro culture of segment from shoots of Ricinus communis L. and Euphorbia lathyris L.

Directory of Open Access Journals (Sweden)

B. Wojciechowska

2015-01-01

Full Text Available The influence of certain factors on the growth and differentiation of the material investigated was analysed. Histo- and organogenesis are discussed together with the anatomy of the coalescence of the segments.

Rola leptyny w regulacji metabolizmu lipidów i węglowodanów

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Patrycja Gogga*

2011-01-01

Full Text Available Leptyna jest białkiem wydzielanym głównie przez tkankę tłuszczową, a jej stężenie we krwi jest ściśle związane z ilością zapasów energetycznych zgromadzonych w adipocytach. Jako hormon leptyna ma niezwykle szeroki zakres działania. Białko to bezpośrednio lub za pośrednictwem układu współczulnego bierze udział w regulacji metabolizmu energetycznego. Leptyna hamuje biosyntezę triacylogliceroli w wątrobie i tkance tłuszczowej, a także w mięśniach szkieletowych, obniżając tym samym ilość odkładanych w nich lipidów. W adipocytach leptyna zmniejsza ekspresję genów kodujących syntazę kwasów tłuszczowych (FAS i karboksylazę acetylo-CoA (ACC – główne enzymy szlaku biosyntezy kwasów tłuszczowych. Zwiększa z kolei ekspresję genu kodującego lipazę zależną od hormonów (HSL, co stymuluje hydrolizę triacylogliceroli w tkance tłuszczowej. Ponadto leptyna wzmaga utlenianie kwasów tłuszczowych w adipocytach, mięśniach szkieletowych oraz w mięśniu sercowym, wywołując wzrost ekspresji genów kodujących podstawowe dla tego procesu enzymy, palmitoilotransferazę karnitynową 1 (CPT1 i dehydrogenazę acylo-CoA o średniej długości łańcucha (MCAD. Wykazano również, że hormon ten zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę i poprawia tolerancję glukozy – pod wpływem leptyny wzrasta transport glukozy do komórek oraz intensywność glikolizy.Wiadomo, że leptyna bierze udział w długoterminowej regulacji pobierania pokarmu, jednak coraz więcej badań wskazuje, że ma ona również wpływ na przemiany substratów energetycznych w tkankach obwodowych. Leptyna może zatem kontrolować homeostaz�� energetyczną organizmu wywołując zmiany metabolizmu lipidów i węglowodanów, przede wszystkim w tkance tłuszczowej i w mięśniach.

Ocena stężenia ludzkiej obojętnochłonnej lipokaliny (NGAL w surowicy i moczu dzieci z wadami układu moczowego, poddanych badaniu z użyciem dożylnego środka kontrastowego - doniesienie wstępne

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Katarzyna Jobs

2010-06-01

Full Text Available Badania z użyciem dożylnych środków kontrastowych są często niezbędne w diagnostyce różnych schorzeń. Jednocześnie, mimo stosowania coraz bezpieczniejszych preparatów, po ich podaniu nadal obserwuje się, przeważnie przejściowe, pogorszenie funkcji nerek nazywane nefropatią pokontrastową. Wielokrotne epizody ostrego uszkodzenia funkcji nerek (AKI mogą z czasem doprowadzić do przewlekłej choroby nerek. W ostatnich latach odkryto nowy, czuły parametr, oceniający ostre uszkodzenie funkcji nerek bardzo wcześnie, bo już w ciągu kilku godzili po zadziałaniu czynnika szkodliwego. Jest nim stężenie we krwi i, przede wszystkim, w porcji moczu ludzkiej obojętnochłonnej lipokaliny (NGAL. Celem pracy jest wstępna ocena stężenia NGAL u pacjentów badanych z użyciem dożylnego środka cieniującego. Materia! stanowiło 7 pacjentów z wadami układu moczowego (5 dziewczynek, 2 chłopców w średnim wieku 8,5 roku, u których wykonano urografię. Wszyscy badani mieli prawidłową czynność nerek, nie stwierdzano u nich mikroalbuminurii. Wyniki: Przed podaniem kontrastu średnie stężenie NGAL w surowicy wynosiło 69,9 ng/ml, w porcji moczu - 15,8 ng/ml. Po 4 godzinach od podania kontrastu średnie stężenie NGAL w porcji moczu podniosło się do 44,18 ng/ml. Po 48 godzinach średnie stężenie NGAL w surowicy wynosiło 54,31 ng/ml, w porcji moczu średnie stężenie obniżyło się do 31,18 ng/ml. Wnioski: Zwraca uwagę fakt potrojenia stężenia NGAL w porcji moczu po 4 godzinach od podania dożylnego kontrastu i utrzymywania się wyższych stężeń po 48 godzinach od badania, co może świadczyć o negatywnym wpływie środka kontrastowego na czynność nerek nawet u pacjentów bez cech przewlekłej choroby nerek.

Badanie wpływu naturalnych ekstraktów roślinnych na izolowane wierzchołki wzrostów pedów w hodowli in vitro [Investigation of the influence of natural plant extracts on isolated generative apices cultivated in vitro

Directory of Open Access Journals (Sweden)

E. Kuta

2015-06-01

Full Text Available The aim of the present paper Was to test the value of various plant extracts (yeast barm, mature walnut embryos, coconut meal, young spinach leaves and tomato juice used as the complementary elements of White's mineral nutrient for the culture in vitro of generative apices of winter wheat, rape and wetch. The results showed that the generative apices of investigated planits had various nutritive requirements which point to the necessity of a careful selection of a specific nutrient for particular plant material.

Wpływ estrogenów na stężenie N-terminalnego propeptydu kolagenu typu I w płynie uzyskanym z przestrzennych hodowli ludzkich fibroblastów powięzi łonowo-cewkowej prowadzonych na siatkach polipropylenowych stosowanych w uroginekologii operacyjnej

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Jacek Tomaszewski

2010-02-01

Full Text Available Objectives: Polypropylene meshes are widely used for surgical treatment of stress urinary incontinence(SUI and pelvic organ prolapse (POP. Synthesis and deposition of collagen induced by an inserted implant arelargely controlled by oestrogens. The aim of the study was to assess the rate of collagen type I (Col I synthesisby pubo-cervical fascia (PCF fibroblasts cultured with mono- or multifilament polypropylene meshes in thepresence of oestrogens. Material and Methods: Specimens of PCF were obtained during a surgical procedure from a 56-year-old womansuffering from SUI and POP. Fibroblasts were cultured with mono- or multifilament meshes and exposed to17β-oestradiol, oestriol or phytoestrogen daidzein. The cultures were run for 216 hrs and the media were replaced every 72 hrs. Procollagen type 1 N-terminal propeptide (PINP, a marker of Col I biosynthesis, was assessedin culture media by radioimmunoassay. Results: The biosynthesis of Col I was more abundant in the presence of monofilament than multifilamentmeshes. Fibroblasts exposed to oestriol or daidzein produced more Col I than those treated with oestradiol,regardless of the mesh applied. In the presence of monofilament mesh the rate of Col I synthesis induced byoestriol and daidzein increased persistently until the end of the experiment, whereas the peak concentration ofPINP in cultures treated with oestradiol was observed between 72 hrs and 144 hrs. In the presence of multifilamentmesh the rate of Col I production dropped after 144 hrs in all cultures. Conclusions: PCF fibroblasts produce more Col I when cultured on monofilament than on multifilamentmesh. This process may be enhanced by oestriol and phytoestrogens.

Nasiona szałwii hiszpańskiej (Salvia Hispanica L. jako źródło składników wykazujących dobroczynny wpływ na ludzki organizm = Chia seeds (Salvia hispanica L. as a source of ingredients with beneficial influence on human organism

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Grzegorz Dąbrowski

2015-09-01

  Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Katedra Przetwórstwa i Chemii Surowców Roślinnych Pl. Cieszyński 1, 10-726 Olsztyn e-mail: grzegorz.dabrowski@uwm.edu.pl   Abstrakt Nasiona szałwii hiszpańskiej były jednym z najważniejszych źródeł pożywienia cywilizacji środkowoamerykańskich z czasów przedkolumbijskich. Z żywieniowego punktu widzenia bardzo interesujący jest ich skład chemiczny. Zawierają one duże ilości polienowych kwasów tłuszczowych. Najbardziej wartościowy jest kwas α-linolenowy, który ma między innymi zdolność zapobiegania chorobie wieńcowej i cukrzycy. Obecność kwasów fenolowych, tokoferoli i flawonoidów pomaga zapewnić stabilność oksydacyjną tłuszczu z nasion szałwii. Zawierają one duże ilości frakcji błonnika pokarmowego. Zawartość nierozpuszczalnej frakcji błonnika jest od 4 do 5 razy wyższa niż frakcji nierozpuszczalnej. Stosunek ten jest korzystny i może odgrywać rolę przy obniżaniu poziomu cholesterolu we krwi. Frakcja białkowa nasion szałwii zawiera duże ilości aminokwasów egzogennych i może być źródłem bioaktywnych peptydów. Słowa kluczowe: Salvia hispanica L., polienowe kwasy tłuszczowe, włókno pokarmowe, przeciwutleniacze, białka.   Abstract Chia (Salvia hispanica L. seeds were one of the most important sources of food for Central American civilizations in pre-Columbian times. The chemical composition of chia seeds is very interesting from nutritional point of view. It contains large amounts of polyunsaturated fatty acids. Most valuable is α-linoleic acid that can be helpful in between in coronary heart disease or diabetes prevention. The presence of phenolic acids, tocopherols and flavonoids helps to provide oxidative stability of oil from chia seeds. Chia seeds contain large amounts of dietary fiber. Content of insoluble fraction of dietary fiber is 4-5 times higher than soluble. It is good proportion and it can be helpful in lowering cholesterol content in blood

Ocena czynności nerek u dzieci leczonych metodę ESWL - doniesienie wstępne

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Ewa Straż-Żebrowska

2010-06-01

Full Text Available Kamica układu moczowego jest chorobą polegającą na tworzeniu się złogów w drogach moczowych w momencie zaburzenia równowagi pomiędzy promotorami i inhibitorami krystalizacji. Obecnie obserwuje się narastanie częstości występowania kamicy w społeczeństwach krajów wysoko uprzemysłowionych, w tym również w populacji dziecięcej. Problem ten dotyczy nawet 5% tej populacji, a coraz większą grupę stanowią dzieci w okresie niemowlęcym. Wśród metod leczenia wyróżniamy postępowanie zachowawcze lub zabiegowe. Leczeniu zachowawczemu najczęściej poddaje się złogi o średnicy do 5 mm, większe wymagają zastosowania metod inwazyjnych. Wśród metod zabiegowych wyróżniamy metody stosunkowo mało inwazyjne, takie jak: ESWL (kruszenie złogów falą generowaną pozaustrojowo, PCNL (przezskóma nefrolitotrypsja, LTRSL (endoskopowa litotrypsja. Obecnie znacznie rzadziej stosowane jest leczenie operacyjne. Zabieg ESWL poprzez działanie fali uderzeniowej powoduje dezintegrację złogu. Cel: Ocena bezpieczeństwa metody w aspekcie funkcji nerek u dzieci leczonych z powodu kamicy układu moczowego metodą ESWL. Materia! i metody: Badaniem objęto 16 dzieci (7 chłopców i 9 dziewczynek w wieku od 2,5 do 17,5 roku (średni wiek 9,5 roku. W ciągu 48 godzin przed wykonaniem zabiegu ESWL oznaczano morfologię krwi, wykładniki stanu zapalnego, stężenie parametrów nerkowych w surowicy (kreatynina, mocznik, cystatyna C, koagulogram. Wyliczano klirensy dla kreatyniny oraz cystatyny C. Mierzono wartości ciśnienia tętniczego. Ponownej oceny czynności nerek w oparciu o te same parametry dokonano w okresie od 1 do 5 miesięcy (średni czas 2,8 miesiąca po zabiegu. Wyniki: Średnie stężenia cystatyny C i kreatyniny oraz wartości klirensów kreatyniny i cystatyny C, mocznika, wartości ciśnienia skurczowego i rozkurczowego nie wykazały istotnych statystycznie różnic przed i po zabiegu ESWL. Stwierdzono statystycznie znamienne

Potencjalna toksyczność klozapiny wynikająca z interakcji

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Marcin Siwek

2015-07-01

Full Text Available Klozapina to lek podlegający intensywnemu metabolizmowi wątrobowemu z udziałem izoenzymów cytochromu P450 (głównie 1A2, w mniejszym stopniu 3A4 i 2D6. Łączne stosowanie leków hamujących wymienione izoenzymy, czyli np. ciprofloksacyny, erytromycyny, fluoksetyny lub fluwoksaminy, skutkuje zwiększeniem stężenia klozapiny we krwi pacjenta, co pociąga za sobą wzrost ryzyka pojawienia się bądź nasilenia działań niepożądanych albo powikłań typowych dla leczenia klozapiną. Jednocześnie induktory enzymatyczne (np. rifampicyna, fenytoina, karbamazepina, wyciąg z dziurawca, nikotyna, kanabinole mogą przyczynić się do spadku skuteczności klozapiny, a po nagłym odstawieniu – do ujawnienia się jej toksyczności. Kolejnym aspektem interakcji klozapiny z innymi lekami jest sumowanie się działań niepożądanych wynikających z właściwości farmakodynamicznych. Działanie sedatywne, hipotonizujące, antycholinergiczne, mielotoksyczne czy drgawkorodne klozapiny może zatem się nasilić, kiedy będzie ona łączona z innymi substancjami również powodującymi takie działania niepożądane. Szczególnej uwagi wymaga stosowanie klozapiny w trakcie chorób infekcyjnych. Z jednej strony bowiem niektóre podawane wówczas antybiotyki (np. makrolidy oraz inne leki przeciwbakteryjne (np. fluorochinolony i przeciwgrzybicze (głównie azole mogą – przez hamowanie metabolizmu klozapiny – przyczyniać się do nasilania jej mielotoksyczności. Z drugiej strony może dochodzić do sumowania się działania mielotoksycznego klozapiny i pewnych antybiotyków (klindamycyna, metronidazol czy leków przeciwgorączkowych i przeciwzapalnych (np. ibuprofen, paracetamol, metamizol. Ze względu na wysokie ryzyko interakcji klozapina to lek przeznaczony głównie do monoterapii. Jednak znajomość właściwości farmakokinetycznych i farmakodynamicznych klozapiny i wynikających z nich interakcji pozwala, kiedy

Zespół larwy trzewnej wędrującej u 3-letniego chłopca

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Małgorzata Niedworok

2009-06-01

Full Text Available Toksokaroza jest to zarażenie larwą glisty psiej lub kociej (Toxocara canis, T. cati, która, nie mogąc przejść w postać dojrzałą, krąży w ustroju i dociera do różnych narządów oraz tkanek człowieka. Do czynników ryzyka zarażenia Toxocara canis/cati należą: wiek 3-10 lat, płeć męska, mieszkanie na wsi, posiadanie psów, szczególnie szczeniąt i młodych psów do lat 3, oraz pica (spożywanie rzeczy niejadalnych i onychofagia (obgryzanie paznokci. Wśród postaci klinicznych toksokarozy wyróżnia się zwykle zespół larwy trzewnej wędrującej, ocznej wędrującej oraz postać ukrytą. W pracy prezentowany jest przypadek 3-letniego chłopca ze środowiska wiejskiego, który został przyjęty z powodu podejrzenia białaczki eozynofilowej. U chłopca ze znaczną eozynofilią krwi obwodowej po wykluczeniu rozpoznania wstępnego oraz licznych chorób pasożytniczych rozpoznano postać uogólnioną zespołu larwy trzewnej wędrującej. Ze względu na kilkakrotny nawrót objawów u chłopca i ponowne hospitalizacje z tego powodu poszerzono wywiad środowiskowy, z którego wynikało, że chłopiec spożywa duże ilości piasku z ogródka przydomowego, skażonego przez przebywające tam szczenięta. Zaobserwowana przez rodziców pica, czyli spożywanie rzeczy niejadalnych, w tym wypadku piasku, oraz obecność w otoczeniu domu zaniedbanych, nieodrobaczanych szczeniąt były przyczyną ciężkiej postaci zarażenia dziecka i nawracania objawów. Ze względu na uporczywość zakażenia Toxocara canis u psów w Polsce i możliwości zarażania się toksokarozą konieczne są działania profilaktyczne, np. właściwie prowadzone odrobaczanie psów, a szczególnie szczeniąt. Ważne jest również częste zmienianie piasku w piaskownicach, ograniczenie liczby bezdomnych zwierząt, wyprowadzanie psów z dala od miejsc zabaw dzieci itp., ale również kształtowanie właściwych zachowań higienicznych u dzieci. Szansą rozwi

Czy koarktacja aorty nadal jest przyczyną nadciśnienia tętniczego u nastolatków?

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Anna Półtorak-Krawczyk

2010-11-01

Full Text Available Koarktacja aorty stanowi około 5% wszystkich wrodzonych wad serca. W diagnostyce różnicowej nadciśnienia tętniczego (NT u nastoletnich pacjentów częstość występowania zwężenia cieśni aorty jako przyczyny NT szacuje się na około 3%. W naszym ośrodku na przełomie roku 2008/2009 (6 miesięcy wśród nastolatków diagnozowanych z powodu nadciśnienia tętniczego wykryto trzy przypadki koarktacji aorty (5,2%. Piętnastoletni chłopiec, B.J., został przyjęty do szpitala z powodu kłucia w okolicy serca i podwyższonych wartości ciśnienia tętniczego (maks. 170/90 mm Hg. Tętno na tętnicach udowych było wyczuwalne, ale słabiej niż na kończynach górnych. W badaniach dodatkowych – ciśnienie tętnicze (RR na kończynach dolnych: lewa (L – 112/51, prawa (P – 105/50 mm Hg; RR na kończynach górnych: L – 148/71, P – 144/65 mm Hg. Jedenastoletni chłopiec, R.C., został przyjęty do szpitala z powodu nieprawidłowych wartości ciśnienia tętniczego, którym towarzyszyły bóle głowy. Tętno na tętnicach udowych było słabo wyczuwalne. W badaniach dodatkowych – RR na kończynach dolnych: L – 84/44, P – 97/64 mm Hg; RR na kończynach górnych: L – 129/60, P – 139/61 mm Hg. Dwunastoletnią pacjentkę, P.D., przekazano ze szpitala powiatowego w trybie pilnym z powodu wysokiego ciśnienia tętniczego (190/105 mm Hg. Tętno na tętnicach udowych było bardzo słabo wyczuwalne. W badaniach dodatkowych – RR na kończynach dolnych: L – 93/55, P – 85/54 mm Hg; RR na kończynach górnych: L – 159/84, P – 162/86 mm Hg. Prezentowane przypadki mogły zostać zdiagnozowane znacznie wcześniej w oparciu o dokładne (np. bilansowe badanie fizykalne, które uwzględniałoby badanie tętna udowego w porównaniu z tętnem na kończynach górnych, a w przypadkach wątpliwych pomiar ciśnienia tętniczego na czterech kończynach. Chociaż koarktacja aorty jest rzadką przyczyną nadciśnienia tętniczego krwi w wieku m

Porównanie wpływu stosowania kompleksu lipidowego PCSO-524™ z Perna canaliculus oraz oleju z ryb na intensywność bólu odczuwanego przez pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych i/lub biodrowych

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Marek Zawadzki

2011-08-01

Full Text Available Cel: Porównanie wpływu zażywania opatentowanego, stabilizowanego CO2 oleju z nowozelandzkich małży zielonych Perna canaliculus(PCSO-524™ oraz oleju z ryb [zawierającego standaryzowanąmieszaninę kwasu eikozapentaenowego (eicosapentaenoicacid – EPA – 18%, i kwasu dokozaheksaenowego (docosahexaenoicacid – DHA – 12%] na łagodzenie bólu, zmiany w wyznacznikachjakości życia i bezpieczeństwo u pacjentów z chorobą zwyrodnieniowąstawów kolanowych i/lub biodrowych.Materiały i metody: U 50 pacjentów w wieku powyżej 50 lat, którzypodpisali świadomą zgodę na udział w powyższym badaniu, leczonychw Poradni Reumatologicznej Akademickiego Szpitala Klinicznegowe Wrocławiu, stosowano kapsułki Lyprinol® zawierającePCSO-524™ lub kapsułki z olejem z ryb. Badanie przeprowadzonometodą podwójnie ślepej próby. U wszystkich uczestników badaniarozpoznano chorobę zwyrodnieniową dużych stawów obwodowych.Charakterystykę grup przedstawiono w tabelach I i II.Tuż przed rozpoczęciem badania oraz w 4., 8. i 12. tygodniu jegotrwania od pacjentów zbierano informacje dotyczące intensywnościodczuwanego bólu za pomocą wizualnej skali analogowej(VAS; oceny stanu zdrowia z zastosowaniem kwestionariuszaoceny stanu zdrowia; ogólnego stanu zdrowia i subiektywnej ocenyprzebiegu choroby. Aby określić bezpieczeństwo stosowania suplementów, przed rozpoczęciem badania i po jego zakończeniuprzeprowadzono analizę parametrów morfologii krwi, OB, poziomuAlAT oraz badania moczu.Wyniki: U pacjentów, którym podawano PCSO-524™, zaobserwowanoistotne obniżenie intensywności odczuwanego bólu związanegoz chorobą zwyrodnieniową stawów oraz ogólną poprawęjakości życia (tab. III–V, ryc. 1 i 2. U chorych z tej grupy nie wystąpiłyżadne działania niepożądane. W grupie pacjentów leczonycholejem z ryb zaobserwowano statystycznie istotną mniejszą poprawę(p < 0,05. Dodatkowo u niektórych z nich wystąpiły objawyniepo

Hiperleptynemia u pacjentów z ostrym udarem niedokrwiennym mózgu

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Marta Pyzik-Janiak

2011-07-01

Full Text Available Wstęp: Leptyna jest adipocytokiną o potencjalnie proaterogennych i prozapalnych właściwościach. Jej odkrycie potwierdziło pogląd, że tkanka tłuszczowa nie jest tylko biernym magazynem energii, ale również rezerwuarem hormonów odgrywających ważną rolę w funkcjonowaniu organizmu. Cel pracy: Celem pracy była ocena stężenia leptyny u pacjentów z ostrym udarem niedokrwiennym mózgu oraz analiza korelacji badanego hormonu z uznanymi czynnikami ryzyka chorób naczyniowych. Materiał i metoda: Do badania zakwalifikowano 72 chorych z udarem niedokrwiennym mózgu. Grupę porównawczą stanowiło 29 pacjentów bez chorób ośrodkowego układu nerwowego (OUN, dobranych do grupy badanej pod względem płci i wieku. U badanych osób oznaczono lipidogram, poziom glukozy, ciśnienie krwi oraz markery otyłości brzusznej: WC (obwód talii, WHR (wskaźnik talia/biodra. U pacjentów oceniono obecność zespo- łu metabolicznego według kryteriów NCEP oraz IDF. Poziom leptyny oznaczono metodą immunoabsorpcji enzymatycznej. U wszystkich pacjentów oceniono CIMT (kompleks intima-media tętnicy szyjnej wewnętrznej oraz obecność blaszek miażdżycowych. Osoby z udarem mózgu zostały poddane ocenie deficytu neurologicznego według skali NIHSS w 1. i 7. dobie hospitalizacji. Wyniki: Istotnie wyższe stężenia leptyny stwierdzono w grupie badanej. Hiperleptynemia występowała istotnie częściej u pacjentów z otyłością brzuszną (p<0,001, pogrubieniem CIMT (p<0,01, obecnością blaszek miażdżycowych (p<0,05 oraz u osób, u których odnotowano zespół metaboliczny (p<0,001. Stwierdzono brak istotnej statystycznie korelacji między wzrostem stężeń leptyny a poziomami glikemii oraz obecnością nadciśnienia tętniczego, nie zaobserwowano również związku stężeń leptyny z poziomami TG oraz HDL-cholesterolu. U pacjentów z wyższą punktacją w skali NIHSS stwierdzono wyższe wartości stężeń leptyny. Wnioski: Podwyższony poziom

Polimorfizmy genu reduktazy metylenotetrahydrofolianowej a skuteczność leczenia i działania niepożądane w trakcie terapii metotreksatem u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Jacek Szechiński

2010-04-01

Full Text Available Wstęp: Obecnie dużą nadzieję wiąże się z indywidualizacją leczeniachorych na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS. Opróczczynników klinicznych pomocna w ustaleniu indywidualnych zaleceńmoże być predyspozycja genetyczna. Celem pracy było okreś -lenie roli i wpływu polimorfizmów genu reduktazy metyleno -tetrahydrofolianowej: MTHFR C677T i A1298C na skutecznośći działania niepożądane w trakcie terapii metotreksatem (MTXchorych na RZS. Materiał i metody: Badaniem zostało objętych 273 chorych na RZSspełniających kryteria American Rheumatism Association (ARAz 1987 r. Wszyscy chorzy byli leczeni MTX (15–25 mg tygodniowominimum 6 miesięcy lub lek został u nich odstawiony wcześniejz powodu wystąpienia działań niepożądanych. Oceniano klinicznąi biochemiczną aktywność choroby. Biorąc pod uwagę działanianiepożądane, wyróżniono trzy grupy chorych: bez działań niepożądanych,z lekkimi i średnimi oraz ciężkimi działaniami niepożądanymi.Genomowe DNA było izolowane z limfocytów krwi obwodowej,a następnie amplifikowane metodą reakcji łańcuchowejpolimerazy (polymerase chain reaction – PCR. W kolejnym etapieprodukty reakcji zostały poddane działaniu enzymów restrykcyjnych. Wyniki: Ostateczne wyniki analizowano w grupie 240 chorych.Dobrą odpowiedź na leczenie stwierdzono w 6. miesiącu u 33%,umiarkowaną poprawę u 43%, a brak poprawy u 24% chorych.Działania niepożądane wystąpiły łącznie u 53% chorych, a u 16,5%były przyczyną odstawienia leku. Badając skuteczność terapii MTXw zależności od badanych polimorfizmów, nie wykazano istotnościstatystycznej. Biorąc pod uwagę wszystkie działania niepożądane,to istotnie statystycznie częściej występowały one u chorychz genotypem MTHFR 677TT i 677CT w porównaniu z 677CC(OR = 1,97, p < 0,01. Częściej stwierdzono zwiększenie aktywnościaminotransferaz u chorych z genotypem MTHFR 677CT i 677TTw porównaniu z MTHFR 677CC (p = 0

Porównanie efektywności pierwotnej angioplastyki z leczeniem trombolitycznym w kontekście opóźnionego wdrożenia leczenia: metaanaliza

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Paweł Bodera

2009-12-01

Full Text Available Metaanalizy różnych randomizowanych prób klinicznych, porównujące rozpuszczanie skrzepliny za pomocą leków trombolitycznych i pierwotnej angioplastyki, wykazały znaczne korzyści z angioplastyki, biorąc pod uwagę: śmiertelność, powtórny zawał niepowodujący śmierci i udar, a także dowodzą, że angioplastyka wiąże się z niższym wskaźnikiem nawrotów. Pomimo oczywistej klinicznej wyższości pierwotnej angioplastyki leczenie trombolityczne jest leczeniem z wyboru w wielu krajach, przede wszystkim z powodu ograniczeń praktycznych interwencji przezskórnej, włączając w to na przykład niedobór zespołów o odpowiednich umiejętnościach. Wybór właściwego postępowania wymaga również uwzględnienia możliwego czasu opóźnienia w rozpoczęciu reperfuzji przy porównaniu pierwotnej angioplastyki z leczeniem trombolitycznym. Terapia reperfuzyjna stała się bezdyskusyjnie złotym standardem we wczesnym leczeniu ostrych zespołów wieńcowych z uniesieniem odcinka ST. Korzyści z zastosowania tej strategii leczniczej wydatnie rosną, jeśli zostanie ona wdrożona wcześnie. Największą liczbę ocalonych pacjentów dzięki terapii reperfuzyjnej obserwuje się w ciągu pierwszej godziny od wystąpienia objawów. Ten przedział czasu, dający największą szansę na przeżycie, nazwano trafnie „złotą godziną”. Mechanizm tej korzyści opiera się na maksymalnym zwiększeniu ilości tkanki mięśnia sercowego, uratowanej przed niedokrwieniem poprzez wczesne przywrócenie przepływu krwi w odpowiedniej tętnicy wieńcowej, co zapewnia zachowanie czynności lewej komory. To z kolei poprawia przeżycie krótko- i długoterminowe. Obecnie nie ma jednoznacznego stanowiska co do sposobu postępowania w przypadku przerwanego zawału mięśnia sercowego. Silne argumenty przemawiają za stosowaniem angiografii wieńcowej, z możliwością wykonania angioplastyki, szczególnie jeśli zagrożony jest duży obszar mi

Nadwrażliwość na aspirynę i inne niesteroidowe leki przeciwzapalne

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Iwona Grzelewska-Rzymowska

2009-09-01

Full Text Available Wyróżnia się dwa rodzaje nadwrażliwości na kwas acetylosalicylowy (ASA: oskrzelowy i pokrzywkowy. Rodzaj pierwszy dotyczy chorych na astmę, u których ASA wywołuje napady duszności i objawy pozaoskrzelowe, takie jak wodnisty katar nosa, zaczerwienienie twarzy, szyi i klatki piersiowej, łzawienie. Opisano także obrzęk krtani, spadek ciśnienia tętniczego krwi, a nawet zgony. Pokrzywkowa postać nadwrażliwości na ASA dotyczy głównie chorych na przewlekłą pokrzywkę. ASA-astma i ASA-pokrzywka występują w każdym wieku, ale głównie dotyczą kobiet (70% badanych w wieku 30-50 lat. U części tych chorych występują cechy atopii. Charakterys­‑ tyczną cechą ASA-astmy są polipy nosa, często powiązane w przewlekłym zapaleniem zatok. Stwierdza się je u około 80% chorych na ASA-astmę. Polipy nosa mają charakter nawrotowy. Błona śluzowa nosa chorych na ASA-astmę jest nacieczona T-limfocytami, eozynofilami, komórkami tucznymi i makrofagami, większość komórek wykazuje ekspresję mRNA dla IL-5. Błona śluzowa oskrzeli również jest nacieczona eozynofilami będącymi bogatym źródłem leukotrienu C4, który prawdopodobnie bierze udział w patomechanizmie nadreaktywności na ASA. Przebieg kliniczny ASA-astmy u większości chorych jest ciężki, ale kontrolę astmy można uzyskać dzięki stosowaniu wziewnych glikokortykosteroidów i długo działających β2-agonistów. Objawy nadwrażliwości wywołuje większość niesteroidowych leków przeciwzapalnych. U chorych na astmę jest to duszność, a u chorych na pokrzywkę – wysiewy skórne. Objawy te są wywoływane przez indometacynę, kwas mefenamowy i flufenamowy, ibuprofen, fenylbutazon, naproksen, diflunisal i zomepirak. Natomiast dobrze tolerowane przez chorych na ASA-astmę są paracetamol, chlorochina, benzydamina, kwas salicylowy i dekstropropoksyfen. Nadwrażliwość na ASA ujawnia się na podstawie wywiadu i doustnych testów prowokacyjnych ze wzrastaj

Reclaiming Adolescent Sexuality: Images of Girlhood in Petra Collins’s Babe

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Aleksandra Kamińska

2017-06-01

Full Text Available Reclaiming Adolescent Sexuality: Images of Girlhood in Petra Collins’s Babe This paper examines photographs, drawings, collages and other art forms collected in the book Babe, edited by photographer Petra Collins and published by Prestel in 2015. I read the collected artwork as an attempt to present the image of the girl (including her sexuality from a young woman’s perspective. Babe, which includes works such as photographs of teenagers with visible period blood on the underwear or a to-do list with the goal of never faking another orgasm, asks who a contemporary girl is and how young artists can challenge traditional images of femininity. In my analysis I focus on the excessive use of the color pink in Babe, characterizing the way artists blend innocence with eroticism. I argue that by playing with artifacts of “girlishness,” artists can both expose the absurdity of the image of the girl in popular culture and reclaim symbols of girlhood. I suggest that Collins – despite her ambitions to create an inclusive platform for female artists – does not present a diverse image of girls, who in Babe is still predominantly white and able-bodied. I introduce the potential reading of Babe as a feminist visual manifesto, in reference to the Riot Grrrl movement and the cultural phenomenon of “girl power.” I suggest that the book offers a possibility of exploring the figure of the girl from the perspective of young female artists.   Odzyskując młodzieńczą seksualność: wizerunki dziewczyńskości w „Babe” Petry Collins Artykuł jest analizą fotografii, rysunków, kolaży i innych prac zebranych przez fotografkę Petrę Collins w albumie „Babe", wydanym w 2015 roku przez Prestel. W artykule odczytuję zebrane prace jako szansę zaprezentowania wizerunku dziewczyny (w tym jej seksualności z perspektywy młodej kobiety. Babe – w której znajdują się zarówno fotografie nastolatek z widoczną krwią menstruacyjną na bieli

Składniki mineralne w orzechach występujących w składzie „mieszanek studenckich” = Minerals in nuts which are components of „Trail Mix”

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Natalia Mikołajczak

2016-09-01

Wydział Nauki o Żywności, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie   Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Katedra Przetwórstwa i Chemii Surowców Roślinnych Pl. Cieszyński 1, 10-726 Olsztyn e-mail: natalia.mikolajczak@uwm.edu.pl   Streszczenie   Wprowadzenie i cel pracy: Orzechy stanowią cenną grupę żywności pod względem wartości żywieniowej, dlatego też są jednym z głównych składników wykorzystywanych w produkcji mieszanek studenckich. Obecność orzechów w codziennej diecie konsumenta ma pozytywny wpływ na organizm poprzez redukcję poziomu cholesterolu we krwi, przeciwdziałanie nowotworom i cukrzycy czy również wspomaganie utraty masy ciała. Wszystkie te korzyści wynikają ze składu chemicznego orzechów i obecności w nich wielu wartościowych składników odżywczych, w szczególności składników mineralnych. Celem pracy był przegląd aktualnego piśmiennictwa na temat zawartości poszczególnych składników mineralnych w orzechach, będących składnikami tradycyjnych mieszanek studenckich, czyli laskowych, włoskich, arachidowych, nerkowcach oraz migdałach. Skrócony opis stanu wiedzy: Orzechy to cenne źródło składników mineralnych, zarówno mikro, jak i makroelementów. Przede wszystkim, orzechy laskowe, włoskie, arachidowe oraz migdały dostarczają znacznych ilości potasu, którego zawartość w 100 g surowca odnotowuje się na poziomie wyższym niż 500 mg. Z kolei zawartość fosforu obecna jest na zbliżonym poziomie jedynie w migdałach. Mikroelementy takie jak żelazo, miedź, cynk i mangan występują we wszystkich orzechach w ilości 5-10 mg/100 g. Podsumowanie: Zebrane dane literaturowe potwierdzają fakt, że analizowane rodzaje orzechów są cennym źródłem zarówno mikro, jak i makroelementów. Są one bogactwem potasu, fosforu, magnezu oraz wapnia. Ponadto, dostarczają także znacznych ilości żelaza, cynku oraz manganu.   Słowa kluczowe: składniki mineralne, orzechy laskowe, orzechy

Świadomość studentów na temat występowania i żerowania kleszczy w Polsce = Student’s awareness about appearance and feeding of ticks in Poland

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Anna Kowalczyk

2015-09-01

Anna Kowalczyk1, Ewelina Kozłowska2, Anna Pacian3, Hanna Skórzyńska3   1. Studenckie Koło Naukowe Zdrowia Publicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie 2. Samodzielna Pracownia Epidemiologii, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie 3. Katedra Zdrowia Publicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie     Autor do korespondencji / Author for correspondence lic. Anna Kowalczyk e-mail: annakowalczyklublin@gmail.com   Streszczenie Wprowadzenie. Kleszcze to jedne z najbardziej niebezpiecznych zewnętrznych pasożytów człowieka. Bytują one głównie w lasach liściastych i mieszanych lub otaczających je miejscach o bogatej roślinności. Pod wpływem zachodzących zmian obszar ich występowania uległ znacznemu poszerzeniu. Wędrując w kierunku potencjalnych żywicieli dotarły i zaklimatyzowały się nie tylko na terenach wiejskich, ale także w miejskich parkach, ogrodach czy skwerach. Cel badań. Zbadanie świadomości studentów kierunków przyrodniczych na temat występowania i żerowania kleszczy w Polsce. Materiał i metoda. Badanie przeprowadzono wśród 184 studentów Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, w okresie od V – VI 2014 roku. Zastosowaną metodą badawczą był sondaż diagnostyczny przeprowadzony techniką ankietowania. Wyniki. Zaledwie co piąty student wiedział, iż najwięcej kleszczy w lesie występuje w okolicach ścieżek. Aby mogły przeżyć potrzebują krwi żywiciela, wiedziało o tym ponad 78% ankietowanych. Jedynie 22% studentów było świadomych tego, iż każda forma rozwojowa kleszczy stanowi potencjalne zagrożenie dla człowieka. Prawidłowe postępowanie w przypadku ukąszenia przez kleszcza potrafiło opisać 58% ankietowanych. Wnioski. Świadomość studentów na temat występowania i żerowania kleszczy w Polsce kształtuje się na średnim poziomie. Nakazuje to zarówno kontynuowanie istniejących działań edukacyjnych w zakresie środowiskowych zagro

Żywienie a płodność. Dieta kobiet w okresie prokreacyjnym

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Dorota Świątkowska

2013-04-01

ładników mineralnych oraz błonnika powinna być zgodna z normami żywienia człowieka i uwzględniać niedobory witaminowo-mineralne, wiek oraz aktywność fizyczną. Wskazane jest ustalenie, w porozumieniu z lekarzem, rodzaju i dawki suplementów w przypadku źle zbilansowanej diety lub niedoborów witaminowo-mineralnych. W okresie co najmniej 3 miesięcy przed zajściem w ciążę każda kobieta powinna przyjmować 0,4 mg kwasu foliowego dziennie. Rekomenduje się również suplementację wita‑ miną D3 w miesiącach od września do kwietnia lub przez cały rok, jeśli istnieje taka konieczność. Dawkę należy dobierać indywidualnie, po uprzednim wykonaniu badania laboratoryjnego oznaczającego poziom witaminy D3 we krwi. Dobrze zbilansowana dieta zapewnia prawidłową ilość i jakość białka, tłuszczu, węglowodanów oraz błonnika pokarmowego, jak również produktów dostarczających witamin i minerałów. Obfitująca między innymi w produkty, które są źródłem witamin z grupy B, folianów, antyoksydantów, żelaza, pozbawiona nadmiaru kofe‑ iny i alkoholu wydaje się mieć istotne znaczenie w profilaktyce niepłodności. Ze względów praktycznych ważne jest, aby zarówno lekarze, jak i inne osoby zajmujące się przedciążowym poradnictwem kobiet mieli dobrą orien‑ tację dotyczącą zdrowego stylu odżywiania się oraz prawidłowego zapotrzebowania na energię, składniki odżywcze, witaminy i minerały w diecie, jak również niezbędnej suplementacji przed zajściem w ciążę.

Nijmegen breakage syndrome (NBS

Directory of Open Access Journals (Sweden)

Chrzanowska Krystyna H

2012-02-01

-causing mutations in both alleles of the NBN gene are known. No specific therapy is available for NBS, however, hematopoietic stem cell transplantation may be one option for some patients. Prognosis is generally poor due to the extremely high rate of malignancies. Zespół Nijmegen (Nijmegen breakage syndrome; NBS jest rzadkim schorzeniem z wrodzoną niestabilnością chromosomową dziedziczącym się w sposób autosomalny recesywny, charakteryzującym się przede wszystkim wrodzonym małogłowiem, złożonymi niedoborami odporności i predyspozycją do rozwoju nowotworów. Choroba występuje najczęściej w populacjach słowiańskich, w których uwarunkowana jest mutacją założycielską w genie NBN (c.657_661del5. Do najważniejszych objawów zespołu zalicza się: małogłowie obecne od urodzenia i postępujące z wiekiem, charakterystyczne cechy dysmorfii twarzy, opóźnienie wzrastania, niepełnosprawność intelektualną w stopniu lekkim do umiarkowanego oraz hipogonadyzm hipogonadotropowy u dziewcząt. Na obraz choroby składają się także: niedobór odporności komórkowej i humoralnej, który jest przyczyną nawracających infekcji, znaczna predyspozycja do rozwoju nowotworów złośliwych (zwłaszcza układu chłonnego, a także zwiększona wrażliwość na promieniowanie jonizujące. Wyniki badań laboratoryjnych wykazują: (1 spontaniczną łamliwość chromosomów w limfocytach T krwi obwodowej, z preferencją do rearanżacji chromosomów 7 i 14, (2 nadwrażliwość na promieniowanie jonizujące lub radiomimetyki, co można wykazać metodami in vitro, (3 radiooporność syntezy DNA, (4 hipomorficzne mutacje na obu allelach genu NBN, oraz (5 brak w komórkach pełnej cząsteczki białka, nibryny. Małogłowie i niedobór odporności występują także w zespole niedoboru ligazy IV (LIG4 oraz w zespole niedoboru NHEJ1. Rodzice powinni otrzymać poradę genetyczną ze względu na wysokie ryzyko (25% powtórzenia się choroby u kolejnego potomstwa. Możliwe jest